Morgunblaðið - 09.03.1958, Qupperneq 15
Sunnudagur 9. marz 1958
MORCVJSBLAÐIÐ
15
Pokakjólarnir aldrei vin-
sœlli en nú
Samtal við trú Rut Guðmundsdóttur
innkaupast/óra MarKaösins
jakkana niður fyrir sitjandann.
En þetta er vitleysa. Jakkinn á
að koma fyrir ofan mestu breidd-
ina, en ekki beint á hana. At-
hyglin beinist fyrst og fremst að
línunni þar sem jakkinn og pils-
ið mætast!
gluggana, og gul tjöld til þess að
draga fyrir, bæði ná þau niður
undir gólf. Tveir legubekkir eru
í stofunni, úr teak, með grænu
áklæði, og mislitum púðum, —
sófaborðið er einnig úr teak langt
og rennilegt. Falleg málverk
prýða veggina, sérstaklega tók ég
eftir einu, stóru málverki eftir
Gunnlaug af sjómönnum, og
hafróti. Þá er í dagstofunni lágt
teak-borð sem þakið er grænum,
gróskulegum jurtum sem klíía
upp dálitla teak-rimla.
Borðstofan er máluð í rústrauð
um lit, nema loftið er hvitt. Þar
inni eru gömul klassísk borð-
stofuhúsgögn, allt mög vistlegt.
Frúin hafði augsýnilega lagt sig
fram um að hafa kaffiborðið sem I
girnilegast. Hver bolli stóð
á hvítri serviettu, sem allar
voru fagurlega útsaumaðar, _ kök
urnar voru skrautlegar, og meira
að segja voru sykurmolarnir
sérstaklega fallegir. Þeir voru
skreyttir með lítilli sykurrós!
Við spurðum hver ósköp þetta
væru og frúin hló lítið eitt og
sagði að sér hefðu eitt sinn verið
gefnir erlendis nokkrir molar sem
hún hefði stundum efst í karinú!
Segja má að heimili frúarinnar
beri nokkurn keim af verzlun-
um Markaðsins sem vafalítið eru
einhverjar þær smekklegustu
hér í bæ, a.m.k. Allt er stílhreint,
látlaust en einkar vistlegt.
A. Bj.
S.L. fimmtudag var kvenna-
síðunni boðið ásamt fleirum, til
síðdegiskaffidrykkju til frú
Kutar Guðmundsdóttur innkaupa
stjóra Markaðsins. Rut var ný-
komin heim eftir að hafa sótt
tízkusýningarnar sem haldnar
voru í janúarlok í París en sl.
laugardag fór hún til Bandarikj-
anna til þess að sjá vortízku-
sýningarnar þar. Þær sýning-
ar eru jafnan haldnar nokkru
eftir Parísarsýningarnar, þanr.ig
að þær hugmyndir sem þar koma
fram eru hagnýttar, þær eru sam-
ræmdar því sem nothæft er fyr-
ir almenning í Bandaríkjunum,
ef svo mætti að orði komast.
Að sjálfsögðu ræddum við fyrst
og fremst um sýningarnar í París
og þá einnig hvort „pokinn“
væri nú alveg úr sögunni.
— Það er síður en svo, sagði
frú Rut. Pokinn virðist jafnvel vin
sælli nú en áður. Það virðast
vera pokar alls staðar, bæði í bak
og fyrir. En svo er það þessi nýja
„trapezlína“ sem kom fram.
Trúlegt þykir mér að hún nái ekki
miklum vinsældum hjá almenn-
ingi, a.m.k. ekki í þeirri mynd,
sem hún kom fram á sýningun-
um.
— Mér virðist, sagði frú Rut
einnig,, — að íslenzkar konur
hafi verið mjög fljótar að tileinka
sér hina nýju „pokatízku". Mér
skilst eftir að hafa att tal við
tízkuverzlunarfólk víðs vegar að
úr Evrópu, að hvergi liafi sú
tízka orðið jafnfljótt útbreidd
hjá almenningi eins og hér í
Reykjavik. Svo virðist sem poka-
tízkan sé nú að „slá í gegn“ víða
um lönd. — Nýir pokar með nýj-
um nöfnum.
— Hvernig var sídd kjólanna
i Paris?
— Kjólarnir voru allir stuttir.
»umir sýndu jafnvel hnéð. En
við verðum að muna að á Parísar
sýningunum er ekki eingöngu
verið að teikna kjóla fyrir okkur
til þess að klæðast í daglega,
heldur líta hinir frönsku tízku-
teiknarar miklu fremur á starf
sitt sem listsköpun. Það sem þeir
teikna er listavel gerð fyrir-
mynd, sem aðrir „framleiðendur*1
geta haft til hliðsjónar þegar
þeir koma fatnaðinum á íram-
færi hjá almenningi. Ég tel ekki
að tízkan eigi eftir að styttast
svona almennt, — en auðvitað
veit maður aldrei! Við munum
allar eftir „The New Look“, sem
Dior kom með 1947, þegar kjól-
arnir áttu að vera niður fyrir
miðjan kálfa. En síddin var oft
ýkt þá, við munum eftir konum
sem voru með pilsin „skröltandi"
niður á hæla, — það þótti engum
klæðilegt. — En í sambandi við
nýju síddina, á pokakjólunum, —
þá verða þeir að vera dálítið
styttri en aðrir kjólar, til þess að
hægt sé að ganga í þeim!
Okkur kom öllum saman um
að „pokakjólarnir", sérstaklega
dagkj ólarnir, sem falla létt um
líkamann, — sýna barminn greini
lega, hylja mittið en koma svo
aftur við mjaðmirnar væru sér-
staklega klæðilegir. Frú Rut var
sjálf í einum slíkum, ljósum að
lit, sem fór henni mjög vel.
Nú vorum við hættar að tala
um tízkusýningarnar og farnar
að ræða um klæðnað íslenzkra
kvenna yfirleitt.
Við vitum það öll að íslenzkar
konur eyða yfirleitt miklum pen
ingum í að klæða sig. En það virð
ist svo einkennilegt hugarfar hjá
þeim mörgum hverjum, að eigi að
kaupa dagkjól, t.d. skrifstofukjól,
þá má hann ekki vera úr fínu
vönduðu efni. Hann má helzt
ekkert kosta, en ef svo á aftur
á móti á að kaupa samkvæmis-
Rut Guðmundsdóttir
kjól, þá má hann kosta dálag-
legan skilding.
— Ég hef það alveg öfugt, sagði
frú Rut. — Samkvæmiskjól getur
maður ekki notað, eða vill ekki
nota nema nokkrum sinnum, þá
er um að gera að kosta ekki miklu
til, en dagkjólar sem mað-
ur er alltaf í og vill gjarnan eiga
lengi, — verða að vera vandaðir
til þess að geta þolað hr.einsun
eftir hreinsun og samt „haldið
sér“ sem bezt
— Og svo er annað um innkaup
íslenzkra kvenna sem mér finnst
dálítið undarlegt, sagði frúin, —
og það er hve seint þær kaupa
sér vor- og sumarföt. I öðrum
löndum kemur vor- og sumartízk
an fram í des. og janúar, en hér
virðist margur bíða með að kaupa
sumarfatnaðinn þar til daginn
fyrir 17. júní Mér virðist miklu
skynsamlegra að haga sér
eins og konur í flestum
öðrum löndum, að vera bú-
inn að kaupa sumarvörurnar
áður en góðir blíðviðrisdagar
geta komið, allsendis óvænt. Þá
er gaman að geta skriðið úr vetr-
arfötunum, þótt ekki sé nema
einn einasta dag!
— Getið þér nú ekki í lokin
gefið lesendunum einhver góð
ráð í sambandi við klæðnaðinn,
t.d. þeim konum sem eru sverari
heldur en almennt gerist?
— Það skal ég gera með ánægju.
Sverar konur hér virðast haldnar
þeim leiða misskilningi að þæi
þurfi endilega að íklæðast svörtu
og alltaf með löngum ermum.
Þetta er reginfirra. Svart gerir
þær einmitt meira áberandi, —
ljósir „pastellitir“ deyfa útlínurn
ar, ef svo mætti að orði komast, —
og ermasíddin, hún á að vera rétt
fyrir ofan olnbogann eða styttr:.
Ef ermarnar eru langar þá virð-
ist konan helmingi sverari.
í Bandaríkjunum eru flestir
kjólarnir í hálfu númerunum.
sem framieiddir eru fyrir sverar
konur með þessari ermasídd. Og
ég minntist þess, er ég hef verið
að máta dragtir með sverum
konum, þá vilja þær allar hafa
2000. fundur St. Víkings
★ — ★
Svo mörg voru þau orð um tízk
una og kvenfólkið. En á meðan
ég stóð þarna við komst ég ekki
hjá því að líta í kringum mig
forvitnum augum og hugði gott
til glóðarinnaf að segja lesend-
um ofurlítið frá hvernig umhorfs
er heima hjá þessum tízkufröm-
uði okkar hér í Rvík.
Allt er þarna rnjög vistlegt, en
laust við allt prjál. Dagstof-
an er máluð í beinhvitum lit, —
gólfið er hulið horna í milli með
dökkgrænu, einlitu teppi, — hvít
nylon gluggatjöld eru rykkt fyrir
NÚ eru um það bil 3 ár síðan
hin kornunga franska skáldkona
Francoise Sagan gaf út fyrstu
bók sína „Bonjour tristesse“, sem
í íslenzkri þýðingu hlaut nafnið
'Sumarást. Bókin hefur verið
þýdd á fjölmörg tungumál og
seld í milljónum eintaka um
heim allan. Eins og að líkum læt-
ur hafa kvikmyndaframleiðendur
háð inikið strið um kvikmynda-
réttinn. Sá sem var fljótastur að
átta sig á hlutunum og keypti
fyrstur kvikmyndaréttinn af
skáldkonunni var franskur
hljómsveitarstjóri og kvikmynda
framleiðandi Ray Venture og
Sagan segir að hann hafi greidd
dágóðan skilding fyrir. En hann
sá í hendi sér að bezt myndi
borga sig fyrir hann að selja
réttinn áfram í hendur banda-
rískra kvikmyndaframleiðenda.
Og með mörg-hundruð prósenta
álagningu seldi hann kvikmynda-
réttinn í hendur hins þekkta
Otto Preminger. Við hér heima
höfum séð mörg af listaverkum
hans, nú síðast söngleikinn Car-
men Jones.
Cecile — Jeanne d’Arc
Óskahlutverk kvikmyndarinn-
ar, sögumaður og aðalpersóna,
féll í hlut hinnar ungu, banda-
rísku Jean Seberg. Preminger
uppgötvaði hana sjálfur fyrir
hlutverk Jeanne d’Arc fyrir
skömmu. En faðirinn og vinkonan
eru leikin af David Niven og
Deborah Kerr.
í litum og svört og hvít
Kvikmyndin er tekin, eins og
bókin er skrifuð, sem „minning-
ar“ úr dagbókinni þar sem unga
stúlkan segir frá. Preminger hef-
ur tekið sér það erfiða hlutv’erk
að sameina litfilmu og venjulega
svarta og hvíta filmu í myndinni.
Hann tekur myndir líðandi stund
ar í París í svörtu og hvítu en
allar hugðnæmu senurnar frá
sumarfríinu eru teknar í litum.
Tekin í Riviera
Meiri hluti kvikmyndarinnar
var tekinn á Riviera-ströndinni.
Preminger tók á leigu íburðar-
mikið hús bókaútgefanda nokk-
urs í París. Notaðist hann við
húsmuni og útbúnað hússins í
kvikmyndinni, svo að segja
óbreytt.
ÞEGAR menn ganga til náða
næsta mánudag'skvöld — 9. marz
— þá hefur stúkan Víkingur nr.
104 í Reykjavík haldið sinn tvö
þúsundasta fund. Vafalaust verð-
ur slíkt ekki talið til merkis-
frétta, en sína sögu, og hana ekki
ómerka eiga þessir 2000 fundir.
Margir menn, konur og karlar,
hafa fórnað þar mörgum frístund
um, einnig peningum og vinnu.
Allt hefur það verið gert í þáeu
velferðar þjóðarinnar, en ekkert
Spaugsöm skáldkona
Á meðan á upptökunni stóð var
Fransoise Sagan tíður gestur i
,,kvikmyndaverinu“, en um þær
mundir dvaldist hún einmitt við
Miðjarðarhafið, þar sem hún var
að ná sér eftir bílslysið fræga
sem nærri hafði rænt hana lífinu.
Hún hafði sjálf áður lýst vel-
þóknun sinni á kvikmyndahand-
ritinu, en nú langaði hana til
þess að kynnast því hvernig per-
sónur hennar tækju sig út á lér-
eftinu.
Skáldkonan virðist ekki hafa
látið hinn skjóta frama sinn á
ritvellinum stíga sér til höfuðs,
Francoise Sagan
því hún fékk orð fyrir að vera
mjög hlédræg, þegar hún kom
í heimsókn, Hún átti það meira
að segja til að spauga með
bílslysið. Eitt veigamikið atriði
kvikmyndarinnar er einmitt að
stór bifreið ekur Út af klettum
og lendir í hafinu.
Sagan hafði sagt brosandi við
Preminger „Ef yður vantar ein-
hvern til þess að aka bílnum
fram af, þá látið mig fyrir alla
muni vita!“.
Hún virðist vera yfirfull af
glettni. Er ein af leikkonum
myndarinnar spurði hana hvern-
ig jafnöldrum hennar hefði líkað
við „Bonjour tristesse", svaraði
hún um hæl „Þeir eru of ungir
til að lesa hana!“
í eigingjörnum tilgangi. Allt
það starf hefur verið fórnarstarf
til þess að styðja einhvern eða
einhverja á hálli braut mannlíís-
ins. Slíkt starf er oft lítils met-
ið og vill gleymast, en það er
samt menningar- og mannúðar-
starfsemi.
Það voru sjómenn, sem stofn-
uðu stúkuna Víking. Þbir höfðu
séð töluvert af þeirri ófarsæid,
er áfengisneyzlan bjó stéttar-
bræðrum þeirra. Það voru dug-
andi menn, sem ýttu þessari
björgunarskútu úr vör, og síðan
hefur hún bjargað mörgum og
afstýrt mörgum slysum. Stúkan
fæddist merkisár og dag sem nú
er orðinn merkisdagur þjóðar-
innar. Hún fæddist 1. desember,
það er fullveldisdagur þjóðar-
innar. Hann er líka fæðingar-
dagur eins merkasta vormanns
þjóðarinnar, Eggerts Ólafssonar.
og fleira mætti nefna.
Stúkan Víkingur var stofnuð 1.
desember 1904. Það var árið, sem
Island eignaðist sinn glæsilega
fysrta ráðherra, svo að eitthvað
sé nefnt. Sigurður Eiríksson,
regluboði, hafði undirbúið stofn-
unina. Stofnfundurinn var hald-
inn í Bárunni og var mjög fjöl-
mennur. Þar flutti séra Ólafur
Ólafsson, fríkirkjuprestur, eftir-
minnilega ræðu, en Þórður J.
Thoroddsen, þáverandi stórtempl
ar, stofnaði stúkuna og voru
stofnendur 80. Séra Ólafur geiík
í stúkuna og var um langt skeið
einn af forustumönnum hennar.
Stúkan hefur oft átt mjög góð-
um starfskröftum á að skipa.
Eitt af fyrstu verkum hennar var
að stofna unglingastúkuna Unni.
— Lengst allra var Magnús V.
Jóhannesson gæzlumaður henn-
ar eða upp undir 30 ár. Á fundi
stúkunnar kom fyrst fram á
meðal templara tillaga um stofn-
un dýraverndunarfélags. Hafði
Tryggvi Gunnarsson reynt áður
að koma þessu í framkvæmd, en
ekki tekizt það. Templarar tóku
svo höndum saman um stofnun
félagsins, en Tryggvi Gunnars-
son var kjörinn íormaður þess,
en templarar störfuðu með hon-
um.
Einn af stofnendum stúkunnar
Víkings var Jón Guðnason, fisk-
hallarstjóri og var hann um ára-
tugi umboðsmaður stórtemplara
í stúkunni, en við tók af honum
Björgvin sonur hans.
Enn er mikið verk að vinr.a
fyrir slíkan félagsskap, sern.
stúkurnar eru og Víkingur mundi
nú fagna mjög nýjum sterkum
liðsmönnum. X.
Rússoeskur kafbátur
BJÖRGVIN—Ókunnur kafbátur
sást í Bjarnarfirði við Björgvin
síðla dags á þriðjudag s. 1.
Norska flotamálaráðuneytið hef-
ur skýrt frá þcí ;u og í yfirlýs-
ingu þess segir ennfremur, að
leitað hafi verið að kafbátnum í
30 klst., en án árangurs. — Það
voru sjóliðar á norskum tundur-
skeytabát, sem sáu kafbátinn,
eða öllu fremur fjarsjá hans, sem
stóð upp úr sjónum. Var kafbát-
urinn þá staddur á miðjum firð-
inum. Upplýst hefur verið, að
þarna hafi engir kafbátar átt að
vera á ferð, hvorki norskir né
kafbátar frá NATO.
o KVIKMYNDIR
99
Bonfour trisfesse
99