Forvitin rauð - 01.06.1981, Blaðsíða 17

17
san viö eigum misjafnlega
mikið sameiginlegt með.
En lesbíaniani hefur vió-
taekari merkingu en þá san
'felst í einstaklingsbundnu
cg persónulegu ástarsam-
bandi.
Þaó eru til margar ein-
stæóar lesbitir sem ekki
sitja auðum höndum cg
bióa eftir ástinni einu
og sönnu. Heteroseksual
konur missa ekki kynhvöt-
ina, þótt þær séu ekki í
ástarsamtondi. Kynhvötin
er ekki bara samfarir og
ástin er ekki bara það aó
vera ástfanginn.
Systralag
Fyrir margar okkar var
lesbianisninn ekki flótti
frá hjónabandinu eóa eitt-
hvaö nýtt og spennandi,
heldur eðlileg þróun
þeirrar vináttu og sam-
stöðu san skapast á meöal
þeirra kvenna sem vinna
saman pólitiskt, san þurfc
hver á annarri að halda
og geta slappað af og
skemmt sér saman. Vió
fórum að velta fyrir okk-
ur af hverju við útilokuóum
kynhvötina frá þessu sterka
tilfinningasambandi. Okkur
fór að finnast það óþarfur
og óréttlátur aðskilnaóur
san karlaveldið þröngvaði
upp á okkur. Það er ekki
þar með sagt aó þœr konur
san héldu áfram að vera
hetero, eóa þœr sem reyndu
lesbískt samband og gáfust
upp, séu á rangri braut.
Margar konur innan kvenna-
hreyfingarinnar hafa sagt
að þeim finnist þær kúgaðar
af lesbium. Þær hafa á
tilfinningunni að lesbíurn-
ar telji þaó meiri femín-
isma að vera lesbískur. En
vandamálið hefur alltaf
verið, aó það eru lesbiurn-
ar son þurfa aö útskýra og
verja sig, ekki þær "rétt-
kynja". Þess vegna hlýtur
það að vera áfall fyrir
þær .síðamefndu að þurfa
að réttlæta kynhneigð sína
til karlmanna. íœr lenda
í scmu aðstöóu og lesbíur
hafa alltaf verið í: vörn-
inni.
í sögu bresku og bandarísku
kvennahreyfingarinnar hafa
þeir timar kcmið aó fanin-
istar hafa reynt að breiða
yfir tilvist lesbia innan
hreyfingarinnar, til að
fæla ekki nýjar konur frá.
Og þessara tilhneiginga
verður enn vart. í grunn-
hópum hafa konur áhyggjur
af lesbianisma, jafnframt
þvi sem þœr mega þola stöð-
uga stríðni maka sinna san
gengur út á það sama. Og
svo þegar tvær konur byrja
að vera saman, hrópa æstir
eiginmenn og almenningsálit"
ið að það sé "kvennahreyf-
ingin san gerói hana að
karlahatara". Það er ekk-
ert undarlegt að konur
skuli hliðra sér við spum-
ingunni um hetero/hanoseks-
ualitet og í hæsta lagi
segja eitthvað í likingu
vió: "Tja, ég veit það
ni ekki almennilega, ég
hef fcara haft þörf fyrir
karlmenn á þessu sviði".
Möigum konum finnst þeim
hafa tekist að sigrast á
kvermakúguninni í sinu
eigin lifi, annað hvort með
þvi að finna karlmann sem
ekki righeldur i karla-
hlutverkið,eða með þvi að
ala hann upp á nýjan leik.
Og auðvitað hafa þœr geng-
ið i gegnum erfiðar og af-
drifarikar breytingar á
lifi sinu. En kvennákdgun
er ekki eingöngu fólgin i
kynjahlutverkum, og þó
"hinn eini rétti" finnist,
breytir það ekki kvenna-
kúguninni i samfélaginu.
Þaó er heldur ekki vist að
neitt breytist við að finns
"hina einu réttu". En
lesbiskt par. er mun hættu-
legra rikjandi ástandi en
nokkurt róttækt og "rétt-
kynja" par.
Hvert er þá svarið?
Okkur finnst erfitt að
velja einhverja þessara
kenninga um kynhneigð okk-
ar, aðallega vegna þess
að allar nana systralags-
kenningin, líkjast beim
hugmyndum sem troðið hefur
verið i okkur frá blautu
fcarnsbeini i þvi skyni að
gera okkur "eðlilegar".
Við höfnum þeim kenningum
sam ala á vonleysi okkar og
varmáttarkennd - eins og
"meðfætt" og "sálræn trufl-
un" - þvi þær þjóna exngörau
haganunum þeirra sem
vilja að við höldum kjafti
og sættum okkur vió "óham-
ingjusan örlög okkar" eins
ósýnilega og hægt er.
Hins vegar erum við heldur
ekki hrifnar af þeirri
kenningu sem er vinsæl með-
al feminista, að við séum
i fylkingarbroddi allra
kvenna, draunsýn hvað allar
konur gætu, ef bara...
1 fyrsta lagi álitum við
það mjög ósennilegt að sá
timi kani að allar konur
verði lesbiskar. Cg i öðru
lagi þá væri það of þurg
fcyrði aó vera "fyrirmyndir"
ef við höfum ringulreiðina
i hversdagslifi okkar i
huga. Svo við höllumst
helst aó þeirri kenningu
að kynhneigóin sé afurð
þjóðfélagsaðstæðna, aðstæðna
san karlmenn hafa mótað
oldum saman, aðstæðna sem
setja lifi kvenna fastar
skoróur.
Innan þessarar afskrændu
siánenningar eigum við
hvert og eitt okkar eigin
lifsferil. Við erum sam-
mála öðrum fanínistum um að
ríkjandi kynlifanunstur er
hornsteinn þessa kerfis
san ætið er karlmanninum i
hag. Astin og löggjöfin
san notuð er til að hneppa
okkur í hjónaband, uppeldi
barna í kjarnafjölskyldunni
- öllu þessu er hagað með
kúgun kvenna i huga. Það
er fyrir tilverknað hetero-
seksualitetsins, að flestir
álita þetta flókna kerfi
"eðlilegt". Og þessi
skilningur er i flestum
tilvikxm svo fastmótaður
að fólk veltir málunum
ekki einu sinni fyrir sér.
Einstaka hópar hctnoseksual-
ista hafa siðustu ár reynt
að sannfæra umheiminn um
að þeir séu alveg eins og
þeir réttkynja og vilji
eingöngu jafnrétti á við
þá. Þetta jafnrétti hefur
verið aðalmarkmið umbóta-
baráttu þessara hópa. Á
margan hátt er lif okkar
eins. Og þótt við vildum
getum við ekki breytt öllu.
En samt finnst okkur við
vera öóruvísi. Okkur lang-
ar til að athuga þennan
mismun, hver sem orsök hans
er - á okkar forsendum.
Það erum við san ákveóum
á hvaða hátt þessi misnunur
er mikilvægur og hvemig
við getum notfært okkur
hann. "Féttkynja" á ekki
að leyfast að troóa upp á
okkur kúgandi skilgreining-
um sinum, san sandar eru i
varnarskyni. Enn höfum vi<j
ekki fundið "réttu ástæó-
una" fyrir þvi að vió
erym lesbiur. Þess vegna
langar okkur ekki að eyða
löngum tima i að grandskoðá
fortið hvers einstaklings
- framtiðin býður upp á
möguleika til breytinga -
ekki fortiðin. Og við
enm flestallar kcmnar á
það stig,þrátt fyrir alla
fordcma, að geta bent kon-
um á þá möguleika að elska
aðrar konur, lika kynferð-
islega. Fyrir okkur er
spurningin um "hvernig við
urðum svona" ekki örvirgl-
að hróp i vondum heimi,
heldur ögrun við alla, san
halda að kynhneigð sé ekki
pólitik - sem halda að
hcmo/heterosexualitet séu
örlög og arfur.
rt/áj þýddu og
endursöaðu úr
Spare rib, 36 tbl.
1979.
Berglind Gunnarsdóttir:
Súper, súper . . .
vertu dugleg
vertu sterk
vertu raunsæ
umfram allt:
raunsæ
þú átt jú fyrir þér að sjá
ekkert tilf inningavingl
ekkert fálm
ekkert hik
i baráttunni dugir engin linkind
. . . og andsúper
ég er öryggislaus
áttu öryggi aflögu?
ég er ástvana
geturðu gefið mér örlitla ást?
ég er kona
en er það þess vegna
sen ég þarfnast öryggis
þrái ást?
heyrðu,
ertu annars aflögufær?
Bera:
Silence is Golden
Allt um kring gistu karlrrennimir skúmaskotin
og þögóu
þeir bjuggu með konum sínum
rreð mæðrum sínum
rreð systrum sínum
og þögnin reyndist þeim kvenna best
kærari en móðir
dýrmætari systrum
neo þögninni lifðu þeir
hötuðu
elskuðu
en helst voru þeir skeytingarlausir
Þögnin var þeim allt
£ henni rúmuðust engin vandamál
Allt um kring vöfruðu konumar
og töluóu
þögnin var hemjulaus
málæðið var þindarlaust
Og bömin hrukku undan
og hurfu inn I nýja þögn
annað málæði
þar sem orðin fengu enn ekki unnió
á þagnarmúmum ógurlega