Morgunblaðið - 05.01.1963, Blaðsíða 3

Lau'gardalur 5. janúar 1963
MORGTJ'NBLAÐIÐ
3
I SJÚKRAHÚSINU á Patreks
firði liggja nokkrir erlendjr
sjómenn. Um jólin brá ég mér
í stutta heimsókn til þeirra.
Fyrst hitti ég að máli Giint-
her Thielke, matsvein af
þýzka togaranum Freiburg frá
Bremerhaven. Hann var lagð-
ur hnífi föstudaginn 21. des.,
er skipið var statt í Patreks-
höfn. Honum segist svo frá:
— Ég er fseddur 5. okt. 1931
í Cuxhaven, þar er einnig
heimili mitt og kona. Við eig-
um tvö börn.
Ég er búinn að vera mat-
sveinn á togurum í um það
bil 1 ár. Fram að þeim tíma
starfaði ég aðallega við köfun
á eftirlits og sjúkraskipinu
Giinther Thielke, matsveinn, sem sendi eftir kjöti, en fékk
hnífsstungu í staðinn.
Neitaði að ná í kjðtið
Stakk kokkinn hnífi þess í staö
Meerkatze. Fyrir rúmu ári
varð ég fyrir því óhappi að
festast í sokknu flaki söm við
vorum að sprengja í mynni
Elbe. Var ég fastur 1 flakinu
í 8 klukkustundir, eða þangað
til björgunarmönnum tókst að
ná mér upp. Síðan hefi ég
ekki kafað.
— Hvernig atvikaðist það
að þú varst lagður hnífi á
föstudagskvöldið?
— Mér er það eiginlega ekki
ljóst. Ég hafði gert mér far
um að hafa sem minnst af-
skipti af háseta þeim, er hér
er um að ræða, enda hafði
hann áður sýnt fyrirrennur-
um mínum yfirgang, með
þeim afleiðingum að þéir fóru
af skipinu.
Þennan morgun var kæli-
skápur við eldhús í ólagi.
Þurfti ég því að fá mann hjá
bátsmanni til að sækja fyrir
mig kjöt fram í skipið. Var
umræddum manni fengið það
verk, en hann neitaði, og var
því annar sendur 1 hans stað.
Þegar hann svo mætti í borð-
sal kl. 12 lét ég orð falla á þá
leið, að eiginlega ætti hann
ekki að fá mat, þar sem hann
hefði óhlýðnast fyrirskipun-
um. Var ekkert meira um það
rætt. En mér var aftur á móti
sagt, að hann hefði að lokinni
máltíð haft á orði að reka hníf
í mig þá um daginn.
Um kl 18.30, en við vorum
þá fyrir nokkru komnir hing-
að til Patreksfjarðar og höfð-
um kveikt á einu kerti að-
ventukransinum ( en það er
siður okkar Þjóðverja að
kveikja daglega á einu kerti
á dag út aðventuna), kom há-
seti þessi í eldhúsið og krafð-
ist þess að fá mat sinn strax.
Sagði ég honum, að hann yrði
að bíða þangað til maturinn
væri til og aðrir skipverjar
færu að borða. Óskaði ég einn
ig eftir því, að hann færi burt
úr eldhúsinu. Brá hann þá
eldsnöggt flatningshnífi, sem
hann hafði falið inni á sér.
Var lagið svo snöggt, að ég
tel mig ekki hafa fundið neitt
til sársauka, en sá aftur á
móti að jakki minn litaðist
tafarlaust blóði. Hafði lagið
komið rétt fyrir neðan við-
bein vinstra megin. í sömu
andrá kom skipstjóri og stöðv
aði frekari árásir, en þá hafði
hann aftur mundað hnífinn
og stefndi neðar á brjóstið.
Læknir var síðan sóttur án
tafar og ég fluttur á sjúkra-
hús, þar sem gert var að sár-
inu. Lungað hafði særzt. En
allt fór betur en áhorfðist í
fyrstu.
— Hvernig stendur á því að
svona menn eru ekki reknir
úr skipsrúmi, þegar um end-
urtekin ofbeldisverk er að
ræða að þeirra hálfu?
— Mannekla er mjög mikil
á þýzka togaraflotanum. Upp
á síðkastið hefir fjöldi Spán-
verja, ítala, Libanonmanna
o. fl. verið ráðnir á þýzku
togarana og við fiskiðnaðinn.
Eru því þýzkir sjómenn ekki
reknir í land fyrr en fullreynt
er, að þeir séu ónothæfir.
Næst verður á vegi minum
stýrimaður af þýzka togaran-
um Hans Bosch.
Hann er fæddur 28. fébr.
1934 og búsettur í Bremer-
haven, kvæntur og á tvö börn.
Hefir verið stýrimaður frá
1953 og vonast til að verða
skipstjóri á næstunni. Hann
segir svo frá:
— Við vorum að veiðum
vestur í Víkurál. Veður var
mjög slæmt. Eg var á leið á
stjórnpall, nánar tiltekið í
stiganum upp í brúna, þegar
sjór reið yfir skipið. Þrýstist
hnéð að einni stigariminni og
brotnaði hnéskelin í fjóra
hluta, og varð því eins og lítil
jólastjarna. Læknirinn hérna
skar upp hnéð og spengdi
brotin saman. öll launin sem
ég hlaut fyrir þetta voru 10
körfur af fiski og gersamlega
ónýtt troll.
í sömu stofu liggur einnig
gamall enskur togarasjómað-
ur af togaranum Port Vale.
Hann er 66 ára að aldri og var
skipstjóri á togurum frá 1929
til 60, en vinnur nú sem há-
seti. Hann heitir William
Leitch. Var lagður inn á
sjúkrahús vegna sjúkleika í
handleggjum.
Við spyrjum, hvernig þeim
hafi líkað að liggja á sjúkra-
húsinu. Allir ljúka upp einum
munni um, að betri þjónustu
á sjúkrahúsi gætu þeir ekki
hugsað sér. Báðu þeir um að
skila bezta þakklæti til sjúkra
hússlæknisins Kristjáns Sig-
urðssonar, hjúkrunarfólks og
alls starfsfólksins.
Gangur sjúkrahússins var
skemmtilega og smekklega
skreyttur fyrir jólin nú eins
og endranær.
— Trausti.
Stýrimaðurinn af þýzka togaranum Hans Bosch.
Xy'NAIShnilor IV SVSOhnútor SnjóÁoma > 06/ V Skúrir K Þrumur mss KuUoshit ^ HiUskit H Hmi L Lmoi

Á BRETLANDSEYJUM er
veður nú stillt Og frostlaust,
en viða snjómugga eða
slydda. Hér á landi er stillu-
veður og víða bjartviðri en
allmikið frost í innsveitum.
Um hádegi í gær var 14 st.
frost á Akureyri eða 11 st.
kaldara en í Reykjavík.
Möðrudal var meira að segja
25 st. frost, enda logn og
heiðríkja. Yfir NV-Grænlandi
er grunn lægð á hreyfingu
austur eftir, og gæti því dreg-
ið til norðvestanáttar hér á
landi í kvöld eða á morgun.
FjöEmenn útför frú Helgu
l\lagnúsdóttur Ijósmóöur
REYKJUM, 2. jan. — f dag var
jarðsett að Lágafelli frú Helga
Magnúsdóttir, ljósmóðir frá Lax-
nesi. Jarðarförin var óvenju fjöl-
menn, enda vinsældir hinnar
látnu geysimiklar fyrir margra
hluta sakir. Fyrir utan umsvifa-
mikla búsýslu, lengst af með
ljósmóðurstörfum, tók hún mjög
virkan þátt í félags- og menn-
ingarmálum sveitar sinnar, á-
samt merkilegum ræktunar- og
mannúðarmálum. Hún var einn
af stofnendum sjúkrasamlagsins
hér í sveit og í stjórn þess til
dauðadags. Þetta þótti djarft
fyrirtæki á kreppuárunum, en
forustan bilaði hvergi og fjár-
hagsgrundvöllur samlagsins var
tryggður á mjög óvenjulegan en
glæsilegan hátt og afkoma þess
ágæt enn í dag.
Einstakur dugnaður og áræði
ljósmóðurinnar í vetrarferðum á
hestum var mj'ög rómaður af öll
um sem til þekktu, enda áttu
þau hjón, Einar Björnsson og
hún, ávallt vel fóðraða og
trausta gæðinga.
Á þeim bæjum, sem þessi h;
hafa búið, ber trjágarður me
um smekkvísi og ræktarsemi
jarðargróður.
Sóknarpresturinn jarðsetti og
kirkjukór Lágafellssóknar söng
undir stjórn Hjalta Þórðarsonar,
Sigurður Ólafsson söng við und
irleik organistans. Nánustu vinir
báru kistuna úr kirkju en hrepps
nefnd og húsnefnd félagsheimil
isins síðasta spölinn að gröfinni
— J.
STAKSTEIIVAR
íslenzka krcna
í erlendum bönkum
Morgunblaðinu barst nýlega
bréf frá íslendingi í Danmorku,
þar sem m. a. var rætt um gjald-
eyrisástandið þar og i Noregi.
Kemst bréfritarinn m. a. að orði
á þessa leið:
„Gjaldeyrislega eru Danir að
verða illa settir. Þeir eiga naum-
ast gjaldeyri til eins mánaðar
vörukaupa og sama er um Norð-
mennina að segja. Hins vegar
eiga Islendingar og Svíar gjald-
eyrissjóði til þriggja mánaða
vörukaupa. Einhvern tima hefðu
þetta þótt tíðindi og þetta eru
sannarlega tíðindi. Nú er islenzk
króna keypt í öllum bönkum
hér í Danmörku. Það er alveg
nýtt fyrirbæri.
Hér er mikil dýrtíð, það er
eins og var á árum vinstri stjórn
arinnar heima. Samningar verka-
manna og atvinnurekenda renna
út í vor og er búizt við miklum
kaupkröfum, svo allar líkur eru
á vaxandi verðbólgu í Dan-
mörku“.
Vill taka upp
hægri akstur
Bréfritarinn heldur áfram og
kemst þá m. a. að orði á þessa
leið:
„Á einu máli hef ég mikinn
áhuga, sem ég tel brýna nauðsyn
bera til að leyst verði heima á
íslandi, það er að horfið verði
frá vinstri akstri og tekinn upp
hægri akstur. Svíar eru nú
ákveðnir í að breyta hjá sér. Við
eigum lika að taka upp hægri
akstur eins og allar Evrópu-
þjóðir nema Bretar. Eins og aðr-
ar þjóðir munu íslendingar í vax
andi mæli taka bílinn sinn og
ferðast út í hinn stóra heim og
aka sjálfir. Það væri alveg út
í bláinn að halda í vinstri akst-
urinn. Það gerir þjóðinni aðeins
erfiðara um vik um samskipti við
aðrar þjóðir. Það er alveg nóg
fyrir okkur að þurfa að læra mál
allra annarra þjóða, þó við þurf
um ekki líka að læra umferðar-
reglur þeirra.
Stokkið yfir mörg stig
Það er dálítið skritið að við
skulum hafa stokkið yfir mörg
stig í samgöngumálum, sem önn
ur þjóðfélög hafa þurft að ganga
í gegnum. Á ég þar við hjólreiða
stigið, sporvagna- og jámbrauta-
stigið. Við fórum beint yfir í
bílaakstur og flugvélar og meg-
um þakka guði okkar fyrir. Hall
inn á sporvögnum Kaupmanna-
hafnar var nálega 40 milljónir
danskra króna á sl. ári. Rikis-
járnbrautimar em lika reknar
með miklum halla. Nú á að fara
að leggja sporvagna hér niður að
mestu leyti og taka upp stóra al-
menningsvagna eins og heima.
Svipuð saga er að gerast i Sví-
þjóð. Þar eiga allir sporvagnar að
vera horfnir 1967 eða eftir fimm
ár. Við völdum bílana, góðu
heilli, heima á íslandi og þar
með vegina. En við höfum van-
rækt þá um of. Okkur ber skylda
til að byggja upp sæmilegt ak-
vegakerfi um Iandið“.
„Viðreisnarkrónan“
Framsóknarmenn þykjast
ekkert vita um hið aukna traust
íslenzku krónunnar. Þeir tala
þvert á móti seinast í gær í háðs
tón um „viðreisnarkrónuna“. Það
þykir þeim slæm króna En
hvernig skildu þeir og vinstri
stjóra þeirra við vesalings ís-
lenzku krónuna? Hún lá hjálpar
vana í svaðinu, enginn vildi við
henni líta og hún fékkst hvergi
skráð, enginn vildi kaupa hana
og íslenzka ríkið var firrt láns-
trausti og heiðri utan lands sem
innan. Þannig var viðskilnaður
Framsóknarmanna og vinstri
stjómar þeirra.