Morgunblaðið - 07.12.1965, Blaðsíða 16

16
MORGUNBLAÐIÐ
Þriðjudagur 7. des. 1965

Útgefandi:
Framk væmdast j óri:
Ritstjórar:
Ritst j órnarf ulltrúi:
Auglýsingar:
Ritstjórn:
Auglýsingar og afgreiðsla:
Áskriftargjald kr. 95.00
I lausasölu kr.
Hf. Árvakur, Reykjavík.
Sigfús Jónsson.
Sigurður Bjarnason frá Vigur.
Matthías Johannessen.
Eyjólfur Konráð Jónsson.
Þorbjörn Guðmundsson.
Árni Garðar Kristinsson.
Aðalstræti 6.
Aðalstræti 6. Sími 22480.
á mánuði innanlands.
5.00 eintakið.
ÚTBOÐ VERKLEGRA
FRAMKVÆMDA
rfr þingmenn Sjálfstæðis-
flokksins, þeir Þorvaldur
Garðar Kristjánsson, Sveinn
Guðmundsson og Jónas Rafn-
ar fluttu nýlega á Alþingi
fyrirspurn um útboð verk-
legra framkvæmda. Spurðust
flutningsmenn fyrir um það
hvað liði störfum nefndar,
sem viðskiptamálaráðherra
skipaði 18. desember 1959, til
þess að athuga þann þátt, sem
á er um tilboð í verk sam-
kvæmt útboðum, og gera til-
lögur um leiðir til úrbóta með
það fyrir augum, að reglur
verði settar um þau mál.
Viðskiptamálaráðherra upp
lýsti að gert væri ráð fyrir að
störfum þessarar nefndar yrði
lokið fyrir næstkomandi ára-
mót.
Ástæða er til þess að fagna
þessum upplýsingum. Æski-
legt er að útboð verklegra
framkvæmda verði miklum
mun algengari hér á landi í
framtíðinni en verið hefur
undanfarið. En í íslenzkri lög-
gjöf eru ekki almenn ákvæði
um útboð, þótt slíkar reglur
hafi verið teknar í lög á Norð-
urlöndum og í flestum öðrum
'Vestur-Evrópulöndum .Ber
því brýna nauðsyn til þess að
koma fastari skipan á þessi
mál hér á landi. Nauðsyn þess
hefur einnig verið viðurkennd
af hálfu ríkisvaldsins með
skipan sérstakrar nefndar ár-
ið 1959 til þess að rannsaka
þessi mál og gera um þau til-
lögur. Ennfremur hafa iðnað-
arsamtökin lýst áhuga sínum
á framkvæmdum á þessu
sviði.
Þorvaldur Garðar Kristjáns
son komst m.a. að orði á þessa
leið í þingræðu sinni um dag-
inn:
„Hér er um stórmál að
ræða, mál sem hefur hina
mestu þjóðhagslegu þýðingu.
Þó að útboð verklegra fram-
kvæmda hafi farið vaxandi á
undanförnum árum þarf þró-
unin að ganga í þá átt í enn
auknari mæli. Það ætti að
vera regla eða skylda að fram
kvæmdir hins opinbera, ríkis
og sveitarfélaga, verði boðnar
út til þess að tryggja sem bezt
hagsýni í meðferð opinbers
fjár. Þetta á ekki einungis við
um opinberar byggingar,
skóla, sjúkrahús, orkuver,
‘hafnargerðir og þess háttar,
heldur og Vegagerð ríkisins.
Hin stórvirku tæki, sem nú
eru notuð til vegalagninga
breyta vegagerðinni ekki ein-
ungis tæknilega heldur og
skapa eðlilegan grundvöll fyr
ir því að gerð nýrra þjóðvega
verði boðin út. Byggingar- og
mannvirkjagerð í þágu at-
vinnuveganna ætti að bjóða
út í auknum mæli frá því sem
nú tíðkast".
Undir þessi ummæli er
fyllsta ástæða til þess að taka.
FRÖNSKU
FORSETA-
KOSNINGARNAR
I Trslit forsetakosninganna í
^ Frakklandi urðu mikið
áfall fyrir de Gaulle forseta,
og er enn ekki Ijóst, hvort
hann gefur kost á sér í síðari
kosningunum, sem fram eiga
að fara eftir tæpan hálfan
mánuð. Þegar litið er yfir
starf de Gaulle í þágu Frakk-
lands, fer ekki hjá því, að
þessi úrslit komi nokkuð á
óvart.
Á stríðsárunum var de
Gaulle bjargvættur Frakk-
lands og fransks þjóðarmetn-
aðar. Þegar aðrir höfðu
gefizt upp hélt franskur
liðsforingi fána Frakklands
hátt á lofti og sneri heim til
föðurlands síns, sigurvegari
og þjóðarleiðtogi. Þegar hann
hafði ekki lengur afl til þess
að framfylgja stefnu sinni
sagði hann af sér og beið í
einangrun í áratug þar til
kallið kom á ný og franska
þjóðin sneri sér til hans á ör-
lagastund. Líklega hefði eng-
inn annar Frakki getað leyst
þau vandamál, sem Frakkar
áttu þá við að stríða á þann
hátt, sem de Gaulle gerði.
Þess vegna fer ekki hjá því,
að menn furði sig á því, að
franska þjóðin skuli hafa
tekið þá áhættu að veita
de Gaulle þá aðvörun, sem
hann hefur nú fengið, því að
hershöfðinginn er óútreiknan-
legur og ekki ólíklegt, að hann
telji frönsku þjóðina hafa
hafnað forustu sinni.
Þessa áhættu hafa Frakkar
tekið og ástæðan virðist fyrst
og fremst sú, að stefna de
Gaulle í utanríkismálum og
málefnum Evrópu hafi ekki
almennt fylgi með frönsku
þjóðinni. Vera kann einnig að
Frökkum hafi þótt nauðsyn-
legt að sýna de Gaulle, að
hann sé ekki lengur eina lífs-
von frönsku þjóðarinnar, hún
geti komizt af án hans og hon
um beri ekki að líta á sig, sem
alvald Frakka og málefna
þeirra.
En úrslit kosninganna sýna
einnig að valdatími de Gaulle
hefur ekki orðið til þess að
drepa í dróma áhuga Frakka
á stjórnmálum.
Enn er ekki ljóst, hvort de
Gaulle gefur kost á sér á ný,
en ástæða er til að benda á,
að fyrir síðari valdatíma hans
Chicagro, 19. nóv. (AP). — Meðfylgjandi mynd er frá keppni bifreiða, sem hægt er að aka
bæði á láði og legi. Bifreiðarnar lögðu af stað frá Michigan Avenue-brúnni og fóru einnar
og hálfrar mílu vegalemgd upp eftir Chioago-ánni. Sigurvegari í keppninni varð Bob Duller
frá Chicago, en hann fór vega lengdina á níu mín. og 40 sek. Tekið skal fram að keppnisbrautin
var vot.
Herhvöt til æskulýðsins í
baráttunni við hungrið
,,HELMINGUR mannkyns býr
við matvælaskort. Afleiðing-
in af því er sú, að árlega
deyja margar milljónir ung-
menna með jafnafdráttarlaus-
um hætti og væru þær strá-
drepnar af harðstjóra. Enn
fleiri bera mark hungursins
á líkama og sál ævilangt. Við
, fullvissum yður umt að þessar
þjáningar er hægt að stöðva
og það verður að gera. Þeg-
ar við öll, hvort sem við bú-
um við þessar óhugnanlegu
aðstæður eða í fjarlægum vel-
| megandi ríkjum, afráðum að
bmda enda á þetta hungur,
þá erum við þess megnug."
, Þannig er komizt að orði í
yfirlýsingu sem nýlega var
samin af hópi æskulýðsleið-
toga, sem komu saman í
Rómaborg í boði B. R. Sens,
forstjóra Matvæla- og land-
búnaðarstofnunar Sameinuðu
þjóðanna (FAO), í sambandi
11 við hina alþjóðlegu Herferð
gegn hungri. í yfirlýsingunni
er æskulýður heimsins hvatt-
ur til að taka upp baráttuna
gegn hungri og næringar-
skorti og stuðla þannig að
efþngu friðar í heiminum.
„Veröldinni er fyrst og
fremst stjórnað af mönnum,
sem ekki eru í neinum tengsl-
um við heim æskulýðsins,“
segir ennfremur í yfirlýsing-
unni. ,,Menn vita, að milljón-
ir jarðarbúa svelta og láta
lífið. En það er talið mikil-
vægara að framleiða hergögn,
sprengjur, herskip, eldflaug-
ar, að senda okkur út í styrj-
aldir hvern gegn öðrum held-
ur en að leggja fram sáðkorn,
vatn, skóla og sjúkrahús, svo
að við gætum mettað og
þjónað hver öðrum.“
„Við skulum öll gera ráða-
mönnum heimsins það full-
komlega ljóst, að skipting í
ríka og fátæka verður að
hverfa úr sögunni, og að okk-
ur er ljóst, að til þess að
stuðla að þróun heimsins út-
heimtist framlag sem svarar
til þeirra mörgu milljarða
dollara sem nú er sóað í her-
búnað. Við skulum gera þeim
Ijóst, að séu það pólitísk eða
efnahagsleg kerfi, sem hindra
réttláta skiptingu fæðu og
velmegunar í heiminum, Þá
verða þessi kerfi að hverfa
og önnur betri að koma í
stað þeirra.“
Fiskafli heimsins jókst
um 4 milljón tonn.
Fiskafli heimsins hefur
aldrei orðið meiri en árið
1964. Þá nam hann samtals
51,6 milljón tonnum, og var
það rúmlega 4 milljón tonn-
um meira en árið á undan.
Þetta kemur fram í ársyfir-
liti Matvæla- og landbúnaðar
stofnunar Sameinuðu þjóð-
anna (FAO).
Perú var þriðja árið í röð
mesta fiskveiðiþjóð heims
með afla sem nam 9.130.700
tonnum. Næst kom Japan
með 6.334,700 tonn. Fiskafli
Japana minnkaði um 360.000
tonn frá 1963, en hjá Perú-
mönnum jókst aflinn hins veg
ar um 2 millj. tonn frá árinu
áður.
Kína (meginlandið) var aft-
ur í þriðja sæti með afla, sem
FAO áætlaði að verið hefði
kringum 5,8 millj. tonn. Því
næst komu Sovétríkin með
4,48 millj. tonn; Bandaríkin
með 2,63 millj. tonn og í sjötta
sæti Noregur með 1.608,100
tonn.
Danmörk að meðtöldum
Færeyjum var í tólfta sæti
í heiminum, en þriðja sæti í
Evrópu (eftir Noreg og Spán)
með 1.010.200 tonn. ísland var
fjórtánda í röðinni í heimin-
um ,en fimmta í Evrópu (eftir
Bretland) með 972.700 tonn.
Svíþjóð var tíunda ríkið í Ev
rópu með 372.100 tonn.
Miðað við álfur veiddi Asía
37 af hundraði alheimsaflans,
Suður-Ameríka 21 af hundr-
aði og Evrópa 19 af hundraði.

var algjör ringulreið ríkjandi
í frönskum stjórnmálum, og
jótt de Gaulle hafi verið ó-
pjáll síðustu árin í samvinnu
vestrænna ríkja er ólíklegt
að betra taki við hverfi hann
af sjónarsviðinu. De Gaulle
er vafalaust einn merkasti
stjórnmálamaður þessarar
aldar og um leið sá sérkenni-
legasti. Það hefur áður kom-
ið fyrir, að miklum leiðtoga
hefur verið hafnað í frjálsum
kosningum og má þar minna
á kosningarnar í Bretlandi
1945, þegar Bretar höfnuðu að
stríðslokum forustu þess
manns, sem leiddi þá til sig-
urs í styrjöldinni gegn nazist-
um. Úrslit frönsku kosning-
anna nú verða þó tæplega
skilin á þann veg, að Frakkar
hafi viljað hafna forustu de
Gaulle, heldur miklu fremur,
að þau beri að túlka, sem að-
vörun til hans um, að hann
geti ekki ráðskazt með mál-
efni frönsku þjóðarinnar að
eigin vild, heldur verði eins
og aðrir stjórnmálamenn, að
taka nokkurt tillit til sjónar-
miða annarra.