Morgunblaðið - 12.12.1964, Side 13

Laugavdagur 12. des. 19€4
MORCU NBLAÐIÐ
13
Sjómenn þjálfaöir
á skólabátum?
EIN af þeim ályktunum, sem affalfundur L,andssambands ísl.
útvegsmanna samþykkti, fjallar um útgerð skólabáta. Er
hér um mjog athyglisvert mál að ræffa, sem nauðsyn er aff
hrinda sem fyrst í framkvæmd. Má benda á, aff Æsku-
lýffsráð Reykjavíkur hefur nokkur sumur fengið varðbát
l>andhelgisgæzlunnar og gert út til að kenna strákum sjó-
vinnu og sjómennsku. Hefur það þótt takast vel.
I ályktun EÍÚ-fundarins segir:
„Fundurinn skorar á Alþingi að taka á fjárlög 1965 allt
að 1 milljón króna framlag til stuðnings útgerðar skólabáta,
enda komi jafnhátt framlag frá þeim bæjar- og hrepps-
félögum eða samtökum þeirra, sem kunna að vilja ráðast í
slíka útgeið."
Sjókæling eykur mjeg
geymslujtol fisksins
Sótt um lán til smiði 2 skipa með sjókæli-
útbúnaði — sagt frá tilraunum Breta
Austfjarðasíld
til Faxailóa og
Þýzbalands
Um þessar mundir eru togar-
ar að taJta síM í Austif jarðaihöfn-
um ýmiist til fl'utnings á hafnir
hér fyrir sunsnan e'ða til flutnings
til útlanda. Það hefir oft gerzt
hér um þetta leyti árs að skip hafi
tekið FaxaflóasíM og flutt is-
varða til Þýzkalands. Hefir síld-
in þar verið reykt o>g þótt hin
bezite vara.
Nú er eftir að vita hvernig
Austfjarðasí'lidin reynist á Þýzka
landsmarfkaði, en hún er tais-
vert feitari en Suðurlandssdldin.
Ekiki er vonlauist að eitthvað
ef þessari Auisitfjar’ðaisíM verði
ealtað í samninga þá er fyrir
ligigja fná í sumar, en hins er að
gæfea að nú er Mtið urn fóllk til
eöltunar fyrÍT auetan og því
hætta á að lítið náist til söltun-
ar einkum ef síMin veiðist í
hrotum.
TILRAUNIR hafa verið gerðar
viffa um heim til að finua betri
og heppilegri leið til aff geyma
ferskan fisk um borð í veiði-
skipum en með ísun. Er þá fyrst
og fremst miðað við aukin gæði
og meina geymsluþol fisksins.
Jón Ármann Héðinsson, útgerð
armaður, skýrði frá því í frétta-
auka í haust, að margra ára

Rannsóknarskipið Sir William Hardy.
Útvegsmenn
þakka Jakobi
AÐAX.FTJNDUR Landssambands
íslenzkra útvegsmanna sam-
þykkti eftirfarandi ályktun:
„Fundurinn samlþykkir að færa
Jakobi Jakebssyni, fiskifræðingi,
evo og öðrum þeim mönnum, sem
etörfuðu að síMarleif og síldar-
rannsóknum á s.l. sumri, einlæg-
ar þakkir fyrir mikil og árang-
ursrík störf.“
ÞÓRSHÖFN, Færeyjum. —
Skála Skipasmidja hefur
tryggt sér verkefni til ársloka
19C6. Skipasmíðastöðin, sem
búin er nýtízku tækjum, var
byggð fyrir þrem árum og
getur smíðað tvö skip sam-
timis. Hún hefur þegar afhent
3 stálfiskiskip, hvert 200 tonn
að stærð, og eitt 250 tonn, sem
útbúið er frystilest.
Sem stendur hefur stöðin í
smíðum 250 tonna stálfiski-
skip með frystilest fyrir fær-
eyskt útgerðarfélag og 625
tonna skip fyrir Aarhus Mask-
inbyggeri.
Fyrir nokkrum mánuðúm
gerði skipasmíðastöðin samn-
ing við Landsverzlunina í
Þórshöfn um smíði 299 tonna
flutningaskips og fyrir hálf-
um mánuði svipaðan samning
við Olaf Hentze Rasmussen í
Kaupmannahöfn.
Þá hefur stöðin nú gert
samning við William Holm
Jakobsen í Þórshöfn um smíði
enn. eins skips að svipaðri
stærði
reynsla hefði sýnt að sjókæling
hafi náð ágætum árangri, en slik
kæling fer fram á þann hátt, að
köMum sjónum er dælt inn á
kæiikerfi skipsins.
Morgunblaðinu er kunnugt um,
að Fiskveiðasjóði hafa verið send
ar tvær umsóknir um lán til
smiða á tveim skipum, sem út-
búin verða sjókælikerfi. Hvort
skipið mun verða um 350 tonn
að stærð.
Hér er um mjög athyglisvert
mál að ræða og er brýn nauðsyn
fyrir íslendinga að fyigjast með
þróuninni, enda mun aukið
geymsluþol afians leysa ýmis
erfið vandamál íslenzks sjávar-
útvegs, t.d. varðandi flutning á
síM til söltunar frá hinum fjar-
lægu síMarmiðum.
Bretar hafa að undanförnu gert
tilraunir með kælingu aflans og
var rannsóknarskipið Sir William
Hardy notað til þess, og einnig
fóru fram tilraunir í landi. Alls
hefur skipið farið 8 veiðiferðir í
þessu skyni.
Núverandi aðferð með geymslu
fisks í ís gefur möguleika til að
geyma hann í 15—16 daga áður
en hann tekur að rotna, en til-
raunir Bretanna bafa sýnt, að
geymslutímann er hægt að lengja
um 7 daga með því að kæla afl-
ann við 4-2° til 4-1*. Þeir hafa
ekki enn tekið endanlegar ákvarð
anir um, hvaða tæki og breyt-
ingar á fiskiiestum séu heppileg
astar, en gera ráð fyrir að kostn-
aður verði minni en við upp-
setningu frystitækja.
Um borð í Sir William Hardy
var þorekur kæidur í is í nokkr-
ar klukkustundir, eða þar til
hann var við frostmark, en svo
kæidur í lest þar til hann náðu
þvi kuldastigi, sem tiiraunir voru
gerðar við hverju sinni.
Árangur og niðurstöður brezku
tilraunanna eru þessar í stuttu
máli:
Kælingin seinkar skemmdum,
fiskurinn heldur sér vel við hæga
kæiingu og bragð hans helzt gott.
Aðalókostirnir eru iélegri áferð
og safarýrnun í flökum vegna
myndunar ískristaila.
Við 4-1" (30* Fahrenheit) er
fiskurinn „frosinn“ að einum
þriðja og ískristallamyndun er
óveruleg, svo hráefnið er gott til
flökunar og: reykingar. Eftir 20
lítvegsmenn telja sölusamtökin
eiga að annast afurðasöluna
UM ÞESSAR munðlr ern uppt
deilur manna á meðal, allhávær-
ar, um hvort heppilegra sé fyrir
islenzkan sjávarútveg og þjóðar-
búið i heild, að sala afurðanna
se i höndum fárra, stórra útflutn
ingsaðila, eðá hvort fleirum skuli
heimilað að hafa þar bönd í
bakka.
Aðalfundur Landssambands ís
lenzkra útvegsananna, sem hald-
inn var í nóvemberiok, markaði
skýra stefnu i þessum málvm,
fyrir sitt leyti. Segir í ályktun
LÍÚ.:
Útvegsmenn telja afurða-
sölu eiga að vena í hönd-
um sölusamtaka.
„Fundurfnn telur að sala á ís-
lenzkum sjávarafurðum eigi að
vera i hondum samfetka framleið
endanna sjálfra í hverri fram-
leiðslugrein, og telur það mjög
varhugavert, að í þeim greinum
útflutningsins. þar sem slík sölu
samtök framleiðendnnna eru
starfandi, sé einstökum aðilum
veitt aðstaða til þess að sitja að
i beztu mörkuðunum og vera laus-
ir við að selja á óhagstæóari
mörkuðum og taka þátt í kostn-
aði við að vinna nýja markaði
— Reynslan hefur og sýnt, að
framboð frá mörgum aðilum á
útflutningsafurðum hefur oft
hnft áhrif til óeðiilegs verðfalls
þeirra."
daga geymslu eru gæðin til átu
fullnægjandi.
Við 4-2“ (28* F) er fiskurinn
háif „frosinn“ og fuilnægjandi til
flökunar og reykingar. Neyzlu-
gæðin eru einnig fullnægjandi
eftir 20 daga geymslu, en á tak-
mörkunum eftir 26 daga.
Við 4-3" (27* F) er fiskurinn
og þá er þorskur óhæfur til flök-
„frosinn“ að þrem fjórðu hlutum
unar og reykingar, þótt hans
mætti neyta eftir 35 daga
geymslu.
Fiskur, sem kældur var við
4-1° og 4-2* í 20 daga, sýndi 6—
7% safarýrnun þegar ha-nn var
geymdur í tvo daga til viðbótar
við +2°. Sami fiskur missti að-
eins 3% af þyngdinni eftir 15
daga geymslu. Samsvarandi rým
un fyrir flök sem geymd voru í
ís reyndist 2% eftir 20 daga og
1% eftir 15 daga.
Þess skal einnig getið, að Bret
ar sendu sérfræðinga til Portú-
gal, þar sem þeir fylgdust með
kælingu um borð í togaranum
Goraz frá Lissabon. Elzti fiskur-
inn, sem togarinn landaði, var
30—32 daga gamall og bar hann
af að gæðum miðað við fisk, sem
önnur skip lönduðu þar í höfn.
Árangur sjókeelingarinnar var
augljós.
66 fiskisbip í
færeyska fiotano
ird órina 1956
I RÁ árinu 1956 hafa 66 skip
bætst í færeyska fiskiskipaflot-
ann, 6 togarar og 60 stálfiskiskip.
Samari'iagður tonnaifjöMi þess-
ara skipa nemur 22 þúsund tonn-
um. Alls hefur verið varið 806
milljónum isl. króna til skjpa-
kaupanna.
Um þessar mundir er tilhneig-
ing til þess í Færeyjum, að
óyggja fleiri og fleiri 15-20 tonna
fiski'báta og eru þá veiðar við
sjáifar eyjarnar hafðar í huga,
þar sem þær munu verða mikil-
vægari í framtiðinni vegna út-
færslu fiskveiðilögsögunnar þar í
12 sjómílur á sl. vori.
Félng síldnr-
soltendo d SV-
londi 10 dra
TÍU ár eru liðin frá þvi Félag
síldarsaltenda á Snð-Vestur-
landi var stofnað. Hefur fyrir
Ulstilli þess tekizt að koma i
framkvæmd ýmsum þýðingar-
miklum hagsbótamálum fyrii
síldarútveginn.
Núverandi stjórn félagsins
skipa: Jón Ámason, Akranesi,
formaður; Ólafur Jónsson,
Sandgerði, varaformaður; Mar
geir Jónsson, Keflavík, ritari;
Beinteinn Bjarnason, Hafnar-
firði, gjnldkeri, og Guðsteinn
Einarsson, Grindavík.