Morgunblaðið - 12.08.1962, Blaðsíða 12
12
MORCVNBLAÐIO
Sunnudagur 12. ágúst 1962 >
Otgefandi: Hf. Arvakur, Reykjavlk.
Framkvæmdastjóri: Sigfús Jónsson.
Ritstjórar: Valtýr Stefánsson (ábm.)
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Auglýsingar: Árni Garðar Kristinsson.
Útbreiðslustjóri: Sverrir Þórðarson.
Ritstjórn: Aðalstræti 6.
Auglýsingar og afgreiðsla: Aðalstræti 6. Sími 22480.
Áskriftargjald kr. 55.00 á mánuði innanlands.
1 lausasölu kr. 3.00 eintakið.
AFGLAPINN MIKLI
|>itstjóri Tímans var sein-
heppinn, þegar hann
valdi fyrirsögn á ritstjórnar-
grein, sem hann nefndi „Af-
glapaverkið mikla“. Fjallar
hann þar um viðreisnina og
ráðstafanirnar sem gerðar
voru til að treysta hana eftir
skemmdarverkin í fyrra. —
Enda þótt það hafi nú sýnt
- sig að fjárhagur landsins hef
ur nú verið treystur, full at-
vinna er og góðæri um allt
land, þá telur hann að það
hafi verið afglapaverk að
halda viðreisninni áfram.
Menn kannast að vísu við
þá kynlegu kenningu Tím-
ans, að ríkisstjómin Ufi á
góðærinu, án fengsældar
mundi hún- vera fallin. En
svo er bætt við nýrri kenn-
ingu og sagt, að ríkisstjómin
berjist gegn góðærinu. Með
öðmm orðum, ríkisstjórnin
er alltaf að reyna að fella
sjálfa sig.
I>essi málflutningur er með
þeim hætti að naumast er
orðum að honum eyðandi,
nema í þeim tilgangi að sýna
fólki fram á, hve hörmulega
næststærsti stjómmálaflokk-
ur landsins er á vegi stadd-
ur. Það er ekki nóg með að
hann hafi ekkert jákvætt til
málanna að leggja, heldur er
málflutningur hans allur
byggður upp á algjörum öf-
ugmælum og svo takmarka-
lausum öfgum að úr verður
hreinn bamaskapur. En
þannig hefur málflutningur
Framsóknarmanna verið mán
uðum saman og að honum
vék .Ólafur Thors, forsætis-
ráðherra, í útvarpsumræðum
í vor. Hann sagði þá:
„Ég spyr: Hefur nokkur
svo bölvuð stjóm nokkm
sinni farið með völd á ís-
landi að hún telji refsivert
að fólkið leitist við að bæta
lífskjör sín og fylltist fyrir
það heift og hefndarhug? Ég
staðhæfi, að því fer víðs
fjarri. Allar stjórnir hljóta
fegnar að vilja bæta kjör
þjóðfélagsþegnanna. Ágrein-
ingurinn er aðeins um get-
ima og gæfumunurinn er,
hvort menn finna rétt úrræði
og þora að gera það sem þjóð
inni er fyrir beztu, án hlið-
sjónar af stundarvinsældum
eða líta undan og lyppast
niður í von um fylgisauka.“
Það er þarna sem skilur á
milli Viðreisnarstjórnarinn-
ar og margra annarra ríkis-
stjórna. Viðreisnarstjómin
hefur tekið viðfangsefnin
fostum tökum og búið þann-
ig í haginn að hér er almenn
hagsæld. Það er þetta sem rit
stjóra Tímans gremst svo
mjög, að hann ruglast í rím-
inu og velur ritstjómargrein
sinni nafn, sem nægja ætti
til að festa við sjálfan hann
nafngiftina: „Afglapinn
mikli“.
SÍLDARFLUTN-
INGAR
TjVamsóknarmenn hafa held-
* ur ekki vaxið af árásum
á ríkisstjómina í sambandi
við síldarsöluna til Rússa ann
ars vegar og síldarlandanir
hins vegar.
Þeir stóðu við hlið kornm-
únista, þegar síldarútvegs-
nefnd gerði ráðstafanir til að
treysta samningsaðstöðuna
við Rússa með því að stöðva
síldarsöltun í nokkra daga,
og þeir hafa haldið uppi stöð-
ugum árásum á ríkisstjórn-
ina fyrir það að ekki væri á
hverri höfn nægileg afkasta-
geta síldarverksmiðja, til
þess að aldrei yrðu tafir á
löndun.
Formaður Framsóknar-
flokksins þykist þó vera einn
aðal ráðamaður í stjórn síld-
arverksmiðjanna. Ef hann
teldi þjóðhagslega heppilegt
að byggja stórar síldarverk-
smiðjur á hverri höfn, þá gat
han beitt sér fyrir því á þeim
vettvangi, en það hefur hann
ekki gert.
Sannleikurinn er líka sá, að
það getur ekki verið heil-
brígt að hafa í hverjum fjórð
irngi svo stórar verksmiðjur
að þær geti tekið á móti öll-
um afla, hve mikill sem hann
er. Er eðlilegra að hafa flutn-
ingaslcip til að taka kúfinn
af aflanum og flytja til ann-
arra landshluta, þar sem
verksmiðjur standa ónotaðar.
Þessi háttur hefur líka ver-
ið hafður á í sumar og verð-
ur sennilega gert í rí'kara
mæli í framtíðinni, og þann-
ig tryggt að ekki þurfi að
koma til löndunartafa.
HEFÐU ÁTT
ÁÐ ÞEGJA
jóðviljamenn“ voru líka
seinheppnir, þegar þeir
tóku upp harðar umræður
um austurviðskiptin. Niður-
staðan af þeim árásum, sem
þeir hófu á ríkisstjómina,
hlaut að verða sú, að þessi
mál yrðu krufin til mergjar.
Og í gær birti Morgunblaðið
heildaryfirlit um þessi við-
skipti, sem sýna að þau hafa
verið með allt öðrum hætti
Fyrstu meiriháttar geim-
vísindatilraunir í N-Evrópu
Tveim eldflaugum skotið frá
N-Svíþjóð sama sólarhringirm
Síðastliðinn þriðjudag voru
gerðar á Kronogard í Norður-
Sviþjóð tvær fyrstu meiri hátt
ar tilraunir í geimvísindum,
sem gerðar eru í Norður-
Evrópu. Aðfararnótt þriðju-
dagsins var skotið á loft
tveggja þrepa eldflaug af gerð
inni Nike-Cajun og á þriðju
dagskvöldið eldflaug af gerð-
inni Arcas. Báðar tókust til-
í Bandaríkjunum en vísinda-
tækin sem þær báru voru
sænsk.
Myndirnar, sem hér fylgja
eru af fyrri tilrauninni —
önnur af Nike-Caiun eldflaug-
inni, áður en henni var skot
ið, hin af blossanum frá skot-
inu. í trjónu eldflaugarinnar
var hylki með vísindatækjum,
er losnaði frá og sveif til jarð
ar í fallhlíf. Náðist hylkið
með tækjunum óskemmdum
og var þegar sent til Banda-
ríkjanna ti! rannsóknar.
Tilgangur þessarar tilraun
ar var að rannska eðli norður
ljósa, en hinnar síðari að rann
saka eðti vinda 1 efsta lagi
gufuhvolfsins.
Areas-eldflaugin var aðeins
tveir metrar á lengd, og hraði
hennar þrefaldur hraði hljóðs
ins. Þrjátíu sekúndum eftir að
henni var skotið, var eldsneyt
ið fullnotað — og 130 sekúnd
um síðar sprakk hleðsla í
trjónu flaugarinnar og mynd
aði ský yfir tilraunastaðnum
er sást langt að.
Tilraunir þessar eru kostað
ar af Bandaríkjamönnum og
Svíum í sameiningu og vísinda
menn frá báðum þjóðunum
taka þatt í framkvæmd þeirra.
Fyrirhugafflar eru tvær til-
raunir aðrar áður en langt um
' líður.
raunirnar mjög veL
Eldflaugarnar eru smíðaðar
en kommúnistar hafa viljað
vera láta.
Við íslendingar erum nú
eina þjóðin í Vestur-Evrópu,
sem viðhöldum viðskipta-
hömlum í þeim tilgangi ein-
um að tryggja viðskipti við
kommúnistaríkin. Að vísu
hafa Finnar hömlur í sam-
bandi við viðskipti með olí-
ur og bíla, en f jölmargar vöru
tegundir er óheimilt að flytja
hingað til lands, nema frá
kiommúnistaríkjunum. Það
eru því hrein ósannindi að ís-
lenzk stjómarvöld hafi reynt
að hindra viðskiptin við
komfnúnistaríkin. Þvert á
móti halda þau uppi við-
skiptahömlum á hluta inn-
flutnings okkar, eingöngu til
þess að tryggja þessi við-
skipti.
Hins vegar hafa verið
margháttaðir erfiðleikar í
sambandi við kaup frá komm
únistaríkjunum. Erindrekar
þeirra hafa sýnilega haldið,
að viðreisnin myndi fara út
um þúfur og þeir gætu á ný
boðið okkur byrgin, krafizt
þess verðs sem þeim sýndist
í trausti þess að við gætum
ekki verzlað annars staðar
o.s.frv.
Það er slíkt viðskipta-
ástand, sem „íslenzkir“ komm
únistar óska eftir, vegna þess
að þeir telja að við eigum að
knýtast sem rammgerðustu
böndum við kommúnista rík-
in, þannig að við séum þeim