Morgunblaðið - 14.11.1961, Blaðsíða 17

Þriðjudagur 14. nóv. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
17
Frá fundum Alþingis i gær:
Frtimvarp um Seðlabanka ísiands
til 2. umræðu
A FUNDÍ neðri deildar í gær
tókst loks aó ljúka 1. umræðu
um frumvarp um Seðlabanka Is-
lands og var samþykkt að vísa
því til 2. umræðu og fjárhags-
net’ndar. Þá voru tekin fyrir tvö
írumvörp, er Einar Sigurðsson
flytur, um verzlunaratvinnu og
dragnótaveiðar í fiskveiðiland-
helgi. Ennfremur frumvarp um
efnahagsmál, er náu Framsóknar-
metin flytja.
A fundi etri deildar í gær, var
fyrst tekiff fyrir frumvarp um
Almannatryggingar og því vísað
til umræðu. Þá var tekið fyrir
frumvarp ríkisstjórnarinnar um
lækkun aðílutningsgjalda á ýms-
um vörum og er það frumvarp
rætt annars staðar í blaðiniu.
/ Bréf til Fiskifélagsins
Fyrsta mál á dagskrá deildar-
innar var frumvarp um Seðla-
banka Isiands. Eftir að því hafði
vertð frestað tvívegis, var það
loks tekið fyiir.
I.úðvík Jósefsson (K) tók þá til
máls og endurtók fyrri fullyrð-
ingar sínar Varðandi aflabrögð og
afurðaverð á sjávarafurðum á ár-
unum 1959—1961. Taldi hann við-
skiptamálaráðnerra Gylfa Þ.
Gís.'ason heldur óvandaðan í mál
flutningi, ekki einungis hvað for
sendur og retknisaðferðir snerti,
heldur gætt hann ekki einu sinni
farið rétt með prósentureikning.
Viðskipt.tmálaráðherra Gylfi Þ
Gíslason sagði, að ekki kæmi til
greina að halda áfram að þrátta
um staðreynair, sem hægt væri
að fá upplýsingar um. Sagðist
hann stinga upp á því við Lúðvík,
þar sem þeir ættu svo erfitt með
að koma sér saman um afurða-
verð á árunum 1959—1961, og
þar sem ekki væru til skýrslur
yfir það, sem birtar séu almenn-
ingi, að þeir skrifuðu Fiskifélag
Xslands og bæðu
um skýrslu um
þróun verðlags á
fiskafurðum og
lýsi á áruhum
1959—1961 og
samanburð á
verði íslenzkra
sjávarafu'rða
þessi ár. Síðan
beiti þeir sér fyr
ir því, að þessar
verðlagsskýrslur
verði birtar í blöðunum. Þá
mundi fást úr því skorið, hvor
hefði rétt fyiir sér, og þarflaust
meir um það að þrátta.
Að ræðu hans lokinni, var sam
þykkt að Viðnöfðu nafnakalli að
vísa frumvarpmu til 2. umræðu
og fjárhagsnefndar.
Oefflileg skerffing
Þá var tekið fyrir frumvarp
nm, að eftirfarandi ákvæð! laga
um verzlunaratvinnu falli brott:
„Leyfi til verzlunaratvinnu má
ekki af hendi láta, nema sýslu-
nefrd telji heppilegt, að verzlun
sé í þeirri sveit, enda sé umsækj
andi þar heimilisfastur og að
hennar ó.ómi hæfur til að reka
verzlunina'.
Flutningsmaður Einar Sigurffs
son (S) taldi þetta óeðlilega
skerðingu á rétti
til rekstrar á
verzlunarfyrir-
tæki, ef umsækj
andi að öðru
leyti fullnægði
ákvæðum laga,
enda ekki hlið-
stæð ákvæði í
lögum, h v a ð
snerti rétt til
verzlunarrekstr-
ar í kaupstöðum.
Fkki tóku fieiri til máls og var
samþykkt að vísa málinu til 2.
umræðu og ailsherjarnefndar.
Dragnótatímabiliff lengt
Ennfremur var tekið til um-
ræðu frumvarp um, að dragnóta-
veiði innan landhelgi skuli leyfð
frá 1. júni til 30. nóvember í stað
frá 15. júní til 31. október.
Flutningsmaður Einar Sigurffs-
Eon (S) sagði, að þessi lenging
veiðitímans mundi að hans
hyggju auka aflaverðmæti í drag
nót um 30%. Eins væri sá Hmi
sem nú væri ætlaður til undir-
búnings dragnótaveiðum, óþarf
lega langur og eins sá timi er
frá þeim líður, þar til vetrarver-
tíðin hefst. Þarna sé um óþarfa
sóun á tíma að ræða, sem ekki
verði séð að hafi neinn tilgang.
Ekki tóku fleiri til máls og var
frumvarpinu vísað til 2. umræðu
og sjávarútvegsnefndar.
Lækkun vaxta
Loks var te-kið fyrir frumvarp
um efnahagsmál, er níu Fram-
sóknarmenn eru flutningsmenn
að.
Eysteinn Jónsson (F) sagði, að
í frumvarpinu væri gert ráð fyrir
að vextir yrðu
færðir í það horf,
sem þeir voru í,
áður en efna-
hagsráðstafanir
ríkisst j órnarinn-
ar voru gerðar.
Þá verði ríkis-
stjórnin einnig
að hætta að láta
frysta í Seðla-
bankanum hluta
af sparifjáraukn
ingunni, svo að útlánamöguleik-
ar mundu aukast sem þvi næmi.
Ekki tóku fleiri til máls og
var frumvarpinu vísað til 2. um-
ræðu og fjarhagsnefndar.
I efri deild var tekið til 2.
umræðu írumvarp um hækkun
á bótum aimannatrygginga, en
því hafði verið vísað til heil-
brigðis- og feiagsmálanefndar.
Auffur Auffuns
(S) framsögu-
maður nefndar-
arinnar sagði, að
frumvarpið fjall
aði um hækun á
bótum almanna-
trygginga vegna
kauphækkan-
anna í sumar.
Nefndin hefði
samþykkt að
mæla með því óbreyttu, en Karl
Kristjánsson hefði verið fjarver-
andi.
Karl Kristjánsson (F) tók næst
ur til máls og sagðist frumvarp
inu samþykkur.
Ekki tóku fleiri til máls og var
samþykkt að vísa frumvarpinu
til 3. umræðu.
Minnmgarlundui Hnlldórs
skólnstjórn Vilhjólmssonnr
— Greinargerff frá forstöffu-
■efnd — 30. sept. 1961. —
VORIÐ 1958 samþykktu nem-
endur Halldórs skólastjóra Vil-
hjálmssonar að Hyanneyri að
semja við Skógrækt ríkisins um
landsvæði að Skálpastöðum í
Skorradal og planta í það barr-
trjám. Skyldi það vera minn-
ingarlundur um Halldór skóla-
stjóra Vilhjálmsson og bera nafn
hans. Fjársöfnun var hafin í
þessu skyni meðal nemenda
Halldórs og frá þessu skýrt í
blöðum og útvarpi. Söfnuninni
er nú lokið og plantað hefur
verið í 12 hektara á afmörkuðu
svæði í landi Skálpastaða. Áletr
aður stuðlabergsdrangur hefur
verið settur á reitinn og við
veginn verður sett merkjahlið,
þar sem neðri jaðar plöntunar-
svæðisins liggur að, svo að veg-
farendur sjái hvar minningar-
lundurinn er.
Yfirlitsreikningur er þannig:
%%%%%%%%%%4iHi
Bridge
SÍÐASTA spilakvöld í tvímenn-
ingskeppninni verður næstkom-
andi þriðjudagskvöld, stigafjöldi
eftir fjórar umferðir hjá 16 efstu
er nú þessi:
1. Jón—Bjarni 1003.
2. Jón—Ingólfur 979.
3. Jón—Þorsteinn 969.
4. Böðvar—Jens 935.
5. Dagbjört—Kristján 932.
6. Ingibjörg—Sigvaldi 910.
7. Halldór—Kristján 891.
8. Magnús—Ásmundur 889.
9. Þórarinn—Magnús -888.
10. Kristín—Daníel 888.
11. Kristín—Hafliði 881.
12. Ámundi—Benóný 879.
13. Þórarinn—Þorsteinn 853.
14. Árni—Björn 850.
15. Tómas—Bergsveinn 848.
16. Guðni—Sigmundur 847.
Sveitarkeppnin hefst 21. nóv.
Þeir sem ætla að spila í sveitar-
keppninni þurfa að láta vita um
það á þriðjudagskvöldið 14. þessa
mánaðar.
Tekjur: kr.
1. Innkomið frá 239
mönnum 81.800.00
2. Leifar af söfnun
frá 1954 563.34
3. Vaxtatekjur 1.374.58
Samtals kr. 83.737.82
Gjöld: kr.
1. Greitt Skógrækt
ríkisins 78.055.82
2. Greitt fyrir stuðla-
bergsdrang og
merkjahlið 3.314.90
3. Greitt f. innheimtu
burðargjöld o.fl. .. 2.367.10
Samtals kr. 83.737.82
Söfnunarlisti og öll önnur
plögg varðandi þessa söfnun
hafa verið afhent Þjóðskjala-
safninu til varðveizlu. Þar geta
þeir, sem vilja kynnt sér málið
nánar, fengið að sjá skjölin.
Framkvæmdanefndina skipuðu
þessir: Magnús Kristjánsson,
garðyrkjumaður, formaður, Ingi
mar Jóhannesson, fulltrúi, ritari,
Gunnlaugur Ólafsson, skrifstofu
stjóri, gjaldkeri, Halldór Jóns-
son frá Arngerðareyri og Kristó-
fer Grímsson, héraðsráðunautur.
- Alþingi
Framh. af bls. 8.
arástand, sem ríkir í þessum mál
um, og þjóðinni sannast sagna til
vansæmdar. Fyrir almenning er
þetta frumvarp að sjálfsögðu
nokkur kjarabót, því að þó ekki
gangi nema sumar af þessum vör-
um inn á vísitöluna þá ætla ég,
sagði ráðherrann, að sérhver
fjölskylda noti eitthvað af þeim
vörum, sem frumvarpj^ fjallar
um. Og þetta frumvarp er flutt
og þessar ráðstafanir gerðar í
trausti þess, að með þeim takizt
að draga úr hinum ólöglega inn
flutningi og beina honum inn á
brautir laga og heiðarleika.
Alfreff Gislason (K) sagði, að
þótt vörutegundirnar væru allar
í flokki hátollavara, þá væri þar
bæði um að ræða nauðsynjavör-
ur, svo sem kvenfatnað ýmiss
konar, og aðrar vörur, sem engin
ástæða væri til að lækka tolla
á eins og reykjapípur Og kveikj
arar Hins vegar bæri að fagna
lækkun aðflutningsgjalda, því að
sjálfsögðu hefði það vörulækkun
------------- í för með sér og
hefði fjármála
ráðherra nefnt
fróðlegt dæmi
þess. Þá sagði
hann að ríkis-
stjórnin hefði
ekki gert þetta
til að bæta kjör
almennings, held
ur til að bæta að
stöðu ríkissjóðs
gagnvart smygl-
urum. Taidi hann, að frumvarpið
myndi trauðla ná þeim tilgangi
sínum, að minnka smygl, heldur
beina því inn á aðrar brautir.
Eina ráðið til að koma í veg
fyrir það væii að herða á toll-
eftiriiti.
Næstur tók til mál Björn Jóns-
son (K). Tók hann mjög í sama
streng og Aifreð, en taldi þó, að
tollalækkunm mundi ekki hafa
kjarabætur í íör með sér, heldur
yrði hún einungis til að auka
verzlunargróðann, þar eð álagn-
ing vörunnar mundi hækka að
sama skapi og tollarnir lækkuðu.
Frekari tollalækkun
Bjartmar Guðmundsson (S) lét
í ljósi vantrú á, að tollalækkun
þessi yrði til að draga verulega
úr smygli. Þó kunni hún ein-
hverju að örka sem hliðarráðstöf.
un, en aðalatriðið væri að auka
á eftirliti og þyngja viðurlög.
Þa sagði hann, að því bæri að
fagna, að boðað væri að endur-
skoða tohskrána. Jafnframt
taldi hann, að meðal þeirra vöru-
tegunda, er lækka ættu innflutn-
ingsgjöld a væri margt nauðsynja
vara og þess
vegna væri sú
lækkun æski-
leg. Hins vegar
taldi hann, að
ýmsar ekki síð-
ur þarfar vörur
hefðu orðið út
u n d a n , sem
ekki væri síður
þörf á að lækka
tolla á. Nefndi
hann í því sam-
bandi sérstaklega heyvinnuvélar.
Sagðist hann helzt vilja, að inn
flutningsgjöld á þeim, eins og
t. d. dráttai vélum, féllu alveg
niður.
Nauðsynjavörur
Olafur Jóhannesson (F) sagðl,
að frumvarp i þessa átt kæmi
ekki fram vonum fyrr. Að því
leyti sem það leiddi til lækkunar
á aðflutningsgjöldum, leiddi það
að sjálfsögðu til
kjarabóta. O g
þótt hér væri
ekki um brýn-
ustu nauðsynjar
að ræða, þá væru
þetta vörur, sem
menn almennt
teld u nauðsyn-
legt að komast
yfir. Að því
1 e y t i kvaðst
hann ekki gera
litið úr lækkuninni. Hins vegar
væru margar, aðrar vörur, sem
einnig gæti verið full þörf á,
að lækka aðflutningsgjöld á, og
tók hann sérstaklega undir orð
Bjartmars um dráttarvélar í því
sambandi.
Þetta væri þó ekki nema önnur
hliðin á máiinu, sagði hann. Við
alla lækkun á tekjum ríkissjóðs
vrði að hafa í huga að lækka út-
gjöldin til samræmis, annars yrði
að afla texna á annan hátt. Það
yrði því að fara með allri gát
í þessu cfm.
Þá tók hann undir, að beinni
leið til ’að koma í veg fyrir
sm.Vjgl, hefði verið að herða á
toligæslunni.
Ekki kvöadu fleiri sér hljóðs
og var samþykkt að vísa frum-
varpinu til 2. umræðu og fjár-
hagsnefndar.
J>». III *-.W - (J...
- k;j
Sitff
Afmælishátíð landgönguliðs
flotans á Keftavíkurilugvelli
S.L. FÖSTUDAG var haldin árs-
hátíð landgönguliðs Bandaríkska
flotans á Keflavíkurflugvelli. Er
þetta 186. afmæli landgönguliðs
ins, sem jafnan er haldið hátíð-
legt í hverri flotadeild, en var nú
í fyrsta skipti hér.
Blaðið spurðist fyrir um há-
tíð þessa hjá lögreglustjóraem-
bættinu á Keflavíkurflugvelli,
þar eð fregnir höfðu borizt um að
barnungar stúlkur hefðu verið á
þessari skemmtun og sumar neit
að að fara heim að henni lokinni.
Þorgeir Þorsteinsson, fulltrúi lög-
reglustjóra, skýrði svo frá, að í
tilefni afmælishátíðarinnar hefðu
landgönguliðarnir fengið leyfi til
að bjóða íslenzkum gestum,
kvenfólki og karlmönnum.
Meðal gestanna voru 28 stúlk-
ur, sem gefið var upp nafn á og
f;»ðingardagur og var enginn
þeirra yngri en 18 ára. Skemmt-
unin fór svo fram og stóð til kl.
1 um nóttina, án þess að lögregl
an hefði nein afskipti þar af.
Þegar bíllinn, sem átti að aka
gestum í bæinn, kl. 1, var kom-
inn, steig m.a. upp í hann ein
stúlka mjög ölvuð og braut hún
bílrúðuna. Varð lögreglan að fjar
lægja hana og var hún geymd í
fangageymslu um nóttina. Kom
í Ijós, að hún var ekki meðal
þeirra sem höfðu fengið leyfi til
að sækja skemmtunina, en hafði
einhvern veginn verið smyglað
inn. Bíllinn ók í bæinn með gest-
ina, og bárust lögreglunni engar
aðrar kvartanir úr þeirri átt og
heldur ekki varð vart við neinar
stúlkur á flugvellinum þá nótt
eða daginií eftir.
En á laugardagskvöldið varð
vart við tvær stúlkur, sem ekki
höfðu leyfi til að vera inni á
flugvellinum, og var þeím vísað
út. Þær voru ekki úr hópi þeirra
sem höfðu verið á árshátíð flot
ans.
Rauða-kross nám-
skeið í lífgun
lokið
ALLS tóku 82 konur og karlar
þátt í námskeiði Rauða kross-
ins, sem hófst \í síðastliðnum
mánuði. Lögð var áherzla á að
kenna blástursaðferðina, en einn
ig almenn atriði í hjáíp í við-
lögum. Bókin Hjálp í viðlögum
var notuð á námskeiðinu. — í
henni er nýr kafli um blásturs-
aðferðina. —• Allir þátttakendur
fengu að reyna aðferðina verk-
lega á líkani því, sem Rauði
krossinn á. Kennari námskeiðs-
ins var Jón Oddgeir Jónsson,
sem fyrst kenndi blástursað-
ferðina hér á landi 1959 og fékk
þá lánaða kvikmynd frá Banda-
ríkjunum, sem sýnir gildi blást-
ursaðferðarinnar og dæmi úr
daglega lífinu. Rauði kross Is-
lands hefur keypt þessa mynd,
sem er notuð á öllum námskeið-
um þess félags.
— Fundur
Framh. af bls. 14.
öllum héruðum þó vegalagnir séu
meiri en 1 km. á milli bæja .til
jafnaðar, og teknir fyrir ákveðn
ir áfangar í hverju héraði árlega.
Fundurinn telur lausn þessara
mála eitt mesta hagsmunamál
sveitanna til að tryggja framtíðar
byggð í öllu landinu og að á eng
an hátt megi gera upp á milli
héraða við skiptingu þess fjár,
sem til þeirra framkvæmda er
varið af hálfu þjóðfélagsins
hverju sinni. Af þessu tilefni skor
ar fundurinn á alþingismenn hér-
aðsins að vinna að því á Alþingi
að veitt verði nægjanlegt fé til
þessara framkvæmda og að
tryggja nægjanlega raforku fyrir
héraðið."
Að lokum bauð sýslumaður öll
um til kaffidrykkju í boði sýslu-
nefndar. — K. K.
Laghentur maður
Vanur rafsuðu óskast.
Neon
Sími 36000