Læknablaðið - 01.08.1959, Blaðsíða 43
LÆKNABLAÐIÐ
37
Fjórða stigi skiptum við í tvö
undirstig, A4 og B4. I A4 lamast
öndunin, en í B4 lamast mænu-
kylfan (medulla oblongata) og
af því hlytist dauði. Þetta er hin
venjulega skilgreining svæfing-
ardýptai'innar, en auðvitað má
svæfingin ekki verSa svo djúp,
aS hún nái fjói’Sa stiginu.
Svæfing í þriSja stigi C3 og D3
veldur meiri áreynslu fyrir
hjarta, blóSrás og nýru en svæf-
ing í öSru eSa þriSja stigi A3.
Auk þess eru fylgikvillar tiSai’i,
þeim mun dýpri sem svæfingin
er, Helztu fylgikvillar svæfing-
ar ei’u: ógleSi, uppsala, atelect-
asis, pneumonia, oliguria, an-
uria. Löng svæfing í undirstig-
um C3 og D3 veldur því, aS
sjúklingur sefur lengur eftir aS-
gerS, sérstaldega ef svæft hefur
veriS meS ether. Útskilnaður á
ether er mjög hægur. Því leng-
ur sem sjúklingur sefur eftir aS-
gerS, þeinx mun meira slím safn-
ast i lungu. SlímiS þykknar og
myndar stiflur í lungnapípum.
AfleiSinsin verSur sú, aS ein-
hverjir hlutar lungnanna fá ekki
loft, loftlaus svæSi mvndast (at-
electasis), og hætt er við, aS i
kjölfar þess komi lungnahólga
á misháu stigi eftir stærS
berkjugreinanna. sem stíflazt
hafa.
Tafla II sýnir, aS fylgikvillar
eru tíSari í undirstigum C3—
D3, en i öSru stigi og A3. Ef viS
lítum á atelectasis, þá er mis-
munur greinilegur.
Átta hundruS sjúklingar voru
svæfSir nxeS ether. Ég svæfði
þessa sjúklinga í Háskólasjúkra-
liúsinu í Madison í Bandarikj-
unum á árunum 1952—1954.
I báðum flokkum var í lok svæf-
ingar fai’iS meS gúmmíslöngu
niSur í kok, barka eSa lungu
og sogaS upp slím. BáSir flokk-
ar fengu svipaS magn af fúka-
lyfjum, og sjúldingar látnir
gei-a öndunaræfingar strax viS
svefnrof. Notkun fúkalyfja hef-
ir dregiS nxjög úr fylgikvillum
eftir svæfingar. Af þessu sést,
að mikilvægt er aS geta haft
sjúklinga í léttri þriSja stigs
svæfingu (A3- og B3-svæfingu)
viS vandasamar og timafrekar
aSgei'Sir, því aS þá starfa önd-
unarvöSvar næstum eSlilega. En
þetta er unnt meS því aS nota
með svæfi ngarlyfj u num efnin
curare og scoline, sem valda
fullkominni vöSvaslöppun og
gera á þann hátt mögulegar aS-
gerSir í kviSarholi °g annars
staSar, þar sem góS vöSvaslöpp-
un er þýSingarmikil.
Svæfingarlyfjunum er hægt
aS blanda saman á ýmsa
vegu meS curare eSa scoline
og er þaS mjög mismun-
andi, hvaSa hlöndu svæfingar-
læknar nota. F,g hefi til dæmis
svæft meS 8 misnmnandi hlönd-
um, en hér heima nota ég aSal-
lega 2 og eru þær þessar: 1. Evi-
pan + scoline + N20 + ether
+ curare. 2. evipan + scoline +