Íslenzk tunga - 01.01.1961, Side 65

í BÖRK VIÐAR
63
sem væri nákvæmari umritun eða kenning á æð. Ég skal ekki ræða
það atriði írekar hér, en minna á það, að í fuglanafnagátunni fornu
er æðurin kölluð ben bíldskorin og fálkinn eggdauðir menn. Hins-
vegar skilst mér, að mönnum hafi gengið erfiðlega að koma síðasta
hluta gátunnar heim við ráðningu Heiðreks eða skýra, hvernig
börk viðar geti merkt í hamra.
í hinum ágætu skýringum sínum við söguna farast G. Turville-
Petre svo orð um þetta atriði:3
/ börk viðar (thus h2, virðar R) appears to mean “into the bark of a
tree.” If so, another name for “bark,” “tree” should he hamarr, but this
is not recorded.
Það virðist svo af þessum ummælum, að engin lausn hafi enn á
því fengizt, hversu börkr viðar megi merkja sama og hamarr.
Því er það, að menn hafa snúið sér að gerðinni í h, en þar stendur
í klóm sér í ráðningu Heiðreks á þeim stað, sem R hefur í hamra. E.
A. Kock getur þess til, að viðr merki skip og með börkr viðar sé átt
við klær eða haka á skipshliðinni, sennilega klær í krapta eða klofa.4
Ég á erfitt með að skilja, hvernig börkr viðar eða skipsbörkr getur
merkt (skips) klœr, enda gerir Kock ekki nánari grein fyrir því. Auk
þess bendir þf. börk (í börk viðar) eindregið til þess, að þar sé átt
við áfangastaðinn, en ekki flutningstækið, því að þá ætti helzt að
slanda í berki viðar, sbr. í klóm sér. Guðbrandur Vigfússon gaf Heið-
reksgátur út og studdist við H og h1. Hann leiðréttir texta gátunnar
svo:5
Sá-ek a ámi,
egg-dauða menn
blóðsliol bera
í björk kviðar.
Á arinn að merkja stein eða steinvegg, en björk kviðar fót eða kló
fuglsins. Átyllan til slíkrar leiðréttingar er vægast sagt mjög hæpin
3Hervarar saga ok Heiðreks (Viking Society for Northern Research. Text
Series. II; Oxford 1956), 82.
* Notationes Norrœnæ (Lund 1923—44), §2363.
5 Corpvs poeticvm boreale (Oxford 1883), I, 92.