Félagsbréf - 01.07.1957, Blaðsíða 115
FELAGSBREF
113
hinum eldri rannsóknum, sökum kunnáttuleysis þeirra, sem kuml-
in rannsökuðu, og þrátt fyi'ir talsverðan áhuga á þessum forn-
aldarminjum, er ekki ósennilegt, að ýmsir finnendur þeirra hafi
hvorki sent af þeim lýsingar né haldið til haga því, sem máli
skipti. Það er ekki fyrr en á þessari öld, sem rannsóknir kuml-
anna fá á sig annan og vísindalegri svip.
I síðari hluta bókarinnar vinnur höfundurinn úr þeim efni-
viði, sem kumlin veita. Ritar hann fyrst um umbúnað kumlanna
og þvínæst um haugféð og aðra fundi fornra gripa, sem ekki eru
í tengslum við kuml, svo vitað sé. Þá er gerður samanburður
á þessum gripum og þeim, sem fundizt hafa frá sama tíma í
nálægum löndum og þá auðvitað einkum í Noregi, en í öllum
meginatriðum er samsvörun með fornminjum þessara landa frá
9. og 10. öld. Að lokum dregur höfundur saman niðurstöður sín-
ar í stuttu og glöggu máli í yfirlitskafla.
Kuml og haugfé er dýrmætur skerfur til íslenzkra sögurann-
sókna. Hér er hvorki stuðzt við tvíræð orð né sögusagnir held-
ur „beinharðar“ heimildir, og ályktanir þær, sem af þeim eru
dregnar, virðast hvarvetna hófsamlegar og ekki umfram það, sem
hlutirnir heimila. Mundi slíkt þó verða mörgum mikil freisting,
en Kristján Eldjárn gætir sín við henni.
Þess skal loks getið, að óvenjulega hefur verið vandað til bók-
ar þessarar hvað efni og prentun snertir, og á útgefandinn þakkir
skildar fyrir.
NIÐURBÆLDUR HLÁTUR
Stúdent í Búdapest spurði kennara sinn, hver væri munurinn á kapítal-
ista og kommúnista. Kennarinn svaraði: „Kapítalistinn elskar peninga
meira en allt annað, en kommúnistinn metur fólkið mest“.
„Nú skil ég“, svaraði stúdentinn, „þetta skýrir, hvers vegna kapítal-
istar loka inni peninga, en kommúnistamir aftur á móti loka inni fólk“