Morgunblaðið - 08.02.1959, Blaðsíða 12

12
M O R C V /V fí J/4 Ð 1 Ð
Sunnudagur 8. febr. 1959

Utg.: H.f. Arvakur. Reykjavík.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Aðalritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Bjarni Benediktsson.
Ritstjórar: Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Einar Asmundsson.
Lesbók: Árni Óla, sími 33045.
Auglýsingar: Arni Garðar Kristinsson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Askriftargald kr. 35,00 á mánuði innamands.
í lausasölu kr. 2.00 eintakið.
KJÖRDÆMABREYTINGIN FRÁ 1942
r
ARIÐ 1942 var samþykkt
síðasta breytingin, sem
gerð hefur verið á kjör-
dæmaskipun íslendinga. Þá var
sú breyting gerð, að tekin var
upp hlutfallskosning í 6 tví-
menningskjördæmum, þingmönn
um Reykvíkinga var fjölgað úr
6 í 8, og Siglufjörður var gerður
að sérstöku einmenningskjör-
dæmi, en áður hafði kaupstað-
urinn verið hluti af Eyjafjarðar-
sýslu.
Þessi breyting kjördæmaskip-
unarinnar byggðist 'á samkomu-
lagi milli Sjálfstæðisflokksins og
Alþýðuflokksins.
„Árás á dreifbýlið“
Allir flokkar þingsins samein-
uðust um kjördæmabreytinguna
nema Framsóknarflokkurinn. —
Hann hóf þegar upp heróp gegn
henni. Framsóknarmenn lýstu
því yfir, að hér væri um að ræða
„stórfelda árás á dreifbýlið".
Enn einu sinni væri vegið í kné-
runn sveitafólksins. Tilgangur
kjördæmabreytingarinnar væri
að „svifta sveitirnar áhrifavaldi
á Alþingi“ og draga síðan stór-
kostlega úr fjárframlögum til
verklegra framkvæmda og upp-
byggingar í sveitum landsins.
1 þessu sambandi er rétt að
menn geri sér það ljóst, að með
kjördæmabreytingunni 1942 voru
sveitirnar ekki sviftar einu ein-
asta þingsæti. Það sem gerðist
var einungis það, að hlutfalls-
kosning var tekin upp í 6 tví-
menningskjördæmum, þingmönn
um Reykjavíkur var fjölgað um
2 og Siglufjörður var gerður að
sérstöku kjördæmi. Engu að síð-
ur kölluðu Framsóknarmenn
þessa kjördæmabreytingu „stór-
felda árás á dreifbýlið".
En hvernig hafa spár Fram-
sóknarmanna um stórfelt tjón
sveitanna af kjördæmabreyting-
unni 1942 rætzt? öll þjóðin, ekki
sízt fólkið í sveitum landsins,
veit að hrakspá Framsóknar-
manna hefur reynzt falsspá ein.
Hagsmuna tvímenningskjördæm-
anna hefur síður en svo verið
verr gætt eftir að flest þeirra
sendu menn úr tveimur stærstu
stjórnmálaflokkunum á þing.
Aldrei hefur uppbyggingin í
sveitum landsins verið örari en
síðan kjördæmabreytingin frá
1942 var gerð, enda þótt Fram-
sóknarmenn teldu hana stefna
hagsmunum sveitanna í geigvæn-
lega hættu.
Sama herópið
Nú, þegar enn á að breyta
kjördæmaskipuninni í réttlætis-
átt og sveitirnar munu ekki
missa einn einasta þingmann
með hinni nýju breytingu, hefja
Framsóknarmenn upp sama her-
ópið og 1942. Hin nýja kjördæma-
breyting er „stórfeld árás á
dreifbýlið", segja þeir. Það á að
„leggja niður öll kjördæmi
landsins nema Reykjavík“, hróp-
ar Tíminn!!
En nú, eins og 1942, mun
íslenzka þjóðin gera sér það
ljóst, einnig fólkið í sveitun-
um, að Framsóknarflokkurinn
er fulltrúi hins steinrunna aft-
urhalds, sem aðeins berst fyr-
ir viðhaldi ranglætisins. Kjör-
dæmabreytingin, sem nú
stendur fyrir dyrum, mun
verða þjóðinni til góðs og
íslenzku lýðræði til eflingar á
sama hátt og kjördæmabreyt-
ingin frá 1942 hafði slík áhrif.
STJORNMALASKOU VARÐAR
ANDSMÁLAFÉLAGIÐ
Vörður hefur ákveðið að
efna til stjórnmála-
fræðslu fyrir félagsmenn sína á
tímabilinu 9. febr. til 22. marz
n. k. Verður þar veitt víðtæk
fræðsla, ekki aðeins um íslenzk
stjórnmál, heldur og um marg-
víslegar staðreyndir um land og
þjóð. Skýrð verða stjórnlög og
stjórnarskipun lýðveldisins, rætt
um auðlindir landsins og rann-
sóknir í þágu atvinnuvega, gerð
grein fyrir mannfjölda á íslandi,
atvinnuskiptingu, fólksflutning-
um milli byggðalaga og útskýrð
félagsleg og efnahagsleg áhrif
breytinga á þessum atriðum.
Rætt verður um byggingamál,
hagfræðileg efni, erlendar skuld-
ir, þátt hinna einstöku atvinnu-
greina í þjóðarbúskapnum og
skiptingu þjóðarteknanna.
Þá verður rætt um Sjálfstæð-
Isstefnuna, grundvöll hennar og
viðhorf til lausnar efnahags-
vandamálanna.
1 þessum stjórnmálaskóla mun
einnig verða rakin saga annarra
stjórnmálaflokka og skýrt frá
helztu stefnumálum þeirra, gerð
grein fyrir þróun verkalýðs-
hreyfingar og samvinnuhreyfing-
ar, rætt um skattamál, viðskipta-
mál, verkalýðsmál, félagsmál og
húsnæðismál.
Þekkingin
er undirstaðan
Af þessari upptalningu við-
fangsefna stjórnmálaskóla Varð-
ar verður það ljóst, að þetta
stærsta stjórnmálafélag Sjálf-
stæðismanna á íslandi leggur
áherzlu á það að þekkingin
myndi ávallt grundvöll skoðana
meðlima sinna. Má segja, að
þetta sé afstaða Sjálfstæðis-
manna almennt. Þeir telja það
frumskyldu hvers einasta borg-
ara að kynna sér sem bezt öll
þau mál, sem þýðingarmest eru
og hljóta að ráða því, hvar menn
skipa sér í stjórnmálaflokk. Það
er skoðun Sjálfstæðismanna að
framtíð lýðræðisskipulagsins
byggist fyrst og fremst á því,
að einstaklingarnir viti sem
gleggst skil á uppbyggingu þjóð-
félags síns og geti krufið vanda-
mál þess til mergjar.
Mikil átök firamundan
Á því fer einkar vel, að
Varðarfélagið skuli efna til
þessarar fræðslustarfsemi ein-
mitt nú. Mikil átök eru fram
undan í íslenzkum stjórnmál-
um. Á miklu veltur ,að þjóð-
in kunni sem bezt skil á öll-
um aðstæðum í landi sínu,
þekki staðreyndirnar og kunni
að draga af þeim réttar álykt-
anir.
UTAN UR HEIMI
Upplýst um örlög Anastasíu
prinsessu ?
Fyrrverandi Kósakkaforingi, sem seztur
er að i Danmörku, kveðst vita með
vissu, oð hún hafi verið myrt
SVO virðist sem hulunni hafi nú
loksins verið svipt af leyndar-
dóminum um Anastasíu prinsessu
dóttur Nikulásar II. Rússakeisara.
— Fyrrverandi kósakkaforingi,
Vladimir Ivanovitch Karpoff,
sem nýlega settist að í Danmörku,
lýsti því yfir á dögunum í samtali
við „Vejle Amts Folkeblad“, að
hann hafi sjálfur staðið yfir
brunnum leifum hinnar seytján
ára gömlu prinsessu skömmu eft-
ir að hún var myrt, ásamt öðrum
í keisarafjölskyldunni. Þessi ill-
ræmdu morð voru framin í höll
keisarafjölskyldunnar skammt
frá Sverdlovsk, sem þá hét Jekat-
erinburg.
Var í rannsóknarnefndinni
Allt frá 1920, hafa margar og
ólíkar sögur komizt á kreik um
örlög Anastasíu, og um þessar
mundir er mál fyrir rétti i Ham-
borg, vegna kröfu sextugrar
konu, til erfðahluta af eignum
rússnesku fjölskyldunnar. Kon-
an, sem gengið hefur undir nafn-
inu Anna Anderson, kveðst sem sé
vera Anastasía prinsessa. Kveðst
hún hafa komizt undan frá Rúss-
landi til Þýzkalands árið 1918.
Stórhertoginn af Hessen-Darm-
stadt, sem er nákominn ættingi
hinnar réttu Anastasíu, heldur
því hins vegar fram. að Anna
Anderson sé raunverulega Franz-
iska Schanzkov, pólsk kona, sem
fyrir alllöngu hvarf sporlaust í
Berlín. — En hvað ,sem um það
er, hafa hin óvissu örlög rúss-
nesku prinsessúnnar orðið efni i
margar bækur og leikrit, og nú
nýlega var gerð kvikmynd um
Anastasíu. En nú hefur Karpoff
kósakkaforingi sem sagt tekið af
skarið og lýst því yfir, að hann
hafi svo gott sem orðið vitni að
morði prinsessunnar.
★ ★ ★
tasia prinsessa var myrt, segir
hann í fyrrgreindu viðtali. Ég var
í rannsóknarnefndinni, er skyldi
komast fyrir um örlög keisara-
gryfju þessa. Þar fundum við
meðal annars brjóstnál, sem An-
astasía átti. hring hennar og háls
men. Hér fer ekkert á milli mála.
Ég var þarna sjálfur og veit vel,
hvað ég er að segja.
Mönnum mun nú sennilega
þykja undarlegt, að Karpoff skuli
fyrst nú segja frá vitneskju sinni
um mál þetta, sem vakið hefur
svo mikla athygli, að ekki aðeins
í Evrópu heldur einnig í Ameríku
og víðar. Karpoff segir ástæð-
Vladimir Ivanovitch Karpoff og Jörga Jörgensen, hjúkrunar-
kona — tilvonandi eiginkona hans.
fjölskyldunnar. Þegar við komum
til hallarinnar fyrir utan Jekater
inburg, h: fði öll keisarafjölskyld-
an verið myrt. Síðan hafði lík-
unum verið fleygt í kolagryfju,
bensíni héllt yfir og kveikt í öllu
saman.
Vissi ekkert um sögusagnirnar
um afdrif Anastasíu.
— Ég tók þátt í að rannsaka
una vera þá, að hann hafi dvalizt
í Austurlöndum allt frá því bylt-
ingin var gerð í Rússlandi, og
ekki haft minnstu hugmynd um,
að vafi væri talinn á um afdrif
Anastasíu.
Það er að tilstuðlan Samein-
uðu þjóðanna, sem Karpoff er
kominn til Danmerkur. Mun hann
hafa fengið leyfi til að dveljast
þar, það sem eftir er ævinnar.
Fimm nýir kjarnorkukalbátor
— og ný gerð eldflauga tyrir þá
Karpoff er 66 ára gamall, og
hefur lengzt af dvalizt í Aust-
urlöndum síðan byltingin var
gerð í Rússlandi. — Hann kom
nýlega til Danmerkur, sem fyrr
segir, og er nú búsettur í sveita-
þorpinu Balle fyrir vestan Vejle.
Þar kynntist hann hjúkrunarkon-
unni Jörga Jörgensen, og ætla
þau að ganga í heilagt hjónaband
innan skamms.
— Ég veit með vissu, að Anas-
BANDARÍSKI flotinn er um
þessar mundir að láta byggja
fimm kjarnorkukafbáta — og
hefur auk þess pantað aðra tíu
hjá skipasmíðastvöðvum í Banda
ríkjunum. — Þeir fimm, sem nú
eru í smíðum, skulu vera útbúnir
til þess að skjóta hinum nýju,
meðallangdrægu eldflaugum flot
ans af gerðinni „Polaris", en eld-
flaugar þessar verða brátt af-
greiddar frá Lockheed-verksmiðj
unum.
Það hefur veiið fremur hljótt
um kjarnorkukafbáta Bandaríkja
manna, síðan þeir „Nautilus" og
„Skate“ köfuðu undir ísbrynjuna
á norðurheimskautinu, sem frægt
er orðið, Báðir munu þeir þá
hafa verið sendir í nýjar „ævin-
týraferðir" — en með árangur
þeirra er farið sem hernaðar-
leyndarmál, enn sem komið er
að minnsta kosti.
Kjarnorkukafbátarnir eru með
al hæstu „trompa“ Bandaríkj-
anna í kapphlaupinu við Rúss-
land.' — Eldflaugar, sem skotið
væri frá þeim, gætu komizt til
nær því hvaða staðar, sem er í
Sovétríkjunum og Kína.
Hinn fyrsti af kjarnorkubátun-
um, sem nú eru í smíðum, mun
fá nafnið „George Washington“
— og verður hleypt af stokk-
unum innan fárra mánaða. —
Hann og systurskip hans eiga af
geta flutt með sér tíu Polarig-
eldflaugar hver, en þær munu
draga um 2.400 km vegalengd.
Þær eru framleiddar með sér-
stöku tilliti til þess, að þeim skal
skotið frá kafbátum, og eru þær
nokkru minni en aðrar meðallang
drægar eldflaugar, sem hingað til
hafa verið framleiddar.
Bandaríkjamenn vinna nú
einnig að framleiðslu sérstakrar
eldflaugagerðar, sem hægt á að
vera að skjóta frá kafbátum, án
þess að þeir þurfi að koma upp
á yfirborðið, en slíkt er varla
unnt með „Polaris". — Þessar til-
raunir hafa farið fram á Cana-
veralhöfða á Florida.
,.PoIaris“-eldflaug skotið. — Myndin lengst til vinstri er tek-
in rétt áður en eldflauginni er skotið, sú næsta rétt eftir að
þrýst hefir verið á ræsihnappinn — og á myndmni til hægri
er eldflaugin komin á loft.