Þjóðmál - 01.03.2013, Síða 92

Þjóðmál voR 2013 91
nýliðunum frá reynslu sinni og hugsjónum
sem náðu ekki aðeins til Kína, heldur
vildi hann boða fagnaðarerindið um heim
allan . Einkum bar hann þó fyrir brjósti
heimskautslöndin í norðri . Ræða prestsins og
eldmóður hreif Albéric og beindi áhuga hans
inn á nýjar brautir . Löndin á norðurhveli
jarðar og sálarheill íbúanna þar átti hér eftir
hug hans allan .
Það voru með öðrum orðum Jesúítar sem
stóðu að því að kalla inn
í reglu sína unga pilta frá
norðurslóðum . Franski
presturinn og kaþ ólski
trúboðinn Jean Bapt-
iste Baudoin, sem hingað
kom árið 1858, hafði
milligöngu fyrir Jesúíta
hér á landi og vegna kunn-
ings skap ar prestsins við
þjóð kunn an athafnamann,
Einar Ásmundsson í Nesi
við Eyja fjörð, fór Gunnar,
son ur Einars, einnig utan
í boði Jesúíta ásamt Jóni
Sveins syni .
Gunnari Einarssyni lík-
aði ekki vistin í Kaup mannahöfn þar sem
þeir Jón urðu innlyksa vegna styrjaldar milli
Þjóðverja og Frakka . Hann sneri aftur til
Íslands eftir stutta dvöl í Kaupmannahöfn .
Jóhannes (f .1897, d .1972), sonur Gunnars,
varð fyrstur Íslendinga til að taka kaþólska
biskupsvígslu eftir siðaskipti . Jóhannes varð
biskup árið 1942, bjó í Landakoti og gegndi
embætti í Reykjavík til 1967 .
Jón Sveinsson var sendur frá Kaup manna-
höfn síðsumars 1871 í skóla Jesúíta í Amiens í
Frakklandi . Þótti hann sýna einstaka siðprýði .
Var hann kynntur sem Íslendingur og þar með
sem „furðuverk“ að eigin sögn . Gunnar segir
að Jón hafi leynt því að hann væri genginn
í skóla Jesúíta og haft er eftir Jóhannesi
Gunnarssyni biskupi, sem var nemandi Jóns,
að hann hafi ekki verið hrifinn þegar hann
komst að raun um að Jesúítar stæðu að baki
boðinu um skólavist í Frakklandi .
Jón fór þarna á heimavist þar sem enginn
fékk inngöngu nema hann legði fram bréf,
ritað af honum sjálfum, þar sem hann lýsti
einlægri löngun sinni til að verða trúboði,
annaðhvort sem prestur eða munkur í
klausturreglu . Ævistarf Jóns var ráðið með
inngöngu í skólann og eftir hana helgaði
hann trúnni og kirkjunni
líf sitt .
Af bókinni má ráða að
Jón hafi síður en svo alltaf
verið sáttur við kjör sín
innan reglunnar . Hann
lenti gjarnan upp á kant við
yfirboðara sína . Hugarró
og gleði öðlaðist hann við
að færa minningar sínar
frá Íslandi í ævintýranlegan
búning í Nonna-bókunum
sem báru hróður hans víða
um heim .
Hugmyndin var að hann
yrði trúboði á Íslandi . Það
varð hann aldrei . Hann
kom aðeins tvisvar til landsins áður en hann
andaðist árið 1944 .
Jón fékk prestvígslu í Ditton Hall í
Liverpool í Englandi 31 . ágúst 1890, 20
árum eftir að hann var sendur að heiman .
„Sama dag söng hann þar sína fyrstu messu,
fyrstur Íslendinga eftir siðaskipti til að
færa heilaga messufórn, eins og hann sagði
síðar stoltur í bragði,“ segir Gunnar . Eftir
vígsluna átti hann eftir eitt reynsluár „áður
en hann gæfi endanleg og órjúfanleg heit
sín um hlýðni, fátækt og skírlífi og héti
páfanum hollustu sína eins og skylt var um
alla presta [Jesúíta-]reglunnar“ .
Árið 1894 var pater Jón Sveinsson sendur
til Færeyja og Íslands til að veita kaþólskum
mönnum, sem þar bjuggu, prestlega þjón-