Tíminn - 22.08.1964, Blaðsíða 14

r—
Bræðraminning
Björn og Jdhann
Benediktssynir
frá Syðri-Torfustöðym
„Fyrr var oft í koti kátt,
krakkar léku saman.“
Það átti oft við hjá okkur krökk
um beggja Torfustaðanna ekki sið
ur en í Hlíðarendakoti. Ekki þurft
um við aðkomubörnin að forðast
húsfreyjuna, Ragnheiði Guðmunds
dóttur. Mér fannst hún ávallt vera
við okkur öll sem konium í Syðri-
bæinn, eins og sín eigin börn.
Þá var líka oft tekið lagið og
það með öllum röddum, því að
söngheimili mikið var þar. Faðir-
inn, Benedikt Jóhannsson, var
organisti kirkju sinnar og öll börn
in söngelsk og í fremstu röð söng
fólks sveitarihnar, jafnótt og þau
komust á. legg.
Gestkvæmt var þar oft, ekki
sízt af söngfólki, og kunna því
systkinin raddir í fjölda laga.
Eftir því sem maðurinn eldist
meir, verða bjartar bernskuminn
ingar, bjartari og bjartari. Söngur
kveikir gleðióð, geisla sendir
bjarta, og með barnslegu sakleysi
reyndum við að:
syngja vorsins unaðsóð, inn að
hverju hjarta. A.m.k. inn að okkar
eigin hjörtum.
Fátt mun betur en söngur
tengja saman hugi ungra sem
gamalla og vanfundinn hreinni
leikur. Eigi var það því undarlegt,
að það snerti viðkvæman streng
í hug mínum, er þesslr söngbræð
ur voru svo snöggTega burtu kallað
ir.
Jóhann Benediktsson var bú-
settur á Hvammstanga. Af eigin
reynd kynntist ég á fullorðinsár-
uen okkar hans ágætu starfshæfni
til hvers sem var, enda hlaut hann
tiltrú allra sem hann vann fyrir.
1962 var hann öllum á óvænt burt
kallaður á miðjum vinnudegi að-
eins 55 ára gamall. Þar mun flest
um hafa fundizt fara of snemma
góður staðar og þjóðfélagsþegn frá
fjórum börnum og ágætisheimili.
Eftirlífandi kona hans, Jóna Ann-
asdóttir, hefur örugglega hlotið ó-
tölulega margra samhugsóskir,
bæði frá nær og fjarstöddum.
Björn Benediktsson, bóndi á
Torfustöðum, var tveim árum eldri
en Jóhann. Meira vorum við Bjöm
saman að bernskuleikjum og
meira lágu leiðir okkar saman alla
tíð. Lengst af dvaldi Bjöm á föður
leifð sinni, þó að forsjónin virðist
hafa séð nauðsyn þess, að hann
færi vinnumaður að Melstað og
fyndi þar hinn sterfca lífsförunaut
sinn, Maríu Sigurvinsdóttur, er
hann gat öruggur stuðzt við á
þrautastundum, því að aldrei hef
ég heyrt talað um, að María á
Torfustöðum hafi misst kjarkinn,
eða guggnað neitt þá að sjúkdóms-
nauð og aðrir erfiðleikar herjuðu
þar.
Mikið virðist þeirra barnalán
og það svo, að orð hefur verið
á gert og það löngu fyrr en venju
legur aldur gefur tilefni til um-
talsverðra afreka. Elztur og Bene-
dikt, þá Böðvar, Katrín og Guðrún
Aðalheiður. Þess utan ólu þau upp
að mestu vandalausa stúlku og
mun sonur hennar einnig hafa ver
ið þar langdvölum.
Þarna horfir betur en víða ann
ansstaðar í sveitum þessa lands, að
Jóhann-
niðjar komi því í framkvæmd í
umbótum, sem föðurnum vannst
ekki heilsa né líf til, og hefur
þó jörðin skipt verklega uen svip
í hans tíð.
Bjöm hafði um svo langt ára
bil verið heilsutæpur, og oft mjög
langt leiddur, að fáum mun hafa
komið fráfall hans mjög á óvart
5. maí s.l. enda þótt sá sjúkdóm-
ur sem lengst hafði þjáð hann,
yrði honum ekki að endingu að
falli.
,Að lokum, um leið og ég sendi
öllum aðstandendum mínar beztu
satnúðarkveðjur, vil ég segja,
gamli leikbróðir, er við lítum til
baka í einlægni, verðum við að við
urkenna, að sömu börnin erum við
enn, a.m.k. finnst mér að:
Þegar bjartar bernsku myndir
brosa ljúft við hugarsýnum
er sem tærar lífsins lindir
laugi þær í huga mínum.
Endurfundir alltaf gleðja
yljar hver þá huga sínum
en, þegar bernskubræður kveðja
bregður skugga að sjónum
mínuin.
Þínar sjúkdómsbyrðar barstu,
barst þó aldrei vol í munni.
Uppi ef stóðst, að vinna varstu
velstuddur af fjölskyldunni.
Hárri rödd á hærra sviði
hólpinn syng nú, laus af
þrautum
Góði vinur, Guðs í friði
gáttu heill á nýjum brautum.
Ingþór Sigurbjörnss.
búnað
arins
2. hefti árbókarinnar fyrir
þetta ár er ný komið út og flytur
margháttaðan fróðleik að vanda
um hag landbúnaðarins og við-
fangsefni framleiðsluráðs á síð-
ast liðnu ári.
Arnór Sigurjónsson skrifar
greinargott yfirlit um veðurfar og
afkomu landbúnaðarins árið 1963.
Kemur þar í ljós, að töðufengur
hefur orðið 220 þús. hestb. minni
en árið áður, en 40 þús. hestb.
meira af útheyi. Auk þess er
skýrt frá notkunarmagni kjarn-
fóðurs. Sýnt er fram á að ef tek-
ið er tillit til aukinna áburðar-
kaupa og nýræktar hefði töðu-
fallið átt að aukast um 170 hestb.
í stað þess að minnka um 220
þús. h. eins og áður er sagt.
Sauðfé hafði fækkað um 52,5
þús. og hrossum um 600. Naut-
gr. hafði aftur fjölgað um að-
eins 157. Þá er og skrá yfir áburð
arnotkun síðustu ára, og áburðar
tegundir aðgreindar.
Næst ræðir um fjárhöld og
arðsemi og tafla er um heildar
sauðfjárslátrun síðustu 10 ára og
meðalþyngd, svo og um mjólkur-
framl. og mjólkursölu. Ennfrem
ur er greint frá fjárfestingu land
búnaðarins á árinu og lánveiting
um til hans, o. fl.
Höfuð ritgerðin er þó skýrsla
Sveins Tryggvasonar framkv.stj.
Gefur hún mjög glögga lýsingu á
viðfangsefnum Framleiðsluráðs og
grundvelli þeim er verðlag land-
búnaðarins er byggt á. Er nauð
synlegt fyrif alla bændur að
kynna sér vel þess greinargerð,
því að í henni er á glöggan og
greinargóðan hátt, skýrt frá,
hvernig mat á verðgildi tekna og
gjalda við búreksturinn hefur
ráðizt, bæði í verðlagsnefnd og
yfirdómi.
Þarna liggur fyrir sundurliðun
kostnaðar „vísitölu“búsins, svo
sem um kjarnfóður, áburð, við-
hald húsa og girðinga. Kostnaður
við vélar og flutninga, svo og
vaxtagjöld, ennfremur vinnulaun
bóndans og aðkeypt vinna. Hins
vegar eru sundurliðaðar tekjur
af nautgripum, sauðfé og hross
um og ennfremur garðávextir o.
fl.
Heildarumsetningin verður kr.
253.447.00. Fjölmargar athuganir
og skýringar eru jafnhliða gefnar
um framgang verðlagsmálanna,
Loftur Þ. Jósefsson
Loftur Þórarinn Jósefsson,
bóndi á Ásbjarnarstöðum, Vatns-
nesi, V.-Hún., andaðist á sjúkra-
húsinu á Hvammstanga 31. júlí.
Hann hafði um árabil átt við erfið
veikindi að stríða. í desember
1960 fór hann til Kaupmanna-
hafnar, þar sem hann gekk undir
stóra höfuðaðgerð. Virtist hann
hafa fengíð mikla bót meina sinna
og aðstandendur og vinir vonuðu
hið bezta, en ekkert mannlegt
vald gat hindrað komu dauðans.
Mikil huggun er það í harmi, að
í hinztu legu virtust góðar vættir
vaka yfir líðan Lofts, svo að hann
leið ekki þjáningar.
Hann var jarðsunginn frá
Tjarnarkírkju laugardaginn 8.
ágúst að viðstöddu fjölmenni. Hús
kveðjan á Ásbjarnarstöðum, var
viðkvæm kveðjustund, þar sem
öldruð, rúmliggjandi móðir,
kvaddi son sinn. Á slíkum stund-
um hlýtur bjargföst trú á hand-
leiðslu Guðs að veita mikla hugg-
un. Þessa trúarvissu á Þórdís,
móðir Lofts, í ríkum mæli.
Loftur var fæddur 15. apríl
1906 að Saurum í Miðfirði. For-
eldrar hans voru Þórdís Gísladótt-
ir og Jósef Guðmundsson. Tveggja
ára fluttist hann með foreldrum
sínum að Súluvöllum á Vatnsnesi
og var síðan alla tíð búsettur á
Vatnsnesi, lengst á Flatnefsstöð-
um og Ásbjarnarstöðum.
Loftur kvæntist 13. júlí 1926
eftirlifandl eiginkonu sinni Mar-
gréti Guðmundsdóttur frá Gný-
stöðum, góðri og duglegrí konu,
sem alla tíð stóð örugg við hlið
síns elskaða eiginmanns í blíðu
og stríðu. Þau keyptu Ásbjarnar-
staði 1935 og fluttu þangað vorið
eftir með foreldrum Lofts og
yngri bróður. Faðir hans lézt þá
um haustið. Þeim varð ekki barna
auðið, en ólu upp tvo drengi að
miklu leyti, og nú fyrir rúmu ári
tóku þau til fósturs móðurlausan
dreng. Á heimili þeirra dvöldu
oft börn og unglingar á sumrin.
Þegar Guðjón, bróðir Lofts,
kvæntist Sigrúnu Sigurðardóttur
frá Katadal fóru þau einnig að
búa á Ásbjarnarstöðum í sama
bænurn, þangað til þau byggðu
sér þar nýtt, glæsilegt hús 1955.
Þau eíga sex mannvænleg börn,
fimm dætur og einn son, sem
var skírður Loftur í höfuðið á
föðurbróður sínum. Guðmundur
Jónsson hefur dvalið á heimili
Lofts í fjölda ára og stundað
sjálfstæðan búskap. Hann sagði
mér, að sér gæti ekki þótt vænna
um börn Guðjóns, þó að hann
væri afi þeirra, og varla hefði
Möggu og Lofti þótt vænna um
þau, þótt þau væru þeírra eigin.
En sérstaklega eru þau hjartfólg-
in ömmunni, sem gætti þeirra,
þegar þau voru lítil, og hafa þau
launað henni ríkulega með því að
lesa fyrir hana, bví að hún hefur
bæði innan nefndarinnar og á
sölumarkaði.
Þá kemur kafli um framleiðni
búsafurða, bæði kjöts og mjólkur
og um sölu þeirra, bæði innan
lands og til útlanda.
Næst er kafli um útborgunar
verð til framleiðenda og grund-
vallarverð og annar um verðmiðl
un kjöts og mjólkur. Að lokum
er skýrsla um innheimtu fyrir
Búnaðarmálasjóð og Stofnlána-
sjóð, sem Framleíðsluráð annazt,
svo og um útgáfu Árbókarinnar.
f Árbókinni er ennfremur sam
tal við Jóhann Jónassoij fram-
kvæmdastj. Grænmetisverzlunar
innar, prýdd nokkrum myndum.
Nokkrar fleiri greinar eru í
heftinu og hafa þær allar hag-
nýtan fróðleik að flytja.
svo mikið yndi af sögum og öllum
fróðleik, en sjóndepra hefur háð
henni í mörg ár. Ég kom fyrst
að Ásbjarnarstöðum fyrir fimmt-
án árum til þess að heímsækja
bróður minn, sem var hjá Guð-
jóni. Ég hafði aldrei dvalið í
sveit, og mig langaði svo til að
fá að vera lengur, að Magga og
Loftur leyfðu mér að vera hjá
sér. Síðan var ég í fimm sumur
kaupakona hjá þeim. Okkur ungl-
ingunum úr Reykjavík þótti gott
að vera þar og ómetanlegt að eiga
samastað í sveít. Við höfum svo
oft sem tækifæri hafa boðizt heim
sótt sveitina og fólkið og notið
þeirrar frábæru gestrisni, þar sem
gesturinn er látinn finna, að hann
hafi gert gestgjafanum sérstakan
greíða með því að koma.
Loftur hafði mikið yndi af
hestum og sauðfé. Ég man, hvað
ég varð hissa, þegar hann sá á
svipnum á kindum frá hvaða bæ
þær voru. Oft fór hann með okk-
ur í útreiðartúr. Hann var félags-
lyndur og glaðvær og hafði gam-
an af söng. Hann var einlægur
trúmaður og vildi vinna kirkju
sinní það gagn, er hann mátti.
Hann var í sóknarnefnd og for-
maður hennar um skeið.
Glögglega man ég sunnudags-
morgna, þegar hlustað var á mess-
una í útvarpinu í hlýlegu og hrein
legu baðstofunni, og allt varð að
vera kyrrt á meðan. Alltaf, þeg-
ar messað var á Tjörn, voru hest-
arnir sóttir og allir, sem komust
fóru þangað. Loftur var með-
hjálpari í mörg ár, og þótti hon-
um vænt um það starf. Ógleym-
anlegir eru sólskinsdagar í daln-
um fagra, þegar gengið var ineð
hrífur út á tún og engi, og við
Loftur spjölluðum um alla heima
og geima, meðan heyið var rifjað.
Nú er allt orðið nýtízkulegra í
sniðum, hrífurnar lítið notaðar og
túnin eru alltaf að stækka.
Að lokum sendi ég ástvinum
Lofts hjartanlegar samúðarkveðj-
ur. Loftur, ég kveð þig með inni-
legu þakklæti fyrir allt og allt.
Far þú í friðí.
Valgerður Steingrímsdóttir.
VÉLAHREINGERNING
Vanlr
menn.
Þægileg.
Fljótleg
Vðnduð
vinna.
ÞRIF —
Sími 21857
og 40469.
14
TÍMINN, laugardaglnn 22. égúst 1964