Morgunblaðið - 30.08.1962, Blaðsíða 17

Fimmtudagur 30. ágúst 1962
MORCVHBLAÐIÐ
17
— Fornleifafundir
P Framhald af bls. 8.
við Einarsfjörð, en fornleifafræð-
ingar hafa þó ekki hafið neina
fullnægjandi rannsókn þar enn.
Hvað kirkjur á Grænlandi til
forna snertir hafa menn jafnan
miðað við Þjóðhildarkirkjuna í
Brattahlíð. En Vebæk segir, að
líklega muni fást staðfesting á
kenningum hans, þegar farið verð
ur að rannsaka nánar þessar
kirkjurústir.
Kenning Vebæks fer hér á eft-
ir:
— „íslenzkar og norskar heim-
Ildir geta um tólf sóknarkirkjur
á tímum norrænna manna á
Grænlandi, og ber þar fyrst að
nefna Garðadómkirkju. Sumar
þessar kirkjur hafa fundizt, en
auk þess hafa svo fundizt all
nokkrar smærri kirkjur, sem ekki
er vitað um náfn á. Talið hefur
verið, að þær kirkjunj sem fund-
izt hafa, séu þær sóknarkirkjur,
sem menn þekkja til úr heimild-
um, þótt ekki sé ljóst, hvað þær
hafi heitið. En kirkjufundurinn
Undir Höfða afsannar þetta með
öllu. Litla kirkjan liggur svo þétt
við hina kirkjuna, að eiginlega
getur ekki verið um tvær sókn-
arkirkjur að ræða“.
Einnig hafa menn komið með
þá kenningu, að litlu kirkjurnar
væru einskonar annexíur, sem
byggðar hafi verið vegna fólks-
fjölgunar. En Vebæk telur, að
svo geti naumast verið.
Hann bendir á íslenzkar kirkju
byggingar og segir, aði eins og á
íslandi hafi menn í upphafi lát-
ið reisa litiar kirkjur. Þegar
norrænir menn námu fyrst land
á Grænlandi, voru þeir heiðnir.
Þegar þeir tóku kristni, voru það
höfðingjarnir, sem létu reisa
kirkjurnar. Þessar smákirkjur
hifa þannig iegið rétt hjá bæjum
höfðingjanna. Kirkjurnar tvær
við Höfða liggja við tvo smærri
tírði inn af Einarsfirði, Austur-
fjörð og Hafgrímsfjörð. Haf-
/'rímur hefur að öllum líkindum
verið höfðingi þar um slóðir.
Þegar byggðir hafa loks náð sam-
»n, hefur stærri sóknarkirkjan
verið reist, og hinar upprunalegu
•mákirkjur hafa verið gerðar að
einskonar kapellum, ef þær þá
hafa ekki verið látnar standa
ónotaðar. /
Litlu kirkjurnar eru ekki
byggðar úr viði eins og þær ís-
lenzku. Á Grænlandi hafa, eins
og áður er sagt, fundizt allnokkr-
ar kirkjur, en aðeins Þjóðhildar-
kirkjan er úr tré. Kirkjurnar þar
eru eins og híbýlin byggðar úr
torfi og grjóti. Þar sem byggt
hefur verið á þennan máta hafa
bæði kirkjur og híbýli hrunið
eða sigið til grunna. Torfið hefur
molnað og máðst og grjótveggirn
ir aflagazt og skekkzt. Ástæðan
til þess, að menn byggðu ekki úr
við eins og íslandi, er sú, að á
Grænlandi var erfitt að ná í nokk
urn við svo talizt gæti. Því not-
tiðu menn grjót og byggðu þessar
kirkjur yfirleitt í stíi við Þjóð-
hildarkirkjuna með þykku torf-
k»gi utan um hinn eiginlega grjót-
vegg. Kirkjurnar voru mjög litl-
»r. Síðan voru byggðar þarna
kirkjur úr tilhöggnu grjóti, sem
•tundum var bundið með stein-
lími eða einhvers konar kalki.
pessir kirkjumúrar hafa staðizt
tönn tímans, enda má víða á
Grænlandi sjá reisulegar stein-
vatnsleiðslukerfi í fornum bæj-
kirkjur frá fyrri öldum.
Jóníma Guðmunds-
dóttir 70 óra
HÚN Jóna Hjartar er 70 ára
í dag. Jóna heitir reyndar Jón-
ína Guðmiundsdóttir Oig á heima
að Suðurgötu 9 í Hafnarfirði.
Hversvegna hún hefur hlotið
þessa einkennulegu nafngift, að
vera kennd við mann sinn, veit
óg ekki, en hitt veit ég að hún
er óvenjuleg kona, sakir dugn-
aðar og mannkosta.
Ég hef um 30 ára sikeið verið
nágranni hennar, og um árabil
höfum við starfað við sömu
stofnun, þar sem hún á sér þó
lengri starfsaldur en ég. Hún hef
ur veitt þvottahúsinu á Sólvangi
forstöðu allt frá því, að það tók
til starfa með einstökum dugn-
aði og trúmennsku, og borið hag
og heiður stofnunarinnar mjog
fyrir brjósti.
Ég vil þaikka þér, Jóna, í
nafni Sólvangs fyrir langa og
dygga þjónustu, og persónu-
lega fyrir ágæta viðkynningu.
Beztu hamingjuóskir.
Jóh. Þorsteinsson.

Kosið til
Búnaðarþings
HVAMMSTANGA, 18. ágúst —
Kosning fuiltrúa á Búnaðar-
þing fyrit Vestur-Húnavatnssýslu
á að fara fram sunnudaginn 9.
september n.k. — Tveir listar eru
í kjöri, annar með Óskari E.
Levý, Ósum og Jóhannesi Guð-
mundssyni, Auðunnarstöðum, en
hinn með þeim Benedikt H. Lín
dal, Efra-Núpi og Sig. J. Lín-
dal, Lækjamóti. — Str.
Heyfengur
HVAMMSTANGA, 16. ágúst. —
Sláttur hér í sýslu hófst nærri
hálfum mánuði seinna í sumar en
undanfarin ár, og var þá gras-
spretta víðast orðin sæmileg. Nýt
ing heyja helur verið ágæt, út-
lit er fyrir að háarspretta verði
með minna móti og heyfengur
því í rýrara lagi. Sumarið hefur
verið þurrkasamt en kalt. Hér er
verið að byggja þrjú íbúðarhús
og auk þess slátur- og frystihús.
I sveitunum hér í kring eru
nokkur íbúðar- og peningshús í
smíðum. — Str.
Járnsmiðir
Járnsmiði og menn vana járnsmíði vantar nú þegar.
Vélsmiðjan Eysteins Leifssonar
Laugavegi 171.
Ráðskonu
eða matreiðslumann vantar að Reykjaskóla næsta
vetur. — Upplýsingar gefur
SKÓLASTJÓRINN (sími um Brú).
Til leigu
Tvö stór og björt samliggjandi herbergi til leigu
í Miðbænum strax eða 1. okt. Reglusemi og nokkur
fyrirframgreiðsla áskilin. Tilb. sendist Mbl. fyrir
n.k. sunnud. mer-kt: „Miðbær — 7774“.
Iðnaðarsaumavélar
Nokkrar notaðar iðnaðarsaumavélar með borðum
og mótorum til sölu.
Overlock, einstungu, tvístungu, 12 nála.
Upplýsingar 1 síma 10115 og 12841.
PLASTSOFASETT - víðis-sófasett
TRÉSMIflJAN
FRÁ VÍÐI
ERU EINKAFRAMLEIÐSLA.
OLÆSILEG HÚSPRÝÐI.
HENTUG OG ÓDÝR.

LAUGAVEGI 166
Verzlunarsími: 22229.
Skrifstofuhúsnœði
Til leigu skrifstofuhúsnæði á Vesturgötu 10A frá
1. október n.k.
Upplýsingar veittar á staðnum og í síma.
GEIR ZOEGA, sími 17797.
VIL KAUPA
Sælgætis- og tóbaksverzlun
Góð útborgun. — Tilboð sendist Mbl. fyrir 3. sept,
merkt: „Haust — 7632“.
Verkamenn vanfar
Upplýsingar í síma 36177 og 32125.
SIGURÐUR HELGASON.
Landsins beztu hópferðabifreiðir höfum
við ávalit til leigu í lengri og skemmri
ferðir.
Leitið upplýsinga hjá okkur.
Bifreiðastöð íslands
símar 18911. og 24075.
Saumastúlkur
Viljum ráða stúlkur vanar saumaskap. VinnustaSur
er á Laugavegi 178.
Upplýsingar gefnar í Model Magasin Austur-
stræti 14. 2. hæð kl. 5—7 fimmtudag sími 20-6-20.
Múrarar
óskast til að múrhúða utan þriggja íbúða hús.
Aukavinna kemur til greina.
Upplýsingar í síma 37648 eftir kl. 7 á kvöldin.
Frá barnaskólum
Reykjavíkur
Börn fædd 1955, 1954 og 1953 eiga að sækja skóla
í septembermánuði.
7 ára börn (f. 1955) komi í skólana 1. sept. kl. 9 f.h.
8 ára börn (f. 1954) komi í skólana 1. sept. kl. 10 f.h.
9 ára börn (f. 1953) komi í skólana 1. sept. kl. 11 f.h.
Foreldrar athugið:
Mjög áríöandi er, að grein sé gerð fyrir öllum börnum
á ofangr. aldri, (7, 8, og 9 ára), í skólunum þennan
dag. Geti börnin ekki komið sjálf, verða foreldrar eða
aðrir að gera grein fyrir þeim í skólanum.
Ath.: Skólahverfi Breiðagerðisskóla nær nú að Háa-
leitisbraut (sunnan Miklubrautar).
Kennarafundur verður í skólunum 1. sept. kl. 8,30 f.h.
Fræðslustjórinn í Reykjavík.