Skírnir - 01.01.1969, Page 127
SKÍRNIR
DANTE Á ÍSLENZKU
121
nær þýð'ing Carlyle-Wicksteeds í óbundnu máli miklu betur stíl Dant-
es en hin stirðkveðna þýðing Dorothys Sayers í terza rima. Tækni-
lega séð tókst Sayers prýðisvel upp: í ljóðlínum hennar er fjöl-
breytileg og skemmtileg kveðandi, sem sver sig í ætt við Dante og
rím hennar er ekki fáskrúðugt. En enska hennar er afskræmd og ó-
ljós og nærri því ólæsileg. En hún var engu að síður svo mikill
Dante-fræðingur, að takist mönnum á annað borð að botna í stíl
hennar, þá geta þeir verið fullvissir um, að hugsanir Dantes hafa
ekki brenglazt hjá henni.
Dante-þýðing Henrys Wadsworths Longfellows í bundnu máli
er ekki aðeins ákaflega nákvæm heldur höndlar hún líka einfaldan
stíl Dantes, eins og hver nákvæm þýðing hlýtur að gera. En hann
yrkir undir jambísku pentametri (fimm öfugir tvíliðir) sem verð-
ur tilbreytingarlaust vegna einskorðaðrar háttfesti sinnar. Hann
víkur iðulega við venjulegri orðaskipan („I found myself with-
in a forest dark“: „Ég var staddur í skógi myrkum“) svo að
þýðing hans þykir ekki eins læsileg nú á vorum dögum. Ég sé
ekki betur en Dananum Molbech takist prýðilega að sameina
nákvæmni og einfaldleika þríhenduformsins í þýðingu sinni. John
Ciardi hefur aftur á móti farið beggja bil og notað terza rima
á þann veg að sleppa miðríminu eins og t. d. axa bxb cxc
o. s. frv., sem samsvarar rímaðri tvíhendu með órímaðri línu á milli.
Þetta er skynsamleg lausn, ekki sízt ef tekið er tillit til þess eðlis-
munar, sem er á enskri tungu og ítalskri. Að mínum dómi, þá kemst
þýðing Sinclairs í óbundnu máli, sem er með nútímalegra málfari
en þýðing Carlyle-Wicksteeds, næst því að höndla heiðríkju þá og
íburðarleysi, sem helzt einkenna stíl Dantes. Mér kæmi ekki á óvart,
að þýðing Charles Singletons í óbundnu máli með skýringum og ít-
ölskum frumtexta, sem væntanlega verður gefin út á næstunni, ætti
eftir að taka öllum öðrum nútímaþýðingum fram.
Til að sýna og sanna, að þýðing í óbundnu máli geti frekar náð
stílblæ Dantes en þýðing í þríhenduformi birti ég hér tvær þýðingar
á lýsingu á Geryon í Inferno XVII, 7-12, önnur er eftir Guðmund,
en hin er þýðing í óbundnu máli:
E quella sozza imagine di froda
Sen venne, ed arrivö la teste e il busto;
Ma in sulla riva non trasse la coda.