Morgunblaðið - 14.12.1961, Blaðsíða 23
Fimmtudagur 14. des. 1961
MORGUNBLAÐIÐ
23
— Eystrasalt
Framh. af bls. 1.
stjórnina við því að gefa í
xlokkru eftir við „v.-þýzku hern
aðarsinnana“ — það gæti ekki
einungis grafið undan öryggi
Danraerkur sjálfrar, heldur leitt
til stórversnandi ástands í allri
Norður-Evrópu og ógnað öryggi
þjóðanna við Eystrasalt sérstak-
lega. Sovétstjórnin segist ekki
geta fallizt á þá röksemda-
færslu, sem Danastjórn hafi
beitt — að hér sé ekki um að
ræða samning milli hennar og
Bonnstjómarinnar, heldur standi
Atlantshafsbandalagið sem heild
að þessum ráðstöfunum — og
því geti V.-Þjóðverjar ekki náð
úrslitaáhrifum í hinni sameig-
inlegu herstjórn. Segist sovét-
stjórnin gefa lítið fyrir slíkar
yfirlýsingar, þar sem v.-þýzki
herinn sé öflugastur af herj-
um Evrópuríkjanna í Atlants-
hafsbandalaginu — og muni
Bonn-herforingjarnir því, í
krafti hins sterka, hafa úrslita-
orðið í herstjórninni á Eystra-
salti, hvað sem samningum líði.
Það hefði sýnt sig, þrátt fyrir
þá sjálfsblekkingu sumra ríkis-
stjórna NATO-landanna, að þátt
taka Vestur-Þýzkalands í banda
laginu mundi verða til að kveða
niður hernaðarandann þýzka, að
„hernaðarsinnamir hefðu ein-
mitt, af mikilli hugkvæmni not-
að NATO sem skálkaskjól fyrir
stríðsundirbúning sinn“.
★ „Nauðsynlegar
varúffarráðstafanir"
„Nú, þegar danska ríkis-
stjórnin hefir tekið ákvörðun
um að eiga aðild að hinni sam-
eiginlegu herstjóm, verður ekki
hjá því komizt að benda á, að
Danmörk hefir tekið nýtt og
mjög hættulegt skref til upp-
örvunar _ fyrrverandi Hitlers-
hershöfðingjum og flotaforingj-
um,“ segir í orðsendingunni —
og: „Danska ríkisstjórnin auð-
veldar þannig vestur-þýzku hern
aðarsinnunum að ná fótfestu við
Eystrasalt, sem aftur veldur því,
að þetta friðsamlega svæði verð
ur Vettvangur styrjaldarundir-
búnings. Hvort sem dönskum
stjórnvöldum er það ljúft eða
'leitt, verður þessi ráðstöfun til
þess að breyta Eytrasaltssvæð-
inu í stökkpall til árásar á
Sovétríkin og önnur friðelskandi
ríki, sem fer í bága við fyrri
yfirlýsingar þeirra um, að Dan-
ir muni aldrei leyfa, að danskt
yfirráðasvæði verði notað til að
undirbúa árás á nokkurt ríki.
Fyrmefndar aðgerðir ríkisstjórn
arinnar spilla góðu sambándi
Danmerkur og Sovétríkjanna —
og setja hina hlutlausu ná-
granna Danmerkur í erfiða að-
stöðu.“
1 Sovétstjórnin lýkur orðsend-
ingu sinni með því að fullyrða,
að ríkisstjórn Danmerkur hafi
tekið á sig alvarlega ábyrgð með
því að grafa undan friðinum í
Norður-Evrópu og á Eystrasalts-
svæðinu — og geti Sovétríkin
ekki horft á það þegjandi og
með hendur í skauti, heldur verði
þau að grípa til „nauðsynlegra
varúðarráðstafana til þess að
tryggja öryggi lands síns og
‘bandamanna sinna“. — Ekki er
sagt neitt um það, í hverju slíkar
ráðstafanir verði fólgnar.
1» .
★ Svíar verffa elnbeittir
Eins og fyrr segir, fengu flokks
leiðtogar á sænska þinginu upp-
lýsingar um efni sovézku orðsend
ingarinnar í dag — og sænsk
blöð ræða málið talsvert. Frjáls-
Jynda blaðið Expressen segir
m. a., að Rússar séu nú að halda
áfram taugastríði sínu gegn Norð
urlöndunum, sem lengst hafi
gengið með Orðsendingunum til
Finna nýlega. Og blaðið bætir
því við, að ef Sovétstjórnin beini
slíkum þvingunum að Svíum,
muni hún kynnast því, að ein-
beitni Svía, þegar um sé að ræða
rétt þeirra til að ráða málum sín
um sjálfir, sé a. m. k. ekki minni
en Dana.
Eichmann dæmdur
a morgun
Nýjar kosning
í Ástralíu?
ar
Ákærandinn hefir krafizt
dauðarefsingar
Jerúsdlem, 13. des. — (AP) —
RÉTTUR var settur í máli
Adolfs Eichmanns í 110. sinn
síðdegis í dag. Flutti þá hinn
opinberi ákærandi, Gideon
Hausner, harðorða ræðu af
miklum tilfinningahita — og
krafðist skilyrðislaust tfauða
refsingar yfir sakborningi.
Kvað hann enga aðra refs-
ingu hæfa þeim manni, sem
„dag eftir dag og ár eftir
ár hafði staðið í fylkingar-
brjósti um útrýmingu Gyð-
inga — og gert það af stakri
grimmd og miskunnarleysi,
og af heitri sanníæringu“.
★ „Ég er ekki ófreskja",
sagffi Eichmann
Að ræðu ákærandans lokinni
talaði Eichmann sjálfur til dóm-
aranna (hann hafði setið hreyf-
ingarlaus undir hinni hörðu ræðu
— og, að því er virtist, án
— Brimnes
Framhald af bls. 24.
jánssyni og kynnti honum athuga
semdirnar. Hann skilaði síðan
svörum við athugasemd'unum, en
ekki var talið, að þau væru nægi-
lega greinagóð. Þessu næst tók
skilanefnd til meðferðar athuga-
semdirnar og úriskurðaði minni
háttar atriði, tók að því loknu
saman bréf til fjármálaráðuneyt-
isins, dags. 3. des. 1960, þar sem
skýrt er frá nekkrum þeirra
atriða, sem nefndin taldi sér ekki
fært að úrskurða. En jafnframt
lét hún fara fram allsherjar end-
urskoðun á öllum launaútreikn-
ingum útgerðarinnar og greiddi
þær kröfur, sem staðreyndar
urðu. Þegar þessu verki var að
mestu lokið, sendi nefndin fjár-
málaráðuneytinu bréf dags. 25.
marz ásamt bráðabirgðauppgjöri
og benti á, að ne/ndin teldi sig
ekki geta frekar að málinu unnið,
að svo stöddu. í ma; og ágúst s.l.
ritaði Axel Kristjánsson bréf. þar
sem upplýst var um tvö atriði,
sem skilanefnddn hafði sérstak-
lega bent á í bréfi sínu til fjár-
málaráðuneytisins, 3. des 1960.
Síðan segir í athugasemdunum,
að óumdeilanlegar skuldir Axels
Kristjánssonar nemi 121.448 PG
kr., en óúrskurðuð atriði. sem
ekki hefur verið gerð næg grein
fyrir, nemi 416.995.55 kr., en talið
sé að þar komi til frádráttar þrír
liðir, sem möguleiki sé á, að úr-
j skurðist Axel í vil, og nema þeir
17.610.18 kr.
I Þá segir, að þess sé að geta, að
Axel Kristjánsson hafi í lok okt.
1960 lagt am ýmsa reikninga
frá firmanu Gerexim í Bremer-
haven, að ' _:phæð 88.821.54., enn
fremur aðra reikninga löngu síð-
ar, „en ekki sýnist ástæða til að
fjölyrða frekar um þá, en auð-
vitað koma þeir til athugunar og
afgreiðslu við framhald málsins.“
Loks segir í athugasemdunum:
„Yfirskoðunarmenn álíta, að
ekki sé viðunaadi, að þessu máli
sé ehki ráll^ t. lykta, svo fljótt
sem verða má *g það rannsakað
til fulls."
í svörum ráðherra við athuga-
semdum yfirskoðunarmanna Al-
þingis segir orðrétt: „Ráðuneytið
hefur fullan hug á því að reiknis
skilum þessarar útgerðar Ijúki
sem allra fyrst. Hefur ríkis-
enduirskoðanda verið falið málið
og vinnur hann nú að því að upp-
lýsa þau atriði, sem enn eru óljós
eða eigi hafa verið skýrð á full-
nægjandi hátt, ®g leggur ráðu-
neytið áherzlu á, að þeirri rann-
sókn sé hraðað svo sem verða
1 xná.“
þess að hrærast hið minnsta).
Eichmann sagði fastmæltur: „Ég
er ekki sú ófreskja, sem ráða má
af lýsingum þeim, er fram hafa
komið í réttinum. En ég verð
að líða fyrir aðra og axla þá
byrði, sem örlögin hafa á mig
lagt“.
Gestapoforinginn endurtók síð
an í stuttu máli fyrri yfirlýsing-
ar sínar um, að hann hefði að-
eins verið verkfæri risavaxinnar
ríkisvélar nazista. „Sekt mín er
í því fólgin, að ég framkvæmdi
þær fyrirskipanir, sem mér voru
gefnar“, sagði hann.
ý Búizt viff dauffadómi
Dómararnir hlýddu á ræffu
Eichmanns, sem hann flutti af
skrifuðu handriti, til enda. Síðan
lýsti dómsformaffur, Moshe
Landau, því yfir, aff dómur yrffi
kveffinn upp árdegis á föstudag.
Fréttamenn, sem voru í réttar-
salnum í dag, eru yfirleitt sam-
mála um, aff Eichmann hljóti
dauffadóm. Hann gaf ótvírætt til
kynna í dag, aff hann mundi
áfrýja slíkum dómi — en hins
vegar ekki biffja forsetann, um
náffun, sem hann gæti gert, ef
hæstiréttur ncitaffi aff taka áfrýj-
unina til greina.
—★—
Verjandi Eichmanns, Robert
— Katanga
Frh. af bls. 1
U Thant framkvæmdastjóri hefði
afhent brezka fulltrúanum Sir
Patrick Dean yfirlýsingu þess
efnis, að SÞ drægju til baka
beiðni sína til brezku stjórnar-
innar um sprengjur í hinar ind-
versku Canberra-sprengjuflug-
vélar, sem beitt er í bardögun-
um í Katanga. Loforð brezku
stjórnarinnar um að afhenda
umbeðnar sprengjur hefir orðið
mikið hitamál í Bretlandi, sem
kunnugt er. — Orðsending þessi
var afhent Dean í gær, en efni
hennar ekki kunngert fyrr en
nú, í sama mund og kunnugt
varð um formlega orðsendingu
brezku stjórnarinnar til fram-
kvæmdastjórans, þar sem þess
er krafizt, að SÞ geri þegar í
stað ráðstafanir til að koma á
vopnahléi í Katanga — og vinni
að því, að þeir Tsjombe og
Adoula, forsætisráðherra í Leo-
poldville, hittist hið fyrsta til
að gera út um deilumálin.
Nokkrir þeirra þingmanna
Ihaldsflokksins, sem harðast
gagnrýndu þá ákvörðun ríkis-
stjórnarinnar að láta í té flug-
vélasprengjur þær, sem fyrr var
getið, lögðu í dag fram tillögu
á þingi um, að Bretland hætti
framlögum til aðgerða SÞ í
Kongó (um 80.000 pund á viku),
ef ekki verði sinnt áskorunun-
um um tafarlaust vopnahlé í
Katanga. — Litlar Hkur eru tald
ar á því, að þessi tillaga fái
hljómgrunn í þinginu.
Ekki eru taldar neinar Hkur
til, að áskorun Breta um vopna-
hlé verði tekin til greina — en
U Thant hefir sennilega talið
rétt, að róa Breta nokkuð með
því að falla frá beiðninni um
sprengjurnar. — Bandaríkja-
stjórn gaf greinilega vísbend-
ingu um það' í dag, að hún
studdi ekki tillöguna um vopna-
hlé nú. — George Ball, vara-
utanríkisráðherra Bandaríkj-
anna, lét svo um mælt í Was-
hington, að stjórn sín óskaði
eftir vopnahléi „eins fljótt og
unnt er“. En Ball tók fram, að
fyrst yrðu SÞ að ná „lágmarks-
tilgangi“ sínum með aðgerðun-
um í Katanga, eins og hann
komst að orði. Þá mundi Banda-
ríkjastjórn vissulega vinna að
tafarlausu vopnahléi.
Verffur hann hengdur ?
Servatius, hélt einnig ræðu í dag
og skoraði á dómarana að sýna
miskunn. — Eichmann hefði
aldrei drepið einn einasta Gyð-
ing af eigin hvötum. (Hlátur kvað
við í réttarsainum við þessi orð
verjandans).
- L.Í.Ú
Framh. af bls. 3.
Guðmimdsson, Gerðum; Sveinn
Benediktsson, Rvík; Ólafur Tr.
Einarsson, Hafnarf.; Jónas Jóns-
son, Rvík; Hafstéinn Bergþórss.,
Reykjavík.
Varastjórn, Margeir Jónsson,
Keflavík; Ágúst Flygenring, Hafn
arfirði; Jón Árm. Héðinsson,
Húsavík; Tómas Þorvaldisson,
Grindaivik; Andrés Pétursson,
Akureyri; Jón Axel Pétursson,
Rvík; Óiafur H. Jóhsson, Rvík;
Ingvar Vilhjálmsson, Rvík.
í Verðlagsráð L. f. Ú. voru
kosnir:
Formaður, Sigurður Pétursson,
Rvík.
Aðalráð, Jón Árm. Héðinsson,
Húsavík; Þorvarður Ólafeson,
Grindavík; Ólafur Tr. Einarsson,
Hafnanfirði; Þorsteinn Arnalds,
Reykjavík.
Vararáð, Bjöm Guðmundsson,
Vestmannaeyjum; Ölver Guð-
mundsson, Neskaupstað; Mattihí-
as Bjarnason, ísafirði; Sæmund-
ur Auðunsson, Reykjavík; Ragn-
ar Thorsteinsson, Reykjavik.
Ályktana fundarins mun getið
náinar síðar í fréttum blaðsins.
MELBOURNE, 13. des. (AP)
Ekki eru enn kunn fulinaffarúr-
slit áströlsku þingko ;ninganna 7.
þ.m., en svo mikið er víst, aff
mjög verður mjótt á munun-
um um þingfylgi stjórnarflokk-
anna og andstöffunnar. Virffist
geta svo fariff, aff hvor affilinn fái
62 þingmt.nin i fulltrúadeildinni.
Menzies forsætisráffherra lét svo
um mælt í dag, aff þótt ríkis-
stjórnin ícngi ekki nema einum
fulltrúa fleira mundi hún halda
áfram — en aff öffrum kosti yrffi
sennilega efnt til nýrra kosnánga
í Ástralíu innan skamms.
—Eé úr fönn
Framhaiá af bls. 24.
hvem einasta dag, sem veður
hefir leyft frá því óveðrið skall
á. Næst bæjum var búið að
smala fyrir hretið og það sem
fundizt hefir er því langt frá
bæjum flest.
Komin góff jörff fyrir fé \
Veður er nú gott hér á Fjöll-
um, lítilsháttar frost en bjart.
Hláka hefir gengið að undan-
förnu og er komin góð jörð fyr-
ir fé, færi er gott þótt ekki
sé enn bílfært á snjó.
Mývetningar hafa verið að
leita á öræfunum hjá sér og
hafa síðan um helgi fundið þar
alls um 100 kindur og var kom-
ið með 70 þeirra niður í sveit
í fyrradag. Þrjátíu fundust svo
I gær. Mývetningar telja að þá
hafi vantað um 200 fjár er þeir
fóru í seinni leitina um síðustu
helgi og mun því vanta um 100
fjár ennþá. Auk þess mun enn
vanta 30—40 kindur úr Búr-
fellshrauni.
Skríffur sjálft úr fönn
Fimm kindur fundu Mývetn-
ingar í fönn. Einnig sáu þeir
allmikið af bælum þar sem
kindur höfðu legið í fönninni en
sjálfar getað kraflað sig upp þeg
ar hlánaði. Heimtur eru því mik
ið að lagast hjá Mývetningum.
— Víkingur.
GAMLA BÍÓ:
Beizlaðu skap þitt.
MYND ÞESSI, sem tekin er í
litum og Cinema-scope, gerist í
Bandaríkjunum skömmu eftir
lok þrælastríðsins. Sinclair-
bræðumir, Stev og Tony stunda
natugriparækt á litlum búgarði
í Kiowadalnum. Steve er eldri
og hefur orðið að sjá um upp-
eldi Tonys, «ftir að foreldrar
þeirra dóu. Bræðurnir eru ólíikir
mjög að skapferli. Steve er stiHt-
ur maður, góðviljaður og sann-
gjam i samskiptum sínum við
alla, en Tony ofsafenginn og
ófyrirleitinn og mikið fyrir að
sýna að hann sé einn heljarmik-
ill karl. Ekki dregur það úr
sýndarmennzku hans og ofstopa,
Iað hann kemur með á heimilið
unga og fríða stúlku Joan Blake,
sem hann hafði kynnst á einni
knæpunni í kaupstaðnum og trú
j lofast samstundis. Er nú um
að gera að sýna henni að hann
sé enginn aukvisi. Leiðir þetta
til þess, að Tony vinnur hvert
óhappaverkið eftir annað, veg-
. ur menn og eirir engu. Við þetta
fjarlægist Joan hann, en dáir
því meir hinn ágæta bróður
’hans. Lýkur sögu Tonys á þann
hátt, sem til var stofnað . . .
Mynd þessi er efnismikil,
'átökin hörð og spennan eftir
því. Leikurinn er einnig mjög
góður, einkum þeirra John
Cassavetes í hlutverki Tonys
og Róberts Taylors er fer með
hlutverk Steve’s.
Vegna jarSarfarar
verffa skrifstofu okkar lokaffar frá hádegi í dag.
GUNNAR GUÐJÓNSSON skipamiðlari
S. ÁRNASON & CO.