Ritmennt - 01.01.1998, Blaðsíða 24

EIRÍKUR ÞORMÓÐSSON OG GUÐSTEINN ÞENGILSSON
RITMENNT
Þjóðminjasafn íslands.
Trafakefli, útskorið með höfðaletri. Keflið keypti Jón-
atan á uppboði.
20. ágúst, skýrsluna dagsetta 21. ágúst og
skrána dagsetta 1. nóvember sem öll eru
nefnd hér á undan
og þótti mér miður að þeir komust ekki þangað
strax - jafnvel þó ég voni þeir komi einhvorn
tíma til skila, en ef til vill um seinan, ég þættist
eiga að fá skilagrein fyrir þeim í Þjóðólfi, ég hafði
fyrir löng<u> síðan og áður Forngripasafnið varð
til í Rkv. leitað eftir að fá þessa gripi, og jafnvel
kostað þar til nokkru til þess þeir færu ekki að
forgörðum.47
Seinagangur hefur orðið á afhendingu grip-
anna af hálfu Steinckes því að þeir bárust
ekki safninu fyrr en 14. júlí 1873 og voru þá
samferða gripum sem Jón Jónsson á Munka-
þverá afhenti safninu og einum grip sem
Steincke sjálfur afhenti því.48 Sigurði Guð-
mundssyni finnst sér skylt að þakka Jónat-
an fyrir landsins vegna í bréfi dagsettu 28.
þess mánaðar og telur upp gripina 13 en
kallar eftir frekari upplýsingum um lang-
flesta þeirra, t.d. hvar hafi fundist, með
hvaða atvikum og hvort nolckuð fleira hafi
fundist þar. Einn gripurinn, „rím skorið"
(dagatal skorið á fjöl?), er sagður ókominn
og rímar það við orð Jónatans í skýrslunni
og skránni frá 1871 (21. ágúst og 1. nóvem-
ber (og áðurnefnda skýrslu dagsetta 1. ágúst
1873, sjá hér á eftir)). Þá greinir Sigurður frá
því að B.A. Steinke (þ.e. Steincke) faktor
hafi skrifað að nálcvæmari slcýrsla hafi áður
verið send, sbr. og tilvitnun í bréf Jónatans
frá 1. ágúst 1873 hér á eftir. Sú sltýrsla virð-
ist elclci hafa lcomist á leiðarenda því að Sig-
urður minnist þess elclci að hafa séð hana
eða finnur hana a.m.lc. hvergi en hvernig
sem því sé varið þá biður hann Jónatan að
senda sér það fyrsta unnt sé svo ítarlega
sltýrslu sem lcostur sé á um þessa hluti og
láta sig vita hvort hann hafi sent fleira en
nefnt er í bréfinu. Bréf sitt endar Sigurður á
því að láta í ljósi von um að Jónatan hugsi
til safnsins ef hann sjái eitthvað
því nú er að hrökkva eða stölckva með oklcar
þjóðerni - því Danir, Frakkar og enslcir sópa
landið á hvörju ári sem er mesta óhæfa - olclcur
vantar sérílagi gamla útsauma, gömul lcarl-
mannsföt, boli, peisur og mussur, útslcorna
kistla, stokka, og aslca gamla, þilstolclca, spóna-
stolclca, lára, og allt þess lconar, auk allra elstu
fornmenja.49
Hér má vel minna á að stofnun Forngripa-
safns íslands, síðar Þjóðminjasafns íslands,
er iðulega ralcin til greinar sem Sigurður
slcrifaði í Þjóðólf 24. apríl 1862 þar sem
hann telur brýnt að stofna íslenslct forn-
gripasafn til að hamla á móti útflutningi ís-
lenslcra forngripa til Danmerlcur. Var Sig-
47 ÍB 99 fol.
48 Sbr. Skýislu um Forngripasafn Islands í Reykjavík,
2,1, bls. 46-52.
49 Lbs 3028 4to.
20