Tíminn - 24.12.1956, Blaðsíða 30

■*" jolablað; tImans i9ss
3D
Skúlaskeið
(Framh. af bls. 3) 1
væri göldrum til að dreifa, því
verjendur Þórdísar færa það ein-
mitt henni til varnar, er mál henn-
ar var fyrir á Alþingi síðar, að mað-
urinn muni hafa komizt yfir hana
með fjölkyngi og án hennar vitund-
ar, enda hefði honum ekki verið
síður til slík? trúandi en þess, er
gerðist á Vallalaugarþingi, er hann
rann yfir fen og kviksyndi sem á
hjarni væru.
Auðvitað er ekki skýringa að leita
í slíkum hindurvitnum. Vitaskuld
hefir hestur Tómasar hlotið að
vera hið mesta afbragð að hraða,
fótfimi og traustleik. Auk þess hefir
því lengi verið trúað hér á landi,
að „milli manns og hests hangi
leyniþráður“ og að góður reiðhest-
ur skynji með nokkrum hætti, þeg-
ar líf liggur við; kemur þetta t. d.
fram hjá Grími í „Skúlaskeiði" og
í „Kópi“ Sveins Pálssonar, („Af eðli
göfgu fákur fann“ etc.), og víða í
sögnum. En hvað um það, þá er
hitt ekki síður ætlandi, að eftir-
reiðarmenn hafi einnig haft hesta-
kost mikinn og góðan, svo sem
Skagfirðinga er háttur allt frá
tímum „Flugu“, enda kom þar senn,
að þeir brytust úr fenjum og
þreyttu eftirreiðina á nýjan leik,
og var nú ekki á liði legið. Gat
þessvegna ekki hjá þvi farið, er
frá leið, að saman drægi með þeim,
enda var maðurinn einhesta, en
hinir höfðu sjálfsagt hesta til
skipta, fleiri eða færri. Þótti nú
sýnt, hvað verða vildi og yrði
skammt leiksloka að bíða. En sem
þeir fremstu í eftirreiðinni höfðu
nær því dregið manninn uppi, tóku
hestar þeirra að bilast sumir, og
þvi brátt að „þynnast fjanda
flokkur“ og tvístrast, en maðurinn
þreytti undanhaldið upp á líf og
dauða, og bar enn undan. Verða nú
óljósar fregnir um eftirreiðina, er
lengra kom frá þingstað, en víst
er, að henni lauk svo, áð þeir náðu
flóttamanninum aldrei. Var ýmsu
um kennt, dimmviðri, eða göldrum
eins og fyrr segir, þar sem allir
þóttu þessir atburðir með þeim
ólíkindum. Ekki er vitað, hvaða
leið manninn bar undan hinni
sögulegu eftirreið, sennilega niður
Skagafjörðinn, austur yfir vöún og
til fjalla, og fréttist það af hon-
um síðan, að hann kæmist til Aust-
fjarða og þaðan í skip til Englands.
Löngu síðar er mælt, að hann kæmi
aftur hingað til lands, og leitaði
þá samvista við konu sína, systur
Þórdísar, en að hún hafi þá ekki
viljað við honum taka.
VIII.
Þessi frásögn verður ekki lengri
að sinni. Það skyggir auðvitað
nokkuð á í þessari sögu, að ekki
skyldi takast að bjarga hinni ungu
skagfirzku stúlku úr grimmilegum
klóm „réttvísinnar". Hafa sumir
áfellst manninn fyrir að hugsa um
það eitt að bjarga sjálfum sér, en
skeyta engu urií afdrif stúlkunnar.
Það hefði auðvitað gert meiri
rómantík í söguna ef hann hefði
svipt henni á hestinn með sér. En
þess var vitanlega ekki kostur
eins og á stóð, og hefði reyndar
ekki komið í neinn stað niður.
Enda virðist flótti mannsins út af
fyrir sig engu hafa breytt um ör-
lög hennar. Vafalaust er, að fyrir-
menn Skagfirðinga hafa haft á því
fullan hug að bjarga stúlkunni. En
hið erlenda kúgunarvald hafði þá
þegar náð þeim kverkatökum á
þjóðinni, í réttarfars- og refsimál-
um sem öðrum, að innlend yfirvöld
fengu ekki lengur rönd við reist,
og átti þó eftir að síga enn meir á
þá ógæfuhlið.
En að hinu leytinu varð það þó,
að því er manninn spertir, hinn
óþekkti skagfirzki hestur,' sem bar
sigurorð af leppum útlends kúg-
unar- og refsivalds, og veitti hin-
um nauðstadda manni þá réttar-
vernd og lífgjöf, sem innlend yfir-
völd voru ekki lengur umkomin að
veita honum. — Atburðir sem þessir
eru jafnan langlífir í vitund og
sögnum með þjóðinni, þeir snerta
næman streng í hugum íslendinga,
áreiðanlega ekki síst manna eins og
Gríms Thomsen, enda er kvæði
það, sem hér hefir verið gert að
umtalseíni, beinlínis byggt á ein-
hverjum slíkum atburði, eins og
fyrr segir. Þessvegna hefi ég látið
mér detta í hug, að samband kunni
að vera hér á milli.
HOFUM VENJULEGA fyrirliggjandi allar matvörur,
fóðurvörur, byggingarvörur, álnavöru, skótau og búsá-
höld. — Athugið verð hjá oss, áður en þér gerið kaup
annars staðar.
ENNFREMUH VILJUM VÉR vekja athygli á inn-
lánsdeild vorri, sem ávaxtar sparfé yðar með hæstu
innlánsvöxtum. — Reynið viðskiptin.
Gleðileg jól! Farsœlt nýár!
Þökkum viðski'ptin á liðnu ári.
Kaupfélag Suður-Borgfirðinga
Akranesi.
Tætararnir frá Rotary Hoes Ltd.
í Bretlandi hafa einir verið
reyndir hér á landi. Þeir hafa
hlotiS meðmæli Verkfæranefnd-
ar ríkisins. Þeir eru afkasta-
meiri en diskaherfi og skila
jarðveginum fínunnum. Eru not-
aðir af búnaðarskólunum og
fleiri stórbúum.
Þar sem stuttar eru vegalengd-
ir, er ekkert sjálfeagðara en að
nota heykló við að flytja heyið
heim. Fjöldi bænda notuðu hey-
klær á síðasta sumri við góðan
árangur. Þær eru ódýrar í inn-
kaupi og mjög fljótlegt að
tengja þær við tralctorinn.
ÍTÖV5VAUS tot 'o*
billig transport •» Jwy,
Jialm m. v. Fra vircn 1956
4 3 •tocciÍiKi 5* 6 I
mm
ARNI GESTSSON Hverfisgötu 50
Sími 7148 — Reykjavík
pantanir á þessum tækjum sem fyrst

«*»»«*»»««»*»***»*.
BÆNDUR! Sparið yður óþarfa erfiði og kastnað. Látið Gný biásarann vinna störfin
Reynsla sú, sem fengist
hefir á notkun þessara
blásara undanfarin tvö
ár, sannar fullkomlega
kosti þeirra við hey-
vinnustörfin. Með því
að nota Gnýblásarann
leggst heyið mun betur
í hlöðuna og gerir súg-
þurrkunina árangurs-
ríkari. Þessir blásarar
hafa einnig verið not-
aðir með góðum ár-
angri við súgþurrkun.
Þessir blásarar eru nú
notaðir á öllum stærstu
búum landsins. Búnað-
arskólunum að Hvann-
eyri og Hólum, Gunn-
arsholti, Laugardæla-
búinu og víðar. Leitið
nánari upplýsinga um
Gný-blásarann.