Morgunblaðið - 12.05.1959, Side 1

24 síður
# kosningunum í sumar gerir Jb/óð-
in upp reikningana við V-stjórnina
Kjördœmabreyfingin sfyrkir og eflir
a&stöðu sveitanna. Hermann viður-
kennir að hafa tapað í baráttunni
um málið
Frá eldhúsdagsumrœðunum í gœr
ELDHÚSDAGSUMRÆÐURNAR frá Alþingi í gær báru fyrst og
fremst svip reikningsskila þings og þjóðar við V-stjórnina. En það
vakti einnig mikla athygli að sjálfir flokkar fyrrverandi stjórnar
báru hvorir aðra þungum sökum og brigzlyrðum um svik og undir-
ferli. —
Fyrsti ræðumaður Sjálfstæðisflokksins var Ólafur Thors, for-
maður flokksins. Rakti hann aðallega ólánsferil V-stjórnarinnar og
hvatti þjóðina til nýrrar sóknar fyrir viðreisn og uppbyggingu. Er
ræða hans birt á öðrum stað í blaðinu í dag.
Sigurður Ágústsson, þm. Snæfellinga, talaði næstur af hálfu
Sjálfstæðismanna og ræddi aðallega baráttu Sjálfstæðisflokksins
fyrir hagsmunamálum sjávarútvegsins. Ilann kvað reikningsskilin
við V-stjórnina verða eitt helzta málið við kosningarnar í sumar.
Pétur Ottesen, þm. Borgfirðinga, var þriðji ræðumaður Sjálf-
stæðisflokksins í umræðunum. Hann kvað algera stöðvun atvinnu-
lífsins hafa vofað yfir er vinstfi stjórnin hrökklaðist frá völdum.
Hann ræddi kjördæmabreytinguna ítarlega og kvað hana styrkja
og efla aðstöðu sveitanna verulega,
Síðasti ræðumaður Sjálfstæðisflokksins var Kjartan Jóhanns-
son, þm. ísfirðinga. Gerði hann fyrst og fremst að umtalsefni for-
ustu Sjálfstæðisflokksins um uppbyggingu atvinnulífsins úti um
land. Kvað hann nauðsynlegt að vinna að öflun nýrra og fullkom-
inna framleiðslutækja og sköpun atvinnuöryggis í öllum lands-
hlutum. —
ar afsöluðu sér kaupi, svo hægt
væri að stöðva þá dýrtíð, sem
hefði ekki sízt stafað af óhóf-
legri skattheimtu.
Ólafur Thors talaði næstur og
er ræða hans birt í heild inni í
blaðinu.
Sigurður Ágústsson talaði einn-
ig í fyrri ræðutíma Sjálfstæðis-
flokksins. Ræddi hann í upphafi
máls síns samninga þá, er ríkis-
stjórnin hefði ætíð gert við sjó-
menn í ársbyrjun um kaup og
kjör á komandi vertíð. Slíkir
isamningar hefðu einnig verið
gerðir í ársbyrjun 1958 og gert
ráð fyrir að þeir giltu allt árið.
En með lögunum um útflutnings-
sjóð í maí 1958 hefði þessum
samningum verið kollvarpað.
Fór ræðumaður því næst nokkr-
um orðum um „Bjargráðin" og
þau óheillaáhrif, sem þau hefðu
haft á allt atvinnulíf þjóðarinn-
ar. Nú hefði fyrir forgöngu Sjálf
stæðismanna verið leiðrétt nokk
uð sú kjaraskerðing, sem bændur
hefðu hlotið vegna „Bjargráð-
anna“.
Sigurður Ágústsson ræddi nokk
uð nauðsyn þess að auka fiski-
skipaflotann, sem hann kvað
þurfa að vinna markvisst og stöð-
ugt að og einnig nauðsyn þess að
Forsætisráðherra les forseta-
bréf um að Álþingi sé rofið.
hvetja unga menn til að stunda
sjóinn. Þá fór hann nokkrum orð-
um um hafnarframkvæmdir þær,
sem nú eru fyrirhugaðar.
Framh. á bls. 2.
UfanríkisráBherrafundurinn í
Genf hófst i gær
Málamiðlunartillaga um stöðu þýzku
fulltrúanna samþykkt
GENF, 11. maí. — Fundi utan-1 hefur nú verið frestað á síðustu
ríkisráðherra stórveldanna, sem | stundu vegna þess að ekki hefur
átti að hefjast hér í borg í dag,1 náðst samkomulag milli Gromy-
kos annars vegar og sendiherra
Vesturveldanna hins vegar um
stöðu utanríkisráðherra Austur-
og Vestur-Þýzkalands á fundin-
um. Vesturveldin vilja með sam-
þykki Bonnstjórnarinnar að utan
ríkisráðherrar þýzku stjórnanna
sitji Genfar-fundinn sem áheyrn-
□-
Síðari fréttir
Hermann Jónasson tók fyrstur
til máls. Kvað hann oft haldið
uppi ádeilum á ríkisstjórnir og
því vildi hann nefna nokkrar
staðreyndir um störf og stefnu
vinstri stjórnarinnar. Nefndi hann
síðan nokkrar staðreyndir um
vinstri stjórnina, sem hann taldi
að Sjálfstæðisflokkurinn hefði
gert ókleift að stjórna landinu og
fékk Sjálfstæðisflokkurinn ámæli
fyrir það af þingmanni Stranda-
manna. Þó kvað hann framkomu
Sjálfstæðismanna í landhelgis-
málinu mesta óþurftarverk, sem
flokkurinn hefði unnið og taldi að
Bretar mundu ekki hafa beitt því
ofbeldi, sem þeir hafa beitt, ef
ekki hefði komið til framkoma
Sjálfstæðisflokksins í málinu.
Þá kvað Hermann skoðanir og
stefnu Framsóknarflokksins í her
stöðvamálinu enn óbreytta frá
28. marz 1956 en ástandið í heims
málum hefði hins vegar breytzt.
Hann kvað eiga að gera byltingar
kennda breytingu á kjördæma-
skipun landsins. Að vísu gætu
Framsóknarmenn ekki hnekkt
henni en það væri ekki víst, að
þyrfti fullan helming atkvæða til
þess. Ef fylgjendur málsins sæju,
að Framsóknarmenn ynnu á í
kosningunum í sumar mundu ef
til vill einhverjir þeirra, sem nú
fylgja málinu, snúast gegn því.
Karl Guðjónsson talaði næst-
ur og ræddi hann einkum um
fjármál. Kvað hann mikinn á-
greining hafa verið um fjármála
stefnuna innan fyrrverandi ríkis-
stjórnar milli Alþýðubandalags-
ins og Framsóknarflokksins. Ey-
steinn hefði stöðugt viljað hækka
skattana, en Lúðvík hefði staðið
gegn því. Reynslan hefði sýnt, að
sú stefna, sem fyrrverandi ríkis-
stjórn hefði fylgt í fjármálum,
hefði verið röng því með þeim ráð
stöfunum, sem stjórnin hefði gert
hefði dýrtíðin orðið slík, að jafn-
vel hefði flóð út af kassanum.
Það hefði svo orðið fyrrverandi
ríkisstjórn að falli, er Eysteinn
hefði krafizt þess, að launastéttirn
FYRSTA mál á dagskrá sam-
einaðs Alþingis í gær var tilkynn
ing frá forsætisráðherra. Er for-
seti sameinaðs þings, Jón Pálma-
son, hafði sett fund, gaf hann
Emil Jónssyni forsætisráðherra
orðið og las hann svohljóðandi
forsetabréf um þingrof og al-
mennar kosningar til Alþingis
28. júní 1959:
Þar eð Alþingi, 79. löggjafar-
þing, hefur samþykkt frumvarp
til stjórnskipunarlaga um breyt-
ing á stjórnarskrá lýðveldisins ís-
lands 17. júní 1944, ber sam-
kvæmt 79. gr. stjórnarskrárinn-
ar að rjúfa Alþingi og stofna til
almennra kosninga.
Samkvæmt þessu er Alþingi
hér með rofið frá og með 28. júní
1959. Jafnframt ákveð ég, að
almennar kosningar til Alþingis
skuli fara fram þann dag, sunnu-
daginn 28. júní 1959.
Alþingi er nú situr, mun verða
slitið, er það hefur lokið störf-
um.
Gjört í Reykjavík 11. maí 1959.
Ásgeir Ásgeirsson,
Emil Jónsson.
Bls. J: Stórkostleg sýning á Rigoletto.
— 6: Fyrstu spor Herters.
— 8: Af sjónarhóli sveitamanns.
— 12: Forystugreinin: Alþingi rofið.
Ógnvald vorra tíma (Utan nr
heimi).
— 13: íslendingar sækja fram undir
merki Sjálfstæðisflokksins
(Ræða Ólafs Thors við útvarpt-
umræðurnar.
— 15: Lyktin frá Kletti (Bréf).
— 22: íþróttir.
□----------------------------n
Kosningar
Alþmgi að storfum í gær.
Alhingi rofið:
ákveðnar
28. júni
JMiorgpittMaSiiit
Þriðjudagur 12. maí
Efni blaðsins er m.a.:
í síðari fréttum í gærkvöldi
af Genfar-fundinum segir, að
samkomulag hafi náðst um
stöðu Þjóðverjanna á fundin-
um. Þeir eiga að vera einskon
ar ráðgjafar, en þó þannig að
þeir mega halda ræður, ef
ekki verður á móti mælt.
Segja fréttamenn, að hér hafi
verið um málamiðlun að
ræða. Með þessu hafi Vestur-
veldin getað staðið fast á sín-
um málstað, en þó orðið að
gefa eftir til málamiðlunar.
Talsmaður rússnesku sendi-
nefndarinnar sagði í kvöld, að
enn væru mörg formsatriði ó-
leyst, en samt var utanríkis-
ráðherrafundurinn settur I
gærkvöldi. — Hammarskjöld
flutti ávarp og Selwyn Lloyd
flutti stutta ræðu.
arfulltrúar, en Rússar vilja láta
þá vera fullgilda aðila á fundin-
um og með því reyna að þvinga
Vesturveldin til að viðurkenna
austur-þýzku stjórnina óbeint.
Allir utanríkisráðherrarnir,
Framh. á bls. 23.