Morgunblaðið - 11.05.1958, Blaðsíða 11

Sunnudagur 11. mai 1958
MOHCllTSTtl ÁÐIÐ
11

Gengið um Heiðmörk.
Góður arangur — Ný aðferð við gróður-
seininguna virðist gefa góða raun
„HEFUR Heiðmörk komið vel
undan. vetri?“, spurði Valtýr Stef
ánssön, formaður Skógræktarfé-
lags íslands. einn helzti frum-
herji ræktunar nytjaskóga hér á
landi, er við á mánudaginn ók-
um upp í Heiðmörk nokkrir sam-
an, með þeim Einari G. Sæmund-
sen skógarverði og Hákoni
Bjarnasyni, skógræktarstjóra.
Engin maður þekkir Heiðmörk
betur en Einar, er haft hefir veg
og vanda af því að skipuleggja og
stjórna skóggræðslunni í Heið-
mörk frá því að hún hófst þar í
stórum stíl árið 1950. Hann svar-
aði því til að Heiðmörk hefði
ekki orðið fyrir neinum áföllum
í vetur og í vor en sjón er sögu
ríkari og fengum við það stað-
fest fljótlega.
í Heiðmörk staðnæmdumst við
fyrst í landi starfsfólks Lands-
símans. Þar var höfð nokkur við-
dvöl, til þess að fá sem bezt yfir-
lit yfir hinn unga trjágróður, sem
er að vaxa þar upp. Einar sagði,
að þegar athugaður væri sá ár-
angur sem orðið hafi af starfi
landnemanna í Heiðmörk, þá
væri þessi reitur gimamanna ein-
mitt ágætt sýnishorn. Það var
vissulega ánægjulegt og lærdóms
ríkt að skoða trjágróðurinn í
þessum skika. Þar eru þúsundir
barrtrjáa búin að ná góðri hæð
og hafa árssprotarnir farið stækk
andi n\eð ári hverju. Það er eink-
um sitkagreni sem þarna stend-
ur, en einnig eru á flötu landi,
sem er skjólminna, þroskavæn-
legar furur, en grenin standa
yfirleitt í skjólsamari stöðum,
þar sem birkikjarrið vex. Þetta
er sú aðferð við gróðursetningu,
sem Einar hefur farið eftir. Barr
tré af öllum tegundum virðast
una hag sínum vel í þurra-jarð-
vegi Heiðmerkur. sem víða er
heldur ófrjór. Einnig hefur birk-
ið sem sauðfé var búið að herja
á frá landnámstíð, tekið ótrúleg-
um framförum, síðan Heiðmörk
var friðuð. Sama máli gegnir um
annan gróður þar. Var Heiðmörk
mjög farin að blása upp, en nú
hafa öll rofabörð lokað sér og er
nú uppblásturshættan úr sög-
unni.
Þegar tekið er tillit til þess að
slíku skógræktarstarfi fylgja viss
ir og eðlilegir byrjunarörðugleik-
ar, þá verður að telja heildarár-
angurinn og trjágróðursetning-
una í Heiðmörk betri en ætla
hefði mátt. Alls hafa verið gróð-
ursettar í Heiðmörk um 860 þús.
trjáplöntur. Bezt hefir sitkagren-
ið dafnað og má víða sjá fallegar
plöntur þeirrar tegundar 50 cm
að hæð eða stærri.
Síðar um daginn skoðuðum við
skógarlund Ferðafélags íslands,
en þar hefir verið unnið af sér-
stökum dugnaði undanfarin ár og
er nú fallegur nýgræðingur í
miklum vexti á víðlendri spildu.
I landi Skógræktarfél. Reykja-
víkur komum við að hæsta trénu
í mörkinni. Hákon skógræktar-
stjóri, sem var með göngustaf
sem metramál er merkt á, sló
máli á þetta fallega sitkagreni og
reyndist það hafa hækkað um 55
sentim. á sl. sumri og full hæð
þess er 135 sentim. Allur þorri
þess trjágróðurs sem er í Heið-
mörk nú, ætti að geta náð þessari
hæð eftir 2—3 sumur.
Einar G. Sæmundsen fór mikl-
um viðurkenningarorðum um
landnemana í Heiðmörk. Það er
nærri fullvíst að á tímum hraða
og taugaspennu, hefur fjöldi
fólks fundið í því hviíd fyrir sál
og líkama, að eyða dagstund uppi
í Heiðmörk við gróðursetningu
trjáplantnanna. Það hefur kom-
izt í snertingu við náttúruna í
þessu starfi. Brátt mun þetta fólk
aftur taka að streyma upp í
Heiðmörk. Endurfundir þess við
landspilduna sína verða án efa
gleðifundir. Nú sjá landnemar
ávöxt iðju sinnar við að bæta
landið, í ört vaxandi mæli.
Einar sagði okkur dálítið frá
nýrri gróðursetningaraðferð í
Heiðmörk. Hún er í því fólgin að
plönturnar, sem þangað er farið
með til gróðursetningar úr skóg-
ræktarstöðinni í Fossvogi, verða
í litlum hnaus sem fýlgir rótinni.
í hnausnum er blandað saman
svarðarmold og hrossataði, sem
verður litlu plöntunum vega-
nesti.
Einar telur að þetta muni geta
aukið vaxtarhraða barrtrjánna
litlu allverulega. Tilraunir í
þessa átt hófust í Heiðmörk í
fyrra og sýna mjög hagstæðan
árangur. Enn er einn stór og mik
ill kostur við þetta að hinar litlu
trjáplöntur eru eðlilega viðkvæm
ar ,einkum ræturnar, og geta auð
veldlega orðið fyrir hnjaski og
þornun við gróðursetnmguna og
í þriðja lagi, og skiptir það einnig
Hvaða gogn er
ER þetta spurning þín? Áður en
ég svara henni að einhverju leyti,
skaltu skreppa með mér í hugan-
um til Konsó í Afríku. Þú kann-
ast við það nafn. Það er þar, sem
rekið er íslenzkt kristniboð. Það-
an ritaði Ólafur Ólaísson kristni-
boði svo skemmtilegan ferðaþátt
í Morgunblaðið nýlega, og
Bjarmi birtir stöðugt frásagnir
þaðan.
Veittir þú þvi athygli, er þú
last um Konsó, hvernig heiðingj-
unum líður? Fannst þér, að þeir
væru sælir við sma trú? Hafði
hún siðbætt þá eða göfgað?
Höfðu þeir öðlazt hjartagleði og
sálarfrið af þjónun sinni við
Saitan (Satan)? Myndir þú, ís-
lenzka kona, vilja skipta kjörum
við kynsystur þínar í Konsó, t.d.
þegar hún þarf að ala barn? Eru
þeir í Konsó sælir við sína trú?
Er nema ein, aðeins EIN, trú
í heiminum, er siðbætt getur
manninn og göfgað í lífinu, gert
hann sælan í dauðanum og eilífð
inni? Hvað hefir reynslan sýnt?
Sýnir hún ekki, að kristna trúin
og biblían með henni blessar
bæði lönd og lýði, hvar sem hún
er í heiðri höfð? Boðskapur
Krists er lyftistöng mannsand-
oð bibiíunni?
ans, sem hefur hann upp úr villi-
mennsku eða heiðindómi og sið-
spillingu. Bókin,. sem geymir
þann boðskap, er biblían, „eina
heilaga bókin“, eins og háskóla-
kennarinn Max Múller komst að
orði, er hann hafði rannsakað
helg fræði Austurlanda í 40 ár.
Það er gagn að biblílunni, allri
saman. Betri mundi efnahagur
íslands en hann er nú, ef þjóðin
læsi biblíuna og BREYTTI eftir
kenningum hennar. „Biblían er
leyndardómur mikilleika Eng-
lands“. Þannig mælti Viktoria
Bretadrottning við erlendan þjóð
höfðingja, er sótti hana heim.
„Réttlætið upphefur lýðinn, en
syndin er þjóðanna skömm,“ seg-
ir heilög ritning. Hvernig geta
menn breytt rétt, nema þeir viti,
hvað er rétt? Biblían kennir oss,
hvað er rétt. Hún er gefin oss „til
menntunar í réttlæti“, segir hún.
Fyrir því má það til tíðinda
teljast og gegnir mikilli furðu,
hve margir þeir eru, mennirnir,
jafnvel úr hópi guðfræðinga, er
lítilsvirða biblíuna, bæði í ræðu
og riti.
Það er ekki fátítt, að menn
segi eitthvað á þessa leið: „Ég
Framh. á bls. 22
Þegar Heiðmörk var friðuð vofði yfir henni uppblástur og eyði-
legging. I dag dafna þar hundruð þúsundir trjáplantna og alit
gróðurfar hefur gjörbreytzt, meira að segja birkikjarrið, sem
sauðfé var búið að herja á miskunnarlaust, liefur tekið miklum
framförum. I skjóli birkis dafnar sitkagrenið mjög vel.
mjög miklu máli: Með þessu er
tryggt að rætur plöntunnar
liggja rétt í jarðveginum.
Við, sem ekki höfðum fyrr far-
ið slíka kynnisför um skóglendi
Heiðmerkur, látið okkur nægja
á sunnudögum að finna þar
skemmtilegan hraunbolla, undr-
uðumst að sjá hve starf land-
nema Heiðmerkur hefur þegar
borið mikinn árangur.
Dagur var að kvöldi kominn
er við ókum suður undir Vífils-
staðahlíð. Þar hefur Skógræktar-
félag Reykjavíkur fengið til við-
bótar allmikið land, svo segja má
að Heiðmörk sé nú nokkurn veg-
inn eins og hún var upphaflega
hugsuð er fyrst var farið að gera
áætlanir um hana, eða alls um
2100 hektarar lands. Verið er að
ljúka við að girða þetta land með
mjög traustri og vandaðri girð-
ingu. Þegar hún verður komin
upp verður Heiðmerkurgirðing
öll um 27 km. löng, eða rúmlega
helmingur leiðarinnar austur að
Þingvöllum.
Þeir Einar og Hákon sögðu að
Vífilsstaðahlíð væri sérlega vel
fallin til skógræktar. Birkikjarr
vex þar í hlíðum og skjól er þar
gott. í vor verður byrjað að setja
þar niður fyrstu trjáplönturnar.
Maður sem ekki vill láta nafns
síns getið hefur gefið 50 þús. kr.
til skógræktar og fyrir það fé
verður gróðursett þarna í vor. Þá
hefir Skógrækt ríkisins ákveðið
að koma þar upp sýnireit þeirra
trjátegunda sem vaxa hér á landi.
Ætti reitur þessi að njóta sin vel
í hinni fögru hlíð.
Vorannir í Heiðmörk eru á
næstu grösum og þegar þeim lýk
ur í vor verður búið að gróður-
setja ca. 130 hektara lands með
ríflega 1 millj. trjáplantna.
Heiðmerkurskógur á ekki að
verða nytjaskógur fyrir Reykja-
vík, heldur á Heiðmörk að vera
nokurs konar „þjóðgarður" fyr-
ir bæjarbúa, sem þangað vilja
leita sér hvíldar og hressingar.
Heiðmörk er nú þegar sennilega
sá staður hér í nágrenni bæjar-
ins sem bæjarbúar sækja mest
um helgar yfir sumarmánuðina.
Vegakerfið um mörkina er stöð-
ugt að teigja sig lengra og lengra,
en náttúrufegurð er þar mikil og
minnir um margt á Þingvelli.
Á heimleiðinni sögðu þeir Ein-
ar og Hákon okkur frá því að
bæjaryfirvöldin hefðu ætíð sýnt
Heiðmörk sérstakan áhuga. 1
sumar mun verða athugað hvort
fært er að skapa hinum vinsæla
Vinnuskóla Reykjavíkurbæjar
bætt vinnuskilyrði í Heiðmörk.
Hefur verið um það rætt að reisa
búðir fyrir vinnuskólanema í
mörkinni, og að þeir starfi þar á
sumrin við skóggræðslu einvörð-
ungu. Það starf hentar éinna bezt
nemendum skólans. Er reynsla
fengin fyrir því í Heiðmörk, þar
sem vinnuskólanemar hafa starf-
að undanfarin sumur.
Hér er um að ræða mál sem
mjög snertir æsku bæjarins ekki
síður en starfið í Heiðmörk. Eitt
af þeim vandamálum sem steðja
að Reykjavík, er hvaða leiðir eru
bezt fallnar til þess að stuðla að
aukinni útivinnu barna bæjar-
ins yfir sumarmánuðina, skapa
þeim verkefni sem í senn er hollt
og skemmtilegt. Því beinist hug-
urinn nú svo mjög að Heiðmörk,
því þar eru verkefnin næg við
að rækta og bæta landið fyrir
komandi kynslóðir.
— Sv. Þ.
Takið eftir! Takið eftir!
Erum fíuttitr með húsgagnaverzlun okkar úr Brautarholti 22 í
Skipholt 19. — Beint á móti gömlu búðinni.
EftlrfaSin húsgögn á boðstálum
Útskorin sófasett
Hringsófasett
Armstólasett
Létt sett,
Armstólasett, armstoppuð
Svefnsófar
Sófaborð
Útvarpsborð
Lampabcffð
Súluborð
Skókassar
Stofuskápar
Húsgagnaáklœði í miklu úrvali
Nýir greiðsluskilmálar
Enein ákveðin útborgun við afhendingu húsgagnanna.— Allt
andvirðið greiðist með jöfnum afborgunum mánaðarlega.
— Tækifæri til að gera hagkvæm viðskipti —
BÓLSTIJRGEROIN H.F.
Skipholti 19 (áðuir Brautarholt 22) Sími 10388