Morgunblaðið - 28.10.2010, Side 18
Umræðan
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 28. OKTÓBER 2010
– meira fyrir áskrifendur
Fáðu þér áskrift á
mbl.is/askrift
JÓLAGJAFAHANDBÓK
ATVINNULÍFSINS
Þann 11. nóvember kemur
Jólagjafahandbók
Viðskiptablaðs
Morgunblaðsins út
í sjötta sinn.
Þessi veglegi blaðauki hefur skipað sér sess
sem ómissandi hjálpartæki fyrir stjórnendur
jafnt stórra og smárra fyrirtækja sem standa
frammi fyrir vandasömu verkefni á þessum
tíma árs.
Jólagjafahandbókin fjallar um allt sem snertir
jólagjafir til starfsfólks, samstarfsaðila og
viðskiptavina. Skoðaðir verða fjölbreyttir
gjafamöguleikar sem henta öllum þörfum.
Hér er á ferð samantekt sem auðveldar valið
á réttu gjöfinni sem kemur til skila þakklæti,
vinsemd og hátíðarstemningu jólanna.
Vertu með í glæsilegri sérútgáfu sem nær beint
til markhópsins
Pöntunartími auglýsinga er fyrir klukkan
16.00 mánudaginn 8. nóvember.
Nánari upplýsingar veitir Sigríður Hvönn
í síma 569 1134 / 692 1010,
sigridurh@mbl.is
Oft hefur læðst að
manni sá grunur að Ís-
lendingar hafi í gegn-
um árin verið óheppnir
með þá menn sem vald-
ir hafa verið til stjórn-
unar þessa lands. Hafi
svo verið fyrr á árum
þá tekur nú steininn úr.
Fáviskan í aðgerðum
ríkisstjórnarinnar í
heilbrigðismálum á
landsbyggðinni er með
þeim eindæmum að lengi mun í
minnum haft. Getur það verið að
stjórnspekingarnir í ríkisstjórninni
séu þeir dæmalausu aular að þeir
geti ekki reiknað jafn einfalt dæmi og
það, að það að flytja sjúkling frá ein-
um stað til annars er viðbótar-
kostnaður sem leggst á ríkið, nema
því aðeins að sjúklingarnir eigi sjálfir
að borga? Dágóður skattur yrði það á
öryrkja og aldraða sem eðli málsins
samkvæmt yrðu vafalítið stór við-
skiptavinahópur.
Að hjúkra sjúklingi hvort sem er á
stað A eða B hlýtur að kosta það
sama. Ef litið er til alvarlegri þátta í
aðgerðum sem þeim, að flytja sjúk-
linga þvers og kruss um landið, þá
mættu þeir misvitru í ríkisstjórninni
aðeins skenkja því dálitla hugsun
hvort ekki er verið að hætta lífi fár-
veiks eða illa slasaðs manns með
löngu ferðalagi í misjöfnu veðri og
færð, á víða ekki of greiðfærum veg-
um landsins. Engum þyrfti að koma
það á óvart þó að einhverjir sem
fengju þessa meðferð lifðu ekki ferð-
ina af. Liggur þá ekki beinast við að
setja einn reit í dán-
arvottorð þar sem yf-
irskriftin yrði: Lést
vegna aðgerða rík-
isstjórnar Íslands í heil-
brigðismálum á lands-
byggðinni? Lög frá
Alþingi nr. X o.s.frv.
Svo má nokkuð ljóst
vera að ekki verður of
gott að fá lækna til
starfa við þær aðstæður
sem sýnilega á að bjóða
upp á, á landsbyggð-
inni. Auðvitað er það
ekki bara þetta ein-
staka mál sem skelfir alla hugsandi
Íslendinga heldur öll önnur mál sem
þetta lánlausa fólk hefur hingað til
komið nálægt eða haft einhverja
meðgjörð með. Öll sú hörmung-
arsaga eins og hún liggur fyrir er
ekki bara efni í eitt lítið bréf heldur
efni í einhverja verstu hryllingssögu
sem skrifuð verður um stjórnmál á
Íslandi, ef af verður.
Eftir að hafa hugsað lítillega um þó
ekki sé annað en þennan þátt sem
snýr að aðgerðum ríkisstjórnarinnar
í heilsugæslu og heilbrigðismálum þá
hlýtur það að skelfa hvern hugsandi
mann að eiga velferð sína og sinna
undir, mér liggur við að segja, svo
galtómum hugsuðum sem þetta fólk
virðist vera. Hafi einhvern tíma verið
ástæða til þess að segja guð blessi Ís-
land og Íslendinga og leysi þjóðina
undan þeirri nauð sem blasir við und-
ir stjórn þessa gæfusnauða fólks sem
situr við stjórnvölinn þá er það nú.
Ef eitthvað af því fólki sem nú
stjórnar Íslandi verður á Alþingi Ís-
lendinga eftir næstu kosningar þá má
öllum ljóst vera að kjósendur eru
eins og klárinn sem sækir þangað
sem hann er kvaldastur. Þá þurfa
menn ekkert að gera því skóna að
okkur aumum kjósendum sé við-
bjargandi. Gerum okkur vonir um að
það sé einhver glóra í toppstykkinu á
núverandi ríkisstjórn, þá mætti
kannski vænta þess að hún sjái sóma
sinn í því að taka nú pokann sinn og
yfirgefa sali Alþingis og geri þjóðinni
þann stóra greiða að koma hvergi
nærri framboðslistum við næstu
kosningar. Þess væri óskandi að ráð-
herrar núverandi ríkisstjórnar Ís-
lands tækju sér allan þann tíma sem
til þarf, til þess að koma í veg fyrir að
nokkur alþingismaður sem styður
núverandi ríkisstjórn, láti nafn sitt
sjást á framboðslista við næstu kosn-
ingar. Ef þeir gera það og ná árangri
má með sanni segja að eitt mál hafi
þeir þó afgreitt skammlaust. Því mið-
ur er ekki hægt að hugsa sér að
nokkurt annað mál sem þessi rík-
isstjórn hefur lagt hönd að geti orðið
henni til málsbótar á spjöldum sög-
unnar.
Vonlausir stjórnendur
með fylgifiskum
Eftir Ragnar
Imsland » Öll sú hörmung-
arsaga eins og hún
liggur fyrir er ekki bara
efni í eitt lítið bréf held-
ur efni í einhverja
verstu hryllingssögu
sem skrifuð verður um
stjórnmál á Íslandi, ef af
verður.
Ragnar
Imsland
Höfundur er ellilífeyrisþegi
á Suðausturlandi.
Samband íslenskra
framhaldsskólanema
mótmælir harðlega nið-
urskurði í mennta-
kerfinu sem fyrirhug-
aður er samkvæmt
fjárlagafrumvarpi
vegna fjárlaga 2011.
Það skapar einungis
vandamál í mennta-
kerfinu og í samfélag-
inu öllu ef skera á enn
frekar niður í mennta-
málum. Ljóst er að framhalds-
skólakerfið glímir nú þegar við
vandamál er lúta að gæðum og þróun
náms sem og mikið brottfall nem-
enda. Fyrirhugaður niðurskurður
mun gera þessi vandamál erfiðari við-
fangs um fyrirsjáanlega framtíð.
Þegar skorið er niður í framhalds-
skólum landsins fer af stað ákveðið
ferli:
Stjórnendur skólanna sjá fram á
erfiða fjárhagsstöðu og vinna því að
ráðstöfunum. Hjá flestum virðast
þær ráðstafanir vera svipaðar. Dæmi
eru um að umfram nemendur eru
teknir inn í skólann, fjölbreytni náms
minnkuð, laun starfsmanna lækkuð
með því að fækka kennslustundum og
skólastofur yfirfylltar af nemendum
sem týnast í fjöldanum og fá enn
verri, ef einhverja, persónulega að-
stoð og þjónustu.
Það þarf ekki að rýna mikið í þess-
ar staðreyndir til að gera sér grein
fyrir augljósum afleiðingunum.
Hætta er á að gæði náms snarminnki
og álag á bæði nemendur sem og
kennara aukist. Það segir sig sjálft að
með þessu er ýtt undir frekara brott-
fall en þar með lægra menntunarstig
þjóðarinnar og fjölgun atvinnulausra.
Gott menntakerfi hefur mikil áhrif
sem margsinnis hafa verið reiknuð út
og mikið rædd. Ljóst er að menntun
er vel þess virði að um hana sé stað-
inn vörður og henni tryggð virðing-
arstaða í þjóðfélaginu.
„Góður árangur Sviss
og Norðurlandanna
sýnir að traustar stofn-
anir og skynsamleg
hagstjórn, ásamt fyrsta
flokks menntakerfi og
áherslu á tækni og ný-
sköpun, mynda góðan
grunn að betri sam-
keppnishæfni í alþjóða-
hagkerfi sem verður sí-
fellt flóknara.
Lönd eins og Norð-
urlöndin, sem fjárfesta
mikið í menntun, eru
líklegri til að geta hækkað tekjur á
hvern íbúa, eiga auðveldara með að
draga úr fátækt og ná góðri stöðu í al-
þjóðahagkerfinu.“ (Ísland í alþjóð-
legum samanburði, Iðntæknistofnun,
2006)
Samkvæmt skýrslu OECD,
Education at a Glance 2010, varði Ís-
land að meðaltali meira til menntunar
á leikskóla- og grunnskólastigi en
önnur aðildarríki OECD en var hins-
vegar undir meðaltali við útgjöld til
framhalds- og háskólastiga.
Við höfum alltaf viljað ná langt sem
þjóð og í því skyni ætti að leggja enn
meiri áherslu á framhalds- og há-
skólanám. Áhuginn og ásókn í áfram-
haldandi nám er augljóslega til stað-
ar, sem sýnir sig m.a. annars í
yfirfullum framhaldsskólunum. Horf-
ast þarf í augu við þá staðreynd og sjá
til þess að framboðið svari eftirspurn,
bæði í fjölbreytileika og gæðum
námsins.
„Menntun er fjárhagslega hag-
kvæm, bæði fyrir einstaklinga og
samfélagið. Opinber framlög til
menntunar skila sér til baka í hærri
skatttekjum. Þar við bætast jákvæð
áhrif menntunar á þjóðfélagið sem
ekki mælast í auknum skatttekjum.“
(Education at a Glance 2010, OECD
Indicators, úr samantekt Hagstofu
Íslands)
Þeir fjármunir sem fara í mennta-
kerfið eru ein besta fjárfesting sem
völ er á. Það er fjárfesting í framtíð
landsins. Ólíkt flestum öðrum út-
gjöldum ríkisins þá skilar slík fjár-
festing sér til baka til ríkissjóðs og út
í samfélagið. Fjárfestingin skilar arði
með beinum hætti í gegnum skatt-
kerfið og lækkar útgjaldaþörf til ann-
arra málaflokka, svo sem atvinnu-
leysisbóta svo eitthvað sé nefnt.
Með fyrirhuguðum niðurskurði er-
um við ekki að stefna í rétta átt nú
þegar við leitum allra leiða til að
krafla okkur upp úr kreppunni. Í
raun væri, til lengri tíma litið, hag-
kvæmara að efla menntakerfið og
styðja enn frekar við það á þessari
stundu.
Gangi þessar áætlanir eftir undir-
strikum við í Sambandi íslenskra
framhaldsskólanema mikilvægi þess
að faglega verði staðið að niðurskurð-
inum. Nauðsynlegt er að gæta að
gæðum námsins og þjónustu við
hvern nemanda. Við megum ekki líta
á skólakerfið sem færiband sem haldi
hvort eð er áfram þó að það hökti á
tímabili.
Á meðan á höktinu stendur reyna
nemendur að aðlaga sig að breyttum
forsendum og fyrirkomulagi í náminu
sínu. Sé vitlaust gefið getur það haft
mikil áhrif á námsframvindu og fram-
tíð einstaklinga.
Munum eftir smáatriðunum þó að
við hugsum um þetta í stærra sam-
hengi.
F.h. Sambands íslenskra fram-
haldsskólanema.
Verjum framtíðina
Eftir Heiðu Karenu
Sæbergsdóttur » Samband íslenskra
framhaldsskóla-
nema mótmælir harð-
lega fyrirhuguðum nið-
urskurði í
menntakerfinu.
Heiða Karen
Sæbergsdóttir
Höfundur er framhaldsskólanemi og
formaður Sambands íslenskra fram-
haldsskólanema.