Morgunblaðið - 20.09.1962, Blaðsíða 2
MOKGVNRLAÐlt*
Fimmtu'dagur 20. sepi. 1962
Danskir læknar gera hér
hjartaþræðingar
SVSOhnútar
K Sn/óAo/n. t ÚSi V7 Skúrir K Þrumur 'WÍZ,
ZS* tUhjM. \L$lm*» II
Annast etlirrannsókn á sjö íslenzkum
sjuklingum, er gengizt hafa undir
uppskurði vegna meðfædds
hjartasjúkdóms
►ESSA viku dveljast hér á landi
þrír aðstoðarlæknar frá Ríkis-
spítalanum í Kaupmannahöfn til
eftirrannsókna á sjö íslending-
mn, sem þar hafa gengizt undir
uppskurði vegrm sérstaks með-
fædds hjartasjúkdóms. Er rann-
sókn þessi liður í meiri háttar
eftirrannsókn á sjúklingum, sem
gengizt hafa undir slíka upp-
skurði í Danmörku frá bví árið
1948, en þeir hafa að meðaltali
verið um tíu á ári hverju.
Læknarnir þrír eru Dr. Ole
Lindeneg aðstoðarlæknir við
hjartarannsóknarstöð Ríkisspital-
ans; Dr. Tove Jagt, aðstoðarlækn
ir við röntgendeildina og Dr.
Thorkild Frederiksen, aðstoðar-
læknir við skurðdeild í hjarta-
og lungnasjúkdómum. Sjúkdóm-
urinn, sem um ræðir er með-
fædd þrengsli á stóru slagæð
hjartans. Þarf nauðsynlega að
fylgjast vel með líðan sjúklinga,
sem gengizt hafa undir uppskurði
og árangri þeirra, sem oft er
ekki ljós orðinn fyrr en að nokkr
um árum liðnum.
Hjartafræðingar
í fyrsta sinn hérlendis.
Fréttamönnum blaða og út-
varps var í gær boðið að ræða
við dönsku læknana þrjá og
þrjá íslenzka lækna, þá prófessor
Sigurð SamúelssOn, yfirlækni lyf
læknisdeildar Landsspítalans, Dr.
G-ísla Fr. Petersen, yfirlækni
röntgendeildar og Kristbjörn
Tryggvason. yfirlækni barna-
deildar. í»eir töldu komu dönsku
læknanna hingað marka tímamót
að vissu leyti, því að nú væru
í fyrsta sinn gerðar þessar sér-
stöku rannsóknir hérlendis, hin-
ar svonefndu hjartaþræðingar.
Ennfremur gera dönsku læknarn
ir ýmsar aðrar nákvæmar rann-
sóknir og mælingar á starfsemi
hjartans. Þeir komu með allmik-
ið af tækjum og búnaði með sér,
sem komið var fyrir í röntgen-
deildinni og notuð ásamt þeim
tækjum, sem þar eru fyrir.
Sögðu íslenzku læknarnir að
mikill fengur væri að því að
fylgjast bér með rannsóknum
þessum. Væri nú orðið fyllilega
tímabært að koma hér upp hjarta
rannsóknarstöð, því að árlega
færu tugir íslendinga utan til
hjartarannsókna. Þeir sögðu
hjartaþræðingar orðnar það al-
gengar að gera mætti ráð fyrir
— Njósnir
Framh. af bls 1
fyrir leyniþjónustu þeirra. Það
var fyrir óskir Rússa, að hann
hafði sagt upp starfi sínu sem
ríkissaksóknari og sótti um starf
hjá landvarnaráðuneytinu.
í ákæruskjalinu er Fuhrmann
sakaður um að hafa afhent rúss-
nesku leyniþjónustunni mikilvæg
ustu leyndarskjöl, þar sem m.a.
hafi verið að finna upplýsingar
um Atlandshafsbandalagið og
v-'þýzkar herstöðvar. Hann mun
hafa ljósmyndað skjölin og feng-
ið filmumar í hendur útsendur-
um rússnesku leyniþjónustunnar
í A-Berlín og Köln.
Sabborningurinn segist hafa
fengið um eina milljón ísl. kr.
fyrir starfa sinn í þágu Rússa.
að þær yrðu gerðar hér viku-
lega.
Meðfæddir hjartasjúkdómar
em nokkuð algengir, 10—20 ný
sjúkdómstilfelli hér á landi ár-
lega að því er læknarnir töldu,
en þar af eru fáein af þessari
sérstöku tegund. Ekki töldu þeir
meðfædda hjartasjúkdóma al-
gengari hér en annarsstaðar —
en áunnir hjartasjúkdómar virð-
ast með meira móti.
Ný sérgrein innan
Iæknisfræðinnar.
Tæki dönsku læknanna eru að-
eins hluti þeirra margbreytilegu
rannsóknartækja, sem nauðsyn-
leg eru, ef koma ætti upp full-
kominni rannsóknarstöð fyrir
h j artasj úkdóma.
Væri slíkri stöð komið upp,
þar sem meðal annars yrðu gerð-
ar fyrrgreindar hjartaþræðingar,
yrðu rannsóknirnar gerðar með
samvinnu lækna frá baraa-
röntgen og lyfjadeild Landspítal-
ans. Yrði að þjálfa menn sér-
staklega til þessara starfa. Hjarta
rannsóknir þessar eru tiltölulega
ný grein innan læknisfræðinnar
og tiltölulega fáir sem hafa lagt
á hana stund. Nokkrir íslenzkir
læknar hafa kynnt sér hana að
einhverju leyti en þein vinna í
Svíþjóð eða Bandaríkjunum. —
Töldu læknarnir, að sá Íslending-
ur er hvað mesta þekkingu hefði
á þessu sviði væri Magnús Ágústs
son. Hann starfaði hér fyrir
nokkrum árum sem barnalæknir,
en fluttist til Bandaríkjanna árið
1958 og hefur þar eingöngu unnið
við hjartaþræðingar og aðrar
hj ar tarannsóknir.
Rannsóknir dönsku læknanna
þriggja eru, sem fyrr segir, á
sjö íslenzkum sjúklingum, sem
gengizt hafa undir uppskurði í
Ríkisspítalanum vegna með-
fæddra þrengsla í stóru slagæð
hjartans. Fyrsti uppskurðurinn
var gerður árið 1955 en fjórum
árum áður hafði íslendingur ver-
ið sendur til Bandaríkjanna til
uppskurðar. í Danmörku hafa
verið gerðir nokkuð á annað
hundrað slíkra uppskurða frá því
árið 1948 og stendur nú yfir alls-
herjar eftirrannsókn á þeim
sjúklingum. Eftir styrjöldina
hafa verið gerðir í Ríkisspítalan-
anum um það bil 1200 uppskurðir
vegna ýmiss konar meðfæddra
hjartasjúkdóma, þar af eru 60—
70 íslénzkir sjúklingar.
MMMNi
Haustsvipur er kominn á
veðurkortin. Djúpar og kraft
-niklar lægðir koma hver of-
annarri. Sú, sem olli rigning-
unni í fyrradag var í gær tek
in að grynnast og komin norð
ur fyrir land. Við Labrador-
strönd var önnur á leiðinni og
má búast við vatnsveðri af
henni á morgun.
í gær var sæmilegt veður
hér á landi og yfirleitt hlýtt,
hiti J til 15 stig um hádegið,
mestur á Staðarhóli í Aðaldal.
Nýi utanrík-
isrúðherra í
Sviþjóð
Stokkhólmi, 19. sept., NTB.
NÝR utanríkisráffherra hefur
verið skipaður i Svíþjóð. Er
það Torsten Nilsson, er áður
gegndi embætti félagsmálaráð
herra.
Östen Undén, fyrrverandi
utanríkisráðherra var fyrir
skömmu leystur frá störfum,
sakir aldurs.
Nilsson mun innan skamms]
fara til New York, þar sem
hann situr þing Allsherjar-
þingsins, er hófst fyrr í vik-
unni.
Kornupp-
skeran
gengur vel
UPPSKERA koms er rsú haf-
in af fullum krafti á Rangár-
völlum og er þroski þess tal-
inn umfram allar vonir miðað^
við hið kalda sumar og vor.,
1 Gunnarsholti er talið að,
kornið, sem sáð var í moldar-
jarðveg, verði sízt verra en
var í fyrra en í sandjarðvegi'
muni það misjafnar þroskað.
Frost kom á kornáð fyrir,
nokkrum dögum og verður
ekki sagt að svo komnu hver
áhrif það hefir haft á spírun-
arhæfni þess. Sem fóðurkom
getur það orðið jafn gott. All-
ur tæknibúnaður við uppskeru
kornsins er nú mun, fullkomn-
ari en var í fyrra og er kornið
bæði hraðþurrkað og súgþurrk
að og gengur uppskeran því
tafalaust meðan veður ekki
hamlar.
Uppreisn í
Argentínu
k'.ershöfðingjar í landhernum, sem vikið
var frá, taldir standa að henni
Buenos Aires, 19. september, in, þ. e., að stjórn landsins fái
AP—NTB.
NOKKRIR herforingjar í argen-
tínska landhernum hafa gert upp
reisn og krafizt þess, að stjórn
Jose Maria Guido, forseta lands-
ins, verði þegar í stað leyst und-
an „einræði hersins“.
Juan Carlos Ongania, hershöfð
ingi, virðist standa í broddi fylk
ingar uppreisnarmanna og hefur
hann lýst því yfir í ræðu, að til-
gangur uppreisnarinnar sé að sjá
til þess að haldin verði þau lof-
orð, sem þjóðinni hafi verið gef-
Kosið um einn
lisfa í Alsír í dag
Algeirsborg, 19. sept., NTB.
Á MORGUN verður gengið til
þingkosninga í Alsír, þeirra
fyrstu frá því landið fékk sjálf-
stæði I júlí sl.
Aðeins einn listi er í fram-
boði, listi stjórnarnefndar Ben
Bella. Kjósa skal 196 fulltrúa á
þing, en á listanum eru aðeins
195 frambjóðendur, þar eð Boudi
af, varainnanríkisráðherra í
stjórnarnefndinni, hefur lýst yfir
andstöðu sinni við kosningarnar
og stjórnarnefndina.
Ben Bella hélt í kvöld ræðu,
þar sem hann hvatti kjósendur,
bMm
Mgrætt héra&smót
að Mán agarÖi
SÍÐASTLIÐINN sunnudag efndu
Sjálfstæðismenn Austur-Skafta-
fellss. til héraðsmóts að Mána-
garði. Mótið var mjög vel sótt,
þrátt fyrir óhagstætt veður og
fór hið bezta fram.
Samkomuna setti Egill Jóns-
son, ráðunautur og stjórnaði
henni síðan.
Dagskráin hófst með því, að
Kristinn Hallsson, óperusöngvari
söng einsöng, undirleik annaðist
Skúli Halldórsson, píanóleikari.
Þá flutti Jónas Pétursson, al-
þingismaður ræðú. Síðan söng
Þórunn Ólafsdóttir, söngkona
einsöng.
Þessu næst flutti Ingólfur Jóns
son, landbúnaðarráðherra, ræðu.
Að ræðu ráðherra lokinni lék
Skúli Halldórsson, píanóleikari
einleik á píanó. Að síðustu sungu
þau Kristinn Hallsson og Þórunn
Ólafsdóttir tvísöng.
Var ræðumönnum og listafólk-
inu mjög vel fagnað.
Lauk samkomunni síðan með
því að stíginn var dans fram eftir
nóttu.
um 6 og hálfa milljón, til að gera
borgaralega skyldu sína og greiða
atkvæði.
Aðalritari stjórnarnefndarinn-
ar, Mohammed Khider, og upp-
lýsingamálaráðherra bráðabirgða
stjórnarinnar, Mohammed Yazid
héldu einnig kosningaræður, og
tóku í sama streng.
Nokkurrar ólgu hefur gætt í
landinú undanfarna sólarhringa,
og hefur stjórnarnefndin ásakað
herstjóra 4. svæðis fyrir að reyna
að leggja liindrun í veg almenn-
ings í nágrenni Algeirsborgar og
Oran við kosningarnar, með því
að beita óguunum. Hafa herlið-
ar í frelsishernum verið beðnir
að skerast í leikinn, en í gær
tóku herstjórar 4. svæðis þorpið
Attaf herskildi, en það er
skammt frá Orleansville milli
hinna tveggja áðurnefndu borga.
Hið nýkjörna þing mun koma
saman 25. september og er það
kjörið til eins árs.
Tvær íslenzkar
f GÆR var opnuð í írlandi al-
þjóðleg kvikmyndasýning á veg-
um Evrópuráðsins. Þar voru m.a.
sýndar tvær íslenzkar kvikmynd
ir er nefnast „Slys“ og ,.Refur
gerir gren í urð“ eftir Ósvald
Knutsen. Er þetta í fyrsta sinni
sem íslenzkar kvikmyndir koma
fram á alþj óðlegri sýningu.
að starfa á lýðræðisgrundvelli.
I yfirlýsingu, sem uppreisnar-
menn hafa gefið út, er þess kraf-
izt, að yfirmaður hersins, Juan
Carlos Lorio, og yfirma'ður her-
foringjaráðsins, Bernardino Laba
yru, segi af sér.
í annarri yfirlýsingu segir, að
stjórnin hafi bundið endi á prent
frelsi í landinu, þar eð hún hafi
hindrað birtingu opinberra til-
kynninga frá Campo del Mayo,
en þar eru aðalstöðvar uppreisn-
armanna.
í Buenos Aires var allt með
kyrrð og ró í dag og leit helzt út
fyrir, að um væri að ræða deilu
uppreisnarmanna og stjórnarinn-
ar.
í gærkvöldi voru þrír herfor-
ingjar, Pascual Pistarini, Eduardo
Lucchesi og Julio Alsogaray settir
af. Hinn síðastnefndi er bróðir
efnahagsmálaráðherra landsins,
Alvaro Alsogaray, en hann hefur
átt mikilli andspyrnu að mæta
að undanförnu, þar eð hann hef-
ur beit sér fyrir sparnaði, sem
komið hefur hart niður á mörg-
um.
Alsogaray, hershöfðingi, var
yfirmaður Campo del Mayo, og
hafa hershöfðingjarnir þrír neit-
að að hlýða brottvikningartil-
skipuninni. Var það fyrir tilstilli
þeirra þriggja, að Ongania tók
við yfirstjórn í Campo del Mayo.
Efnt var til fundar stjórnar-
innar í dag, þar sem ástandið var
rætt. Þá var gefin út tilkynning
um að uppreisnin hefði verið
bæld niður, en fréttaritarar segja
enga staðfestingu hafa fengizt á
því.
7 % launahækkun
borgarstarfsm.
BORGARRÁÐ samþykkti á
fundi sínum á þriðjudag tillögu
viðræðunefndar um launakjör
starfsmanna Reykjavíkurborgar
um launakjörin, þannig að fast-
ráðnir starfsmenn fái launahækk-
un er nemi 7% af launum eins
og þau hafa verið á hverjum
tíma frá 1. júní sl. og gildi hækk-
unin frá þeim tíma. Um kaup-
hækkanir annarra starfsmajma
borgarinnar sé tekin afstaða. að
fengnum tillögum aðalendurskoð
anda.