Morgunblaðið - 31.08.1961, Blaðsíða 20
20
MO* r FMV B f, 4 fíjf)
Fimmtudagur 31. ágúst 1961
„HvaS var ég að segja?“ Sagði
hann. „T fer hún að reyna að
hleypa af stað vandræðum. Hún
hlýtur að vera augafull."
í næsta skipti, sem óeirðir
urðu í Detroit, frétti ég, að þessi
staður hefði verið tættur í sund-
ur.
Eftir að ég fór að syngja, skildi
ég eftir minningar um flest tíma
bil ævinnar á plötum. Árin með
Artie eru þó undantekning.
Ástæðan er sú, að við lentum í
íklemmu milli tveggja plötu-
merkja. Ég hafði samninga við
Columbia. Plöturnar voru gefn-
ar út undir Vocalion-merkinu,
og seldar á fimmtánkall fyrir
síðuna. Artie var hjá Victor, og
hans plötur voru gefnar út ,undir
þrjátíu krónt merki. Þegar við
ætluðum að leika nokkrar síður
inn saman, samþykkti Columbia,
af því að Victor myndi gefa þær
út undir 30-króna merkinu. Það
var ekki skoðað sem samkeppni.
Við lékum svolítið inn, en þeg
ar komið var að því að gefa
plöturnar út, ákvað Victor að
gefa þær út undir 15-króna merk
inu, Bluebird.' Columbia um-
hverfðist þá að sjálfsögðu. Hvers
vegna ætti fólk að fara að kaupa
Billie Holiday fyrir fimmtán
krónur, þegar það gat fengið
Holiday og Artie Shaw að við-
bættri allri hljómsveitinni fyrir
sama verð? Við Artie lentum því
í klemmu milli risanna.
— Ég hef tekið eftir því að þú
ferð ekki með lyklana þína þeg-
ax þú ferð í dýrastíurnar Davíð!
Columbia lét Victor innkalla
allar plöturnar — þær þeirra,
sem enn voru í verzlunum.
Nokkrar þeirra höfðu þó selzt
eitthvað. Allir voru gramir.
Eftir nokkurra mánaða ferða-
iag, þegar við vorum komin aft-
ur til New York, og ég bjó á
Plymouth Hotel, kom Artie upp
og bað mig að koma niður, ég
skyldi verða steinhissa. HÍann
■tók með sér alla, sem hann gat
náð i. Þegar niður kom, sýndi
hann okkur gamian Rolls-Royce,
sem hann var búinn að kaupa
sér.
Það má vel vera, að Rolls-
Royce sé stórfenglegasta tæki,
sem á hjólum veltur, en óneitan-
lega leit hann skringilega út
þarna við gangstéttarbrúnina.
Þaðan í frá ók Artie ávallt á
undan í Rollsinum, Og alltaf
heimtaði hann, að ég væri þar
með sér, ásamt Max og Tony, og
stundum Benny, ferðastjóranum
okkar. Ég get ekki sagt, að hrifn
ing mín yfir þessu hafi ekki
verið blandin. Þessi bíll er smíð-
aður til skemmtana. Það er stór-
fínt að geta kallað á bílstjórann
sinn og saigt: „James, gjörið svo
vel að fara með mig í ökuferð
um Central Park.“ Það er ágætt
að koma í honum í leikhús og
láta hann bíða eftir að fara með
sinn svarta skrokk heim. En
annað mál er að nota hann til
að þeytast mörg hundruð kíló-
metra til að troða upp. Sé hon-
um ekið hraðar en með fimmtíu
kílómetra hraða á klukkustund,
verður farþeginn í aftursætinu
að kjötfarsi.
Sætin eru eins og kirkjubekk-
ir, og þau eru algerlega Óhæf fyr
ir elskendur. Þau eru óþægileg,
hvemig sem setið er í j eim.
Rollsinn er aðeins nothæfur til
eins: til að sýnast.
Ég varð sem sagt að skakast
í bílnum með Artie, meðan hann
skemmti sér við að keyra, þang-
að til hann var orðinn örþreytt-
ur. Hin söngkonan varð svo enn-
— Ó, ég hef falið aukalykla í
trjábolum og staurum víða um-
hverfis stíurnar og girðingarn-
þá fúlli útaf þessu, því að hún
varð að sitja í hljómsvéitarbíln-
um, og fannst gert upp á milli
okkar.
Ein ai ást ðunum fyrir því að
Artie vildi hafa mig með sér, var
að hann talaðl oft við mig, þó
hann yrti ekki á nokkurn annan,
ekki einu sinni Wiliard Alex-
ander, stórlaxinn, sem kom
hljómsveitinni að á skemmti-
stöðum.
Stundum gat ég séð á honum
um leið og ég kom inn til hans,
að hanh værí Herra Shaw, og
vildi hafa frið fyrir öllum. Aðra
daga var hann „Gamli minn“
eða „Artie“. Stundum vilii hann
fara heim á búgarð sinn, og
halda sig þar mánuðum saman,
án þess svo mikið sem raka sig,
eða skipta um samfesting. Þann-
ig var ástatt með hann, þegar
hann samdi „Back Bay Shuffle".
Ég vissi ætíð, hvernig lá á
honum, og hagaði mér sam-
kvæmt því. Mér fannst það
koma honum einum við, og hann
vissi það. Hann var eins og ég,
hann gerði engum mein, nema
sjálfum sér.
Loks, er ég hafði lifað af
margra mánaða ofsóknir af hálfu
lögreglustjóra, þjónustustúlkna,
afgreiðslumanna og allskonar
Suðurríkjamanna, átti ég það
ar.. . . Það gerði ég vegna þess
að stundum þegar ég fór þangað
niðureftir gleymdi ég að taka
versta eftir í New York, sjálfri
heimaborg minni.
Við áttum að skemmta í Bláa
salnum í Maria Kramer’s Lin-
coln við 43. götu. Að vísu hafði
Lincoln ekkf verið góður staður
fyrir hljómsveitir, en þaðan var
útvarpað um alít land, og á þess-
um árum skipti útvarpið öllu
máli. Þarna fékk ég tækifæri til
að syngja í útvarp fyrir öll
Bandaríkinu á hverju kvöldi.
Sérhver hljómsveit, og sérhver
söngvari gat öðlazt frægð á
þessu eftir nokkrar vikur.
Ég hefði átt að vita, að eitt- |
hvað var í bígerð, þegar hótel-
stjórnin lét mig hafa íbúð. Ég
þarfnaðist alls ekki húsnæðis.
Ég bjó með mömmu. Ég þurfti
ekki einu sinni búningsherbergi,
því að ég gat komið fullklædd á
hverju kvöldi, og auk þess vildi
Artie hafa mig til skrauts á pall-
inum hjá hljómsveitinni, meðan
hún lék.
Artie var þröngvað af öllum
aðilum, hótelinu, umboðsskrif-
stofunum og útvarpsstöðvunum,
en hann gat ekki fengið af sér
að segja mér frá því. Ástæðan
fyrir því, að mér var látin þessi
íbúð í té, var að ætlazt var til,
að ég héldi mig þar, þangað til
ég ætti að fara að syngja og
kæmf hvergi nálægt gestunum.
Næst vildi hótelstjórnin láta
mig koma inn um bakdyrnar.
Þegar smástaður í Boston hafði
reynt þetta, hafði öll hljómsveit-
in risið upp á afturfætuma. En
Artie og strákarnir voru búnir
að þola vosbúð og erfiði mánuð-
um saman til að komast þarna
að, og enginn hafði aðstöðu til
að segja hótelhring og útvarps-
kerfinu fyrir verkum.
Ég varð því að koma inn um
bakdyrnar. Ég veit ekki, hvers
með mér lyklakippuna með öll-
um lyklunum... .Ég er að verða
gamall og utan við mig Markús!
vegna eg gekk ekki út þá þegar,
nema þá það hafi verið af því,
hvað mömmu þótti ósaplega gam
an að hlusta á mig í útvarpinu.
Hún lá yfir tækinu meðan á
sendingunni stóð.
Svo kom að því, að ég fór að
syngja minna. Sum kvöldin söng
ég ef til vill aðeins eitt lag, og
þá helzt fyrir eða eftir útvarps-
tímann.
Þegar ég á endanum fékk ekki
að koma fram í útvarpinu, sagði
ég pass, og sagði sjálfri mér upp.
Ég sagði Artie, að hann hefði átt
að segja mér, þegar stórlaxarnir
fóru að gera honum lífið erfitt.
Ég gat þolað svona lagað í Suð-
urríkjunum, en ekki í New York.
Lögreglustjórinn í Kentucky
var að minnsta kosti heiðarleg-
ur. Góður Suðurríkjamaður seg-
ir: „Ég kæri mig ekki um negra,“
og þar með basta. Sumir segja
kannski aðeins: „Ég vil ekki um-
gangast negra.“ Þeir eru ekkert
að fara í felur með það, það er
ekkert leyndarmál. Þeir vilja
bara láta negrana hugsa um
krakkana fyrir sig og hreinsa
húsin sín, svo mega þeir fara
norður og niður.
Þegar þeir móðga okkur, gera
þeir það upp í opið geðið á okk-
ur, það er eina leiðin fyrir þá
að gefa til kynna, að þeir séu
æðrí kynþáttur. Þeir gætu dáið
og arfleitt þig að öllum eignum
sínum, en einhversstaðar í erfðai
skráni stæði með fínu letri, að
það væri vegna þess, að þú sért
góðu nigger, en nigger skal það
vera.
ÍBtltvarpiö
Fimmtudagur 31. ágúst.
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tórt
leikar. — 8:30 Fréttir — 8:35 Tón-
leikar. — 10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar..
12:25 Fréttir og tilkynningar).
12:55 ,,A frívaktinni“, sjómannaþáttur
(Kristín Anna Þórarinsdóttir).
15:00 Miðdegisútvarp (Fréttir. — 15:05
Tónleikar. — 16:00 Fréttir og til
kynningar. 16:05 Tónleikar. —
16:30 Veðurfregnir)
18:30 Tónleikar: Lög úr óperum.
18:55 Tilkynningar. — 19:20 Veðurff,
19:30 Fréttir.
20:00 Tónleikar: Strengjakvartett í
g-moll op. 10 eftir Debussy —•
(Janacék-kvartettinn leikur).
20:25 Norður Noreg, fyrrihluti, ferða-,
þáttar (Vigfús Guðmundáson gest
gjafi).
20:50 Frá tónlistarhátíðinni í Schwetz
ingen í júní s.l.: Gloria Davy
syngur spænsk þjóðlög og negra
sálma; Jean Jalbert leikur með
á píanó.
21:20 Erlend rödd: Nathanael West —•
Kafka Bandaríkjanna, eftir Jac-
ques Cabau (Halldór I>orsteins-
son bókavörður).
21:45 Einleikur á píanó: Walter Gies-
king leikur tónaljóð eftir Mend
elssohn.
22:00 Fréttir og veðurfregnir
22:10 Kvöldsagan: ,,Smyglarinn#* eftir
Arthur Omre; II. (Ingólfur Krist-
jánsson rithöfundur flytur).
22:30 Sinfóníutónleikar:
Sinfónía nr. 6 í D-dúr op. 60
eftir Dvórák (Tékkneska fílharm
oníuhljómsveitin leikur. Karel
Sejna stjórnar).
23:10 Dagskrárlok.
Föstudagur 1. september.
8:00 Morgunútvarp (Bæn. — 8:05 Tón
leikar. — 8:30 Fréttir — 8:35 Tón-
leikar. — 10:10 Veðurfregnir).
12:00 Hádegisútvarp (Tónleikar.. —•
12:25 Fréttir og tilkynningar),
13:15 Lesin dagskrá næstu viku.
13:25 „Við vinnuna*': Tónleikar.
15:00 Miðdegisútvarp (Fréttir. — 15:05
Tónleikar. — 16:00 Fréttir og til
kynningar. 16:05 Tónleikar. —
16:30 Veðurfregnir)
18:30 Tónleikar: Þjólög frá ýmsum
löndum.
18:55 Tilkynningar. — 19:20 Veðurfr.
19:30 Fréttir.
20:00 „Gosbrunnar Rómaborgar**, sin-
fónískt ljóð eftir Respighi (NBC-
sinfóníuhljómsveitin í New Yorlg
leikur; Arturo Toscanini stjórn-
ar).
20:15 Efst á baugi (Tómas Karlsson og
Björgvin Guðmundsson).
20:45 Einsöngur: Kenny Baker synguf
lög úr bandarískum söngleikjum
21:00 Upplestur; Þorsteinn Gunnars-
son les ljóð eftir Hannes Sigfújf
son.
21:10 Tónleikar: Tilbrigði í As-dúr op.
35 eftir Schubert (Paul Badura-
Skoda og Jörg Demus leika fjór
hent á píanó).
21:30 Útvarpssagan: .Gyðjan og uxinn#
eftir Kristmann Guðmundssonj
VI.. (Höfundur les).
22:00 Fréttir og veðurfregnir
22:10 Kvöldsagan: „Smyglarinn** eftir
Arthur Omre; in. (Ingólfur Krist
jánsson rithöfundur flytur).
22:30 Islenzkir dægurlagasöngvarar: Al
freð Clausen syngur.
23:00 Dagskrárlok.
Og hérna er ’61 árgerðin, sem við munum geta af-
;itt eftir tvö ár.
a
r
k
/
u
á
Artie Shaw náði fyrst veruíegri frægð, þegar piaia hans
„Begin the Beguine“ kom á markaðinn árið 1938, og ári síðar
var hann kjörinn „konungur svingsins". En Arthie Shaw
varð ekki eingöngu þekktur fyrir klarinettleik sinn, fleiri
könnuðust við hann sem eiginmann frægra kvikmyndadísa.
Lana Turner var i eina tíð gift honum og Ava Gardner
aðra, svo einhverjar séu nefndar, en auk þess var hann
orðaður við fjölmargar aðrar fagrar og frægar konur.