Vísir - 24.12.1947, Blaðsíða 32

32
JJÖLABLAÐ .VISIS
um, líkt og á litaspjaldi mál-
ara. En niðri á botninum lá
gulbrún leðja. Hún sauð ekki
lengur, en ef vel var að gáð,
sást á henni örKtil liræring.
Og upp úr þessum ægilega
pytti lagði lítin'n eim, hlað-
inn brennisteinslofti.
Svo þelta var þá gigurinn,
jsem gaus 1875. Upp um þetta
op komu þá á einum degi
þau ógrynni af ösku, sem
huldu Austurland allt og
])arst til Noregs og Sviþjóð-
ar.
Skannnt fyiir ausvan Viti
er nýtt hraun, líklega frá
1921. Það á upptök sín i j
sprungu hátt uppi í lilíðinni ^
og' hefir steypzt niður 50
melra háa hamra i mjóum
fossi og' fallið síðan út í vatn-
ið. Það er eins og stunda-
glas í laginu. Eg athúgaði nú
ög mældi hraunið og fór svo
niður að vatninu lil þess að
svipast eftir bátnum, sem
fluttur var liingað upp eftir,
þegar leitað var að þeim von
Knebel. Bátinn var hvergi að
finna, en í hraunröndinni,
niðri við vatnið, sá á grjót-
hleðslu, sem vafalaust er
Veggurinn á naustinu, er gert i
var fyrir hann'. Askja hefirj
því séð fyrir bátnum, einsl
og hún þurrkar út öll önn-
ur mannaverk. En á flötuin
hráunmel skammt frá uxu
nokkur puntstrá og gullinn-;
toppur og buðu birginn
þessu riki' dáuða og tortíni-
ingar.
Eg hélt nú gt'tur upp að
Víti, settist þar á bjargbrún-
ina og tók upp nesti mitt,
harðfisk og smjör. Þokubönd
voru sigin i fjallahlíðarnar,
og' rigningarsalla ýrði úr
loftinu. Þá heyrði eg g'egn-
um þögnina lágt.og' hvísl-
andi hljóð utan af vatninu,
ókennilegt og dularfullt. Það
kom frá vikurmolum, sem
flutu í hrönnum á vatn-
inu og nerust saman fyr-
ir bárunni. Og mér konni
í hug orð Henrich Erkes.
Hann heyrði líka þetta hljóð
og' lýsir þvi á þessa leið:
„Það var líkast því, að
fjöldamargar hauskúpur
flytu á vatninu og urguðust
sáman“. Og þarna í einver-
unni sóttu að mcr annarleg-
ar hugsanir. Var ekki allt
það, sem eg hafði séð, tákn
hins mikla lögmáls lifs og
dauða. Vörðubrotið, kross-
markið, árin, sem benti út
að vatninu, og kampavíns-
flöskurnar, víst voru það
tákn Iiðinna atburða.
Hér hefir lífið sjálft leik-
ið sorgarleik í tveimur þátt-
um með Qskju, riki dauð-
ans, að leiksviði. Hinn 10.
júli 1907 fórst von Knebel
hér í Öskju. Þa'ð er fyrsti
þáttur. Arið eftir kom unn-
usta hans hingað að leita
hans. Hún fann hann ekki,
en kom aftur heitin öðrum
manni. Það er siðari þáttur
og' leikslok. Vörðubrotið, ár-
in og krossmarkið eru tákn
fvrra þáttarins. Kampavins-
flöskurnar liins síðara, þeg-
Við öskjuvati. hjá Bátshrauni.
ar hér, á barmi Vítis í Öskju,
var drulckið festaröl. Og yfir
öllu þessu ris lögmál lífsins,
sem tortímir, sameinar og
endurskapar. Og' hraunið,
sem er eins og stundaglas.
Er það ekki einnig tákn lífs-
ins, eða er það minnismerki
Öskju sjálfrar yfir AValther
von Knebel? Og að síðustu:
Er ekki Askja sjálf, þessi
ægilegi undradalur, tákn
þess máttar, sem skapar og
glatar?
Undir þokuhjúpnum glott-
ii grænblátt vatnið og svar-
ar þessum þönkum með liin-
um dularfulla liöfuðskelja-
söng. Og einhvers staðar i
djúpi þess dyljast tvö lík,
sem liggja þar órotnuð,
sveipuð náblæjum úr brenni-
steini.
Um kvöldið kom Trj'ggvi
með hestana og með honum
Snæbjörn, bónda i Svartár-
koti. Við héldum af stað und-
ir nóttina, og af Trölla-
dyngjuskarði leit eg' yfir
Öskju i síðasta sinn, sveip-
aða rökkl’i og' éljadrögum.
Eftir 14 stunda ferð kom-
um við Tryggvi heim að
Víðikeri. Hínir urðu eftir í
Svartárkoti. Eg varð hvíld-
inni feginn, því að um nótt-
ina gekk á með krapaéljum,
og mér gerði kalt, blautum
og göngumóðum. Þegar ég
leit þá til suðausturs, sá eg
'Dyngjufjöll undir snjóbliku,
þvít niður að rótum.
— Mér fannst að radíó-
grammófónninn færi betur í
mínu berbergi en í stofunni.
— Guð minn góður! Nú er
pelsinn minn náttúrlega
kominn!

Orhending
Dömukjólar teknir
fram daglega
Alltaf eitthvað nýtt af vefn-
aðarvörum og barnafatnaði.
s
Komið og sjáið, það sem
við höfum að bjóða. —
Bergþórugötu 2.
Kaupmenn —
Kaupfélagsstjórar
Þér kaupið ekki það næst-bezta, þegar
þér getið fengið það bezta bjá okkur.
VEÍTIR VELLÍÐAN.
Hverfisgötu 57 . Sími 3246.