Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 24.12.1939, Blaðsíða 7
ALÞÝÐUBLAÐSINS
7
öldum úthafsins í roki
og náttmyrkri
Sjóferðasaga eftir D. A.
HAFIÐ þið heyrt söguna af
henni Della Crúsu og
hvemig hún hvolfdi af sér
krananum? Ef ekki, þá hafið
þið hana hér í öllu sínu lát- og
hlutleysi, því sú fróma skúta,
Della Crúsa, var í eðli sínu —
svo fremi, sem skip hafa nokk-
urt eðli — bæði látlaus og
hlutlaus, og sigldi hægt og ró-
lega yfir sjóinn, tafarlaust
hlýðandi hverri stjórn, svo
það var ekki nema von, að það
kæmi mönnum dálítið á óvart.
að minnsta kosti útgerðarmönn-
um hennar, er svo oft höfðu
troðið pyngjuna á hennar kostn-
að, er hún allt í einu, á nnokk-
nrra forsendna, breytti út af
gömlum vana, og sýndi mann-
heimi, að sú músin, sem læðist,
.getur alveg eins búið yfir brell-
um, eins og sú er stekkur.
Della Crúsa var suðræn að
uppruna, og hafði á sínum jóm-
frúarárum plægt öldur Miðjarð-
arhafsins í öllum veðrum, frá
norðri til austurs, austri til
suðurs, suðri til vesturs, vestri
til norðurs, svo maður nú lesi
áttirnar eftir kúnstarinnar regl-
um, sjálf var líka Della byggð
•'eftir dittó reglum.
En forlögin vildu einnig, að
þessi suðræna skúta skyldi
kanna höfin lengra norður á
við, og svo einn góðan veður-
dag kom hún siglandi til Dan-
merkur, hlaðin ávöxtum og
suðrænni angan. Þar var hún
seld ásamt farminum, og allir
voru ánægðir, nema hún sjáK,
því siuttu eftir að búið var að
flytja farminn á land, sökk
Della til botns í Fríhöfninni.
Tveim dögum seinna var hún
hafin upp á yfirborðið aftur,
undir tilheyrandi formælingum
og öðruih Órýggisráðstöfunum,
og var þá öll sUðræn angan af
henni, en komin önnur í staðin.
' Hinum nýja eiganda þótti
nafn Hennar dálítið rómantískt,
og lét það halda sér og var það,
er saga vor hefst, það eina, sem
sýndi, að Della Crúsa var ættuð
ffá suðurlöndum.
Þetta er æviágrip hennar 1
:*tórum dráttum og öll skip eiga
sér æviágrip. Það var ekkert
suðrænt við Della Crúsa morg-
uninn 28. nóv. er hún lá bund-
in við hafnarbakkann í Syd-
havnen í Kaupmannahöfn, klár
til að stinga til sjós.
Þetta var snemma morguns,
kalt veður, hryssingslegur SA-
stinningskaldi, sem smám sam-
an óx, svo að útlit var fyrir, að
hann myndi skella sér upp í
storm, kannske fárviðri — er
liði á daginn.
Skipshöfnin, sem var fjórir
menn, lagði síðustu hönd á að
binda niður 12 tonna þungan
löndunarkrana, sem átti að
flytja til Horsens. — Krani
þessi, sem að vísu var ekki
nema helmingurinn af kranan-
um, sem sé: hringmyndaður
neðri hlutinn veitti allri skips-
höfninni áhyggjur, og var
heldur ekki nema von að svo
væri í þvílíku veðri, sem hlaut
að vera, er út úr höfninni kom.
Della Crúsa var aðeins tæp
95 br. tonn að stærð, og hafði
eitt lestarop. Lestin var full af
alls konar léttu skrani, sem
flytja átti til Aarhus, eftir að
búið var að koma löndunar-
krananum af sér, en hann lá
ofan á lestaropinu, og rúmmál
hans var það stórt, að hann stóð
ca. V2 alin út fyrir borðstokk-
ana; enda var skútan mjó og
rennileg, og upphaflega byggð
fyrir segl eingöngu, en nú var
— auk seglanna, mótorvél,
sem knúði hana áfram, og þar
af leiðandi var Della Crúsa
kölluð „mótorgaleas.“
Á hafnarbakkanum stóð
framkvæmdarstjóri útgerðar-
innar í þykkum pelsfrakka, og
skipaði fyrir. Hann hafði einu
sinni verið skipstjóri, og þóttist
því hafa vit á, hvernig binda
skyldi kranann fastan. Skip-
stjórinn á Della Crúsa, 30 ára
gamall Suður-Jóti, hrissti höf-
uðið og bölvaði í hljóði. Þetta
var fyrsta skipið, sem sigldi
undir hans stjórn, og sem von-
legt var, þá vildi hann sem
minnst hreyfa andmælum við
sjálfan framkvæmdarstjórann,
og þar með verða stimplaður
sem huglaus og ódugandi skip-
stjórnarmaður. En hann sagði
þó — mest til ,að missa ekki
virðingu skipshafnarinnar :—
eitthvað á þessa leið, að þetta
myndi aldrei fara vel; háset-
arnir tóku í sama streng. —
Vi ákar at helvete, sagði Han-
son, svenskur háseti, og spýtti
á kranann.
— Kraninn verður að kom-
ast sem fyrst til Horsens,
sagði framkvæmdarstjórinn
með áherzlu og ygldi sig framan
1 skipstjórann, sem klóraði sér
vandræðalega í hnakkanum um
leið og hann jánkaði skipun-
inni, sem hinn eins og kastaði
ofan af hafnargarðinum.
Svo varð dálítil þögn, nema
hvað vindurinn þaut dálítið í
reiða skipsins. Allir horfðu á
kranann. Maðurinn uppi á
hafnarbakkanum tók upp væn-
an vindil, jóðlaði hann dálítið
á milli varanna í öllum sínum
myndugleik, áður en hann
kveikti í honum, og sagði síðan
með nokkrum þjósti, um leið
og hann sýndi á sér fararsnið:
— Ég hélt Larsen skipstjóri
að þér væruð hvergi smeykur.
Ekki hefði mér þótt mikið fyr-
ir að sigla þessu lítilræði til
Horsens, þegar ég var skip-
stjóri.
Stutt þögn.
Síðan bætti hann við:
— Ja, kraninn verður að
komast, hvað svo sem á geng-
ur.
— Ef skútan fer að velta,
andmælti Larsen, þá slítur
kraninn sig lausan og tekur
okkur með sér niður. Mér
þætti ráðlegast að fá „vant-
skrínur“ (aflangir skrúfhólkar
til að strengja reiða skipa með),
þá yrði hægt að festa kranann
svo, að hann haggaðist hvergi,
hvernig sem skipið ylti.
— Það má ekki vera að bíða
eftir því, sagði framkvæmdar-
stjórinn með þjósti, og kvaddi.
— Þá förum við, drengir,
sagði Larsen skipstjóri, og bölv-
aði kröftuglega. Ég hefi enga
trú á að við förum langt.
Yélin var sett í gang, land-
festar leystar og síðan seig
Della Crúsa í áttina út að
hafnaropinu, sem er lokað í Syd
havnen, nema þegar háflæði er,
þá geta skip farið þar út og
HULDA:
Við hafsins brunn.
TTVAÐ veiztu betra, ef skuggar heimsins skyggja
en skæran morgun, út við hafsins brunn?
Við sól og blæ í sandi hreinum liggja
og seltu djúps og þangilm teyga í grunn.
Á söngva vatnsins eilífunga hlýða
og áhyggjur og vonir láta bíða.
Þú mikla djúp — ég þakka þúsund stundir
hjá þér og einverunnar líknardís.
Þín seltan hreina læknar lífsins undir,
hjá lindum þínum svölun andinn kýs;
á meðan þú um allt og ekkert syngur,
en yfir hvelfist þögull sjónarhringur.
J