Morgunblaðið - 12.05.1962, Blaðsíða 3

f Laugardagur 12. máí 1962
MORC V N UT/IÐIÐ
3
gkipsmenn á Elgo kom í gúmir.íbátnum að Þór.
(Ljósm.: R. Steinsson).
Alger
björgun
Vestmannaeyjum, 11, maí.
VARÐSKIPIÐ Þór kom með
norska síldartökuskipið Elgo
til Vestmannaeyja kl. 7:30 í Mennirnir frá Elgo á Ieið yfir í
gærmorgun, en skipshofmn a
norska skipinu hafði yfirgef'
ið það vegna geigvænlegs
halla, eins og skýrt var frá í
Mbl. í gær. .
Þór í gúmmíb jörgunarbát. Nokkrir eru enn um borð.
(Ljósm.: Marteinn Þ.).
Við sjópróf í gær hélt Þór-
arinn Björnsson, skipherra á
Þór, því fram, að hér hefði
verið um algera björgun að
ræða; skipstjóri hefði yfir-
gefið skip sitt og ekki viljað
fara um borð í það aftur.
Norðmennirnir lýstu sig sam
jþykka því, að um björgun
hefði verið að ræða. Síldin
væri í mauki, hún hefði runn-
ið til og halli skipsins verið
hættulegur.
í dag mun skip og farmur
verða metið af dómkvöddum
mönnum. Ekki er enn vitað,
hvað um farminn verður.
— Björn.
Áhöfnin á Elgo um borð í Þór við komuna til Vestmannaeyja
Myndin sýnlr, hve halllnn var orðinn mikill á Elgo, er Þór
tók skipið í tog, (Ljósm.: Kristinn Antonsson, stýrm.).
kl. 7:30 í gærmorgun. Norska skipið og Hannes lóðs hafnsögu-
bátur í baksýi . (Ljósm. Mbl.: Sigurgeir Jónasson).
Sýning á mynd-
um Collingwoods
f DAG verður opnuð sýning á
myndum Englendingsins Colling
wood (1854—1932), sem hann
teiknaði af landslagi og sögu-
stöðum á tslandi, þegar hann var
hér á ferðalagi árið 1897, í Boga
sal Þjóðminjasafnsins. Flestar
myndirnar, sem á sýningunni eru
eru í eigu Englendingsins Mark
Watson, en hann keypti fyrir
nokkrum árum 70 myndir af
erfingjum ColUngwoods. Dóttur-
dóttir Coliingwoods, Janet Gnos*
spelius arkitekt, lánaði 26 mynd-
ir fyrir meðalgömgu Watssons, en
Nonnasafn Haralds Hannessonar
hagfræðings í Reykjavík, lánaði
24 myndir. Auk þessa hafa ein-
stakir menn lánað eina og eina
mynd, og sóknarnefnd Borgar-
sóknar á M.vrum Iánaði altaris-
töflu þá, sem Collingwood mál-
aði fyrir kirkjuna 1898. Alls er
myndirnar á sýningunni 125 tals
ins.
Memningarsögulegar heimildir
Collingwood koim til íslands
árið 1897. eins og áður er sagt,
óg ferðaðist uim alla helztu sögu-
staði á Vestur- og Suðurlandi og
nokíkuð i Húnavatnssýslu, ásamt
dr. Jóni Stefánssyni. Málaði
Collingwood um 300. myndir í
þessari ferð, og eru þær uppi-
staðan í bók þeirra félaga „Píla-
grímafer'5 til sögustaða á ís-
landi“, sem út kom í Englandi
1899. Myndirnar, sem hann gerði
hér á landi, eru merkilegar menn
ingarsögulegar heimildir, auk
þess sem þær sýna Collingwood
sem listamann og fræðimann..
Myndirnar eru ekki allar í
bókinni, 'og á þeirri sýningU,
sem hér ‘hefur verið efnt til, eru
þó nokkrar sean ekki eru þar.
Frummyndir Collingwoods hafa
aldrei áður verið sýndar hér á
landi, enda eru fæstar þeirra í
eigu íslendinga.
Helztu æviatriði Collingwoods
William Gershom Collingwood
fæddist i Liverpool og stundaði
nám í háskóilanum í Oxiford,
einkum fagurfræði og heimspeki.
Að loknu háskólanámi sneri
hann sér að málaralist Og stund
aði nám í þeirri listgrein um
fjögurra ára skeið hjá hinum
kunna franska málara Legrös,
sem þá var kennari við listahé-
skólann í Lundúnum.
Collingwood varð um aldamót-
in prófessor í heimspeki og fag-
urfræði við háskólann í Read-
ing, en festi þar ekki yndi og
settist að í Vatnalöndum á Mið-
Englandi, og átti þar heima til
æviloka. Eftir að hann kom
meira að málaralist óg fornleifa-
fræði. Hann varð fonseti forn-
fræðifélagsins í Cumberland og
Westmorelar.d og vann afarmik-
ið starf í þágu þess. Skrifaði
hann fjölda ritgerða um norræna
fræði og íornminjar á Miðlönd-
um Og teiknaði fornminjar til
birtingar meS þessum ritgerðum.
Rannsóknir Collingwoods á
norrænum ífræðum og kynni
hans af Eiríki Magnússyni í
Cambridge leiddu til þess að
hann tólc sér fyrir hendur að
þýða Kormáks sögu í samvinnu
við dr. Jón Stefánsson. Þegar því
verki var lokið fannst honum
nauðsyn bera ti'l að skoða sögu-
staðina af eigin raun og fór því
til íslands. Það er sú ferð Coll-
ingwoods og myndasafn hans héð
an, sem einkum valda því, að
hann má vera okkur íslending-
um hugstæður.
★
Sýningin á myndum Colling-
woods lýkur 27. maí n.k. og
verður opin daglega kl. 1,30-
þangað snei: hann sér meira og 10.00.
Sannar undirlægju-
háttinn
Tilraimir kommúnista undan-
farna daga til að láta líta svo
út sem hin hrollvekjandi lýs-
ing íslenzku komm.únistastúdent
anna sex á harðstjórninni í
Austur-Þýzkalandi í leyniskýrsl
unni til Einars Olgeirssonar beri
vott um einstakt sjálfstæði hér-
lendra kommúnista gagnvart
hinum alþjóðlega kommúnisma.
Virðast þeir þannig vilja halda
því fram, að Morgunblaðið sé
nú að hrcinsa Moskvustimpilinn
af kommúnistum, sem þeir hafa
á undanförnum. árum og áratug-
um ekkert til spar-
að til að festa sem
rækilegast á sig. Því
miður getur Morgun
blaðið ekki hreinsað
Moskvustimplinn af þeim, hve
fegið sem það vildi, enda gefa
uppljóstranir kommúnista-stúd-
entanna sex í Austur-Þýzka-
Iandi ekki tilefni til þess, nema
síður sé.
Það sést bezt, þegar það er
haft í huga, að samkvæmt leyni
skýrslunni hefur hérlendum
kom.múnistaforsprökkum verið
fyllilega kunnugt um hina hræði
legu harðstjóm, sem haldið er
uppi í öllum kommúnistaríkjun-
um að undirlagi Sovétstjómar-
innar. Þrátt fyrir þessa vitn-
eskju hafa þeir haldið áfram
hinum barnalega áróðri fyrir
„ríkjum verkamanna og bænda“,
„löndum sósíalismans“ o.s.frv.
og róið að því öllum árum að
kom.a hörmunginni yfir þjóð
sína.. Þannig hafa þeir haldið
kyrfilega leyndri vitneskju sinni
um hið raunverulega ástand i
kommúnistaríkjunum og tala
um það í skýrslum sínum sem
„stórhættulegt“ fyrir Kommún-
istaflokkinn hér og álit komm-
ismans hér á landi, ef lýsing-
ar þeirra á hinni raunverulegu
framkvæmd kommúnismans
kæmist á vitorð annarra en
innsta hrings Kommúnistaflokks
ins. Og í samræmi við það hafa
þeir kallað hvert satt orð, sem
um þessi ríki hefur birzt í ís-
lenzkum og erlendum blöðum
„auðvaldslýgi“, „róg um’ alþýðu-
ríkin", o. s. frv.
Það getur svo hver skyni bor-
in maður svarað þessari spurn-
ingu: Hvort sannar slík með-
ferð á sannleikanum gagnvart
íslenzkum alm.enningi um fram-
kvæmd kommúnismans sjálf-
stæði eða undirlægjuhátt hér-
lendra kommúnista gagnvart
hinum alþjóðlega kommúnisma?
Vita hverjum
Reykvíkingar treysta
Svo virðist nú vera sem minnl
hlutaflokkarnir í borgarstjórn
Reykjavíkur hafi loks gert sér
það fyllilega ljóst að Reykvík-
ingar vilja sem minnst afskipti
þeirra af málefnum. borgarinn-
ar. Hefur þetta lýst sér í siend
urteknum loforðum þeirra um
að láta borgarfulltrúa sína vera
gjörsamlega áhrifalausa í borg-
arstjórn. Alþýðublaðið áréttar
þetta loforð í gær, og segir síð
an: Sjálfstæðisflokkurinn „getur
nú ekki beitt aðalkosningabragð
inu, þ.e. því að sundrungaröflin
undir forystu kommúnista séu að
ná völdum í Reykjavík".
Áróður þessi er að vísu mjög
lævís, en því miður ekki á rök-
um reistur. Sjálfstæðisflokkur-
inn er ekki öruggari um meiri-
hluta sinn nú en oftast áður.
Sjálfstæðisflokkurinn mun því
aðeins bera sigur af hólmi í þesa
um kosningum* að allir Reyk-
víkingar, sem vilja borg sinni
vel, gangi til liðs við hann. Að-
eins með því móti verður tryggð
styrk stjórn borgarmála.