Alþýðublaðið Sunnudagsblað - 24.12.1939, Blaðsíða 12

12
JÓLABLAÐ
VERKAKVENNAFÉLAGIÐ FRAMSÚKN |
óskar félagskonum sínum og allri alþýðu
GLEÐILEGRA JÓLA
STJÓRNIN.
GLEÐBLEG JÓL!
Bókbindarafélag Reykjavíkur.
Gleðileg jól!
Menningar- og fræðslusam-
fram silfurspírur, silfurbikara,
mösurker og minnishorn, í
prestabúri krúsir, en í stóru
stofu urðu allir að drekka beint
af könnunum. í steikarahúsi
hljóp kæmeistarinn eldrauður
í framan fram og aftur milli
margra steikarateina, er stóðu
yfir eldum. Á sumum voru
lambskrof, sumum sauðarkrof
og öðrum nautsföll og jafnvel
fuglar, en smásveinar stóðu hjá
teinunum og snéru þeim í sí-
fellu. Á hlóðum stóðu kraum-
andi katlar fullir af hangikjöti,
er framreiða skyldi fyrir allan
almenning.
Þegar bryti var búinn að
koma fyrir öllu í stofunum,
gekk hann í skemmur og fór að
stika vaðmál og taka smjör úr
grásíðunni miklu, en þetta var
ætlað í ölmusur til fátækra,
því biskup hafði skipað svo fyr-
ir, að hverjum fátækum manni,
sem til staðarins kæmi um jól-
in, skyldi gefa til sex álna í
vaðmálum og smjörvum.
Á aðfangadagskvöld um
klukkan fjögur gekk biskup
með klerkum til kapellu, því
þar var sungið þann dag vegna
þess að verið var að skrýða
kirkjuna, og sungu þeir nátt-
söngstíð. Síðan mötuðust allir
og gengu til náða, nema herra
’biskup, er varð að þurrfasta, af
því að hann skyldi syngja
messu um miðnættið. Gekk
hann því beint í svefnhús og
lagðist fyrir, en lokusveinninn
settist fyrir utan svefnhús-
dyrnar og vakti. Smám saman
seig nokkur kyrrð yfir staðinn,
því allir, sem áttu þess nokkurn
kost, reyndu að fá sér stundar
dúr, svo að þeim veittist auð-
veldara að vaka um nóttina.
Steikarahúsið var eini steður-
inn, þar sem allt var stöðugt á
ferð og flugi, þar þaut kæ-
meistarinn fram og aftur milli
steikarteinanna, sem snúið var
í sífellu, og potta, sem stundum
sauð upp úr, og jagaðist jafnt
og þétt og blövaði sér upp á,
að maturinn yrði hneyksli, eins
og vill verða um suðufólk.
| SVEITINNI var ekki eins
kyrrt, því þaðan fór nú
að drífa að fólk, og vildu allir,
sem vetlingi gátu valdið, frekar
hlýða biskupsmessu heima að
Hólum, en sunginni messu að
sinni sóknarkirkju. Þeir, sem
lengst áttu að úr sveitinni, urðu
að leggja snemma dags af stað,
og sumir, sem voru gangandi,
lögðu að heiman daginn áður,
en fólk, sem kom úr fjarlæg-
um héruðum, hafði verið lengi
á leiðinni og tekið sér gistingu
á næstu bæjum. Nóttin var
dimm og sumir gangandi menn
voru því með skons eða skrið-
ljós. Þegar leið fram á ellefta
tímann fór fólkið að þyrpast að
staðnum; urðu þar brátt full
öll hús, og varð allmikið hark
og háreysti um skeið, en stundu
fyrir miðnætti hnöppuðust
menn í kirkjuna, heimamenn
um 300 og annað eins af að-
komumönnum, en sumt af þeim
voru sjúkir menn, er komnir
voru til þess að snerta skrín
hins heilaga biskups Jóns, í
þeirri von, að þeir fengju
heilsu af.
Klukkan 11 gekk skrýddur
forklerkur til svefnhúss herra
biskups og vakti hann með því
að syngja fyrir dyrum „Venite
exsultemus dominum" — vér
skulum koma og lofsyngja
drottinn —, og hrökk hann upp
við og svaraði á latínu „vér
skulurn lofsyngja hann.“ —
Klæddist hann síðan hinum
purpuralitu klæðum preláta, er
nú voru farin að tíðkast á Is-
landi og þvóst og söng Maríu-
tíðir á meðan. Að því loknu
komu klerkar í prósessíu til
svefnhúss og sóttu hann til
kirkju. Gekk hann eins og
venja er til, síðastur, en á und-
an gekk kapelán hans, síra Ól-
afur Hjaltason, sem varð fyrsti
evangeliski biskup á Hólum, og
því að vissu leyti eftirmaður
biskups Jóns, en hann gat auð-
vitað ekki séð það á baksvip séra
Ólafs. Fyrir síra Ólafi gengu
djáknar biskups og synir hans,
síra Sigurður Jónsson á Grenj-
aðarstað. kórsbróðir í Þránd-
heimi og síra Bjöi’n Jónsson á
Melstað, commendatarius ábóti
á Þingeyrum.
Þegar til kirkju kom, söng
biskup óttusöngstíð, og skrýdd-
ust síðan hann og klerkar hans
messuskrúða. Herra biskup
söng hátíðlega messuna og gaf
blessun sína á eftir, og gekk
síðan með klerkum til
skrúðhúss og afskrýddist. Hófst
þá jólaveizlan, og biskup gekk
undir borð með þeim, er í bisk-
upsstofu sátu, en undir borðum
drakk hann eitt ker víns til eins
gesta sinna sérlega, og eitt ker
um kring til allra og gekk síð-
an aftur til svefnhúss. En gestir
sátu eftir og gátu drukkið sem
þá lysti, en enginn þurfti að
drekka meira en honum bezt
líkaði og var að þeim engu
meira sótt, sem ágjarnari voru
til drykkjar, svo að það var
þeirra skuld, sem illa fóru af.
En á öllum staðnum var sung-
ið, borðað og drukkið, unz
klykkt var til messu um morg-
uninn.
Var þetta síðasta jólaveízla
og síðasta miðnæturmessa á
íslandi í kaþólskum sið.