Ritmennt - 01.01.1998, Blaðsíða 34

EIRÍKUR ÞORMÓÐSSON OG GUÐSTEINN ÞENGILSSON
RITMENNT
alls ekki glatast ef til er, skal ég senda yður
það allt sem finnst - ásamt ættartölubókun-
um - á næsta sumri." Hann segir bókasafn
föður síns sáluga vera allt heima á Þórðar-
stöðum enn og enginn geti í því grúskað
nema hann viti eða með sínu leyfi, og það
fái enginn nema hann sé viðstaddur. Vel
hafi farið um bækurnar er hann leit eftir
þeim sumarið áður. í bréfinu minnist }ón á
„Kálfborgarárskinnið" - hlýtur að vera átt
við kaupbréfið fyrir Kálfborgará sem Pálmi
minnist á í bréfi sínu frá 25. október hér að
framan - og telur að það „hljóti að finnast
hafi þaó verið til - sem hefur víst verið - en
athuga þarf hvert sé ekki í neinni af bókun-
um, hefði getað leynst þar t.d. með spjaldi
eða svo." Ekki er greinarhöfundum kunn-
ugt um að skinnið hafi fundist og vita ekk-
ert um aldur þess. Það gleður Jón að sjá með
hve mikilli athugun og nákvæmni skráin
yfir handritin var samin og hann óskar eftir
aö nafn föður síns sáluga standi í fyrirsögn-
inni og, ef Pálma sýnist ekkert á móti því,
að safnið væri sér í skáp eða hólfi og nafn
hans með heimilisnafni (Þórðarstöðum) á
hurðinni. Þannig væri safnið aðgengilegra
fyrir þá sem vildu athuga það sérstaklega,
t.d. „menn hér að norðan, því til eru þeir
sem finnst að það hefði átt að vera hér fyrir
norðan, einkum ættartölubækurnar." í lok
bréfsins lætur Jón í ljósi ósk um að senn
verði hægt að skrifa undir samning og í
framhaldi bréfsins dagsettu tveim dögum
síðar, 29. desember, segist hann eklci vilja
fara fram á neina fjarstæðu í sambandi við
verðlagningu á handritasafninu, heldur „allt
sem sanngjarnast. Og þó það verði 50 lcr.
lægra munum <vió> undirsl<rifa ef yður
sýnist það réttara." Annars treystir Jón
Pálma og Jóni Þorlcelssyni best til að verð-
meta safnið en tekur fram að síðustu að
hann ætlist til að allt safnið fari á einn stað,
sem er Landsbókasafnið.
Líldega hefur ekki verið búið að ganga frá
því við andlát Jónatans hvað um handrita-
safnið yrði eftir hans dag, a.m.lc. ekki til
fulls. Svo sýnist mega ráða af bréfi Jóns til
Pálma 27. júní 1907 sem hefst þannig:76
Það vill ganga heldur seint fyrir mér með hand-
ritasafnssöluna og verð ég að biðja afsökunar á
því. Ég er alltaf veikur fyrir og vandræðafullur
þegar ég fer að grúska í þessu og finn hve ógnar
tjón það var að þetta var ekki um garð gengið áð-
ur en faðir minn sál(ugi) dó. Enginn veit betur en
ég hvað með því hefur tapast, ýmsar skýringar og
m.m.fl.
I bréfinu er minnst á kaupgjörning sem Jón
segist að vísu ekki óánægður með svo langt
sem hann taki en fáein aukaatriði eða skil-
yrði finnst honum þurfa að taka fram sem
ekki séu þar áður en hann skrifi undir. Skil-
yrði þessi ættu heldur að vera sérstök en
inni í kaupgjörningnum. - í umsögn um
fyrstu grein kaupgjörningsins segir Jón að
mikið sé til af
bæði minnisblöðum og bréfsneplum með ýmsu
á, sem hann skrifaði handa sjálfum sér, bæði þeg-
ar svo stóð á að hann var á ferð, - og gat eitthvað
uppgrafið - og eins þegar hann var heima, bæði í
ættfræði og öðru. Þetta læt ég ekki frá mér, það
gæti meira að segja orðið villandi fyrir ókunn-
uga, og gagnslaust svona úr lausu lofti.
Af þessu bréfi má einnig ráða að Páll Þor-
lcelsson kaupmaður á Akureyri hafi í þess-
um viðskiptum verið eins lconar umboðs-
76 Bréf og skjöl Landsbókasafns 1907 í handritadeild
safnsins.
30