Morgunblaðið - 11.03.1966, Blaðsíða 3
FöstuðaífOT 11. marz 1966
MORCUNBLAÐIÐ
3
i
Félagsmálará ðherra flytur ávarp við setningu fundarins.
Jónas Haralz á fundi sveitarstjórnarfélaga:
þarf ákveðna
í byggðamálum
— Brúðkaup
/Y' Framhald af bls 1
þar sem almennust andstaSa var
gegn brúðgumanum vegna þjóð-
j ernis hans, til þess að reyna að
j fá ilbúa Amsterdam á þeirra
I band og treysta vináttu konungs-
fjölskyldunnar við þjóðina. Ekki
varð prinsessunni að ósk sinni
en hörðustu andstæðingum ráða-
hagsins ekki heldur. Hinn öflugi
lögregluvörður kom í veg fyrir
alvarleg uppþot og óeirðir og
og eins og áður sagði, kusu
margir að fylgjast með brúðkaup
inu í sjónvarpi heima hjá sér,
enda veður kalt og hráslagalegt.
Er brúðhjónin birtust á hallar-
svölunum að taka kveðju manna
voru ekki nema tæp tvö Iþúsund f
manns saman komin á torginu
fyrir framan að fagna þeim.
Borgarstjóri Amsterdam, Gijs-
bert van Hal, drap á ókyrrð
manna og óánægju í ræðu þeirri
er hann flutti við hjónavígsluna.
Beindi hann orðum sínum til
brúðgumans og minntist „hinna
i mörgu stunda, sem hljóta að
! hafa verið yður erfiðar" og
kvaðst viss um að hann myndi
afla sér trausts og rirðingar
landsmanna er þeir ’kynntust
honum betur. Þá minnti hann
ríkisarfann á að konungsfjöl-
ekyldan yrði „að fylggast með
tímanum, ekki dragast aftur úr
þróuninni en heldur ekki vera
of langt á undan henni“.
Þrátt fyrir allt sem á hefur
gengið í sambandi við brúðkaup
prinsessunnar er það almennt
hald manna að flestir muni
Hollendingar óska brúðhjónun-
um gæfu og gengis af heilum
hug og gizka margir á, að and-
stæðingar ráðahagsins, þótt há-
værir hafi verið og ósparir á orð
og gerðir til áiherzlu afstöðu
sinni, séu ekki nema um það bil
6% þjóðarinnar.
Ttókisarfinn og maður hennar,
*em nú ber heitið Claus prins
af Hollandi, lögðu upp í brúð-
kaupsferð sína í kvöld, en ekki
er vitað hvert henni er heitið.
Bílar teknir
úr umferð
LÖGREGLAN í Reykjavik
hefur undanfarna daga geng-
ið rösklega fram í því að
kynna sér aksturshæfni bila
og hafa þeir verið teknir úr
umferð, ef ástæða hefur verið
tiL
í fyrradag stöðvaði lögregl-
an 25 bíla, sem henni þótti
athugaverðir og voru 23
þeirra færðir til bifreiðaeftir-
litsins til skoðunar. Af þeim
voru 17 teknir alveg úr um-
ferð, en atlhugasemdir gerðar
við hina.
í gær hélt lögreglan þessu
áfram og síðdegis höfðu 16
bílar verið teknir alveg úr
umferð að lokinni skoðun hjá
bifreiðaef tirlitinu.,
Lögreglumenn hafa fyrir-
mæli um að stöðva þá bíla,
sem eitthvað þykir athuga-
vert við, skoða þá og færa til
bifreiðaeftirlitsins sé ástæða
til. ,
Hefur lögreglan fylgzt ræki
lega með bílum frá áramót-
um og hafa a.m.k. 70 bílar
verið teknir úr umferð frá
þeim tíma.
Marka
stefnu
FUNDUR fulltrúaráffs Sam-
bands íslenzkra sveitarfélaga
hófst í fundarsal Borgarstjórnar
Reykjavíkur í gær kl. 10.00 ár-
degis, meff seningarræffu Jónas-
ar Guðmundssonar, formanns
sambandsins.
Bauð Jónas fulltrúa og gesti
velkomna. Minntist hann síðan
eins fulltrúa Hermanns Þórar-
inssonar, sem lézt á árinu. Sæti
Hermanns hefur nú tekið Sig-
urjón Sæmundsson bæjarstjóri á
Siglufirði. Þá gat formaður þess
að á árinu hefðu ráðherrarnir
Emil Jónsson og Gunnar Thor-
oddsen látið af yfirstjórn sveita
mála vegna embættisbreytinga,
en við tekið, Eggert G. Þorsteins
son og Magnús Jónsson. Bauð
hann þá velkomna, og kvaðst
vænta góðrar samvinnu við þá.
Hann þakkaði borgarstjórn þá
velvild sem hún auðsýndi S.Í.S.F.
með því að lána húsakynni sín.
Formaður gat þess, að r|í færu
bæjar- og sveitastjórnakosning-
ar í hönd, og þar eð þetta
yrði líklega síðasti fundur þessa
ara fulltrúa, hefði verið ákveðið
að taka kvikmynd af fundinum.
Að lokum benti hann fulltrúum
á nokkur mál, er fýrir fundinum
liggja og sagði síðan fund sett-
an.
Var þá gengið til dagskrár og
kjörinn fundarstjórn, og skipað
í nefndir. Því næst flutti Borg-
arstjórinn í Reykjavík, Geir
Hallgrímsson ávarp. ,Bauð hann
fulltrúa velkomna,, og þá sem
lengra voru að komnir bauð
'hann velkomnar til Reykjavíkur.
Borgarstjóri ræddi nokkuð starf
sinni yfir vaxandi starfsemi þess.
Hann kvað það athyglisverð ný-
mæli, er S.Í.S.F. gekkst fyrir
tveim ráðstefnum, byggingar-
ráðstefnu og fjármálaráðstefnu.
Lagði hann áherzlu á, að vekja
þyrfti athygli á starfi sambands-
ins ,efla samstarf og skapa starfs
mönnum betri aðstöðu. Óskaði
hann S.Í.S.F. allra heilla í starfi.
Næstur tók til máls félags-
málaráðherra Eggert G. Þor-
steinsson, og ræddi í stuttu máli
um starfsemi sveitafélagnna og
skyldur þeirra. í lok ávarpsins
þakkaði ráðherra fyrir h)>nd
ríkisstjórnarinnar samstarfið og
árnaði því allra heilla í fram-
tíðinni.
Jónas Haralz, forstjóri Efna-
hagsstofnunarinnar flutti næst
erindi um Byggingaáætlanir.
Vakti erindi hans mikla athygli.
Sagði Jónas m.a., að ýmsar
aðgerðir sem erlendar þjóðir
hefðu reynt, til þess að skapa
jafnvægi í byggð hefðu ekki bor-
ið tilætlaðan árangur, og orsök-
in fyrst og fremst sú, að um of
hefði verið reynt að halda við
hefðbundnu ástandi. Nú væri í
nágrannalöndum okkar verið að
reyna að finna stefnu, í dreif-
býlismálum, sem bezt gæti kom-
ið að gagni til að styrkja aðstöð-
una gegn megin dreifbýlissvæð-
unum, og að efla þær atvinnu-
greinar er henta á hverjum stað.
Fyrst þyrfti að mynda byggða-
kjarna er biði upp á meiri þæg-
indi og þjónustu, og fjölbreytt-
ara atvinnulíf.
Jónas sagði, að hagvöxtur hefði
orðið meiri á íslandi á árunum
1962-1965, en víðast hvar í heim-
inum. Þetta skapaði á hinn bóg-
inn ýmis vandamál fyrir þær
byggðir og atvinnugreinar, sem
ættu í erfiðleikum með að fylgj
ast með þróuninni.
Hann vék síðan nokkuð að
Vestfjarðaáætluninni, og sagði
að þar væri meginatriðið að afla
byggðakjarna. Það þyrfti að
bæta samgöngur frá þeim til
annarra staða á landinu og innan
svæðisins sjálfs. Hann sagði að
skv. skýrslu norsku sérfræðing-
anna teldu þeir að ógerlegt væri
um fyrirsjáanlega framtíð að
gera vegi frá þessum byggða-
kjörnum til annarra landshluta,
er væru færir allt árið. íbúum
á Vestfjörðum hefði á tímabili
fækkað allmjög, og nú byggju
þar um 10.500 manns. Þó væri
ekki hægt að kenna atvinnu-
leysi um þessa fækkun, því að
meðaltekjur væru svipaðar og
annars staðar á landinu. Ástæð
an væri fyrst og fremst skortur
á þægindum og þjónustu og fjöl
breyttari atvinnumöguleikum.
Jónas sagði, að ákveðna stefnu
yrði að marka og fylgja, ef ár-
angur ætti að nást í byggðamál-
um. Til þess að þetta væri hægt,
yrðu einstök þorp og hreppar að
vinna saman, en ekki hugsa ein-
göngu hver um sitt.
Á hádegi var gert matarhlé,
og bauð borgarstjóri fulltrúum
og fundargestum til hádegisverð
ar.
KI. 13:30 hófst fundur á ný, og
var þá flutt skýrsla sambands-
stjórnar og ýmis önnur mál. M.a.
fjárhagsáætlun sambandsins fyr
ir árið 1966, fjárhagsáætlun
Sveitarstjórnarmála 1966, tillög-
ur milliþinganefndar um breyt-
ingar á lögum sambandsins, til-
laga stjórnarinnar um auknar
tekjur sambandsins, frumvarp
til laga um Lánasjóð Sveitafélaga
og fleiri mál.
Kl. 16:00 flutti Hjálmar Blönd
al, hagsýslustjóri Reykjavíkur-
borgar erindi er nefndist „um
hagsýslumál".
Ræddi hann helztu þætti hag-
sýslunar t.d. Tæknilegan útbún-
að, vinnurannsóknir, kennslu og
þjálfun, launakerfi o. fl. og
skýrði hann mál sitt með töflu-
uppsetningum. Hann minntist á
starfsskipulag borgarinnar, og
nefndi nokkur dæmi til skýring
ar. Var þetta erindi hið fróðleg-
asta.
Að loknu erindinu tóku nefnd
ir til starfa. Fundum verður hald
ið áfram í dag, og verða þá af-
greidd álit nefnda og tillögur
sem liggja fyrir. Þá flytur Jón
Jónsson jarðfræðingur erindi, er
nefnist „Neyzluvatn og vatns-
ból á íslandi". Síðan verður
snæddur hádegisverður í boði fé
lagsmálaráðherra og eftir það
halda fundir áfram, og verður
væntanlega slitið síðdegis.
STAKSTMHAR
„Skríllinn á mölinni“
MILLI Framsóknarflokksins og
Reykjavikur hefur ' lengi ríkt
undarlegt ástand, sambland af
gerviástt og hatri, sem mætti
túlka meff orffunum „haltu mér
— slepptu mér“. Meðan Fram-
sóknarflokkurinn var aff „byggj-
ast upp“, var höfuðáherzlan
lögff á aff afla atkvæffa í sveit-
unum, og á þeim árum varff til
kenning Framsóknarmanna um
voffavald byggðarlaganna viff
Faxaflóa, sem drægju til sín fólk
og auff, meffan strjálbýlismönn-
um væri skipaff út í horn. Þegar
á þeim árum þótti þó nauffsyn-
legt að taka tillit til „bæjar-
radíkalanna“, sem væru oí föl-
bleikir til þess aff skipa sér í
sveit með krötum effa kommún-
istum.
Þessi kenning Framsóknar-
manna um „skrílinn á mölinni",
„malbiksfólkiff“ o. s. frv. heyrist
þó sjaldan nú orffið úr herbúff-
um þeirra, ef undan er skiliff
afturhaldsblaffið „Dagur“ á Ak-
ureyri, sem enn reynir aff hræffa
fólk úti á landi meff grýlusögum
um hiff svokallaða „Reykjavikur-
vald“. Minna mætti ritstjóra
þess blaffs á, aff Reykvíkingar
hafa ekki jafnan rétt á viff aðra
islendinga um kosningarétt til
Alþingis.
Á möti jarðklaka
Nú nálgast borgarstjórnar-
kosningar, og þvi hefur einum
borgarfulltrúa Framsóknar ver-
iff skipaff aff skrifa svonefnd
„Borgarbréf“ í „Tímann“ eg
skila vissum linufjölda á til-
teknum tima. Árangur þessara
skylduskrifa sást í „Tímanum* í
gær. Þar blandast saman níff um
Reykjavík og tilraunir til þess
aff viffra sig upp við hugsanlega
kjósendur með því aff láta þá
vorkenna sjálfum sér og börnum
sínum fyrir aff þurfa að ganga í
klofstígvélum (á máli bréfritara,
Kristjáns Benediktssonar borgar
fulltrúa Framsóknar, heita þau
,,bússur“). Börnum verffur aff
halda „innan dyra þessa daga,
vegna þess aff varla er óhætt aff
hleypa þeim út í svaffiff“.
Þrátt fyrir fullan vilja borgar-
fulltrúans, er ekki liklegt, aff
borgarstjórn finni óbrigðult ráff
viff því, hvernig hleypa eigi
klaka úr jörffu eftir frosthörkur.
í málefnafátæktinni er gripiff til
þess ráffs aff kenna meirihluta
borgarstjórnar um veffurfar hér
á landi í vetur.
Er Reykjavík eins og
þorp í Síberíu?
Höfundur „Borgarbréfs“ nvun
hafa flutzt til Reykjavíkur áriff
1949, og af einhverjum ástæffum
virffist hann ekki hafa tekiff eftir
því, aff nokkrar götur hafa veriff
malbikaffar í borginni síffan.
Hann um þaff. En affrir sjá betur
en hann.
Fyrirlitning höfundar á borg-
inni, sem hann neyffist til aff búa
í vegna atvinnu sinnar, kemur
meffal annars fram í þvi, aff hann
telur Reykjavík „bera svip
Siberíuþorps“ og jafnar henni
viff „mestu útkjálkastaffi“. Hvern
ig væri aff flytja sig um sess?
Mætti ekki a.m.k. ætlast til þess
aff menn, sem ekkert sjá nema
skít í höfuffborginni leiddu reyk-
vísk málefni hjá sér?
Hér er enn eitt sýnishorn af
fegurffarsmekk og „skáldlegu"
tungutaki þessa forsvarsmanns
Framsóknar:
„Bæði Sogavegur og Bústaða-
vegur eru miklar umferffargötur,
og þær voru orffnar þaff áffur en
sumir af þeim gullrössum, sem
nú skipa bæjarstjórnarmeirihlut-
ann, fóru að bera sig um að
ráði“.