Morgunblaðið - 31.08.1961, Page 2

2
MORGVTSBLAblÐ
Fimmtudagur 31. ágúst 1961
Rússar stórefla herinn
Herskyldan framlengd um óákveðinn fima
MosTcvu, 30. ágúst — RÚSSAR
tilkynntu í dag, að þeir mundu
enn auka herafla sinn. í sameig-
inlegri tilkynningu frá miðstjóm
kommúnistaflokksins og ríkis-
Stjóminni sagði, að ákveðið
hefði verið að fyrst um sinn
mundi þeir sem á þessu ári hefðu
þjónað í hernum skyldutímann,
og ættu að fara í varaliðið, ekki
verða leystir frá störfum. Ekki
var tilgreint um hve marga menn
hér er að ræða. — Þetta þýðir i
rauninni, að herskyldan er fram
Merkjasola
Hjólpræðis-
hersins

Á FÖSTUDAGINN hefst hin ár-
lega merkjasala Hjálpræðishers-
ins í Reykjavík og stendur í tvo
daga. Er venjan að halda hana
alltaf fyrsta föstudag og laug-
ardag í september. Merkin verða
seld á götum Reykjavíkur og í
nágrenni bæjarins. Ágóðinn af
merkjasölunni gengur að mestu
leyti til líknarstarfsemi á vegum
Hjálpræðishersins. T. d. starfræk
ir hann sumardvalarheimili fyrir
börn frá efnalitlum heimilum og
heimilishjálp, ef veikindi Og aðra
erfiðleika ber að garði.
Merkin verða tvenns konar Og
kosta fimm og tíu krónur.
lengd um óákveðinn tíma hjá
viðkomandi hermönnum.
Ásteeðan fyrir þessari ákvörð-
un var sögð „ógnanir og styrjald
arundirbúnihgur‘, vesturveld-
anna. Efni tilkynningarinnar var
allt á sömu lund og birtu öll rúss
nesku blöðin hana á forsíðu í
morgun. Ýmis blaðanna birtu og
marga dálka af „bréfum frá les-
endum“ þar sem flokksforystan
var hvött til þess að láta hvergi
undan „heimsvaldasinnum" og
sýna þeim í tvo heimana. í Prav-
da voru þessi bréf birt undir fyr-
irsögninni „Ofbeldisárásin verð-
ur brotin á bak aftur“.
★
Þessi tilkynning um aukningu
herafla Ráðstjórnarinnar er önn-
ur í röðinni á skömmum tíma.
Þann 8. júlí tilkynnti Krúsjeff,
að hernaðarútgjöld yrðu aukin
um nær þriðjung. í byrjun síð-
asta árs sagði Krúsjeff í ræðu,
að 1960-61 yrði herafli Ráðstjórn
arinnar skorinn niður um 1,2
millj. manna. Síðan hefur her-
inn þvert á móti verið aukinn stór
lega.
T vö innbrof á Suður-
eyri - 7 þús.kr. stolið
AÐFARAN ÓTT sunnudags var
brotizt inn hjá tveimur fyrir-
tækjum á Suðureyri við Súg-
andafjörð.
Fyrst hafði þjófurinn komizt
inn í kaupfélagshúsið með því
að mölva rúður. Þegar inn kom
reyndi hann við rammgerðan
peningaskáp án árangurs. í af-
greiðslunni náði hann á þriðja
þúsund krónum og nokkru af
tóbaki. Þá hafði hann og á brott
með sér eitthvað af áhöldum,
þ. á m. nýtt skrúfjám.
Þaðan lagði þjófurinn leið
sína að húsi hraðfrystihússins
— íslendingar
Framhald af bls. 1.
fundarstjóri frá landi, sem hefur
þekkingu og reynslu í virkjvm
jarðhita og einnig valinn fram-
sögumaður. Hann átti að gefa
yfirlit yfir þær greinar sem
fram hafa komið og ræða helztu
niðurstöður. En á eftir ræðu
hans voru almennar umræður. Á
fyrsta fundinum var fundar-
stjóri frá Nýja Sjálandi og fram
sögumaður frá Mexikó. Á öðrum
fundinum var fundarstjóri frá
Bretlandi og framsögumaður frá
Nýja Sjálandi og á þriðja fund-
inum var fundarstjóri frá Ítalíu
og framsögumaður frá íslandi
(þ. e. Gunnar Böðvarsson). Og á
lokafundinum var fundarstjóri
frá ítaliu og 3 framsögumenn,
þeir sömu og á hinum.
Ástæðan fyrir þessu vali er
auðvitað sú, að sérstaklega ítal-
ir og Ný-Sjálendingar hafa
virkjað jarðhita í stórum stíl til
raforkuvinnslu og við íslending-
ar höfum, sem kunnugt er, virkj
að jarðhita til upphitunar. í
þessu sambandi má geta þess, að
á Nýja Sjálandi starfa jarðgufu
rafstöðvar með 70 þús. kw. afli
og skv. áætlun á að stækka þær
upp í 250 þús. kw. Á Ítalíu eru
þegar komnar rafstöðvar með
yfir 300 þús. kw. Hér hefur kom
ið til mála að byggja 15 þús. kw.
rafstöð í Hveragerði, en ekki hef
ur verið tekin endanleg ákvörð-
un um það.
Mikill og merkilegur fróðleikur
— Um umræður er í sjálfu sér
lítið að segja í blaðaviðtali,
sagði Gunnar Böðvarsson. Um-
ræður vóru mjög tæknilegar og
eins og oft vill verða, þegar svo
margar þjóðir koma saman, þá
voru þær ósamstilltar. Hins veg-
ar var lagður fram mikill fjöldi
greina, um 200 held ég, þar af
80 um jarðhitamál. í þessum
80 greinum hefur komið fram
mjög mikill fróðleikur víðsvegar
að úr heiminum. En svo miklum
og merkilegum fróðleik hefur
aldrei áður verið safnað saman,
og í því liggur aðalgildi ráð-
stefnunnar. íslendingar lögðu
fram 8 greinar um jarðhita. Auk
þeirra sem ráðstefnumar sóttu
áttu Þorbjöm Karlsson og Bald-
ur Líndal þátt í þeim.
__ Hvað hafa íslendingar upp
á að bjóða á þessu sviði?
— Sérstaða okkar liggur í því
að við höfum einir þjóða virkjað
jarðhita til húsa í svo stórum stíl
og að staða okkar er jarðfræði-
lega öðmvísi en í öðrum jarð-
hitalöndum. Við höfum því upp
á ýmsan fróðleik að bjóða. Ég
held að Sameinuðu þjóðirnar
hafi efnt til þessarar ráðstefnu
til að gefa vanþróuðum þjóðum
svokölluðum kost á að kynnast
þesum fróðleik. En ráðstefnan
varð að sjálfsögðu meira vís-
indaleg.
Jarðhitaþættinum lauk svo
með ferð til Lorderello-héraðs,
þar sem skoðaðar voru jarðhita-
rafstöðvar. Hinir fslendingarnir
þrír fóm þangað, en þar eð ég
hefi séð þessar jarðhitarafstöðv-
ar, hélt ég beint heim.
Sólarljós í raforka
— Þér voruð sem sagt ekki á
seinni hluta ráðstefnunnar, sem
fjallaði um sól og vindorku.
— Sá hluti var byrjaður, en
ég kom ekki nálægt þeim um-
ræðum og get ekkert um þær
sagt, annað en að mikill áhugi
virðist ríkja fyrir þessu. sér-
staklega fyrir nýtingu sólar. Á
síðari tímum hafa komið fram
tæki, sem breyta sólarljósinu
beint í raforku og þessi tæki
em notuð í gervihnöttum til að
reka senditæki þeirra. Ef tekst
að gera svona sólarrafala ódýra
og handhæga, mun það hafa
mjög mikla þýðingu fyrir mörg
þau lönd, sem liggja í hitabelt
inu eða annars staðar, þar sem
mikillar sólar gætir.
— En verða ekki vatn, gufa,
vindur og jafnvel sól úreltir
orkugjafar, vegna kjarnorkunn
ar?
— Nei, það er rangt að halda
að kjarnorkan verði eina orku-
lindin. Hún verður aðeins ein af
mörgum og tekin í notkun þar
sem það hentar. Þessir orkugjaf
ar bæta hver annan upp, eftir
því sem aðstæður eru fyrir
hendi.
fsvers hf. Þar komst hann upp
á skúrþak og notaði síðan skrúf-
járnið illa fengna til þess að
brjótast inn um glugga. Skrúf-
jáminu gleymdi hann svo á skúr
þakinu ásamt einum vindlinga-
pakka. í ísveri hirti hann pen-
ingakassa, sem hafði að geyma
á fjórða þúsund krónur auk alls
konar skjala, sem bagalegt er
fyrir fyrirtækið að missa.
Málið er nú | rannsókn, og
m. a. voru fingraför tekin í gær
á skrúfjáminu og öðrum hlut-
um, sem þjófurinn hafði snert á.
James Scett og Roger Robinson
(Ljósm. Mbl. KM)
Skðgræktarmenn frá
Alaska staddir hér
Munu kynna sér skógrækfarmál
íslendinga og gefa ráð
HINGAí) til lands eru komnir
tveir skógræktarmenn frá A1
aska, Roger R. Robinson yfir-
maður skógræktarinnar þar og
James W. Scott, báðir frá Anch
orage. Koma þeirra hingað er á
Fiskur hœkkar
íbúðum
Verðlagsnefnd hefnr ákveðið
verulega hækkun á fiski í fisk
búðum. Er þessi hækkun gerð
samkvæmt tillögum verðlags
stjóra. Er þar fyrst og fremst
um að ræða mikla leiðrétt-
ingu á álagningu fisksala en
jafnframt tekið tillit til áhrifa
kauphækkananna í sumar.
Taldi verðlagsstjóri og verð-
Iagsnefnd fullsannað, að af-
koma fiskverzlana væri þann-
ig, að enginn leið værl annað
en hækka álagninguna, enda
eru nú gerðar vaxandi kröfur
til hreinlætis og umgengni í
fiskverzlunum, sem útheimta
allmikinn kostnað.
Þorskur slægður og hausað-
ur hækkar úr 2,70 í 3,50, ýsa
úr 3,60 í 5,00 kr. Bæði ýsu-
og þorskflök voru áður seld
á 6,20. Þorskflök kosta nú 7,50
en ýsuflök 9.50.
Eins og kunnugt er hafa
ýsuflök verið illfáanleg í fisk-
búðum, vegna þess að þau
átti að selja á sama verði og
þorskflök. Taldi verðlags-
nefnd, að breyting yrði að
verða á því.
1 NA /5 hnú/ar | SVSOhnútar - * *r 17 Skúrir K Þrumur W%, KuUoaki/ Hitaski/ H Hmt 1 L v Lmgi 1
LÆGÐIN fyrir nörðan land-
ið veldur útsynningi og skúr-
um sunnanlands og vestan.
Loftið, sem leitar norður í
lægðina, þurrkar sig þannig,
svo að norðanlands og austan
er bezti þurrkur í suðvestanátt
inni. Þar hefur brugðið tli
hins betra með höfuðdeginum,
a. m. k. í bili.
Veðurhorfur næsta sólar-
hring: SV-land til Breiða-
fjarðar og SV-mið til Breiða-
fjarðarmiða: SV-kaldi, skúr-
ir en bjart með köflum. —-
Vestfirðir og Vestfjarðarmið:
Breytileg átt, skúrir. N.-land
til A.-fjarða, N-mið og NA-
mið: Breytileg átt og skúrir
á stöku stað í nótt en SV-
kaldi og léttskýjað á morgun.
— SA-land, Austfj.mið og SA
mið: SV-stinningskaldi, skúr-
ir. — Austurdjúp: Hvass
sunnan og SV, skúrir.
vegum bandaríska utanríkisráðu
neytisins, og muiru þeir athuga
skógræktarmál Islendinga, og
gefa góð ráð þar um.
Þeir Robinson og Scott komu
hingað sl. sunnudag, og munu
þeir dvelja hér næstu þrjár til
fjórar vikur. Á þessum tíma
munu þeir ferðast víða um land-
ið, og mimu Hákon Bjamason,
skógræktarstjóri verða með í
förinni. Ætlunin er að bera sam*
an skilyrði til skógræktar hér og
í Alaska, og ætla Alaskamenn-
firnir að kynna sér hvaða hlutar
íslands hafa mest sameiginlegt
með heimafylki þeirra.
Skógræktin hefur haft mikið
saman við þessa menn að
sælda á undanförnum árum,
og nær 70% af öllu fræi,
sem skógræktin notar hefur
komið frá þeim. Er það
því ekkert vafamál, að Skóg-
ræktin þarf að hafa sem nánast
samband við hina bandarísku
skógræktarmenn.
Þess má einnig geta að Mr.
Robinson mun sennilega sá skóg
ræktarmaður, sem yfir mestu
landi hefur að ráða af öllum
skógræktarmönnum heims.
Sameiginleg
herstjórn
Dana og
V-þjóðverja
Kaupmannahöfn, 30. ágúst
DANIR munu fallast á að herir
Dana og Vestur-Þjóðverja verði
settir undir sameiginlega stjórn
innan NATO. Berlingske Tidende
skýrði frá þessu í dag. Ennfrem-
ur, að yfirlýsing um málið væri
væntanleg frá stjórninni innan
skamms.
Þingflokkur jafnaðarmanna
hefur fjallað um málið og þar var
þetta samþykkt með aðeins einu
mótatkvæði. Róttækir, sem eru i
stjórnarsamvinnu með jafnaðar-
mönnum, eru hins vegar klofn-
ir í málinu og er búizt við löng-
um umræðum milli forystumanna
jafnaðarmanna og róttækra um
málið áður en yfirlýsing stjórn-
arinnar sér dagsins ljós.
fhaldsmenn hafa hins vegar
heitið jafnaðarmönnum fullum
stuðningi á þingi í þessu málL