Jökull - 01.12.1958, Síða 22
MAGNÚS JÓHANNSSON:
Ferð um Kaldalón og Drangajökul 1958
Það er fimmtudag 2. júlí 1958. Við höfum
gist á Skjaldfönn og leggjum af stað um Armúla
inn í Kaldalón að aflíðandi hádegi. Ferðafélag-
arnir eru Hanna Brynjólfsdóttir og Örn Garð-
arsson. Við ökum jeppanum inn að Seleyri,
lengra verður ekki komizt með góðu móti á
bíl. Farangur leggjum við á bakið, seiglings-
þungar byrðar, og höldum inn Lón kl. 15,30.
Eftir tæpar tvær klukkustundir erum við komin
í áfangastað, að Trimbilstöðum. Það er sam-
kvæmt þjóðsögum fornt býli innan við jökulgarð
þann, sem þvergirðir Lónið. Garður þessi er
stundum kallaður Lónhólar. Við norðurenda
lians var líka gamalt býli, sem hét Lónhóll.
Lónhólar eru að miklu leyti mold og gróður-
torfur, sem skriðjökullinn hefur ýtt á undan
sér út dalinn. I hlíðunum má einnig sjá greini-
leg merki þess, hvernig sniðhallandi jökuljaðar-
inn hefur sorfið burt allan gróður neðan til, en
ofan við þá markalínu er gróskumikill gróður
og skógarkjarr.
Hjá Trimbilstöðum hét fyrrum, að sögn, Tólf-
karíaengi. Þar. átti að vera næg slægja fyrir tólf
röska karla allt sumarið. Nú er hér lítt gróinn
jökulmelur með eyrarrós og draumsóley og fífu-
sund meðfram læknum. I jökulhólunum eru þó
Dýralíf var mjög fátæklegt i Káraskeri. 17.
ágúst 1958 fann ég tvær tegundir af flugum,
sem voru af húsfluguættinni (Muscidae). Het'
ég ekki fengið þær nafngreindar enn. Tvær
tegundir af smáæðvængjum voru þar. Var önnur
þeirra Aclastus gracilis (3 eintök), en hin af
ættinni Proctotrupoidea, sennilega Atelopsilus
borealis (6 eintök). Tvö eintök fann ég af blá-
mori (Collembola) og smáköngulær (Araneida).
Tvo—þrjá km suður af Káraskeri var mjög
mikið af kálmöl (Plutella maculipennis), sem
hafði fallið á jökulinn og drepizt. A einum stað
taldi ég níu stykki á hálfum fermetra. Bar mest
á fiðrildum þessum, þar sem leir var á jöklin-
um.
skjólsælar dældir, grónar túngresi, og minna
sums staðar á fornar bæjartóftir. Svo er þó ekki,
aðeins gróðurtorfur, sem jökullinn hefur ýtt
saman.
Hér er tjaldstæði ákjósanlegt, og hér er gott
að vera. Blátær bæjarlækur niðar við tjaldskör-
ina.
Um kvöldið vöðum við yfir Mórillu og klifr-
um um klettabríkur Keggsis í leit að gömlu
arnarbæli. Þar var forðurn frægt arnarsetur. —
Nú er hér autt og tómt. Síðasti örninn í Kalda-
. lóni er fallinn í valinn eftir tólf ára einstæð-
ingsskap. Arið 1946 féll rnaki hans fyrir eitur-
byrlun eyjabænda, sem njóta eggja, dúns og
fuglatekju sem hlunninda af hendi náttúrunn-
ar, en geta þó ekki unnað náttúrunni sjálfri
þess réttar, að konungur fuglanna, örninn, fái
að lifa í landinu.
11. júli. Sólskin og heiðríkja, ekki skýskaf á
loíti. Við settum hæðarmæli á 0 við sjávarborð
í gær, og tjaldið er í 11 m hæð. Loftvog hefur
sama og ekkert breytt sér frá því í gærkveldi.
Við setjum því liæðarmælinn aftur á 11 metra
sem réttan mælikvarða fyrir hæðarmælingu á
Drangajökli.
I. Viðarbrandur í setlagi i hamrinum norðan
Kaldalónsjökuls.
Lignite (fragment of a trunk) from a sedimenl-
ary layer in the cliff above the snout of the
glacier. — Ljósni. M. Jóhannsson.
20