Skírnir - 01.01.1969, Page 213
SKÍRNIR
ÞINGVALLAFUNDUR 1888
207
Hafsteins). Um allar tillögurnar voru atkvæði greidd að viðhöfðu
nafnakalli.
Eins og fyrr segir var umræðu um stj órnarskrármálið frestað að
kvöldi fyrra fundardags, er kosin hafði verið nefnd í málið. En síð-
an um kvöldið voru tekin fyrir tvö dagskrármál.
Búseta fastakaupmanna á íslandi var annað mál á dagskrá fundar-
ins.
Flutningsmaður, Skúli Thoroddsen, sagði, að mestur hluti ís-
lenzkrar verzlunar væri í höndum danskra kaupmanna, sem byggju
í Danmörku, en hefðu hér í seli og drægju til sín allan ágóðann af
verzluninni út úr landinu. ísland ætti enga verzlunarstétt. Verzlun
landsins hefði auðvitað skánað mikið við verzlunarlögin 15. apríl
1854. Nokkurir innlendir kaupmenn hefðu risið upp og kaupfélög
komizt á fót, sem gerðu mönnum hægra fyrir að fá vörur með vægu
verði, en þetta bætti þó ekki úr öðrum höfuðgallanum á verzluninni,
drægi ekki verzlunararðinn inn í landið. Ef verzlunarstéttin yrði inn-
lend, mundi það hafa mikla hagsmuni í för með sér á ýmsan hátt
með því að ráðast í ýms fyrirtæki, veita mönnum atvinnu, inna af
hendi opinber gjöld osfrv. „Fundurinn ætti því,“ sagði flutnings-
maður, „að skora á Alþingi að búa til og samþykkja lög, er banni
fastakaupmönnum búsetu erlendis.“
Friðbjörn Steinsson studdi eindregið tillögu flutningsmanns. Kvað
verzlunarfélög hafa gert mikið gagn. Menn kynnu að telja íslend-
inga ekki svo efnum búna að þeir gætu komið á fót innlendri verzl-
unarstétt, en þeir mundu þá láta nauðsynjavörur sitja fyrir og
óþarfavörur silj a á hakanum.
Samþykkt var í einu hljóði þessi tillaga frá Skúla Thorodd-
sen:
„Fundurinn skorar á Alþingi að semja og samþykkja lagafrum-
varp, er geri fastakaupmönnum á íslandi að skyldu að vera búsettir
hér á landi.“
Þriðja mál á dagskrá fundarins var kvenfrelsismálið.
Flutningsmaður, Skúli Thoroddsen, las upp áskorun til sín frá
liðlega 70 konum í ísafjarðarsýslu að bera fram tillögu um aukin
réttindi kvenna, sem hann taldi mjög áríðandi fyrir alla hina ís-
lenzku þjóð. Hann taldi kvenfrelsismálið skammt á veg komið hér á
Iandi, en fyrir framgang málsins væri nauðsynlegt, að konurnar