Morgunblaðið - 12.08.1962, Blaðsíða 1

24 síður
Minnast
fallinna
Kransar lagðir
meðfram Berlínar-
múrunum á
mánudagskvöld
V-Berlín, 11. ágúst — NTB.
LÖGKEQLAN í V-Berlín hefur
Viðbúnað, ef til tíðinda skyldi
draga við Berlínarmúrinn á mánu
dag, en þá er áir liðið, síðan haf-
izt var handa um að reisa hann.
Ekkert hefur þó gerzt, sem bend
ir til þess, að til óspekta muni
koma, en þó er ekki talið úti-
lokað, að V-Berlínarbúar muni
efna til hópfunda við múrinn,
til að mótmæla þessari ráðstöf-
un a-þýzku yfirvaldanna. Slíkt
gæti leitt til gagnráðstafana
handan við múrinn.
I A-Berlín er hafður sérstak-
ur viðbúnaður til þess að hindra,
að fólk komist að múmum. Mun
enginn fá að koma nær þeirri
hlið hans en 100 metra á mánu-
dag.
Borgaryfirvöldin í V-Berlín
hafa beðið fól'k um að halda ró
einni, og um miðjan dag á mánu
dag verður þriggja minútna þögn
í þeirn borgarthluta, til þess að
minnast örlaga fólksins, sem
innilokað er handan við múrinn.
Engir útifundir eru fyrirhug-
aðir í V-Berlín á mánudag, en
forseti V-Þýzkalands, Heinrich
Liibtke, mun koma í heimsókn til
borigarinnar þá rmtn Willi
Brandt halda ræðu.
Á mánudagskvöld verða kranz
or lagðir við landamærin til að
minnast þeirra, sem látið hafa
lífið , er þeir reyndu að flýja
A.-Þýzkaland.
Eisenhower hjá
Churchill
London, 10. ágúst. — (AP) —
EISENHOWER, fyrrverandi for-
seti Bandaríkjanna, heimsóttd í
dag Sir Winston Churchill, á
sjúkrahúsinu, sem forsætisráð-
herrann fyrrv. dvelur nú á í
Middlesex.

Ummæli átta leiðtoga ur fjórum álfum
Á MORGUN, 13. ágúst, er
ár liðið frá því að lepp-
stjórnin á sovézka her-
námssvæðinu í Þýzka-
landi hóf að reisa múr-
vegginn og gaddavírsgirð-
ingarnar, sem nú aðskilja
hinn frjálsa hluta Berlín-
ar frá hernámssvæði Sovét
ríkjanna. Handan þessa
múrs uppgjafar, smánar
og mannúðarleysis er
milljónum manna haldið
föngnum, og fordæming
mannkynsins er sízt minni
nú, en þegar hafizt var
handa um að reisa hann.
Hér fara á eftir ummæli
átta þekktra forystu-
manna í fjórum heimsálf-
um. —
EFRI RÖÐ FRÁ VINSTRI:
Makarios erkibiskup, for-
seti Kýpur: „Það er ekki
heagt til lengdar að halda ibú-
um Berlínar inni í fjölda-
fangabúðum."
John F. Kennedy, forseti
Bandaríkjanna: „Að okikar á-
ltti eykur það misklíðina og
spennuna fremur en dreigur
úr henni að skipta landi í
tvennt, kljúfa borg í sundur,
að reisa múr innan borgar. . .
Með Potsdam-samningunum
var öll Berlín sett undir stjórn
fjórveldanna. Þessir samning-
ar hafa nú verið rofnir með
því að austurhluti Berlinar
hefur verið afhentur Austur-
Þýzkalandi. . . Það er skoðun
okikar, að þýzka þjóðin óski
eftir því að búa í sameinuðu
landi. . . Þjóðverjar vilja
sameiningu.“
Halvard Lange, utanríkis-
ráðherra Noregis: „Það órétt-
læti, sem daglega er framið
gegn íbúum Austur-Berlínar,
og samningsbrotið, sem framið
er á stöðu allrar Berlínar-
borgar með því að reisa múr
innan hennar, hefur orsakað
mjög alvarlegt ástand í
Berlín. Við Norðmenn vonum,
að Vesturveldin muni halda
áfram að standa fast á rétti
sínum.“
Gamal Abdel Nasser, forseti
Egyptalands: „Mesti harmleik-
ur mannkynsins á vorum dög-
um er gervilínan, sem skiptir
þýzku þjóðinni í tvo hluta.“
NEÐRI RÖÐ FRÁ VINSTRI:
Akira Iwai, forseti japanska
alþýðusambandsins: „Við
hörmum tilveru þessa múrs.
Við höfnum þeirri tegund af
„frelsi", sem ríkir á vald- L
svæði Sovétríkjanna, og vilj- 7
um ekiki, að land oikkar eigi »
nokkru sinni eftir að öðlast 1
slíkt „frelsi." 1
Hugh Gaitskell, foringi l
stjórnarandstöðunnar í Bret-
landi: „Þetta er fangeisismúr.
Bkkert annað orð fær lýst
honum nákvæmar."
Jawaharlai Nehru, forsæt-
ísráðherra Indllands: „Múrinn,
sem stjómin á sovézka her-
námssvæðinu í Berlín hefur
reist, . . . er ekki réttlætan-
legur á nokkurn hátt. Það er
fáránlegt að trúa því, að hægt
sé að hluta þessa miklu borg
sundur með því að reisa þar
kínverskan múr.“ i
Haile Selassie, keisari
Abyssiníu (Ethíópíu): „Þetta ,
er aumkunarverð borg ....
Ethíópía styður einingu Þýzka
lands og frjálsan aðgang að
Berlín."
Sjé ennfremur á bls. 10 og
Þriðja mannaða geimfari
Rússa skotið á loft
ÍGeimfarinn heifir Nikolayev, og mun
sennilega fara 17 hringi
TILKYNNT hefur verið í Moskvu, að í morgun hefði ver-
ið skotið á loft mönnuðu geimfari, því þriðja, sem Rússar
senda á loft. Geimfarinn er Adrian Nikolayev, 32 ára gamall,
sá elzti, sem Rússar hafa enn valið til geimferðar. Um-
lerðatími geimfarsins er sagður 88 mínútur og fimm sek.
Gert «r ráð fyrir, að geimfarið, er nefnist „Vostok III“,
luuni fara a.m.k. 17 hringi, ef ekki fleiri, umhverfis jörðu.
Geimskotið átti sér stað kl. 8.30 í morgun eftir ísl. tíma.
í opinberri tilkynningu, sem
gefin var út, skömmu eftir að
geimfarinu var skotið á loft,
segir, að allt gangi eftir áætlun,
og að Nikolaev finni ekki til
neinna óþæginda vegna þyngdar-
leysis.
Þá segir einnig, að 15 mínútum
eftir skotið hafi geimfarinn haft
samband við jörðu og tilkynnt,
að líðan hans sé eins góð og bezt
verði kosið.
Nikolayev er þriðji rússneski
geimfarinn, eins og áður segir.
Fyrstur var Juri G-agarin, sem
skotið var á loft í „Vostok I“,
12. apríl 1961. Gherman Titov
var annar í röðinni, og fór hann
í geimferð sína 6. ágúst sama ár.
í fréttatilkynningum frá
Moskvu segir ennfremur, að til-
gangurinn með geimförinni sé
fyrst og fremst sá, að rannsaka
á'hrif þyngdarleysis og þau vanda
mál, sem leysa þurfi, er geim-
skipið kemur aftur inn í andrúms
loftið, er það fellur til jarðar.
Moskvuútvarpið rauf sendingu
á klassiskri hljómlist til að segja
landsmönnum frá geimferðinni.
Sagði þulurinn, að hann hefði
„mjög áríðandi tilkynningu", og
var fréttin síðan lesin upp með
alvarlegri röddu.
Minnsta fjarlægð „Vostok 11“
frá jörðu er 183 km, en mesta
25>1 km. Það mun fylgja sömu
braut umhverfis jörðu og geim-
far Titovs.
Fram til þessa hafa Banda-
ríkjamenn sent á loft fjóra geim-
fara. Sá fyrsti var Alan Shep-
hard, 5. maí 1061, annar vax
Virgil Grissom, 21. júlí sama ár.
I ár hafa Bandarikjamenn sent
á loft tvö mönnuð geimför, hið
fyrra með Joihn Glenn 20. fetorú-
ar og hið síðara með Scott Caip-
enter, 24. maí.
Yfirborgar-
stjórinn talar
um öryrkjamál
YFIRBORGARSTJÓRI Kaup-
mannahafnar, Urban Hansen,
mun á mánudaginn kl. 4 flytja
fyrirlestur um öryrkjamál. —
Fyrirlesturinn verður fluttur í
húsakynnum SfBS við Bræðra-
borgarstíg. Er öllum heimill að-
gangur meðan húsrúm leyfir.