Skírnir - 01.01.1969, Page 225
SKÍRNIR
ÞINGVALLAFUNDUR 1888
219
hinir þjóðkjörnu þingmenn vildu fá einhverju framgengt, væri óvíst
nema þeir stæðu aflvana fyrir sex mönnum, sem stjórn Dana skip-
aði á bekk með þeim. Helmingur alþingismanna í efri deild væri
konungkjörinn, og þegar bæði þjóðkjörnir og konungkj örnir
greiddu atkvæði, væri forsetakosning komin undir hlutkesti. Það
væri undir hlindu atkvæði komið, hvort hinir konungkjörnu yrðu
í meiri eða minni hluta á Alþingi. En ef þeir væru í meirihluta, gæti
stjórnin hindrað á sjálfu þinginu allt, sem þjóðin vildi hafa fram.
Síðasta þing hefði samþykkt lög um að breyta tölu þingmanna í
deildunum með því að flytja menn úr neðri deild upp í efri deild.
Stjórnin teldi þetta raska hlutfallinu milli þingdeildanna, en það
heimti, að ef tveimur sé bætt við í efri deild, þá sé fjórum hætt við
í neðri deild. Benedikt lagði til að fundurinn skoraði á Alþingi að
fjölga þjóðkjörnum þingmönnum á þann hátt.
Skúli Thoroddsen tók að sér að bera fram tillögu Benedikts
Sveinssonar. Kvað engan hafa neitt á móti því, að efri deild væri
Ys og neðri deild % þingsins. Hitt væri mest um vert að breyta hlut-
fallinu milli hinna konungkjörnu og þjóðkjörnu þingmanna, sem
væri óhæfilegt og skaðlegt fyrir landið.
Allir sem töluðu voru fylgjandi fjölgun þingmanna. Páll Pálsson
hóndi gerði þá athugasemd, að þetta mundi þurfa að koma inn í
sjálft stj órnarskrárfrumvarpið, en Skúli Thoroddsen sagði, að
ákvæði um þetta mætti setja með einföldum lögum. Benedikt Sveins-
son tók aftur til máls og talaði um afleiðingar af því, ef hinir kon-
ungkjörnu hefðu öll ráð í efri deild. Benedikt Kristjánsson alþingis-
maður var málinu mjög meðmæltur og sömuleiðis Jónas Jónasson.
Samþykkt var með öllum greiddum atkvæðum (Jón Einarsson
greiddi eigi atkvæði, Hannes Hafstein eigi viðstaddur) svolátandi
fundarálykttm:
„Fundurinn skorar á Alþingi að samþykkja lög um breyting á 15.
grein stj órnarskrárinnar í þá átt, að tekin verði upp sex ný kjör-
dæmi, svo að í efri deild Alþingis sitji framvegis 14 þingmenn og
í neðri deildinni 28.“
Ellefta mál á dagskrá fundarins var stofnun sjómannaskóla.
Skúli Thoroddsen talaði um nauðsyn á sj ómannaskóla vegna sj ávar-
útvegsins og enn fremur ættu siglingar landsmanna að geta orðið
þýðingarmikil atvinnugrein, en þekkingin væri fyrsta skilyrðið