Morgunblaðið - 30.01.1966, Blaðsíða 6

6
MORGUNBLAÐIÐ
Sunnudagur 30. janúar 1966
Ásta Þórðardótfir
A MOBGUN verður jarðsett frá
Fossvogskapellu Ásta Þórðardótt-
ir, kjólameistari, Nóatúni 18, en
hún lézt 25. janúax í Borgar-
spítalanum, eftir langvarandi
veikindi á 05. aldusári.
Ásta faeddist 28. ágúst 1901 að
Klöpp á Stokkseyri, þar sem hún
ólst upp hjá foreídrum sínum,
Sæfinnu Jónsdóttur og Þórði
Sigurðssyni, ásamt all stórum
systkinahópL
- •- - ~
Ung að árum fór Ásta til Kaup
mannahafnar, þar sem hún hóf
nám í kjólasaumi og dvaldist í
Höfn árum sarnan. Starfaði hún
að iðn sinni hjá þekktum fyrir-
tækjum í þeirri grein, m.a. hjá
Magasin du Noord.
Árið 1935 kemur Ásta svo al-
komin heim til íslands, ásamt
syni sínum, Geir Þórðarsyni, síð-
ar prentmyndasmið hér í bæ, þá
9 ára gömlum. Eftir heimkomuna
opnaði Ásta saumastofu og rak
með nokkru starfsliði í all mörg
ár. Á þessum árum starfaði hún
all mikið að málum stéttarfélags
síns, Félags kjólameistara og var
formaður þess um árabil.
Síðar, er heilsa hennar tók að
bila, starfaði hún áfram að iðn
sinni, eftir því sem heilsan
leyfði, en hætti að hafa stúlkur
í þjónustu sinni. Aldrei skorti
viðskiptavinina, enda komst fljótt
það orð á að Ásta léti ekkert frá
sér fara, nema það er fyrsta
flokk.3 gæti talizt. Ég hefi hvorki
fyrr né síðar orðið vitni að meiri
natni og samvizkusemi í starfi
en hjá þessari móðursystur minni
og voru ótaldar þær vinnustund-
ir, sem sleppa varð, þegar verðið
skyldi endanlega ákveðið, ekki
sízt á þeim árum er perlur og
annað skraut er mikillar hand-
vinnu krafðist, var í tízku. Þeg-
ar svo við þetta bættist sérstök
smekkvísi og hæfileiki til að
fylgjast með í tízku, hlaut svo
að fara að Ásta veldist til starfa
fyrir vissan hóp kvenna, sem
kunnu að meta iþessa eiginleika
að verðleikum og umfram allt
kusu vandaðan og smekklegan
fatnað.
Enda þótt Ásta væri fremur
seintekin að eðlisfari, hlaut þó
svo að fara sökum mannkosta
hennar, að vináttubönd tengdust
milli hennar og nokkurra við-
skiptavina hennar. Síðar, er heils
an var farin, reyndust sumar
þessara kvenna Ástu sannir vin-
ir og réttu henni hjálparhönd.
Enda þótt Ástu léti yfirleitt bet-
ur að gefa en þiggja, þá fór hún
ekki leynt með það að hún kunni
að meta þessa hugulsemi. Á Hafn
arárum sínum kynntist Ásta
nokkrum íslenzkum stúlkum,
sem urðu ævilangar vinkonur
hennar. Vildi ég sérstaklega
mega geta Sigríðar Magnúsdþtt-
ur, fyrrverandi forstöðukonu
Sjóklæðagerðarinnar, sem alla
tíð reyndist Ástu sannur vinur,
ekki sízt í langvarandi veikind-
um og. sjúkrahúslegum. Þessi
irygga vinkona hennar dvelst um
þessar mundir erlendis og á þess
ekki kost að fylgja Ástu til graf-
ar og fellur það eflaust þungt.
Þótt Ásta byggi lengst af ein,
var hún í eðli sínu samkvæmis-
manneskja og kunni vel að koma
fram meðal fólks. Sérstaklega
naut hún leikhússferða og var
mjög af henni dregið treysti hún
sér ekki að skreppa í leikhúsið.
Mér er ljóst að Ástu hefði ekki
verið að skapi að á hana yrði
hlaðið oflofi, en ég vona að mér
fyrirgefist, þó ég segi nú þegar
hún er öll, að ég áliti hana hafa
verið mjög heilsteypta konu, og
mun minnig hennar geymast
þannig með mér. Þegar ég lít til
baka þá minnist ég ekki að hafa
heyrt hana tala illa um nokkum
raann, enda þótt hún gæti sagt
álit sitt umbúðalaust við hvern
sem var, ef því var að skipta.
Hún var alin upp í íslenzkri fá-
tækt og síðar ströngum skóla
danskra lærimeistara. Ekkert var
því eðlilegra en að hún gerði
kröfur til annarra, en það er
skoðun mín, að hún hafi ekki
síður gert kröfur til sjálfrar sín.
Ég lýk svo þessum fátæklegu
orðum með kveðju frá foreldrum
mínum og fjölskyldu minni með
þakklæti fyrir góð kynni fyrr og
síðar.
Blessuð veri minning Ástu
Þórðardóttur.
Ásbjöm Bjömsson.
Sfötugur á morgun:
Arni Guðnason, magister
ÞAÐ hefur verið gæfa þúsunda
unglinga að kynnast Árna
Guðnasyni sem kennara. Hann
hefur leitt þá fyrstu sporin í
enskunámi við Gagnfræðaskól-
ann í Reykjavík — sfðar Gagn-
fræðaskóla Austurbæjar — í
meira en þrjá áratugi og hlotið
þakklæti og hlýhug jafnt
greindra sem miður bóknáms-
hæfra. Þeir skipta hundruðum
nemendur hans, sem ég hef
kynnzt og allir ljúka upp ein-
um munni um, að hann sé bezti
kennarinn, sem þeir hafa nokk-
urn tíma átt.
Ég átti ekki því láni að fagna
að vera einn af nemendum hans,
en við vorum samstarfsmenn á
annan áratug og naut ég þá
þeirra lefðsagnar, sem mér
dugði bezt í kennslustarfinu. Öll
hans tilsögn var á einn veg, nær
gætin og fáguð, svo aldrei gat
það sært viðkvæma lund. Vertu
blessaður fyrir það, Árni minn,
hve fö’ðurleg var umhyggja þín
og ljúflegar leiðbeiningar. Þú
ert sú fyrirmynd, sem við vilj-
um allir líkjast. En þar með er
ekki sagan öll.
Árni Guðnason hefur unnið
stórvirki í þágu íslenzkra bók-
mennta. Þýðingar hans á verk-
um skáldjöfranna Ibsens, Bern-
ards Shaws og Eugenes O.Neills,
sem fluttar hafa verið á leik-
svfði og í útvarp, sanna snilld-
artök hans og vald á íslenzku
máli.
Það er ekki allra að íslenzka
leikrit Shaws, en þýðingar Árna
Guðnasonar eru á sinn hátt sí-
gildar eins og Shakespeare-þýð
ingar Helga Hálfdanarsonar.
Vanzi er að því, að þær skuli
ekki ennþá útgefnar á bók. Sú
er von mín og ósk, að öll leik-
rit Shaws í þýðingu Árna
verði komin út á sjötíu og
fimm ára afmæli hans og
mætt þá með því minnast
um leið á 115 ára afmælis
Shaws. Minnisstæ'ður er
mörgum leikritabálkur Eugenes
O’N'iills — „Mennirnir mínir
þrír“ — sem fluttur var í út-
varp við óskipta athyglL
Vandvirkni Árna, fundvísi á
líkmgamál íslenzkt og orðaval,
allt ber vitni svo frábærri kunn-
áttu í tungunni, smekkvósi og
* Hótel Holt
Frá því var sagt í frétt-
um fyrir nokkru, að Þorvald-
ur Guðmundsson hefði nú opn
a’ði veitingasalinn í Hótel
Holti. Við rákumst þar inn í
fyrri viku og snæddum dýrind
is máltíð. Við áttum heldur
ekki von á öðru.
Veitingasalurinn er smekk-
legur, litirnir sterkir, en yfir-
bragðið samt ákaflega rólegt
og þægilegt. Inn af salnum er
lítill og snotur bar, en því mið-
ur höfðum við ekki tíma til að
stanza þar og hugleiða vanda-
mál lífsins svo sem tíðkað er
á slíkum stöðum. Við snérum
okkur strax að máltíðinni —
og Þorvaldur mælti með grav-
laxi sem forrétt. Þessi verkun
á laxi hefur ekki tfðkazt hér
allt of mikið hingað til. Hann
er saltaður og skorinn í þunn-
ar sneiðar þar sem hann ligg-
ur á framreiðsluborði, sem Þor
valdur rúllar á milli þeirra,
sem fara að ráðum hans og
bragða laxinn. Hann svíkur
heldur engan.
+ Logandi sverð
Glóðarsteikt lambslæri
þáðum við sem aðalrétt — og
ekki var það síðra, borið fram
með grænmeti og Béarnaise-
sósu. Ég geri líka rá’ð fyrir, að
lambsgeirinn, steiktur í koni-
aki, sé ekki af lakara taginu —
og margt fleira er þarna á mat
matseðlinum, sem freistar
fólks. — Það, sem Þorvaldur
kallar Víkingasverðið er engu
síður fyrir augað en magann.
Sverðið var bori'ð á eitt borð
meðan við sátum þarna — og
fylgdist helmingur gestanna
með — og var þó hvert sæti
fullskipað.
Hótelstjórinn handlék ekki
sverðið beinlínis eins og vík-
ingur, e’ða skilmingamaður,
enda sennilega ekki til þess
ætlazt. Upp á sverðið var
þrætt margt góðgæti: Kjúkl-
ingabrjóst, smábautL hamborg-
arhryggur, tómatar, laukar,
sveppir — og allt vel kryddað,
eða svo segir á matseðlinum.
Og svo kveikti hann í öllu
saman, sverðið loga’ði. Þessi
réttur er líka framreiddur með
grænmeti og Béarnaisesósu.
-£■ Verður vinsæll
Af sjávarréttum er líka
miki’ð úrval og án þess að
hugsa mig um setti ég ofn-
steiktan sjávarrétt í hvítvíns-
sósu efst á óskalistann —
svona í huganum, en númer
tvö kom það, sem Þorvaldur
kallar Tóna hafsins: Humar og
aðrir valdir sjávarréttir með
austurlenzku kryddi, grænmeti
og hrísgrjónum. Þetta er líka
framreitt á sverði — en hvort
Þorvaldur hefur vopnin í mat-
arbúrinu, eða sérstakt vopna-
búr, það vitum við ekki.
Matsalurinn að Hótel Holti
á vafalaust eftir a’ð laða marga
til sín — og þá sömu aftur og
aftur. Ekki aðeihs hótelgesti,
heldur einnig Reykvíkinga,
sem vilja gera sér dagamun,
eða þá, sem þurfa að bjóða
gestum út í mat. Þegar Hótel
Saga var opnuð óx vegalengd
in úr miðbænum mörgum í aug
um. Um þetta er ekki lengur
talað — og sama máli mun
gegna með Holt. Ýmsum vex
enn í augum a’ð búa í Árbæjar-
hverfinu. Við ættum að tala
vi’ð þá eftir fmim ár.
★ Bjórinn
Hér í dálkunum hefur
verið drepið á nýju reglugerð-
ina varðandi farangur ferða-
manna og áhafna. í framhaldi
af því er rétt að geta þess, sem
ekki hefur komið fram í þess-
um umræðum, að farmönnum
hefur um árabil leyfzt að taka
bjór með sér í land — án þess
að heimild væri fyrir því í regl
um, enda engar til. Hins vegar
mun afstaða tollgæzlunnar gagn
vart flugmönnum hafa verið
annars eðlis — og á það mun
lögð áherzla, að í reglugerðinni
hafi það verið gert löglegt, sem
látið hefur verið þróast án
skráðra heimilda í 20 ár — og
er þar átt við farmannabjórinn.
Þótt flugmönnum hafi tekizt að
koma í land kassa og kassa
mun hafa verið litið svo á, að
kjör þeirra væru slík, að eng-
in ástæða væri til þess að veita
þeim sömu fríðindi og farmönn-
P,,
Skáldlegri innsýn, að mér finnst
hann vera ieikritalþýðandi á borð
við Magnais Ásgeirsson sem ljóða
þýðanda.
Enniþá er þess ógetið, að slag-
hörpuleikari er hann ágætur og
tnikill unnandi 'bónlistar. Freimur
er það fágætt, að tungumála-
menn séu jafnframt miklir stærð
íræðingar. En Árni er þeim hæfi
leikum búinn.
Þessi hógværi, elskulegi og
góði maður er sjötugur á miorg-
un.
Ekki veit ég, hvort taó þekkt-
ist í Landeyjunum, þegar hann
var að alast upp — mér er það
til efs.
En hæverska Áma og þokki
finnst mér vera í ætt við þá lax-
nesku persónu, sem hélt í ístað-
ið hjá mönnum, meðan þeir fóru
á bak og áleit uppihaf velliðunar
fólgið í því að vera eklki að
skipta sér að því, hrverb aðrir
menn ætluðu, „mér Hður vel að
því leyti, sem ég tel sjálfsagt að
ihjálpa hverjum og einum að
komast þangað sem hann vilL“
segir þar.
Kæri vinur, ég veit ég mæli
fyrir munn okkar samkennara
þinna um áratugi og ekki síður
einum rómi í nafni nemenda
þinna, þegar ég færi þér
árnaðaróskir og þaikkir fyrir
störfin þín og ánægjustundirnar.
Litfðu manna heilastur, öðling-
ur, mætti kennarastéttin eigmast
sern flesta þína Hka.
Hjálmar Ólafsson.
um hvað þetta snertir. Þetta
mun vera afstaða þeirra, sem
að reglugerðinni stóðu.
Ekki efast ég um, að þeir
ágætu menn, sem að reglugerð-
inni standa, hafa leitazt við að
vera jafn sanngjarnir og frekast
var kostur, enda er reglugerð-
in í heild mjög viðunandi og
hennar var vissulega þörf. Hins
vegar er ég hræddur um, að
flugmenn hafi tekið bjórinn
heim með sér all reglulega und
anfarin ár og getur iþað sjálf-
sagt verið álitamál, hvort rétt
sé að loka augunum fyrir einu,
en halda því opnu gagnvart
öðru — úr því að tekið er á ann
að borð tillit til þess, sem hef-
ur viðgengizt.
Hagkvæm
ráðstöfun
Nú ætla þeir á Egilsstöð-
um að fara að hefja vinnslu
sjávarafurða. Frá því er am.k.
greint í blöðum, að þar eigi að
stofna til byggingar niðurlagn-
ingarverksmiðju fyrir síld.
Hvernig stendur á að engum
hefur dottið í hug að reisa síld
arverksmiðju á Egilsstöðum?
Fáir staðir eru eðlilegri til
vinnslu sjávarafurða, hafnarskil
yrði góð, kostnaðarlítið að
koma óunnum afla á land og
enn fyrirhafnarminna að koma
afurðunum í skip til útflutn-
ings.
En ekki er ólíklegt, að þeir
fari nú að gera út frá Égilsstöð-
um og mun vafalaust verða sagt
frá því í blaðafréttum, þegar
fyrsti báturinn kemur í heima-
höfn.
Höfum flutt verzlun vora og
verkstæði að
LÁGMÚLA 9
Símar:
38820 (Kl. 9—17)
38821 (Verzlunin)
38822 (Verkstæðið)
38823 (Skrifstofan)
Bræðurnir Ormsson hf.
Vesturgötu 3, Lágmúla 9.
Sími 38820.