Morgunblaðið - 18.11.1962, Síða 1
24 siður og
49. árgangur
259. tbl. — Sunnudagur 18. nóvember 1962
Prentsmiðja Morgunblaðsln* *
Sendimenn Kdbu undir-
bjuggu skemdarverk í USA
New York, 17. nóv. — (AP) —
• TALSMAÐIIB bandarísku
leynilögreglunnar, FBÍ, skýrði
frá því í dag, að handteknir hafi
yerið í New York þrír kúbansk-
Misheppnuð
tilrnun SAS
— segir Kristján
Cuðlaugsson
MBL. átti í gær tal við
Kristján Guðlaugsson stjórn-
arformann Loftleiða. „Við er-
um mjög rólegir," sagði Kristj
án, og mál SAS breytir engu
í okkar augum. Hér er um að
ræða mósheppnaða tilraunSAS
til þess að torvelda starfsemi
Loftleiða, en við höldum okk
ar striki og höfum engar á-
hyggjur. Við getum ekki ann
að gert en að votta SAS sam-
i úð okkar."
ir menn, sem gert hafi áætlanir
um skemdarverk í Bandaríkj-
unum. Fannst verulegt magn
vopna og skotfæra í fórum þeirra,
og gögn er sýndu, að þeir hafa
unnið að því að þjálfa til skemmd
arstarfsemi aðra landa sína, sem
búsettir eru í Bandaríkjunum,
en hliðhollir Castro.
Þrír menn úr sendinefnd Kúbu
hjá Sameinuðu þjóðunum eru við
mál þetta riðnir og var einn
þeirra handtekinn. Hinir tveir
njóta friðhelgi réttar erlendra
stjórnarerindreka og voru ekki
handteknir, enda þótt víst væri,
að þeir hefðu vopn og skotfæri
í fórum sínum. Bandaríkjastjórn
hefur hins vegar farið þess á leit,
að þeir verði sendir heim.
Hinir handteknu eru: Roberto
Santiesteban Casanova, 27 ára og
nýkominn til New York til þess
að taka sæti í sendinefnd Kúbu
hjá Sameinuðu þjóðunum. Hann
hafði ekki enn fengið skilríki er
kveða á um friðhelgi erlendra
sendimanna hjá SÞ. Marino Ant-
Hætta Norð-
menn við
Færeyjaflug?
Einkaskeyti til Mbl. frá Fær-
eyjum. 17. nóv.
Talsmaður norska flugfé-
lagsins Björum-fly sagði í við
tali við fréttamann færeyska
útvarpsins í dag, að félagið
neyðist til þess að breyta fyr-
irætlunum sínum um flugð
til Færeyja eða e.t.v. hætta
alveg við þær, þegar Flugfé-
lag íslands hefur ákveðið
flugferðir til Færeyja.
— Arge.
onio Esteban Del Carmen Suer-
ire Y Cabrera, 22 ára og Jose
Garci'a Orelanne, 42 ára, sem
sagður var reka verkstæði í New
York, þar sem vopn og skotfæri
fundust.
Talsmaður leyniþjónustunnar
segir ,að tíu menn aðrir, sem voru
við málið riðnir, hafi verið I
kvaddir til að bera vitni er rann
sókn fer fram í mál mannanna
þriggja. Hinir tveir fyrrgreindu
meðlimir sendinefndar Kúbu, eru
Jose Gomez Abad, 21 árs og tví-
tug kona hans, Elsa. Þau eru sögð
hafa komið vopnum og skotfær-
um til Garcia, en hann og Sueiro
eiga að baki langan feril í þágu
stuðningsmanna Castros í New
York.
Þegar Santiesteban Casanova
var handtekinn bar hann á sér
hlaðna skammbyssu. Hann veitti
öflugt viðnám er hann var hand—
tekinn og reyndi m. a. að gleypa
bréfmiða, rneð uppskriftum að
sprengiefni, sem hann hafði í fór-
um sínum.
Morgunblaðið hefur átt1
samtal við Áka Jakobs-
son, fyrrum ráðherra,
og birtist það á bls. 10
og 15 í blaðinu í dag. í
samtalinu segir þessi
fyrrum forystumaður
íslenzkra kommúnista
m.a. frá störfum sínum
í kommúnistaflokkn-
um, og má ætla að
margir hafi hug á að
kynnast þeim og öðru
sem á daga hans hefur
drifið.
SAS hefur
ekki bcðið
nm aðstoð
BML. átti í gær stutt sam-
tal við sendiherra Svía á
íslandi, August von Hart-
mansdorff. Sagði sendi-
herrann að honum hefði á
föstudagskvöldið borizt
skeyti frá upplýsingadeild
sænska utanríkisráðuneyt-
isins, þar sem honum hefði
verið greint frá því að
ríkisstjórnir Svíþjóðar,
Noregs og Danmerkur
hefðu haft samband sín á
milli vegna SAS-málsins,
svo og við forráðamenn
SAS til þess að kynna sér
áform félagsins. — Sendi-
herrann sagði að stjórn
SAS hefði ekki farið þess
á leit við ríkisstjórnir
Norðurlanda að fá frá
þeim „diplomatiska“ að-
stoð í málinu.
á>-
Könnunarflugi yfirKúbu haldið áfram
þar tíl Castro fellst á eflirlil
segir Castro að þess megi vænta Castro ítrekar, að stjórn hans
Washington, 17. nóv.
— (AP-NTB-Reuter)
UPPLÝST var af hálfu handa
ríska utanríkisráðuneytisins /umr s*num’ tær verði fyr-
síðdegis í gær, að Bandaríkja-
stjórn muni halda áfram
könnunarflugi yfir Kúbu, þar
til stjórn Fidels Castro hefur
tekið upp aðra stefnu, varð-
andi eftirlit með brottflutn-
ingi árásarvopna frá eynni. —
Kveðst Bandaríkjastjórn að
sjálfsögðu gera nauðsynlegar
ráðstafanir til varnar flugvél-
ír arasum, svo
hefur boðað.
sem Castro
Þessi yfirlýsing utanríkisráðu-
neytisins er svar við bréfi því frá
Fidel Castro til U Thant, fram-
kvæmdastjóra Sameinuðu þjóð-
anna, sem birt var í aðalstöðvun-
um í New York í gær. — Þar
Þeir stirðna af hræðslu"
segja kínverskir kommúnistar
að hver sú flugvél, sem brjóti
lofthelgi Kúbu verði skotin nið-
ur. Segir hann bandarískar flug-
vélar fljúga daglega og oft á dag
inn yfir Kúbu, Ijósmyndir hafi
ekki aðeins verið teknar af eld-
flaugastöðvunum, sem verið sé
að rífa niður, heldur hafi hver
þumlungur eyjarinnar verið ljós
myndaður af bandarískum könn-
unarflugvélum.
• Fellst aldrei á eftirlit
Castro kveðst hafa gert allt,
sem í hans valdi standi, til þess
að koma í veg fyrir árekstra, í
líkingu við það, er U-2 flugvél
in var skotin niður 27. okt. sl.,
en nú sé þolinmæði hans á þrot
um. Hann hafi margsinnis varað
við þessu könnunarflugi, ekki
sízt með hliðsjón af þeim við-
ræðum, sem nú standi yfir, til
friðsamlegrar lausnar deilu stór'
veldanna — og hann leggur jafn
framt áherzlu á, að um fullveldi
kúbönsku þjóðarinnar og kúb-
anskt landssvæði verði aldrei
unnt að semja.
muni aldrei fallast á eftirlit á
kúbönsku landi, hvorki eftirlit
einnar þjóðar né alþjóðlegt eft-
irlit. Hann ítrekar einnig kröfu
sýna um, að Bandaríkjamenn
rými flotastöðina í Quantanamo.
• Eitt svar
Bandarísku stóðblöðin „New
York Times“ og „New York Her
ald Tribune" ræða í dag hótanir
Castros um að skjóta niður banda
rískar könnunarflugvélar — og
eru á einu máli um að svar Banda
ríkjamanna geti í slíku tilfelli að
eins orðið á einn veg. New York
Times segir í ritstjómrgrein, að
Castro og vinir hans hljóti að
vita, að um margar leiðir sé að
velja til varnar könnunarflugvél
um og þær verði notaðar. Hljóti
að verða öllum fyrir beztu, að
Castro fallist á eftirlit með því
að vopnin verði flutt frá Kúbu —
hann hafi sjálfur komið sér í þá
úlfakreppu, sem hann sé nú í og
geti ekki látið, sem ekkert hafi
gerzt með því að tala fjálgum
orðum um fullveldi Kúbu og sjálf
stæði.
Framlh. á bls. 2.
Hong Kong, 17. nóv.
— NTB-AFP —
ENN hefur kínverski komxn-
únistaflokkurinn gert óbeina
árás á sovézka kommúnista-
flokkinn — í þetta sinn með
langri grein í tímaritinu
„Rauði fáninn“. Segja stjórn-
málafréttaritarar í Hong
Kong, að greinin sé greini-
leg sókn kínverska alþýðulýð
veldisins í viðleitninni til
þess að taka forystu í hiniun
kommúniska heimi.
# Tímaritið „Rauði fáninn"
er gefið út af miðstjórn kin-
verska kommúnistaflokksins og
í 5000 orða ritstjórnargrein seg-
ir, að kommúnistar allra landa
heims verði að halda fast við þá
stefnu, að hinar marxísk-lenín-
ísku kennisetningar séu hið eina
sanna hugmyndafræðilega vopn
— og jafnframt beri þeim að
fullkomna baráttuaðferðir sínar
í þeirri stéttabaráttu, sem taki
til heimsins alls.
Forystumönnum Sovétríkj-
anna eru veittar nafngiftirnar
„nútíma endurskoðunarsinnar"
og „títóistar" og í greininni er
fordæmd stefna friðsamlegrar
samúðar.
í greininni segir m.a.: „Sjái
kommúnistar ekki, að heimsvelda
stefnan og afturhaldsöfl hinna
einstöku landa eru í eðli sínu
veik, þótt þau beri merki styrk-
leika hið ytra, munu kommún-
istar Verða hvikulir í baráttu
sinni, þeir munu hika við að
berjast til sigurs í baráttu, sem
þeir geta raunverulega unnið“.
Þessi athugasemd þykir ein-
dregin ábending til kommúnista
um mat Kínverja á afstöðu Sov-
étstjórnarinnar í deilunni um
Kúbu.
• Birt I öllum dagblöðum
í Feking
1 Reuters-frétt frá Peking
segir, að þótt ekki sé enn hafin
sala á þessu tímaritshefti „Rauða
fánans“, hafi flest dagblöðin í
Peking birt greinina, ásamt rit-
stjórnargreininni, sem „Dagblað
lþjóðarinnar“ birti á fimmtudag.
Báðar þykja greinarnar ljós
Framh. á bls. 23.
Neita að boða
samúðarverkfall
S AMNIN G ANEFND sjómanna í síldveiðideilunni hefur
óskað eftir því við sjómannafélögin, að þau lýsi yfir sam-
úðarverkfalli á öllum fiskibátum vegna verkfalls á síld-
veiðibátum.
Niðurstaða þessarar málaleitunar varð sú, að sjómenn
hafa neitað að boða samuðarverkfall, alls staðar nema í
Hafnarfirði.
Þar varð samúðarverkfallinu þó aflýst, en það átti að
koma til framkvæmda í gærkvöldi.