Morgunblaðið - 05.01.1963, Blaðsíða 8

8
MORGUNBLAÐIÐ
Laugardagur 5. Janúar 1963
Kortið sýnir bina löngn leið, sem Rússarnir 32 fóru frá heimaþorpi sínu Chernogorsk í Síberíu
til Moskvu. Ferðin varð til einskis, því að utanr íkisráðuneyti Sovétríkjanna sendi þá aftur heim
til Chernogorsk.
Sendir aftur til Síberíu
Rússarnir, sem leituðu hælis í sendiráði
USA í Moskvu i gær, á heimleið
CTANRÍKISRÁÐUNEYTI
Sovétrikjanna skýrði banda-
ríska sendiráðinu í Moskvu
frá því í gær, að Rússarnir
32, sem flýðu á náðir sendi-
ráðsins á fimmtudaginn vegna
trúarofsókna, væru nú á leið
til hehnaþorps síns í Síberíu
með járnbrautarlest. — Sagði
fulltrúi utanríkisráðuneytis-
ins, að fólkið hefði lagt af
stað heimleiðis á fimmtudags-
kvöldið, en áður hefði verið
farið með það í skemmtiferð
um Moskvu.
Eins og skýrt var frá í
blaðinu í gær kom rússneska
fólkið, sem er kristinnar trú-
ar, til sendiráðs Bandaríkj-
anna í Moskvu á fimmtudag
eftir að hafa ferðazt fjóra
daga með járnbrautarlest frá
heimaþorpi sínu, Chernogorsk
í Síberíu. Fólkið kvartaði sár-
an undan því í sendiráðinu, að
það fengi ekki að hafa trú
sína í friði og yrði fyrir of-
sóknum hennar vegna. Fór sá,
sem hafði orð fyrir fólkinu,
þess á leit við bandaríska
sendiráðið, að það veitti því
aðstoð til þess að komast úr
landi.
Bandarískt sendiráð á rúss-
neskri grund hefur lögum
samkvæmt hvorki heimild til
þess að skjóta skjólshúsi yfir
rússneska borgara, né veita
þeim aðstoð við að komast úr
landi. Var því ekki um annað
að ræða fyrir sendiherra
Bandaríkjanna, en tilkynna
utanrikisráðuneyti Sovétríkj-
anna komu fólksins til sendi-
ráðsins. Sendi utanríkisráðu-
neytið að vörmu spori bifreið
til þess að sækja fólkið og
eftir mikið þóf fékkst það til
þess að yfirgefa bandaríska
sendiráðið. Áður en fólkið
fór úr sendiráðinu beindi
sendiherrann þeim tilmælum
til utanríkisráðuneytisins að
fólkinu yrði ekkert mein gert
og var því lofað.
Eins og áður segir hefur
fólkið, sem lagði svo mikið
á sig til þess að komast frá
Rússlandi verið sent aftur til
heimkynna sinna í Síberíu.
Ingimundur Hallgrímsson
í Litla-Hvammi
Fæddur 6. september 1875.
Dáinn 15. desember 1962
HÚN kom ekki að óvöru, til vina
og kunningja, fréttin um andlát
Ingimundar Hallgrímssonar, því
segja má að líf hans hafi verið
að fjara út hægt og hægt síðustu
vikumar. Aldurinn var orðinn
hár, ævikvöldið lagst að með
þunga sínum; vinnukraftur þorr-
inn og augun gegndu ekki leng-
ur hlutverki sínu. Kunningjamir
fögnuðu því fréttinni fremur en
hitt. En í huganum sækja minn-
ingar margar og góðar um þenn-
an trygglynda drengskaparmann.
Ingimundur fæddist í Reykja-
vík en fluttist tveggja ára aust-
ur í Biskupstungur, fyrst að
Tjörn til Bjama Hallgrimssonar,
sem þá bjó þar, og seinna varð
tengdafaðir hans. En frá átta ára
aldri ólst hann upp í Bræðra-
tungu, hjá Þuríði Pálsdóttur og
manni hennar Þorleifi Þórðar-
syni. Fóm þau hjón með Ingi-
mund sem væri hann sonur
þeirra. „Ég fann aldrei annað
en að ég væri eitt af systkinun-
um“, sagði hann er slíkt bar í
tal. Ingimundur mun því hafa átt
betri æsku en títt var um vanda-
laus böm þeirrar tíðar. Og vin-
áttan hélzt til æviloka hvers eins.
Hallgrímur faðir Ingimundar
var sonur Guðmundar Guð-
mundssonar, bónda að Brekku í
Biskupstungum og konu hans,
Helgu Jónsdóttur. Vom þau hjón
talin mjög merk á sinni tíð, og
Guðmundur talinn hafa fjöl-
iþættar gáfur og sérstæðar. Hall-
grímur, sonur þeirra var gáfu-
maður, laginn til handa og lipur-
menni, að sögn samtíðamanna.
Kona hans og móðir Ingimund-
ar var Þórey Ingimundardóttir,
frá Efri-Reykjum. Hún lærði
ljósmóðurfræði og lánaðist starf-
ið vel.
Vorið 1888 fluttu þau hjón
Hallgrímur og Þórey alfarin til
Ameríku, Canada, þau treystust
ekki til að sjá sér farborða hér
með barnahópinn og flúðu því,
sem fleiri á þeim harðindaámm
frá landinu kalda og „kostarýra",
til landa allsnægtanna, eins og
„agentarnir“ vildu byggja þau
fjarlægu lönd upp í huga hinn-
ar fátæku íslenzku alþýðu. Þau
hjón fóm með þrjú böm sín,
fjögur urðu eftir. Hugmyndin var
að þau kæmu seinna, þegar úr
raknaði fyrir foreldmnum. Ári
seinna sendu þau Helgu dóttur-
inni farareyri. Hún var þá um
fermingaraldur og hlýddi kall-
inu. En bræðurnir þrír fóm ekki
þegar þeim gafst tækifærið, þó
foreldrum væri þá farið að líða
sæmilega og hagur þeirra færi
batnandi úti í hinum stóra heimi.
Sem fyrr segir ólst Ingimund-
ur upp í Tungu; hinir bræðumir:
Þórgrímur á Drumboddsstöðum
(austurbæ), Kristján í Kjarn-
holtum. Þeim leið öllum vel í
uppvextinum, og enginn vildi
hverfa frá landinu sínu. Þeir
síðarnefndu dóu báðir í blóma
lífsins, efnismenn og vel látnir.
Ingimundur hafði lengi, eða
lengst af samband við fjölskyld-
una, vestanhafs, en aldrei flökr-
aði að honum að flytja þangað,
þótt hann fengi. áskoranir. Hann
kaus heldur að brjóta sér land
til bús hér en í annarri heimsálfu.
Árið 1901 kvæntist hann Mar-
gréti dóttur Bjarna Hallgríms-
sonar, sem fyrr getur á Tjörn,
en nú hafði flutzt búferlum að
Króki í Eystritungu. Hún var
kona hæglát, myndarleg í sjón
og raun og mjög söngvin og
söngelsk eins og margir í ætt-
inni og þar á meðal systur
hennar.
Þau ungu hjónin settust að í
Reykjavík. Þó efni væru engin
eða lítil og erfitt um atvinnu
á þeim árum, komust þau af.
Setti og Ingimundur sig aldrei
úr færi ef vinna bauðst, hvort
heldur var til sjós eða lands. En
eftir fárra ára sambúð missti
hann konu sína frá tveimur smá
börnum. Varð hann þá að koma
börnunum fyrir. Fór dóttirin til
frændfólks síns að Króki, en
drengurinn komst á gott heimili í
Framhald á bls. 13.
Bjarnfríður Maron
F. 31. marz 1880 — D. 31. des. 1962
í DAG fer fram útför frú Bjarn-
fríðar Maron á Bíldudal, en þar
lézt hún á gamlársdag nærri 83
ára að aldri.
Fædd var Bjamfríður hinn 31.
marz 1880 að Neðri-Gufudal í
Gufudalshreppi. Poreldrar henn-
ar voru þau, Sigurður Jónsson
bóndi þar, Brandssonar bónda
Jónssonar í Ásgarði, og síðari
kona hans Hallifríður Bijama-
dóttir Hallssonar bónda í Tungu
á Langadalsströnd. Var hún
grein af þróttmiklum vestfirsk-
um stofni og bar þess glöggt
merki.
Árið 1884 fluttist hún með for-
eldrum sínum að Hóli í Bíldu-
dal ,en missti föður sinn skömmu
síðar. Dvelst eftir það með móð-
ur sinni ýmist á Bakka í Ketil-
dalaíhreppi eða á Bíldudal, en
þar tekur hún sér bólfestu um
fermingu og dvaldi þar jafnan
síðan. Hafði hún á þessum ár-
um fengið þá eldskím í hörðum
skóla lífsins, sem skóp henni
kjark og þol til að brjótast á-
fram úr fátæfkt til betri kjara,
en almennt þekktust hjá föður-
leysingjum á þeim tíma. Nam
hún ung klæðskeriðn, er hún
stundaði meginhluta ævinnar
samfara öðrum störfum. Bar
allt handbragð hennar vott um
vandvirkni og kunnáttu á því
sviði.
Hinn 29. júhí 1922 giftist hún
Jóni J. Maron, sem þá var verk-
stjóri á Bíldudal og síðar út-
gerðarmaður og kaupmaður þar.
Bjuggu þau þar saman í farsælu
hjónabandi þar til hann andaðist
á Nýársdag 1960. Var Bjarnfríð-
ur seinni kona hans. Hafði fyrri
kona Jóns fallið nærri fjórum
ámm áður fyrir veldi „Hvíta-
dauða“, sem á þeim árum kvist-
aði marga grein af meiði lífsins
þar vestra, m.a. yngri son hjón-
anna, og hinn eldri nokkru síð-
ar, eftir að hafa dvalið árum
saman á heilsuhælum innan-
lands og utan. Var það þung
raun heimilisföður, að sjá þann-
ig á bak konu og börnum, en
ganga sjálfur aldrei heill til skóg-
ar. Var Bjarnfríður honum þá
og alla ævi síðan frábær félagi
og vinur, tók ekki aðeins á sínar
herðar meira en helming byrð-
arinnar heldur gaf honum og
þrek til að bera hinn hlutann.
Persónulega kynntist ég Bjarn-
fríði ekki mikið fyrr en árið
1937, en eftir það var ég tíður
gestur á heimili þeirra hjóna
jafnt nótt sem dag. Margar stund
ir sátum við öll saman og rædd-
um landsmál og atvinnumál og
oft lengi nætur, var Jón, svo
sem kunnugt er, þar framámað-
ur um áratugi og fylgdi konan
honum þar fast að málum, sem
á öðrum vettvangi. Átti ég þar
jafnan mikilli vináttu og trausti
að fagna, og eru margar þær
stundir mér ógleymanlegar.
Þeim hjónum Jóni og Bjam-
fríði varð ekki barná auðið, en
á heimili þeirra kom þangað ungl
ingsstúlka Inga Sigurðardóttir
til náms hjá húsmóðurinni, og
fór hún ei þaðan aftur, fyrr en
hún hafði giftst Jóni G. Jóns-
syni hreppstjóra á Bildudal og
sjálf eignast þar heimili. Reynd-
ist hún þeim hjónum jafnan
sem bezta dóttir. Flntti Bjafn-
fríður til þeirra hjó:._ ’tir míssi
manns síns, og lifði þar ui ævi-
loka við óvenjulega umhyggju
þeirra beggja. Var það henni
mikil gæfa, að geta átt slíkan
griðastað, þegar kraftarnir voru
þrotnir.
Bjarnfríður var bráðvel gef-
in kona, las mikið alla ævi og
svo stálminnug allt fram á síð-
ustu stundu, að undrun sætti. í
meira en þrjá aldarfjórðunga
lifði hún með Bílddælingum og
deildi með þeim kjörum. Hún
lifði sem barn og unglingur
forna frægð staðarins, þegar
þetta litla þorp var betur þekkt
utanlands og innan fyrir óvenju
lega þróittmikið athafnalíf en
flest önnur þofp á landinu. Hún
lifði sem fullvaxta kona, að sjá
hnignun þess, alla leið ofan í sár-
ustu örbirgð, og hún lifði einnig,
að sjá það rísa á ný til vel-
megunar, og verða beinn þátt-
takandi í þeirri viðreisn. Enginn
blettur á landinu átti sterkari
ítök í sál hennar, og engum öðr-
um bað hún meiri blessunar.
Þar valdi hún sér þrjár álnir
af mold að hvílast í við hlið
vinarins, sem hún elskaði og virti
því meir, sem árin liðu, og sem
hún fórnaði öllu sínu lifi og um-
hyggju.
Róleg og æðrulaust endaði hún
langa og merka ævi á síðasta
degi ársins, sendi kveðju sína
og blessun til vina og vanda-
manna, sjálf var hún þess full-
viss, að með nýju ári opnuðust
henni nýjir og betri heimar, þar
sem hún á ný fengi að vera sam-
vistum við vininn, sem á undan
var genginn.
Þeim hjónum Ingu og Jóni
hreppstjóra og syni þeirra flyt
ég djúpa samúð og þakklæti fyr
ir alla þá umhyggju og blíðu,
sem þau auðsýndu Bjarnfríði all-
ar stundir, og sem gerði ævi
kvöld hennar svo milt og fag-
urt. Þakklæti mitt til hennar,
sem molduð er í dag, fyrir marg-
ar stundir á heimili hennar, sem
geymast sem perlur í minninga-
safni margbreytilegrar ævi,
fylgja henni yfir landamærin.
Guð blessi öll verk hennar og
minningu.
Gísli Jónsson.
HAFNARFJÖRÐUR
Einbýlishús eða íbúð 5—7 herbergja og eldhús óskast
til leigu 14. maí. Tilboð merkt: „Falleg útsýni 3875“
sendist Morgunblaðinu fyrir 10. janúar.
Vélritunarstúlka
Stúlka vön vélritun óskast strax á skrifstofu hjá
innflutningsfyrirtæki í Reykjavík. Góð launakjör.
Tilboð merkt: „3168“ sendist afgr. blaðsins fyrir
7. þessa mánaðar.