Morgunblaðið - 09.10.1963, Blaðsíða 2

2
MORGUN BLAÐIÐ
Miðvikudagur 9. október 1961
Grét í móðurkviði
— óvenjulegur atburður í Skotlandi
KONAN, sem sést hér á mynd
inni, er frú Rae Wood, 24
ára, og á heima í Inverness á
Skotlandi. Sonur hennar hef-
ur haldiff fyrir henni vöku —
með gráti — en þó á nokkuð
óvenjulegan hátt, því aff hann
byrjaði aff gráta í móffur-
kviði.
Er frú Wood heyrffi grát-
inn fyrst, lá hún á fæffingar-
deild sjúkrahússins í Invera-
ess. Ekki gat hún strax gert
sér grein fyrir því, hvaðan
gráthljóðið kom, en skyndi-
lega varff henni ljóst, hvers
kyns var. Hjúkrunarkonur og
læknar voru vitni að atburð-
inum.
Daginn eftir fæddist sonur-
inn, alheilbrigður, og hér er
frú Rae með hann í fanginu.
Ekki er Mbl. kunnugt um slík-
an atburff áður.
Danir mæta skiln-
ingi hjá EBE -
„Höfum óskertan óhuga d samstarfi
Evrópulanda“, sagði Hækkerup í gær
Briissel, 8. október — NTB
PER Hækkerup átti í dag við-
ræður við fulltrúa Efnahags-
bandalags Evrópu, í Brússel.
Stóð fundurinn í 5 tíma. Að
honum loknum lýsti Hækker-
up því yfir, að hann hefði
— Alslr
Framh. af bls. 1
dag. Bougie er aðalhafnarbær
Kabýlíu.
Óstaðfestar fregnir herma, að
Ben Bella muni ekki grípa til
hermdarráðstafana gegn upp-
reisnarmönnum, ef þeir láti af
uppteknum hætti nú þegar. Fylg-
ir þessum fregnum, að forsetinn
vilji leysa deiluna á fundi FLN.
í ræðunni í dag sagði Ben
Bella, að stjórn landsins hefði
nú í sínum höndum sannanir fyr-
ir því, að gerð hefði verið áætlun
erlendis um að steypa ráðamönn-
um Alsír. Bað hann þá, sem slíkt
hefðu í huga, að minnast þess, að
Alsírbúar stæðu saman.
í lok ræðunnar minnti hann
enn á, að ef uppreisnarmenn
legðu ekki niður vopn, myndi
gripið til þeirra aðgerða, sem
dygðu, til að brjóta starfsemi
þeirra á bak aftur.
fengið fyrir því loforð, að
vandamál Danmerkur yrðu
tekin til sérstakrar athugun-
ar.
Fulltrúar bandalagsins við-
urkenndu, að Danmörk ætti
við mikla erfiðleika að etja,
að því er varðaði útflutning
landbúnaðarvara, og yrði að
rannsaka, hvað hægt væri að
gera til að létta undir með
Dönum á því sviðL
0 Var ákveðið, að efnt skyldi
til sérstakra viðræðna fulltrúa
Danmerkur og bandalagsins. Er
talið, að þær verði haldnar á
þessu ári.
0 Fundarmenn í dag voru á
einu máli um, að fundurinn hefði
verið mjög gagnlegur, og sér-
staklega voru dönsku fulltrúarn-
ir ánægðir. Ekki vildi Hækkerup
skýra frá tillögum þeim, sem
hann lagði fram í dag, en sagði
að þær hefðu mætt miklum skiln
ingi.
Ráðherrann lýsti því að lokum
yfir, að hann hefði skýrt fulltrú-
um bandalagsins frá því, að Dan-
mörk hefði óskertan áhuga á því
að taka þátt í nánara samstarfi
Evrópuianda.
Graskögglaverksmiöja komin
upp í Gunnarsholti
Kögglarnir halda næringargildi og
er aðflutt vara
GRASKÖGGLAVERKSMIÐJU
hefur verið komið upp í Gunn-
arsholti á Rangárvöílum. Er þar
á skömmum tíma þurrkað og
malað ilmandi túngresi, og bún-
ir til úr því kögglar, sem er með-
færileg vara til sölu, þarf minna
húsrými í geymslu en hey og er
hentugt í flutningi. Á túngresið
að halda í mjög ríkum mæli fóð-
ur- og næringarefnum við slíka
verkun og geymslu. Gert er ráð
fyrir að framleiðsluafköst í
fullri nýtingu véla verði 1280
lestir miðað við 2% mánaða starf
rækslu að heyþurrkun og köggl-
um og geti farið fram þurrkun á
korni. Framkvæmdir þessar hafa
verið gerðar að tilhlutan Ingólfs
Jónssonar, landbúnaðarráðherra
og ríkisstjórnin lagt fram fé til
stofnkostnaðar. f haust fara fram
tilraunir með íblöndun í köggl-
ana, en eðlileg framleiðsla hefst
í júní.
Fréttamönnum var í gær boðið
að skoða hina nýju verksmiðju í
Gunnarsholti, að viðstöddum Ing
ólfi Jónssyni ráðherra, stjórn
verksmiðjunnar, en í henni eru:
Pálmi Einarsson, formaður, Pét-
ur Gunnarsson, deildarstjóri, og
Páll Sveinsson, sandgræðslu-
stjóri, verkfræðingi frá Hamri,
Þórði Gröndal, sem hefur unnið
við uppsetningu hennar, og Ás-
geiri Þorsteinssyni, formanni
rannsóknarráðs.
Pálmi sagði m.a. að markmiðið
með þessari framkvæmd væri að
i Gunnarsholti yrði fóðuröflunar-
stöð, sem framleiði heyköggla og
heymjöl og ennfremur að þar
verði ræktað korn til íblöndunar
heyfóðurs. Síðar komi til ræktun
innlends grasfræs, þegar fram-
ræktaðir hafa verið innlendir
stofnar til innanlandsnotkunar.
Framleiðsla á heykögglum gæti
grundvallað það, að komið sé
upp fóðurbirgðum, sem ætíð sé
hægt að grípa til og flytja milli
landshluta, ef einhver þau áföll
verði í einstökum sveitum, að
þess verði þörf. Var m.a. rætt um
að ef nú hefði verið til nægilegt
magn af heykögglum, þá hefði
verið hægt að senda þá norður á
Strandir, þar sem mikill heyskort
ur er eftir sumarið.
í Gunnarsholti er mikið rækt
að og óræktað land og sagði
Pálmi að til þess að ræktun
sandanna gæti orðið enn arðbær
ari en hún er nú, væri nauðsyn-
legt, að geta komið afrakstri
ræktunarinnar að einhverju leyti
í verð með sölu, sem þessi fram
leiðsluaðferð gerir mögulega. En
heymjölsframleiðsla sem þessi
byggðist fyrst og fremst á því
að ræktað sé eðlisgott gras, sem
slegið er á heppilegu vaxtar-
stigi og því ríkt af næringarefn
um og fóðurgildi. Síðan leysti
verksmiðjan þann þátt að verka
það þannig, að það haldi að mestu
fóðurgildi sínu og bragðefnum og
verði ólíkt betra til fóðurs en
útiþurrkað hey.
Framleiðsla heymjöls og hey-
köggla hefur farið hraðvaxandi
hin síðustu ár í Vestur-Evrópu.
Þar er árleg framleiðsla um 125
þús. lestir, en talið er, að ónot
aðir markaðsmöguleikar fyrir
þessa vöru séu nú í þessum lönd
um 160 þús. lestir og er því eins
og stendur mikill markaður fyr
ir þessa vöru erlendis.
Að lokum þakkaði Pálmi Ein-
arsson, landbúnaðarráðherra for
ystu hans og víðsýni í fram-
gangi þessa máls, og sagði: Þetta
er mikilsverð tilraun til þess að
fá úr því skorið hvort hægt er á
hagkvæman hátt og í stórum stíl
að tryggja góða heyverkun,
hvernig sem viðrar um heyöflun
artímann. Við þá erfiðleika hef-
ur landbúnaðurinn hér orðið að
stríða um aldir, og hið góða ís-
lenzka gras hefur ekki verkast á
viðunandi hátt í mörgum árum,
þó það spretti, og af því leitt
stjórtjón og öryggisleysi í sam
bandi við landbúnaðinn.
Minnkar innflutning
á fóðurvörum.
Ingólfur Jónsson, ráðherra,
kvaðst gera sér miklar vonir um
að hér sé framkvæmd, sem ekki
aðeins sé til góðs fyrir landbún-
aðinn heldur líka alla þjóðina.
Hann kvaðst ekki hafa hugsað
sér þessa framleiðslu til útflutn-
ings, heldur til að minnka inn-
flutning á fóðurvörum. Það
mætti gera með því að reisa slík
ar verksmiðjur helzt í öllum
landsfjórðungum og auka rækt-
un. En til þessa þyrfti tíma. Með
grasfræræktartilraunum eins og
þeim, sem framkvæmdar væru í
Gunnarsholti gætu sérfræðingar
innan skamms tíma sagt okkur
hvaða grasfræ við ættum að
rækta hér og sama væri að segja
um kornið, sem tilraunir eru
gerðar með bæði í Gunnarsholti
og víðar. Þegar tilraunir eru
komnar á það stig að ræktað er
skv. þeim, þá verði blandað
korni í grasið, framleiddir köggl-
ar og við verðum sjálfum okkur
nægir um fóðurbirgðir. Þá yrði
hægt að stefna að því að hætta
að flytja inn gamalt og oft lélegt
fóðurkorn.
Framkvæmd þessi er byggð á
áætlun, sem gerð var haustið
1960. Frumdrögin framkvæmdi
nefnd, sem í voru Ásgeir Þor-
steinsson, formaður Rannsókn-
arráðs og með honum Pétur
Gunnarsson, Björn Sigurbjörns-
son og Páll Sveinsson og með
henni starfaði W.E. Dinesen, líf-
eðlisfræðingur og sérfræðingur f
fóðurfræði frá Kanada. Ásgeir
sagði í gær að þetta væri til-
raun til að fara inn á nýjar
brautir og hann tryði þv£
að þessi aðferð, að framleiða
köggla væri hin rétta. Gras eins
og það er nú þurrkað hefði
stundum ekki nema % af fóð-
urgildi sínu, þegar skepnurnar
fengju það, því gras verkaðist
hvorki vel í góðu né slæmu
veðri úti. Það þyrfti hraðþurrk-
un og vélaþurrkun eins og nú
er byrjað á.
Krefst lítils mannahalds
Heykögglaverksmiðjan 1
Gunnarsholti er byggð og sett
upp af þremur fyrirtækjum.
Heil Company hefur gert þurrk-
unarvélar og útbúnað þeirra,
Amandus Kahl í Hamborg
kögglavél og útvegað myllur og
h.f. Hamar smíðað alla þá hluti
sem hagkvæmt var að gera hér
heima og hafa verkfræðingarnir
Þórður Gröndal, Haraldur Árna-
son og Sigurður Sigvaldason
unnið að verkfræðilegum atrið-
um í sambandi við byggingu og
uppselningu véla. Heyið kemur
í vélarnar nýslegið, er saxað og
og matar verksmiðjan sig sjálf-
virkt. Þurrkari er þá stilltur og
heldur hann jöfnu hitastigi,
hversu blautt sem heyið er. Þá
er því blásið upp í blásara til
að kæla það og saxað í grasmjöl
og má síðan láta það halda á-
fram í kögglaverksmiðjuna, þar
sem það fer í pressu og verður
að kögglum. Þar eð það verður
mjög heitt er það loftkælt. Allt
er þetta sjálfvirkt og krefst mjög
lítils mannahalds og er öruggt
í rekstrL
Páll Sveinsson, sandgreæðslustjórl, mokar græna heyl lnn að
heykögglaverksmiðjunni. Þetta er bráffabirgðaútbúnaður. Vél-
ar mata sig annars sjálfar.
Ánægjulegt hanstmót Sjdlí-
stæðismonna d Austurlondi
Egilsstöðum 8. okt.
Haustmót Sjálfstæðismanna
á Austurlandi var háð í Ásbíói á
Eigilsstöðum s.L laugardags-
kvöld. Mótið hófst með borð-
haldi kl. 9.00. Meðán á borðhaldi
stóð voru flutt ávörp og al-
mennur söngur viðhafður og
ennfremur söng séra Marinó
Kristinsson nokkur einsöngslög
við mjög góðar undirtektir.
Samkvæminu stýrði Helgi Gísla
son á Helgafelli en ávörp fluttu:
Jónas Pétursson alþingismaður,
Axel Thulinius sýslumaður, Pét-
ur Blöndal forstjóri, Guðlaugur
Jónsson kaupmaður, Reynir
Zoega verkstjóri og Sigurður
Lúðvíksson verzlunarmaður.
Kvæði flutti Sveinn L Björns-
son Heykollsstöðum.
Eftir borðhaldið var stiginn
dans. Mótið sóttu um 120 manni
bæði af Fjörðum og HéraðL
Samkoma þessi var öll hin
prýðilegasta, svo sem þessi
haustmót hafa jafnan verið. Var
veizlukostur og allur viðurgern-
ingur af hálfu eigenda Ásbíós til
fyrirmyndar. Munu allir er þátt
tóku í hófinu lengi njóta ánægj
unnar. — Fréttaritari