Morgunblaðið - 30.06.1961, Blaðsíða 3

Föstudagur 30. júní 1931
MORGVNBLADIÐ
3
ÞEIR voru kampakátir fé-
lagarnir á vélbátnum
Hring, þegar þeir renndu
upp að bátabryggjunni við
Grundarfjörð í gærkvöldi
kL rúmlega sjö. Það var
vitaskipið Mánatindur,
sem hafði dregið Hring ut-
an af Faxaflóa. Þeirra fé-
laga hafði verið saknað að
heiman úr Keflavík frá því
á sunnudag, en raunar
höfðu þeir komið að Helln
um á Snæfellsnesi á þriðju
dagsmorguninn en höfðu
þá engin boð gert heim
til sín. Engin talstöð er í
bátnum, átti eftir að setja
hana í, en loftnetið var á
• IIIIUWIIIIIIlHllllllllllH II . II lllll IHIIIWIIII ........... ' ' ' 'I
Þeir félagar voru orðnir tóbakslausir er þeir komu að landi. Grétar hljóp í Iand og keypti
einn pakka og kom sjálfur púandi vindil fram á bryggjuna. Hann stendur lengst til vinstri,
þá er Guðmundur í miðjunni og Gísli formaður lengst til hægri. (Ljósm. Mbl. Markús)
STAKSTEINAR
„Geta íslendingar lært
af reynslunni?“
Gunnar Xhoroddsen fjármála-
ráðherra ritar grein í Vísi í fyrra
dag, sem hann nefnir „Geta ís-
lendingar lært af reynslunni?“ f
upphafi greinarinnar ræðir fjár-
málaráðherra verðbólguáhrif
kauphækkananna 1955 og segir
síðan í greinarlok:
„Við íslendingar verðum að
læra af reynslunni. Þegar við
höfum sex ára gamalt reynslu-
dæmi fyrir augunum, þá ætti
okkur ekki að vera ofraun að
Iæra nokkuð af því.
Sömu mistök eru drýgð ná
og þá. En það er ekki meirihluti
þjóðarinnar, sem veldur. Þorri
landsmanna vill jafnvægi •{
staðfestu í f járhagsmálum og ósk
ar þess ekki, að með ógrund-
völluðum kauphækkunum sé jafn
Töldu sig aldrei í hættu
Vélbáturinn Hringur kom til Reykja-
vikur i gærkvöldi
sínum stað. Fréttamenn
blaðsins brugðu sér nið-
ur á bryggju og röbbuðu
stutta stund við þá þrí-
menningana í gærkvöldi.
Formaðurinn og eigandi
bátsins heitir Gísli Þorvalds-
son en hinir Guðmundur Marí
usson og Grétar Hannesson.
Guðmundur er úr Reykjavík,
hinir úr Keflavík, allt ungir
menn og allir fjölskyldumenn.
Að Hellnum.
Gísli sagði að þeir félagar
hefðu farið að heiman á sunnu
daginn, en komið að Hellnum
á sunnanverðu Snæfellsnesi á
þriðjudagsmorgun aðallega
til að leggjast vegna veðurs.
Síðar um daginn héldu þeir
út affcur á miðin og fengu þá
þann afla sem í bátnum er,
um 1 tonn allt veitt á hand-
færL en á þriðjudagskvöldið
bilaði vélin. Undu þeir þá upp
segl og sigldu suður yfir fló-
ann. Komust þeir allt suður
undir Reykjanes. Sæmilegt
veður var þangað til í fyrri-
nótt en þá var hvasst og all-
mikill sjór.
Reyndu að gera við vélina.
Allan tíman unnu þeir að
því að koma vélinni í lag en
það heppnaðis't ekki nema að
litlu leyti, þeir geta ,,hreyft
vélina“, eins og Gísli orðaði
það. En það nægir ekki til að
bjarga sér að landi. Burðar-
lega á öxli er biluð.
Rán kemur á vettvang.
Þeir félagar urðu svo varir
við’ landhelgisvélina Rán, sem
leitaði þeirra í gærmorgun.
Vélin kastaði niður orðsend-
ingu í belg í taug og lagðist
taugin yfir loftnet bátsins, en
vindhviða feykti belgnum
langt frá þeim og náðu þeir
honum aldrei. Tveir starfs-
menn landhelgisgæzlunnar
voru niðri á bryggju að taka
á móti þeim félögum í gær og
röbbuðu við þá og spurðu
hvort þeir.hefðu náð sendihg
unni. Urðu þeir að svara því
neitandi. Ekki kváðust þeir
félagar hafa verið vissir um
að verið væri að leita sín, en
grunaði það þó, því að þeir
höfðu gert ráð fyrir er þeir
fóru að heiman að vera komn
ir aftur til Keflavíkur á þriðju
dag.
Aldrei óttazt neitt.
Gísli kvað þá félaga aldrei
hafa óttazt um afdrif sín,
reiknað með að þeir myndu
geta bjargað sér á seglunum.
Þeir hefðu raunar eiginlega
ekkert sofið síðan vélin bil-
aði, verið sífellt að reyna að
koma henni í lag meðan þeir
lónuðu um Faxaflóann.
Flugmennirnir voru ekki
vissir um að þarna væri Hring
ur á ferð, en kváðu lýsinguna
hafa staðið heima að mestu,
en ógerningur að lesa skrásetn
ingarnúmer eða nafn.
Gísli hafði keypt bátinn héð
an frá Reykjavík í febrúar í
vetur og var hann enn með
skrásetningarnúmeri héðan.
Næst að hringja heim. (
Að síðustu fengum við að
smella myndum af þeim skips
félögum og voru þeir hinir
kátustu á meðan á þeirri at-
höfn stóð en kváðust ekki vera
sérlega vel til þess fallnir að
„sitja fyrir“. Við máttum ekki
tefja þá lengur. Auðvitað
þurftu þeir að komast í síma.
Þeir höfðu enn ekki haft sam
band heim. Síðan var að losa
aflann. Því varð að ljúka áð-
ur en hægt væri að leggjast
til hvílu eftir ónæðissama sjó
ferð.
Jónatan Hallvarðsson, Torfi Hjar tarson, Björgvin Sigurðsson.
— Samningar
Framh. af bls. 1
hann til slíkan fatnað, enda er
hann eign vinnuveitanda.
•jf Vinnuveitendur skulu greiða
i Styrktarsjóð Dagsbrúnar sem
svarar 1% af útborguðu kaupi
verkamanna fyrir dagvinnu til
að standast straum af veikind-
um og sjúkrakostnaði.
Stjórn styrktarsjóðsins skal
Bkipuð 6 mönnum. Dagsbrún og
Vinnuveitendasambandið nefna
hvort um sig 3 aðalmenn í stjórn
íjóðsins og 2 varamenn. Sömu
aðilar nefna hvor sinn endur-
skoðanda sjóðsins.
F æreysk-í slenzkt
félag stofnað í
Þórsliöfn
FVRIR skömmu var stofnað í
Þórshöfn í Færeyjum færeysk-
Isienzkt félag. Tilgangur félags-
ins er sá að styðja að, efla og
auka menningarlegt samband
Færeyinga og íslendinga. For-
inaður félagsins var kosinn Sig-
wrður Jóensen, lögþingsmaður.
Hann er landsréttarlögmaður að
atvinnu
Einn þeirra stjómarmanna, er
Dagsbrún tilnefnir . skal jafnan
vera formaður sjóðsstjórnar, en
að öðru leyti skiptir stjórnin
með sér verkum.
Stjórn sjóðsins annast vörzlu
hans og ávöxtun. Heimilt er að
ávaxta fé sjóðsins með kaupum
á verðbréfum, tryggðum með
öruggu fasteignaveði. Þá er og
heimilt að verja fé sjóðsins til
kaupa eða byggingar félagshúss
Dagsbrönar, enda sé sjóðurinn
eigandi hússins að því leyti.
Ávallt skal þess gætt, að ráð-
stöfun á fé sjóðsins fari eigi í
bága við tilgang hans og verk-
efni, er 'að framan greinir. —
Nánari ákvæði um sjóðinn skulu
sett með nýrri reglugerð.
jr Samningurinn gildir til 1.
júní 1962 og er uppsegjanlegur
með 1 mánaðar fyrirvara. Verði
samningnum þá eigi sagt upp,
framlengist hann um 6 mánuði
í senn með sama uppsagnarfresti,
en jafnframt hækkar allt kaup-
gjald skv. ákvæðum samningsins
um 4% frá og með 1. júní 1962.
Ac Hækki vísitala framfærslu-
kostnaðar um 5% á tímabilinu
frá gildistöku samnings þessa til
1. júní 1962 eða um 7% á tímabil
inu frá gildistöku samningsins til
1. júní 1963, er Dagsbrún heimilt
að segja kaupgjaldsákvæðum
hans upp með 1 mánaðar fyrir-
vara.
★ Verði breyting á lögfestu
gengi íslenzku krónunnar, skal að
ilum heimilt að segja samningn-
um upp með 1 mánaðar fyrir-
vara.
★ Þá fylgir samningnum sér-
stök yfirlýsing Dagsbrúnar og
vinnuveitenda, þar sem þessir að
ilar lýsa sig sammála um, að
verkamenn í samfelldri vinnu,
— annarri en vinnu í fisk-
vinnslustöðvum og vinnu við af-
greiðslu skipa (að undanskilinni
pakkhúsvinnu og vinnu á flutn-
ingatækjum) — skuli fá greitt
fast vikukaup frá og með 1. des.
1961. Reglur, sem settar verða
um þetta atriði, skulu við það
miðaðar, að vikukaupsmaður beri
úr býtum eftir árið sem fast viku
kaup, sömu upphæð og tíma-
kaupsmaður, sem vinnur fulla
dagvinnu alla virka daga ársins
mundi fá greidda.
væginu raskað og viðreisnin eyði
lögð. En hér hefur tekizt, m.a. f
skjóli úreltrar vinnulöggjafar,
sem alls ekki svarar kröfum eg
þörfum nútíma þjóðfélags, aS
hleypa af stað kauphækkunar-
öldu, sem er langt umfram það,
sem atvinnuvegirnir geta þolað.
Við megum ekki láta söguna frá
1955 endurtaka sig og láta marga
mánuði líða svo, að verðbólgan sé
látin gagnsýra og sýkja allt þjóð
félagið. Við verðum að læra af
reynslunni og gera nú á næstu
vikum þær róttæku ráðstafanir,
sem nauðsynlegar eru til að forða
þjóðinni frá voða nýrrar verð-
bólgu“.
Afleiðingar
kauphækkananna
I forystugrein Alþýðublaðsins
í gær eru nokkuð rædd þau vanda
mál, sem skapast munu vegna
þeirra kauphækkana, sem þegar
hefur orðið og verða munu á
næstunni. Segir þar m.a.:
„Mestur verður vandinn í sam-
bandi við útgerðina, er kauphækk
anirnar eru orðnar almennar. tlt
vegurinn selur vörur sínar a er-
lendum markaði fyrir gjaldeyri,
og að óbreyttu gengi og verði er-
lendis fær útvegurinn ekkert
fleiri krónur fyrir útflutningsvör
ar sínar, enda þótt allur kostnað
ur við útgerðina stórhækki við
kauphækkanirnar. Þá vaknar
spurningin: Hvernig á að bæta út
gerðinni það tjón? Aðeins tvær
leiðir koma til greina: Uppbætur
eða gengislækkun. Hvort tveggja
er slæmt. En aðra hvora leiðina
verður að fara“.
Sama forskrift
Venjulega bregður svo við,
þegar Tíminn hefur gengið lengra
í kommúnistaáróðrinum en sjálf
ur Þjóðviljinn, að hann þorir
ekki annað en að taka dálitið
hressilega upp í sig til fordæm-
ingar á kommúnismanum. Þetta
gerist m.a. í gær, en þá er farið
svofelldum orðum um kommún-
ismann á æskulýðssíðu blaðsins.
„f framkvæmd hefur stefna
kommúnismans orðið einræði, al
veg eins og öfgastefnan til hægri,
nazisminn. Hér á landi er ósjáU
stæði kommúnista gagnvart
stjórnendunum í Moskvu algjört.
Þangað sækja þeir sínar fyrir-
skipanir um starfsaðferðir“.
Hinn ungi framsóknarmaður
rekur þannig áróður kommúnista
réttilega til valdhafanna í Kreml.
Verður ekki annað sagt en að
þetta sé illa gert gagnvart
„gömlu“ framsóknarmönnunum,
því að engu er líkara en að þeir
og kommúnistar hafi nú um iangt
skeið notað sömu forskriftina.