Morgunblaðið - 12.12.1964, Blaðsíða 11

Laugaídagur 12. des. 1964
MOkC UN BLAÐIÖ
11
p
NOKKUR ár eru síðan fram
komu raddir um það, að nauð-
synlegt væri að búa gúmmí-
björgunarbáta handhægum mið-
unarsendum eða talstöðvum, til
þess að auðvelda leit að þeim.
Um þetta var gerð ályktun á
alþjóðaráðstefnunni um öryggi
mannslífa á hafinu 1960. í 'þeirri
ályktun var meðal annars tekið
fram að slík tæki þyrftu að vera
fyrirferðarlítil, létt, vatnsheld,
sjálfvirk ennfremur ættu þau
að geta flötið, þola högg og hafa
innbyggðan orkugjafa. Allt frá
árinu 1956 fór skipaskoðunar-
stjóri að kynna sér slík tæki og
var upplýsinga leitað víða í
Evrópu og Bandaríkjunum svo
og Japan og nokkur tæki prófuð.
Sendar þessir voru, sem að
líkum lætur, mjög svo misjafnir
®ð gerð og gæðum.
Við athugun þessara tækja
hefur skipaskoðunarstjóri notið
égætrar samvinnu sérfræðinga
landssímans og hefur niðurstað-
en orðið sú að auk þess, sem
élyktun alþjóðaráðstefnunnar
leggur til að gerð slíkra tækja,
þurfi þau að vera sérstaklega
einföld í notkun og senda á tíðn-
inni 2182 kc/s, en það er alþjóða
neyðartíðni fyrir talstöðvar enda
er stöðugur hlustvörður á henni
é landi og í fjölda skipa.
Árið 1962 barst skipaskoðun-
inni vitneskja um tæki, sem
ávallt hefur verið boðin og búin
til aðstoðar við slíkar prófanir.
Farið var með þennan sendi
út í gúmmíbát og hann miðaður
með miðunarstöð og náðust not-
hæfar miðanir af honum allt upp
í 40 sm. Einnig hafði norska
ekipaskoðunin látið fara fram
víðtækar prófanir á sendinum
með svipuðum árangri og var
hann síðan viðurkenndur til not-
kunar í gúmmíbátum í Noregi.
En skipaskoðunarstjóri viður-
kenndi hann til notkunar hér-
lendis hinn 13. október 1963, þó
er mér ekki kunnugt um að
hann hafi verið keyptur í nema
eitt íslenzkt skip.
NPS-3b tækið sendir frá sér
tónmótuð merki til radíómiðun-
ar. Seinni gerðir tækisins er
einnig hægt að fá með lausum
h : óðnema, þannig að hægt er
að tala í það, en ekki er með
(því viðfæki og því ekki hægt &ð
hlusta með því. Vegur það 4,4
kg og fær orku frá fjórum 1,5 v.
rafhlöðum.
Snemma sumars 1963 barst
ekipaskoðuninni skozkt tæki,
sem nefnist Linkline. Er þetta
lítil talstöð (viðtæki og sendir),
sem sendir á 2182 kc/s. Voru
þegar hafnar prófanir á tækinu,
sem gáfu það góða raun að rétt-
mætt þótti að viðurkenna það til
notkunar á íslenzkum skipum,
var það gert í október 1963. Mun
Linkline nú hafa verið keypt til
72 skipa.
Var tækið sent sérfræðingum
Landssímans til athugunar og
segir orðrétt í skýrslu þeirra frá
25. september 1963:
„Tækið er byggt inn í glass-
fioerhólk, 6,5x75 cm með út-
dregnu stangarneti 220 cm að
lengd, og jarðskauti festu á vír-
streng.
Tækið er vatnsþétt og flýtur.
Tækið er mjög einfalt í not-
kun, aðeins styrkstilli á viðtæki,
lem ýmist er notað sem styrk-
etillir, eða sem ræsir við send-
ingu. Hátalari í viðtæki er einn-
ig notaður sem talnemi við send
ingu.
Af þeim tækjum sem við höf-
um fengið til umsagnar, er þetta
tæki, að okkar dómi, það heppi-
legasta til notkunar af ófaglærð-
um mönnum í gúmmíbátum,
«akir einfaldleika síns og nota-
gildis.
Aflgjafi er 5 stk. 1,5 volt venju
legar vasaljósarafhlöður.
Við viljum leggja til að not-
aðar verði rakavarðar rafhlöður,
*em komnar eru á markaðinn,
m. a. í Englandi, verði um not-
kun á þessum tækjum að ræða
í ísl. skipum**.
í annarri skýrslu frá Radíó-
eftirliti Landssímans dags. 10.
nóv. sl. segir nénar frá prófun-
um á stöðinni og fer sú skýrsla
hér á eftir í heild:
„Að undanförnu hafa farið
fram prófanir á neyðartalstöð af
gerðinni Linkline. Árangur próf-
ananna var sem hér segir:
26/5. Stöðin prófuð við Vest-
mannaeyjar Radíó úr fjörunni á
austanverðu Hópsnesi við Grinda
vík, fjarlægð 63 sjómílur, árang-
ur: Styrkur qsa 3, læsileiki qrk 3
til 4. (Styrkur er talinn í stigum
frá 0 til 5, læsileiki sömuleiðis).
Skilyrði voru góð þennan dag.
Nokkrar prófanir fóru fram, all-
ar með sama árangri.
29/7. Stöðin prófuð frá Snæ-
felisnesi, úr fjörunni við Búðir,
slæm skilyrði, rok og ausandi
rigning. Prófun við Gufunes með
móttöku á Þorbimi, qsa 3, mótun
ágæt fjarlægð 63 sjómilur, við
móttöku í Gufunes, fjarlægð 59
sjómílur qsa 2, mótun ágæt.
29/7. Úr fjörunni við Borgar-
nes: Móttaka á Þorbimi qsa 3,
við móttöku í Gufunesi qsa 1.
í báðum tilfellum mótun ágæt.
Við móttöku í Gufunesi ber fjöll
á milli.
7/10. Prófað við Vestmanna-
eyjar úr fjörunni á Hópsnesi.
qsa 1 til 2. qrk 3. Hlustunarskil-
yrði afar slæm, miklar truflanir
frá erlendum stöðvum.
8/10. Prófað við Vestmanna-
eyjar, úr fjömnni á Hópsnesi,
qsa 2, læsileiki qrk 3. Skilyrði
sæmileg, þó talsverðar truflanir
frá erlendum stöðvum.
Viðtæki stöðvarinnar er mjög
gott, heyrist langt og tal kemur
skýrt inn. Stöðin sendir út með
0,4 watta orku í loftnet.
Prófanir fóru fram við mjög
mismunandi skilyrði. Prófanir
stóðu í mörgurn tilféllum á blaut
um þara eða þangi, þétt við
sjávarmál, með stöðina rétt yfir
sjó, þannig að við teljum, að hér
hafi verið um sviaða prófun að
ræða og úr gúmbát 1 rúmsjó.
Þessi stöð er mjög einföld í
notkun: Inniheldur: Sendi, við-
tæki, loftnet, microfón/hátalara
og orkugjafa og jarðsamband.
Stöðin er vatnsþétt og flýtur.
Stöðin fullnægir tillögirm í Al-
þjóðareglugerð frá 1960 um ör-
yggi mannslífa á sjónum, saman-
ber „ANNEX-D“ 48. gr., en auk
þess hefur hún talmótun og við-
töku umfram, þannig að hægt er,
auk útsendinga til miðana, að
gefa upp staðarékvörðun og aðr-
HIMNESK hörputónlist mun
hljóma fyrir eyrum íbúanna
í Bonn, þegar vindurinn tek-
ur í strengi nýju brúarinnar
yfir Rín, sem áætlað er að
taka í notkun eftir tvö og
hálft ár.
Að lokum vil ég eindregið
hvetja bátaeigendur til þess að
búa báta sína neyðarsendi,
— viðurkenndum af skipa-
skoðun rikisins og vona að Slysa
varnafélagið geti tekið í sama
streng, þrétt fyrir tilraunirnar 1.
nóvember, sem vitanlega voru
ekki gerðar í þeim tilgangi að
tefja útbreiðslu neyðarsenda,
þótt svona tækist til, enda segir
í skýrslu þess um tilraunirnar:
„Neyðarsendistöðvar með litilli
orku geta veitt mikið örýggi í
gúmmíbátum og opnum róðra-
bétum og eru því bráðnauðsyn-
leg öryggistæki".
Reykjavík 3. desember
Páll Ragnarsson
skrifstofustjóri
hjá Skipaskoðun ríkisins.
ir í tilefni 10 ára afmælis
kórsins og verður fjöldi bæði
íaenzkra og erlendra verka
á efnisskránni.
Kvennakór S.V.F.Í. tók til
starfa veturinn 1954, en söng
féiag kórsins v-ar íþrmlega
stofnað 1. des. 1955. Formað
ur kórsins var þá kosin Gróa
Pétursdóttir og hefur hún síð
an gegnt formennsku ósiitið.
Fyrstu hljómleikar kórsins
voru haldnir í maí
1957. Söngstjóri var þé
Jón ísleifsson organleikari.
Núveratndi söngstjóri kórs-
ins er Herbert Hribersdhek,
en fyrstu hljómleikar kórs-
ar upplýsingar, sem að gagni
mega koma til að auðvelda og
flýta fyrir björgun.
Reykjavík 10. nóv. 1964.
(Sign) Jón Eiríksson
(Sign) Einar Vídalín“.
Nú munu ef til vill einhverjir
hugsa sem svo, að þetta sé allt
gott og blessað en hvemig stend-
ur tækið sig þegar það er notað
úr gúmmíbát?
Hinn 27. október sl. prófaði
Landhelgisgæzlan tækið úr gúm-
bát út af Malarrifi og var engum
tilkynnt fyrir fram að prófun
ætti að fara fram. Kallað var út
og svar barst frá eftirtöldum að-
ilum: b/v „Hauk“ úr 18 sjóm.
fjarlægð, b/v „Þorsteini Þorska-
bít“ úr 44 sjóm. fjarlægð, b/v
„Þorsteini Þorskabít“ úr 44 sjóm.
fjarlægð, b/v „Júpíter" úr 46
ins undir hans stjóm vom
vorið 1959. Hafur kórinn síð
an haldið árlega hljómleika
ýmist sjálfstætt eða með
Karlakór Keflaivíkur.
Einsöngvarar með Kvenna
kór S.V.F.Í. hafa verið Sig-
urveig Hjaltested, Þuríður
Pálsdóttir, Snæbjörg Snæ-
bjarnardóttir og Eygló Vikt-
orsdóttir. Einsönigvarar á
þessum hljómleikum verða
Eyigló Viktorsdóttir og Álf-
beiður L. Guðmundsdóttir.
Á efnissfcránni 'á þessum
hljómleikum verða kig eftir
Kaldalóns, Inga T. Lárusson,
Magnús Bl. Jóhannesson,
sjóm. fjarlægð, b/v „Þormóði
Goða“ íir 52 sjóm. fjarlægð og
frá Reykjavík Radíó úr 56 sjóm.
fjarlægð.
Sunnudaginn 1. nóvember 1964
gerði Slysavu.mafélag íslands
(björgunarsveit slysavamadeild-
arinnar Ingólfs í Reykjavík) til-
ráunir með neyðarsendistöðvar,
milli kL 13 og 15. Einhverra
hluta vegna voru stöðvarnar
ekki nefndar réttum nöfnum,
heldur voru þær skírðar kven-
mannsnöfnum: A!da, Bára, Cer-
esia, Dóra, Edda og Fjóla.
Skilst mér að sex tæki hafi
verið prófuð á þessum tveim
klukkustundum og má segja að
það sé vel af sér vikið, enda
uhgir og vaskir drengir að verki.
Ekki stóð é að birta árangur-
inn af þessum tilraunum bæði í
Þórarin Jónsson, Kai'l Ó.
Ruinólfsson, Fjölni Stefáns-
son, Árna Thorsteinsson, Vic
tor Urbaincic, Schumann,
Rossini og fleiri.
Undirleikari með kómum
verður Asgeir Beinteins.pn
píanóleikari,
Hljómleikamir, sem verða
haldnir kl. 7 næstkomandi
mánudagskvöljd vérða síðustu
hljómleikar kórsins a.m.k í
bili vegna þess hve erfitt hetf
ur verið fyrir söngkonur að
mæta á ætfingum, en loórinn
er fyrsrt og fremst skipaður
áihugafólki.
blöðum og útvarpi, en hann var
sá, í fáum orðum sagt, að íslenzka
neyðartalstöðin væri bezt. Mun
hér átt við 15 w. færanlega tal- .
stöð, sem Landssíminn hefur
smíðað með allt aðra notkun
fyrir augum en sem neyðarstöð
fyrir gúmmíbáta, enda með öllu
ónothæf til slíks í sinni núver-
andi mynd.
Engar tilraunir þurfti að gera
til þess að komast að raun um
að til væm sterkari sendar en
íþessir litlu neyðarsendar, sem
ætlaðir eru fyrir gúmmíbáta og
fá orku sína frá fáeinum vasa-
ljósarafhlöðum. Væri hægt að
skrifa langan lista yfir sterkari
stÖðvar, gallinn er einungis sá,
að þær henta ekki til notkunar
í gúmmíbátum.
Ég hefði ekki látið mér til
hugar koma að gera þessar til-
raunir Slysavamafélagsins að
frekara umtalsefni, ef þær hefðu
ekki orðið til þess að tefja fyrir
útbreiðslu neyðarsendanna, og
þykir mér og mörgum öðrum þar
miður farið. Er mér kunnugt um
að bátaeigendur hafa afturkallað
pöntun á slíkum stöðvum, í
þeirri trú að von væri á mikið
sterkari íslenzkum sendi, en
samkv. uppíýsingum, sem ég hefi
aflað mér hjá Landssímanum
mundu líða mörg ár, þar til hann
gæti fullnægt þörfinni fyrir slíka
neyðarsenda, ef hann þá færi að
framleiða þá á annað borð, sem
til þessa hefur ekki komið til
mála.
metra löng og er ætlað að
taka við umferðinni til og
fré flugvellinum við Köln—
Bonn, og þeirri sem kemur
frá þjóðveginum á vinstri
bakka Rínarfljóts. Kostnaður
við brúargerð þessa er áætl-
aður 21.3 milljónir DM.
Eins og sést á ííkaninu á
myndinni, er brúin áþekkust
hörpu tilsýndar og tengja
yfir 80 strengir hana við burð
arstöplana í miðjunni, sem
eru rúmlega 41 m. á hæð.
Sjálf verður brúin 462
Kvennakér Slysavarnarfél
agsins heldur hljómleika
KVENNAKÓR SVFÍ 5
NÆSTKOMANDI mánu-
dagskvöld heldur Kvr— ' ''r
Slysavarnafélags ísl nd
hljómleika í Gamla »*ji.
Hljómleikar þessir eru haldn
Kvennakórinn á æfingu.
Neyðarsendar