Morgunblaðið - 11.12.1960, Qupperneq 6

e
imUKMNRLAHtm
sunnudagur 11. des. 1960
Hraunprýðiskonur hafa safnað
tæp. 800 þús. kr. á 30 árum
HAFNARFIRÐI
Þrjátíu áral Eins og að líkum lætur. ligg-jhér upp tækjum til slysavarna,
afmælis Slysavarnadeildarinnar ur mikið starf á bak við þenn-
Hraunprýðis er minnzt um þess-
ar mundir, en stofnfundur henn
ar var haldinn 7. des. árið 1930
og framhaldsfundur 17. des.
sama ár. Minnist deildin afmæl-
isins með samsæti í Goðtempl-
arahúsinu í kvöld.
Tilgangurinn með stofnun
kvennadeildarinnar Hraunprýði
var að sjálfsögðu að stuðla að
slysavörnum, safna fé til kaupa
á tækjum og útbúnaði, sem að
haldi mætti koma við björgun
úr sjávarháska. Sú söfnun hef-
ir gengið með afbrigðum vel,
því að frá upphafi hefir deildin
safnað til slysavarna hvorki
meira né minna en tæpum 800
þúsund krónum. Fyrsta árs-
söfnunin, sem var 1931, nam
kr. 2,556,38. Árið 1959 safnaðist
kr. 65,883,98, en mest hefir safn-
azt á einu ári kr. 82,585,60, og
var það 1956.
an glæsilega árangur, sem er að
þakka góðum félagsanda Hraun-
prýðiskvenna samfara þeim
skilningi og góðvild, sem mál-
efnið hefir átt að mæta hjá
bæjarbúum. Peningum þessum
hefir verið varið á ýmsan hátt.
Til dæmis má geta þess, að %
af innkomnu fé slysavarnadeilda
á að skilast í sameiginlegan sjóð
Slysavamafélags íslands, þannig
að deildin hér hefir ekki látið
svo lítið af hendi rakna. Þá
hefir Hraunprýði varið miklu
fé til ýmissa framkvæmda, sem
varða slysavarnir hér í Hafn-
arfirði, og má þar til nefna
báta, sem hún hefir Iátið smíða,
til öndunartækja, björgunar-
belta, hringa og ýmislegs ann-
ars. —
Deildin hefir sem sagt unn-
ið markvisst að því að koma
Núverandi stjórn Ilraunprýðis. — Talið frá vinstri: Ingibjörg
Þorsteinsdóttir, Elín Jósefsdóttir, Rannveig Vigfúsdóttir, Sig-
ríður Magnúsdóttir. — Efri röð: Marta Eiríksdóttir, Sigur-
veig Guðmundsdóttir, Sólveig Eyjólfsdóttir, Hulda Helga-
ðóttir, Soffía Sigurðardóttir. — (Ljósm. Herdís Guðm.)
en slíkt er mikils virði bæ eins
og Hafnarfirði, sem byggir af-
komu sína einkum á fiskveið-
um. — Svo sem kunnugt er,
hefir deildin aflað fjár á ýms-
an hátt, eins og með kvöld-
vökum, dansleikjum, kaffi- og
merkjasölu, bösurum og fleira
og fleira. Hafa bæjarbúar jafn-
an sýnt henni góðan skilning
og stutt hana og styrkt á marg-
víslegan hátt.
Á tveimur fyrstu fundunum,
sem deildin hélt, gengu í hana
56 konur, en nú eru félagskon-
ur 800.. Fyrstu stjómina skip-
uðu þær frú Sigríður Sæland
form., frú Sólveig Eyjólfsdóttir
ritari, frú Ólafía Þorláksdóttir
gjaldkeri, frú Guðrún Jónsdótt-
ir, frú Helga Ingvarsdóttir og
frú Rannveig Vigfúsdóttir.
Núverandi stjórn skípa níu
konur og er frú Rannveig Vig-
fúsdóttir formaður, en það hefir
hún verið lengst allra eða í 23
ár. Með henni í stjóm eru frú
Elín Jósefsdóttir ritari, frú Sig-
ríður Magnúsdóttir gjaldk., frú
Sólveig Eyjólfsdóttir varaform.,
frú Ingibjörg Þorsteinsdóttir
vararitari, frú Hulda Helgadótt-
irt varagj. Meðstjórnendur eru
þær frú Soffía Sigurðard., frú
Marta Eiríksd. og frú Sigurveig
Guðmundsdóttir.
Eins og fyrr segir, halda
Hraunprýðiskonur upp á afmæl-
ið í Góðtemplarahúsinu í kvöld,
og hefst hófið með sameigin-
legri kaffidrykkju kl. 8. Til
skemmtunar verður söngur:
Árni Jónsson og Sigurveig
Hjaltested með undirleik Páls
Kr. Pálssonar. Þá verður upp-
lestur og fleira. — G. E.
• Ein lítil mann-
talssaga
Þegar greiða skyldi vinnu-
laun á vinnustað einum hér í
bænum í fyrri viku, rak vinnu
veitandinn upp stór augu. Á
vinnuspjaldi eins starfsmanns
ins voru skráðir þó nokkrir
túnar í dagvinnu og nokkrir
tímar í yfirvinnu við að taka
manntal.
Hafði manni þassum verið
gert að taka manntal 1. des-
ember, sem og öðrum 1200
borgurum bæjarins, og fund-
izt sjálfsagt að vinnuveitandi
hans greiddi fyrir þetta borg
aralega skyldustarf.
• Ólík grundvallar-
hugsun
Mikið hefur verið rætt um
atburð þann er gerðist í Há-
skóla íslands 1. desember sl.,.
er kommúnistar söfnuðu liði
til að óvirða þessa mennta-
stofnun og ræðumenn þá, sem
stúdentar höfðu fengið til að
tala á hátíð sinni.
Þessi hegðun hefur nefni-
lega sýnt betur en nokkur
orð hve sá hópur, sem þarna
var að verki, hugsar ólíkt
þorra landsmanna, sem aldir
eru upp við lýðræðislega þjóð
félagsskipun.
Þetta er það, sem gerðist
í stuttu máli: Á fjölmennum
fundi stúdenta var kjörin
með atkvæðagreiðslu nefnd
til að sjá um hátíðahöldin 1.
desember. Meiri hlutinn í
þeirri nefnd, fulltrúar meiri
hluta stúdenta á fyrrnefndum
fundi velur svo ræðumenn.
Minnihlutinn fær ekki sínum
vilja framgengnt og vill ekki
sæta því. Þesár fáu kommún-
istaatúdentar safna því liði
utan raða stúdenta, til þess
að reyna að minnsta kosti að
eyðileggja þessa hátið fyrir
þeim, ef þeir fá ekki að ráða
henni.
•jFái^tak^^áðm
afmörgum
Það leikur víst enginn vafi
á að flestir íslendingar líta
7:
Æskan
Þ A Ð er tízka nú til dags að kvarta yfir ungu
kyr.slóðinni: „Þessir ungu menn haga sér eins og
uppreisnarmenn. Þeir virða hvorki eitt eða neinn.
Þeir brióta gamlar venjur og siði.“ Gamla kyn-
slóðin fyllist ugg og vandlætingu. „Ekki vorum við
svona i okkar æsku“ segja gamlir menn.
Voru þeir það ekki? Eða hafa þeir gleymt æsku-
hugsjónum sínum? Auðvitað voru þeir svona og
hefðu ekki getað verið á neinn hátt öðruvísi. Ungl-
ingar hljóta ávallt að vera uppreisnarmenn í hjarta
sínu. A tímum strangs þjóðfélagslegs aga, þora þeir
ekki að segja allt sem þeir hugsa, en þeir hugsa það,
engu að síður.
Þú furðar þig á hegðun þeirra og framkomu?
Þaö geri ég ekki. Við hverju er hægt að búast? Á
átján eða tuttugu ára aldri uppgötva þeir heiminn,
eins og eldri kynslóðin gerði hann. Ekki neitt sér-
lega skemmtileg uppgötvun. Stríðandi heimur, heim-
ur sem skipt er í tvennt. heimur sem rambar á
oarmi sameiginlegs sjálfsmorðs. Hreinskilnislega
sagt, þá væri það enn furðulegra, ef þeir tækju
þe-V-u mótþróa- og reiðilaust.
Við þoldum það, vegna þess að við máttum til og
sumir okkar eru að reyna að bæta það. Samt hefur
það kostað okkur langan tíma og margar þjáninga-
fullar tilraunir, að komast á slíkt stig. Við vildum
fúsiega gefa börnum okkar og barnabörnum reynslu
okkar. En reynsla verður torveldlega send þannig
manna á milli. Það sem veitir reynslu svo mikið
uppeldislegt gildi, er, að hennar var aflað með
erfiðum hætti. Andvökvmæturnar og endurteknu
místökin sköpuðu hinn raunsæja stjórnmálamann.
Hvernig gæti hann afhent slíkt hinum unga hug-
sjónamanni, sem trúir því að heiminum verði breytt
með einu orði?
Eg man eftir ágætu málverki eftir flæmskan mið-
ald'^málara. Það hét „Tímabil lífsins.“ A þessum
striga gat maður séð þrjár kynslóðir saman: Bamið,
ungu stúlkuna, gömlu konuna. Gamla konan, sem
hallar sér fram á öxl ungu stúlkunnar, virðist vera
að gefa henni ráð. Báðar eru þær naktar, svo að
manni skilst, um leið og maður lítur á þær, að
ráðleggingar gamals, hrörnandi líkama til ungrar
æsku í fullum blóma, verða ekki skildar og eru
áraxiguvslaust gefnar.
Ráðleggingarnar sem Polonius gefur syni sínum. í
Hamlet eftir Shakespeare, eru einungis hversdags-
legar athugasemdir, en sérhver okkar verður að
Poloniusi þegar hann reynir að endurbæta unga
menn: . Heldur þú, vegna þess að þú ert dyggðug-
ur, að kökur og öl verði ekki lengur til?“ Ætti ég,
vegna þess að ég er gamall og þréyttur, að trúa»
því að óþreyja og uppreisn verði ekki lengur til?
Ætti ég að kvarta undan ungum mönnum með
öfgafullar hugmyndir og skoðanir, sem tilheyra aldri
þeirra og tíma?? Auðvitgð á umburðarlvndið sín
takmörk og þjóðfélagslegur agi verður að haldast.
Samt er það ekki glæpur að vera ungur og hugsa
eins og ungur maður. Blygðunarleysi þeirra og
ruddaskapur er einungis vonsvikin hugsjónastefna.
Við skulum ekki reyna að þagga niður í þeim, held-
ur gcfa þeim öruggar ástæður til vonar, og ef mögu-
legt er, til aðdáunar.
allt öðrum augum á það
hvernig málum skuli ráðið
innan einstakra félaga og í
þjóðfélaginu í heild. Meiri
hlutinn hlýtur að ráða, minni
WÍ
FERDIIMAIMP
☆
hlutinn að beygja sig- Fá-1
ef fáir menn vilja einir koma
sínu fram með ofstopa gegn
vilja allra annarra. Hver
maður leggur með atkvæði
sínu sitt lóð á vogarskálina
og sammála fjöldi ræður. A.
m. k. finnst flestum íslend-
ingum að þannig eigi það að
vera. Þeim lízt ekkert á það
,ef fáir menn vilji einir koroa
sínu fram með góðu eða illu
og sækja sér liðsstyrk til að
vaða uppi, ef þeir eru of fá-
mennir. Ef þeir sækja slíkan
liðstyrk út fyrir raðir við-
komandi stéttar, því þá ekki
út fyrir raðir viðkomandi
þjóðar, ef með þarf?
■ Þannig heyrist mér fólk líta
á atburðinn 1. desember og
það segir: — Það er eins gott
að það kemur fram, hve ólík
grundvallarhugsun þessa fá-
menna kjarna uppvöðslu-
seggja er lífsskoðun okkar.