Félagsbréf - 01.07.1957, Page 70

>8
FÉLAGSBRÉF
Veigamesta framlag Hopkins til nútímaljóðagerðar er fólgið
í hljómfalli kvæða hans. I samtíð hans lifðu skáld eins og Tenny-
son og Arnold, sem höfðu náð mikilli leikni í hefðbundinni hrynj-
andi; þeir ortu ljóð sín næstum ósjálfrátt, kveðskapur þeirra
var sofandi, gersneyddur ferskleika og fjaðurmagni. Hopkins
veitti vindgusti inn í þennan heim svefngengla; hann kom á
óvart. Hann notaði mikið stuðla og rím, en gerði það á sinn
eigin hátt, enda hafði hann kynnt sér þessi mál af einstakri
ástundun. Dagbækur hans eru taldar langbezta ritið um brag-
fræði, sem til er á ensku.
Hopkins var um margt svipaður Walt Whitman, hinum banda-
ríska brautryðjanda síðustu aldar. Þeir voru báðir gæddir óvenju-
lega næmri skynjan á margbreytileika fyrirbæranna í kringum
þá. Skilningarvit þeirra voru opin fyrir hvers konar áhrifum.
Munurinn á þeim var sá, að Whitman leitaðist við að koma öllum
þessum áhrifum á pappírinn, tjá magn þeirra. Hann málaði,
ef svo má segja, á stærra tjald og var miklu margorðari en Hop-
kins, sem reyndi að handsama kjarna hinna margþættu áhrifa
og pressa hann inn í hnitmiðuð, samþjöppuð form. Whitman var
rómantískur og bjartsýnn, þar sem Hopkins hafði aftur á móti
tragíska sýn á lífinu. Ljóð Whitmans virðast færa honum hugg-
un, sem hann vill flytja öðrum. Skáldskapur Hopkins var hon-
um vegur til björgunar; hann hélt í honum lífinu. Samanburður
á bezta kvæði Whitmans, „On the Beach at Night“, og kvæði
Hopkins, „Spring and Fall“, sem fjalla um svipað efni, leiðir
í ljós muninn á þessum skyldu sálum.
Eins og hjá Sapfó, Rilke, Auden og fleiri góðskáldum er lof-
geröin höfuðinntakið í skáldskap Hopkins. Hann vegsamar skap-
arann og allt hið skapta, er eins og drukkinn af lífsskynjan
sinni. Serkenni allra hluta eru honum ríkust í huga. Hver líf-
vera er sérstök, og í ljóðum sínum leitast hann við að draga
fram hið sérstæða í hverjum hlut; þess vegna er hann örlátur
á lýsingarorð. Af sömu rót er runninn sá háttur hans að nota
óvenjuleg og nýstárleg orð: hin gömlu og útjöskuðu orðatiltæki
draga ekki nægilega fram sérkennin, sem hann vill tjá. Fá ljóð-
skáld hafa skynjað hræringar allra hluta jafndjúpt og Hopkins.