Morgunblaðið - 20.09.1962, Blaðsíða 5

Fimmtudagur 20. sept. 1962
MOKCVNBLAÐ1Ð
FYRIR enda Svea-vegar í
Stokkhólmi stendur eitt hæsta
hús þeirrar borgar. Það er
Wenner-Gren Center, alþjóð-
leg miðstöð vísindatmanna,
sem reist var að tilhlutan
auðkýfingsins Axel Wenner-
Gren, sem lézt í Bandaríkj-
junum á sl. ári — og að
nokkru leyti fyrir gjafafé
hans. Byggingin er 23. hæðir.
aðallega skrifstofur vísinda-
manna og fræðimanna víðs-
vegar að úr heiminum, sem
rrwður gerir sér grein fyrir,
að þessi fallega bong er stór-
borg. Innan dyra var ekk/
síður fallegt, við vorum sein;
sé stödd í veizlusal vísinda-
mannanna, þar sem skreyting-
ar úr söngleiknum Aniara eft
ir Harry Martinssom og tón-
skáldið Karl-Birger Blom-
dahl prýddu veggina. Major-
inn var rétt í þessu að segja
frá miklum dansleik er þarna
hafði verið haldinn heligina
áður og taldi upp hverjir merk
ismenn þar hefðu verið. Allt
í einu þagnaði hann og sagði
— Já, þér eruð íslenzik, þá
megið þér til með að hitta
vinna að rannsóknum við
ýmsar sænskar vísindastofn-
anir. Andspænis háhýsinu ligg
ur í hálfhring fjö,gurra hæða
Klæðskerasaumuð föt
úr alullarefni frá kr.
2900,00. — Tekið á móti
fatnaði í kem. hreinsun.
Klæðaverzlun H. Andersen
& Sþn, Aðalstr. 16.
Nemandi
Nemandi óskast í vegg-
fóðrun og dúklagningu —
17 til 18 ára að aldri.
Upplýsingar í síma 33714.
fallið að gera nemandann
sjálfstæðan í hugsun og fær-
an um að aðlaiga sig nýjum
og breyttum aðstæðum. Á
hinn bóginn gæti fram-
kvæmdahlið kerfisins verið
með ýmsu móti, kennarar,
skólar og nemendur upp og
ofan, eins og gengi, og árang-
urinn eftir því.
Við ræddum um ísland og
Kaliforníu og það kom í Ijós
að áhugi hans á íslenzkum
málefnum er ekki aldeilis nýr
Sd fyrii þýðingu flngsins
fyrir íslendingn
sambýlishús, þar sem vísinda-
menn geta fengið leigðar í-
búðir með húsgögnum og
öllum búnaði.
Fyrir nokkru var blaða-
maður Morgunblaðsins stadd-
ur uppi á efstu hæð í Wenner-
Gren Center og spjallaði þar
við majór Molin, sem er þar
húsvörður. Það er í möng
horn að líta í svo stórri bygg-
ingu, þar sem viðskipti eiga
menn allra þjóðerna. Útsýni
yfir borgina er stórfenglegt
af þessum stað og nánast er
það eini staðurinn, þar sem
bandarískan prófessor, sem
býr hérna úti. Torsten L-und
heitir hann, prófessor við há-
skólann í Berkley, af sænsk-
um ættum en afskaplega á-
hugasamur um íslenzk mál-
efni. Við skulum vita, hvort
hann er ekki heima og þá
get ég sýnt yður eina af íbúð-
unúm okkar um leið. Hér búa
vísindamenn frá 25 þjóðum
og þeir sem hingað koma
þurfa ekki annað að hafa með
sér en tannbursta, hitt sjá-
um við um.
Og við gengum út til pró-
fessorsins bandaríska. Fyrir
utan húsið voru nokkur börn
að leik, gul, hvít og svört og
var greinilega glatt á hjalla.
Betur að þeim eldri kæmi svo
vel saman.
Það þarf ekki að orðlengja
frekar, að viðtokurnar hjá
hinum bandaríska íslandsvini
voru svo elskulegar, að áður
en varði var ég farin að snæða
þar kvöldverð. Majórinn, á-
hugalaus um íslenzik málefni,
fór, þegar hann hafði bent á
ágæti íbúðarinnar,
★
Torsten Lund dvaldist í Sví
þjóð í nokkra mánuði til þess
að kynna sér nýtt skólaikerfi
þar, en samkvæmt því verð-
ur níu ára kennsluskylda í
Svíþjóð, í stað sjö til átta ára
áður. Hann hafði ferðast um
landið þvert og endilangt og
einnig farið til Noregs og
Finnlands. Kvaðst prófessor
Lund hafa góða trú á hinu
nýja kerfi Svíanna. Aðspurð-
ur um hvað honum fyndist
um muninn á skólakerfi
Bandaríkjanna og Evrópu,
kvaðst prófessor Lund, hafa
meiri trú á bandaríska kerf-
inu. Taldi það betur til þess
af nálinni, því að liðnir eru
meira en þrír áratugir frá
því að hann skrifaði ritgerð
um menntamál hér á landi.
Fyrir nokkrum árum byrjaði
hann að lesa sér til um ís-
lenzku og er allvel kominn
niðri í málinu. Nokkur ís-
lenzku dagblöðin lágu á skrif
borðinu — hann kvaðst fá
þau hjá dr. Geir Guðnasyni
og Ástbjörgu konu hans, sem
einnig bjuggu í Wenner-Gren
einu íslenzku hjónin, en Dr.
Geir vann sl. ár við rann-
sóknir hjá Karolinsku stofn-
uninni.
Torsten Lund átti von á
konu sinni til Svíþjóðar þeg-
ar þetta var, og ætlaði held-
ur en ekki til Íslands í leið-
inni heim og hafa þar nokkra
daga viðdvöl. Oig það heit
efndu þau, korou hingað rétt
áður en prentaraverkfallið
skall á. Við hittum þau glöð
og reif á Hótel Borg. þá
höfðu þau leigt sér bíl og
ekið um nágrenni Reykjavík-
ur — ég hafði ekki aliþjóð-
legt ökuskírteini, sagði pró-
fessorinn kíminn, svo ég fór
og bar mig upp við lögregl-
una með þeirri árangri að ég
fékk að gangast undir dálítið
ökupróf og fékk út á það
tveggja daga ökuleyfi, sem
mig vantaði. Við ókum austur
fyrir fjall, fengum yndislegt
veður á Þingvöllum,, komum
til Selfoss, Eyrarbakka og
Stokkseyrar, þar sem ég heyri
að búi eitt ykkar bezta tón-
skáld og organisti, nú — og
svo keyptum við Hverabrauð
í Hveragerði, sem við ætlum
að reyna að komast með heim
— Þú ert að lesa íslenzk-
una, segjum við og bendum
á tímaritið, sem hann heldur
á. Hvernig gengur?
•— Svona sæmilega, ég þarf
að lesa málfræðina betur, hef
verið að reyna að læra málið
með því að lesa. Fyrsta dag-
blaðið sem ég sá var Þjóðvilj
inn — þar las ég einhver
ósköp af óhróðri um Banda-
ríkin, segir Lund og hlær,
það er ekki glæsileg mynd af
Bandaríkjunum sem þar get-
ur að líta. Morgunblaðið les
ég, þagar ég fæ það, hef sér-
staklega gaman af Lesbók-
Prófessorsfrúin. Eleanor, er
kennari við High School í
Berkely, fæst þar mest við
kennslu unglinga, 15-17 ára
sem eiga í erfiðleikum mieð
nám, en einnig við leiðrétt-
ingu á talgöllum nemenda.
— Er blökkum unglingu-m
leyfð skólavist með hvitum,
spyrjum við Eleanor.
— Já, þar er alger sa-m-
skólun.
— Og veldur þetta engum
erfiðleikum?
— Ekki erfiðleikum, et
hyggjast á fordómum í kyn-
þáttam-álum.. En þeim erfið-
leikum við unglinga, sem fyr-
ir hendi eru, kynnist ég nokk
uð sökum þess að ég á eink-
um við uhglinga, sem eiga í
vandræðum með nám og
valda óeðlilegri rö-skun á aga.
— Er þá reynt að hafa sam-
vinnu við foreldrana?
— Það fer nú nokkuð eftir
því, hvernig foreldrarnir
eru. Margir þessara unglinga
koma frá heimilum, þar sem
ýmis vandræði eru, drykkju-
skapur, skilnaðir og þess hátt-
ar og margir þeirra eru orðn-
ir bitrir vegna óeðlilegra
heimilis- og uppeldishátta.
Mikið af nemendum mínum
eru negrar, allt að tveim
þriðju hlutum. En um þá gild-
ir að nokkru leyti að upp á síð
kastið hefur fjöl-di negra
flykkzt til Kaliforníu frá Suð
urríkjunum. Þaðan koma ungl
in-garnir úr lélegum skólum,
hafa litla undirstöðumenntun
og megna alls ek-ki að fylgja
jafnöldrum sínum eftir, sem
fengið hafa fyllstu kennslu
frá upphafi.
Að lokum spyrju-m við Lund
— Hvenær var það sem þú
skrifaðir ritgerðina um
kennslumiál á Íslandi?
— Það var árið 1931 og
margt hefur nú breyzt síðan.
Áhugi minn á þessu efni vakn
aði einhverntíma seint á stúd-
entsárunum er ég heyrði saigt
frá ömmunum í sveitinni, sem
kenndu börnunum að lesa í
rökkrinu í baðstofunni — og
að öll börn urðu að vera læs.
áður en þau hófu skólagöngu
Upplýsingar mínar byggðust
allar á því sem ég gat náð
mér í af lesefni, því að land-
ið sá ég ekki fyrr en í febrú-
ar sl. að ég gat dvalizt hér
í vikutíma og skoðað skóla.
Annar er það bezta í þess-
ari grein að mínu áliti, þar
sem ég sagði um flugið — að
íslendingar yrðu sennilega
með fyrstu þjóðum til þess
að notfæra sér flugvélina sem
eitt helzta samigöngutæki inn-
an lands. Nú er mér sagt, að
Flugfélag íslands sé orðið
25 ára og haldi uppi flugi til
allra landshorna.
Við kveðjum þessa ágætu
vini okkar. Þau segjast hafa
fullan hug á að koma aftur
— að minnsta kosti Torsten
segir frúin og brosir, mér
sýnist hann á góðri leið með
að verða meiri íslendingur,
en nokjkyr innfæddur.
mbj.
Til sölu Opel Record
árgerð 1958, í fyrsta flokks
standi. Með útvarpi og mið
stöð. Uppl. í síma 3-6488
milli kl. 6—9 næstu kvöld.
Leiguíbúð
3ja til 5 herbergja íbúð
óskast til leigu frá 1. októ-
ber.
Kristján Fjeldsted.
Sími 23468.
Hjón með 1 barn
óska eftir 1—2 herb. íbúð.
Húshjálp og fyrirframgr.,
ef óskað er. Upplýsingar í
síma 33933.
Kona, sem vinnur úti,
óskar eftir 1—2 herb. íbúð,
helzt innan Hringbrautar.
Upplýsingar í síma 22150.

Rauðamöl
gott ofaníburðar- og upp-
fyllingarefni.
Vörubílastöðin Þróttur
Símar 11471—11474.
Ágæt strauvél
til söl-u með tækifæris-
verði. Uppl. í síma 37781.
Til sölu
sem ný Rolleiflex mynda-
vél. Til sýnis næstu daga
fyrir hádegi í Studio
Gests, Laufásvegi 18.
Karlmann
vantar gott fci-stofuher-
bergi, eða litla íbúð 1. okt.
helzt sem næst Miðbænum.
Tilb. sendist Mbl., merkt:
„7949“.
íbúð
Ung, reglusöm hjón óska
eftir 2ja herb. íbúð, helzt í
Austurbænum. Uppl. í síma
19658 milli kl. 9—5 og í
síma 15315 eftir kl. 5.
Húsnæði
Sumarbústaður í Mosfells-
sveit til leigu. Hitaveita og
rafmagn er í húsinu. Tilb.
sendist Mbl., merkt: Hita-
veita — 7952“.
Stór borðstofuhúsgögn
óskast til kaups. Uppl. í
síma 11040 í dag og á mörg
un.
Miðstöðvarketill
4—5 m með kynditæki ósk-
ast. Uppl, í síma 32557.
Kýr til sölu
Tvær úrvals kýr til sölu
strax. Hagstætt verð. Uppl.
í sím-a 14005.
A r H U G I Ð
að borið saman við útbreiðslu
er langtum ódýrara að auglýsa
i Morgunblaðiniu, en öðrum
blöðum.
AUCLÝSING
um lauscu logregluþjónsstöðui í Reykjavik
Nokkrar lögregluþjónsstöður í Reykjavík
eru lausar til umsóknar. Umsóknir skulu
ritaðar á þar til gerð eyðublöð, er fást
í skrifstofu minni og hjá lögreglustjórum
úti á landi.
Umsóknarfrestur er til 1. október n.k.
Lögreglustjórinn í Reykjavík,
18. september 1962.
Sigurjón Sigurðsson.
GABOOIM
— FfRIRLIGGJANDI —
Stærðir: 4x8 fet. — Þykktir: 16, 19 og 22 mm.
KRISTJÁN SIGGEIRSSON HF.
Laugavegi 13 — Sími 13879.
j — Bezt oð auglýsa i Morgunblaðinu —