Jökull - 01.12.1958, Side 9

en við Magnús Jóhannsson héldum inn að
Depli til hæðarmælinga. Inni í Grímsvatnakvos-
inni var sólskin, þótt þoka sveipaði Svíahnúka.
Nú stóð Naggur ekki nema 2.5 m upp úr vatni
og hafði vatnsborð því hækkað um 4.7 m síðan
10. júní eða 5.1 cm að jafnaði á dag, en hækk-
un vatnsborðs síðan 15. sept. 1947 nam 12.5 m,
eða næstum 3.5 cm á dag. Með því að gera
mátti ráð fyrir því að Naggur yrði kominn í
kaf á vori komanda og þá ekki lengur hægt að
miða liæð vatnsborðs við hann, var mæld ná-
kvæmlega hæðin frá vatnsborði upp á móbergs-
kollinn næsta norðan við Depil, en þann koll
nefndum við Mósa. Reyndist sú hæð vera 11.75
m. A allstóru svæði vestur af Vatnshamri voru
jaðrar allra lijarnfleka gulnaðir af brennisteins-
samböndum og er það sýnilegur vottur þess
jarðhita, sem undir er. I einni sprungu sást
greinilega haustlagið 1957 og var dýpið niður
á það 225 cm.
Enn sem fyrr var hæð vatnsborðs norðaustan
undir Gríðarhorni hin sama og við Vatnshamar.
Er við komurn aftur að gryfjunni var hún
orðin hálfur sjöundi metri á dýpt og komið
langt niður fyrir haustlagið 1957, sem reyndist
vera á 260 cm dýpi. Hafði því bráðnunin síðan
10. júni numið 194 cm, auk þess sem kann að
hafa fallið þarna af snjó á sama tímabili, en
vatnsgildi neðsta hluta vetrarlagsins hafði auk-
izt úr 50 í 57%. Ekki varð komizt niður úr
vetrarlaginu 1956/57 og eru leyfar þess því meir
en 3.9 m, enda hafði ákoman í gryfju, sem
grafin var þarna nærri 5. júní 1957, reynzt
vera 652 cm (Jökull, 7. ár, bls. 44). Mjög æski-
legt væri, að framkvæma meiri bráðnunarmæl-
ingar á Grímsvatnalægðinni og á aðrennslis-
svæði hennar, því sé hægt að komast að niður-
stöðu um það, hversu mikið af vatni því, sem
safnast fyrir í lægðinni, er myndað við ofan-
bráðnun (ablation), er hægt að reikna nokkurn
veginn út, hversu mikið vatn myndast vegna
bræðslu neðan frá og þar með fenginn ein-
stæður möguleiki til að reikna út lieildarhitaút-
streymið frá því mikla jarðhitasvæði, sem þarna
er undir.
Fimmtudagur 11. september. — Dimmt var
yfir allan þennan dag. Hiti kl. 10 2.5° C og
sunnanátt, 4 vindstig. Allir hvíldust fram eftir
degi, enda seint gengið til náða. Var ákveðið
að fresta brottför til næsta morguns, því Jó-
hannes Briem átti eftir að bæta nokkuð um
5. mynd. Skemman fullgerð. — Store-house and
-) hut in Jökulheimar. — Ljósm. S. Þórarinsson,
14. sept. 1958.
þríhyrningamælingar frá því um vorið. Undu
menn sér við spilamennsku, lestur glæparita og
jöklakveðskap misjafnlega prenthæfan.
Föstudagur 12. september. — Fram til hádegis
var sunnanátt og rigning, hiti 3° C kl. 10. 'En
upp úr hádeginu gekk hann í vestrið og tók
að rofa til. Var þá búizt til brottferðar, en við
Jóhannes hímdum við hornamælinn í 4 klukku-
tíma í von um að sæist til merkisstangarinnar
á Sviahnúk vestri, hvað loksins skeði. Kl. 18,30
var mælingum lokið og var þá orðið albjart og
komið frost, 4- 1.2° C. Kl. 21,30 var tjaldað
á vesturjöklinum skammt ofan við hjarnmörk,
því engin von var til að komast yfir skriðjökul-
inn í myrkri. Höfðu flestir hangið á skíðum
aftan í Gusa alla leið frá Svíahnúk vestri.
Laugardagur 13. september. — Mannskapur-
inn var ræstur kl. 6, því engan langaði til að
eiga nótt á skriðjöklinum. En ferðin sóttist all-
vel og var komið að jökulrönd kl. 14. Verður
þó að telja skriðjökulinn alveg á takmörkum
þess að vera færan á hausti snjóbílum af Bom-
bardier gerð og myndu raunar flestir telja hann
ófæran.
Gott var að koma í Jökulheima að vanda og
var dvalið þar til næsta dags.
Sunnudagur 14. september. — I-agt var af
stað heim á leið kl. 11,30 í blíðskaparveðri og
lykkja lögð á þá leið inn í Þóristungur og það-
an nokkuð upp með Köldukvisl, en þar eru
moldarbörð mikil og vænleg til öskulagarann-
sókna. Meðan karlmenn stóðu í moldargreftri
og öskulagarannsóknum undi kvenþjóðin sér
7