Morgunblaðið - 23.01.1963, Blaðsíða 9

Miðvikudagur 23. janúar 1963
9
MORGUTSBLAÐIÐ
■jV w trrr.r ,• - • V V w- , -v-fr £ ■- . KJSf5f WWw s flggWJ M M M _
ia^ ^ Þorvaldur Gislason
Frá aukafundi SH. í ræðustól er Björn Halldórsson, frkvstj. sölumála. T. v. við hann er
Elías Þorsteinsson, stjórnarformaður, en t. h. Jón Árnasno fundarstjóri.
Heildarútflutningur SH yfir
64 bús. tonn
Fréttatilkynning frá Sölumið-
stöð hraðfrystihúsanna uná auka
fund S.H. 18. janúar 1963. 22
SÖLUMIÐSTÖÐ hraðfrystihús-
anna efndi til aukafundar í
Reykjavík 18. janúar s.l.
Til fundarins var boðað m.a.
til að ræða sölu- og markaðs-
horfur, framleiðslu- og fjárhags-
mál, jafnframt því sem hrað-
frystihúsamenn fjölluðu um hið
aivarlega ástand, sem er að skap
ast í framleiðslumálum vegna
stöðugs hækkandi kaupgjalds og
verðlags. Samþykkti fundurinn
í þeim efnum ályktun, sem greint
ei frá síðar.
Fundastjóri var kjörinn Jón
Árnason, alþingismaður frá
Akranesi, og fundarritari Bene-
dikt Guðmundsson. Á fundinum
voru mættir fulltrúar frá flest-
öllum hraðfrystihúsum innan
S.H., sem eru 56 talsins.
Formaður S.H., Elías Þorsteins
son, útgerðarmaður, Keflavík,
flutti í upphafi fundarins ræðu,
þar sem hann drap á hin þýðing-
armestu atriði í starfsemi sam
takanna. Ræddi hann m.a. starfs
skiptingu hins nýja Fram-
kvæmdaráðs S.H., fyrirsjáanlega
erfiðleika í rekstri frystihúsanna
vegna hins háa fiskverðs, en þær
hækkanir eru í engu samræmi
við markaðsverðhækkanir síðast
liðins árs. Taldi hann, að allt
benti til þess, að yfirstandandi
ár hljóti að verða óhagstætt
rekstursár hjá hraðfrystihús-
um og fyrirsjáanleg stórtöp við
óbreytt ástand.
Að lokinni ræðu formanns
fluttu framkvæmdastjórar og
söiustjóri þeir Björn Halldórs-
son, Einar G. Kvaran, Eyjólfur
ísfeld Eyjólfsson og Árni Finn-
björnsson, skýrslur sínar.
í þeim koma m.a. fram, að
heildarframleiðsla frystihúsa
innan S.H. 1962 var 62.804 tonn.
Þar af var: Síld og síldarflök
22.262 tonn, dýrafóður 5.150
tonn og söltuð þunnildi 808 tonn.
Heildarframleiðslan árið 1961
var 61.969 tonn.
Heildarútflutningur var 64.165
tonn, en árið 1961 56.022 tonn.
Hafði hann aukizt um 14.6%, og
var aðeins 4% lægri en 1960, en
þá nam hann 66.682 tonnum.
Heildarútflutningurinn skipt-
Ist sem hér segir:
Bolfiskflök, heilafrystur
fiskur og flatfiskur 37.511 tonn
Síld og síldarflök 20.804 —
Dýrafóður 5.067 —
Þunnildi (söltuð) 783 —
Heildarútflutningur S.H. eftir
löndum skiptist sem hér segir
(tonn);
1962 1963
Bandarikin 14.4411) 14.723
Rússland 19.714 5.574
Tékkóslóvakía 5.141 5.844
Holland 1.181 1.551
Rúmenía 1.756 23
Austur-Þýzikaland 4.226 991
Pólland 1.807 2.997
England 5.179 7.744
Vestur-Þýzkaland 4.243 5.087
Árið 1962 var eingöngu seld
fryst síld til Austur-Þýzkalands,
Rúmeníu og Póllands og enn-
fremur stór hluti magnsins, sem
fór til Tékkóslóvakíu og Vestur-
Þýzkalands. Útflutningur til ann
arra landa var mun minni en
til einstakra framangreindra
landa.
Af dýrafóðri var flutt út á ár-
inu 5.067 tonn, en árið 1961 nam
þessi útflutningur 9.268 tonn-
um.
Allar framanskráðar fram-
leiðslu- og útflutningstölur eru
bráðabirgðatölur.
Á árinu 1962 varð mikil aukn-
ing í tækjakosti frystihúsa inn-
an S.H., svo og juku þau veru-
lega heildarorku frystivéla sinna.
Markvisst var unnið að aukinni
hagræðingu og framleiðslu í
húsunum. Tekin var upp ný
framleiðsla á roðlausum sporð-
stykkjum fyrir Ameríkumarkað
og ennfremur á nýrri stærð
blokka í samræmi við breyttar
kröfur markaðsins.
Formaður nefndar þeirrar, er
fjallaði um tillögur fundarins,
Ingólfur Flygering, framkvæmda
stjóri, Hafnarfirði, gerði ásamt
Ólafi Jónssyni, framkvæmda-
stjóra frá Sandgerði, grein fyrir
eftirfarandi tillögum sem fund-
urinn samþykkti samhljóma:
Aukafundur S.H., haldinn í
Reykjavík í janúar 1963 vill
vekja athygli á, að hækkanir
kaupgjalds og verðlags, sem átt
hafa sér stað hér innanlands að
undanförnu, sérstaklega stór-
hækkað fiskverð, aukinn tilkostn
aður við framleiðslu vegna hærri
vinnulauna, dýrari orku og ým-
issa rekstrarvara, hafa skapað
hin alvarlegustu vandamál fyrir
hraðfrystiiðnað landsmanna. Þar
sem hækkanir á markaðsverði
afurðanna eru fjarri því að vera
tilsvarandi, lýsir fundurinn ó-
ánægj u sinni yfir verðhækkun-
um sem nýlega hafa verið gerðar
á fiski til vinnslu innanlands.
Með hliðsjón af þessari þróun
telur fundurinn nauðsynlegt, að
gripið verði til ráðstafana, er á
komandi árum tryggja áframhald
andi ótruflaðan rekstur fiskiðn-
aðarins.
Leyfir fundurinn sér að benda
m.a. á eftirfarandi leiðir, er
mættu verða til úrbóta:
a) Vextir Seðlabankans á af-
urðalánum sjávarútvegsins
lækki, þannig að 7% vextir
þriggja fyrstu mánaðanna
lækki í 5% og 714% vext-
irnir í 514%.
b) Útflutningsgjald og skattur
á sjávarafurðum verði af-
numinn í því formi, sem
það er nú og tekin upp í
þess stað sú aðferð að
leggja gjaldið á útflutt
magn í stað verðmætis,
jafnframt því sem útflutn-
ingsgjaldið verði lækkað
til muna, þannig að inn-
heimt heildarupphæð verði
eigi hærri en hún áður var
reiknuð í hundraðshlutum
af útflutningsverðmæti,
það var um 2,4%.
c) Framkvæmd tollalækkana
á innfluttum vörum verði
hraðað, svo sem lofað var
við myndun núverandi rík-
isstjórnar. Núgildandi toll-
stigar skapa vernd fyrir
uppbyggingu ýmiss konar
óæskilegs iðnaðar, er hef-
ur leitt til neikvæðrar sam-
keppni á vinnumarkaðnum
fyrir nauðsynlegt vinnuafl
vegna útflutningsatvinnu-
vega þjóðarinnar.
n.
Aukafundiur S.H., haldinn í
Reykjavík í janúar 1963 vill und-
irstrika þá staðreynd, að áfram
haldandi uppbygging fiskiðnað-
arins verður því aðeins tryggð,
að aukið fjármagn renni til þess
arar mikilvægu atvinnugreinar.
Til þess að frystiiðnaðurinn
geti starfað með viðeigandi fram
leiðni þurfa vinnslustöðvarnar
að vera útbúnar á fullkomnasta
hátt sem þekkist á hverjum
tíma.
Það er því álit fúndarins, að
eðlilegt sé, að stórum hluta hins
nýtekna framkvæmdaláns verði
varið til framkvæmda í fiskiðn-
aði, og treystir fundurinn á rétt
an skilning Alþingis og ríkis-
stjórnar á þessum málum.
III.
Rreynsla undanfarinna ára hef-
ur sýnt, að meðal stærstu kaup-
enda á hraðfrystum fjjlki og
síld hafa verið svonefnd jafn-
virðiskaupalönd.
Jafnframt hafa þau að jafnaði
greitt hagstæðast verð.
Nú hefur verið dregið mjög
úr innflutningi frá þessum lönd
um og þá jafnframt úr sölumögu
leikum til þeirra. Skorar því
því aukafundur S.H., haldinn
í Reykjavík í janúar 1963, á hátt
virta ríkisstjórn íslands að gera
einhverjar ráðstafanir, sem
tryggja að útflutningur sjávar-
afurða til þessara landa aukist
í stað þess að þau dragist sam-
í GÆR var jarðsettur í Foss-
vogskirkjugarði arnfirzkur mað-
ur, sem búsettur hefur verið í
Reykjavík síðastliðin ellefu ár.
Það er Þorvaldur Jón Gíslason á
Sogabletti 11.
Þorvaldur var fæddur í Aust-
mannsdal í Ketildölum 13. nóv.
1894, og var því rúmlega 68 ára
gamall, er hann lézt í Landsspítal
anum 15. janúar sl.
Faðir Þorvalds var Gísli Árna-
son, er síðast bjó á Króki í Selár
dal, en hann var sonur Árna
bónda á Öskubrekku, Árnasonar
hreppstjóra á Neðrabæ, Gíslason
ar prests í Selárdal (d. 1834), Ein
arssonar. Móðir Gísla Árnasonar
var Jóhanna Einarsdóttir prests
í Selárdal, Gís'lasonar prests,
Einarssonar.
Móðir Þorvalds var Ragnhild
ur Jensdóttir bónda í Feigsdal,
Þorvaldssonar á Tjáldanesi, Ingi
mundarsonar, en móðir Ragnhild
ar var Sigríður ljósmóðir Jónas-
dóttir í Skógum í Mosdal, Tómas
sonar.
Þorvaldur var hinn fjórði í
aldursröð af 13 systkinum. Ólst
hann upp hjá föðursystur sinni,
Guðrúnu Árnadóttur, og manni
hennar, Jóni Einarssyni. Þau
fólks sins, jafnan ljúfur og traust
ur, hlýr og öruggur. Þannig var
eðli hans.
Vinum sínum og kunningjum
var Þorvaldur skemm.ilegur mað
ur. Greindin góð, glaðværðin hlý
og hógvær, alúðin innileg. Og
undir sló trútt og hreint hjarta.
Samfélagið verður snauðara og
kaldara, þegar menn eins og
Þorvaldur Gíslason hverfa burt.
Sárastur er þó missirinn þeim,
sem mest höfðu af honum að
Segja og þekktu hann bezt. En
lengi mun minningin um þenn-
an góða dreng og vammlausa vin
hlýja þeim um hjartarætur.
Vinur.
Ath. x) Þótt útflutningstölur
til Ameríku sýni nokkru minna
magn árið 1962 heldur en var
árið 1961, þá hefur sala á beim
markaði aukizt um 9%.
voru barnlaus og bjuggu á Hóli
í Ketildölum. Lögðu þau hið
mesta ástríki á fóstursoninn, en
hann galt þeim í sömu mynt.
Andaðist Guðrún hjá honum á
Hóli háöldruð.
Hinn 8. des. 1923 gekk Þorvald
ur að eiga Theodóru Jónsdóttur,
greinda og tápmikla stúlku, dótt
ur Jóns Jónssonar og Guðbjarg
ar Halldórsdóttur á Granda. Tóku
ungu hjónin við búi á Hóli og
bjuggu þar til hausts 1947 á móti
Finnboga Jónssyni, bróður Theo
dóru, og konu hans Sigríði Gísla
dóttur, systur Þorvalds. Þá flutt
ust þeir mágarnir til Bíldudals,
en til Reykjavíkur fluttist Þor-
valdur vorið 1951 og vann lengst
af í Kassagerð Reykjavíkur, eftir
að suður kom.
Þau Þorvaldur og Theodóra
eignuðust þrjú myndarleg börn:
Elsu, önnu og Pál, öll búsett í
Reykjavík.
Þorvaldur ólst upp við öll al-
geng störf á sjó og landi, eins
og títt var um Arnfirðinga á þeiin
tímum, og stundaði síðan hvort
tveggja jöfnum höndum, meðan
hann dvaldist fyrir vestan. Hann
þótti jafnan góður starfsmaður,
hvort sem var á sjó eða landi,
þótt ekki væri hann burðamaður
nema í góðu meðallagi, því að
hann var röskur og notinvirkur,
hverjum manni trúrri í starfi og
ágæur félagi.
Trúmennska í öllu var eitt
sterkasta einkenni Þorvalds. Ann
að var góðmennska hans. Þetta
hvort tveggja var honum svo eig
inlegt, að hann virtist af hvorugu
vita. Það mun þó sannast, að hér
hafi löng tamning á góðu upplagi
skapað hugarfar, sem er hvort
tveggja í senn, fágætt og eftir-
sóknarvert. Og hugarfarið bar
sjálfu sér vitni í orðum hans og
athöfnum, framkomu og allri
gerð.
Heimilisfaðir var Þorvaldur
svo góður, að af bar. Hann var
mjög umhyggjusamur um líðan
ALLTMEÐ
EIMSKIP
Á næstunni ferma skip vor
til íslands sem hér segir:
NEW YORK:
Selfoss — eftir að verkfalli
Dettifoss lýkur
í New York.
KAUPMANNAHÖFN:
Gullfoss 26.—28. janúar.
Gullfoss 16.—19. febrúar.
LEITH:
Gullfoss 34. janúar.
Gullfoss 21. febrúar.
ROTTERDAM:
Reykjafoss 28. janúar
HAMBORG:
Tröllafoss 3.—6. febrúar.
ANTWERPEN:
Reykjafoss 27. janúar.
HULL:
Tungufoss 29. janúar.
GAUTABORG:
....foss 30. janúar.
KRISTIAN S AND:
Reykjafoss 23. janúar.
KOTKA:
Fjallfoss 23. janúar.
GDYNIA:
.... foss um 20. febrúar.
VENTSPILS:
Fjallfoss 25. janúar.
Vér áskiljum oss rétt til
að breyta auglýstri áætlun
ef nauðsyn krefur.
HF. Eimskipafélag
Islands
BRAGA
KAFFIBREGZT
^hALDREI