Morgunblaðið - 30.05.1967, Blaðsíða 1
54. árg. — 118. tbl.
ÞRIÐJUDAGUR 30. MAÍ 1967
Framsókn staðin að atvinreukugu n:
KAUPFELAGSSTJORIHOTAR
FÚLKI BROTTREKSTRI ÚR
Prentsmiðja Morgunblaðsins
SÁ fáheyrði atburður gerðist
s.l. föstudag, að kaupfélags-
stjórinn á Fáskrúðsfirði, Guð-
jón Friðgeirsson, hótaði æsku
fólki á staðnum brottrekstri
úr starfi hjá kaupfélaginu, ef
það tæki þátt í stofnun félags
ungra Sjálfstæðismanna á Fá-
skrúðsfirði en stofnfundur
þess átti að vera s.l. föstu-
dagskvöld og hafði verið aug-
lýstur í útvarpinu fyrr um
daginn. Vegna hótana kaup-
félagsstjórans var stofnfund-
inum frestað.
1 Um helgina hitti frétta
maður Mbl. að máli sumt
af því æskufólki, sem
hótað var brottrekstri úr
starfi ef það gengi í fyrir-
hugað félag ungra Sjálf-
stæðismanna. Þetta unga
fólk staðfesti í öllum
atriðum þá frétt, sem
hér er birt og skýrði
einnig frá, hvar og hve-
nær viðræður við einstök
ungmenni og aðstand-
endur þeirra hefðu átt
sér stað. Þetta unga fólk
bað Morgunblaðið, að
nöfn þess væru ekki birt,
þar sem því þótti þá sem
atvinnuöryggi sínu væri
stefnt í hættu. Hefur
Mbl. að sjálfsögðu orðið
við þessari ósk imga
fólksins.
Ndk'krir ungir menn á Fá-
skrúðtsfirði hölfðu að eiigin
frumkvæði tekið sig saman
um að stofna félag ungra
Sjálfetæðiismanna á staðnum
ag höfðu þeir safnað 24 stofn-
félögum á félagaskrá sem er
nægilega margt til þess að
félagið yrði lögQega stofnað.
Átti stafnfundurinn að vera á
föötudagstkvöld. Kaupféla,gs-
stjórinn á Fáskrúðsfirði
skýrði þá nokkrum sitofnfélög
um og aðstandendum þeirra
frá því, að þeim sem tækju
þátt í félagsstofnun ungra
Sjálfstæðisimanna yrði vikið
úr starfi hjá kaupfélaginu.
Kaupfélagið á Fáskrúðs-
firði er langstærsti atvinnu-
rekandi staðarins, rekur
verzlun, sláturhús, frystihús,
Eysteinn var á Fáskrúðsfirði
daginn áður en Framsóknarmenn
beittu atvinnukúgun.
sxldarbræðslu og síldarsölt-
unarstöð. Eiga því Fáskrúðs-
firðingar afkomu sína að
verulegu leyti undir kaupfé-
laginu og sú aðstaða hefur
nú verið notuð með ósvífnum
hætti.
Á fimmtudag voru Eysteinn
Jónsson og fylgdarmenn hans
á ferð á Fáskrúðsfirði og er
ástæða tii að ætla að þá hafi
verið tekin ákvörðun um það
ofbeldi, sem kaupfélagsstjór-
inn á staðnum var síðan lát-
inn framkvæma, enda hafði
stofnfundurinn verið auglýst-
ur á sltaðnum og tmdirskrift-
arlisti gengið milli unga
fólksins.
Þessi ofbeldisverfonaður
sýnir glögglega star&aðferð-
ir Framisóknanmanna, þar
sem áhrif þeirra eru mest og
þar sem þeir í skjóli peninga
valds drottna yfir fólkinu og
það verður að sitja og standa
eins og Framsóknarforingj-
unurn þóknast. Þessi atburð-
ur sýnir einnig herfiilega og
ósvífna misnotkun Framsókn
arflokkisins á samvinmuhreyf-
ingunni og er því miður efoki
einsdæmi. Með þessu athæfi
hefur gamla Framsóknaraft-
urihaldið sýnt sitt rétta and-
liit en sá tími er vonandi runn
iinn upp á íslandi, að ekki sé
lengur hægt að beita fólk at-
vinnukúgun.
Ólafur Bergiþórsison, kenn-
ari, sem var einn þeirra, er
stóðu að stofnun „ Félags
ungra Sjál&tæðismanna á
Fáskrúðsfirði" komst m. a.
þannig að orði, er blaðam.
Mbl. spurði hann um mál
þetta:
Kaupfélagsstjóri Framsóknar á Fáskrúðsfirði i samtali við IVfbl.:
...þá er mér að mæta... þá rek ég þá...
FKÉTTAMAÐUR Mbl. fór til
Fáskrúðsfjarðar um helgina
til að kanna af eigin raun,
hvað lægi að baki þeirri
frétt, að kaupfélagsstjórinn á
staðnum hefði hótað nokkr-
um starfsmönnum uppsögn,
ef þeir gengju í félag ungra
Sjáifstæðismanna, sem fyrir-
hugað var að stofna.
Skömmn fyrir hádegi á
sunnudagsmorguninn knúð-
um við dyra hjá kaupfélags-
stjóranum á staðnum, Guð-
jóni Friðgeirssyni, og þegar
við höfðu skipzt á kurteisis-
kveðjum, hófst viðtalið:
Blm.: Ég er kominn hing-
að frá Morgunhlaðinu til að
spyrja þig um þær sögur, er
hér ganga fjöllum hærra, að
þú hafir hótað starfsfólki
upsögn, ef það gengi, í félag
| ungra Sjálfstæðismanna.
rKaupfélagstj.: Mér þyk
lr vænt um að þú kem-
ur til mín til að spyrja um
þetta og ég hef ekkert á móti
því að skýra frá því. Ég veit,
t því
að ég er umdeildur fyrir þá
afstöðu, sem ég tók. J]n nlfn
skoðun er sú, að það sé
ekki hægt að vera
starfsmaður í kaup-
félagi og agitator fyrir
Sjálfstæðisflokkinn.
Þetta vil ég að komi skýrt
fram.
Blm: Þér er óhætt að
treysta því, að ég mun
hafa þetta rétt eftir.
Kaupfélagstj.: Ég vii
ennfremur taka það fram,
að ef á að nota kaupfé-
lagið sem áróðursstöð
fyrir íhaldið, þá er mér
að mæta. Ef á að fara
að reka áróður fyrir
Sjálfstæðisflokkinn í
kaupfélaginu og ala
þar upp eitthvert póli-
tískt hreiður, hvað á ég
þá að gera við fólkið?
Ef á að rækta upp Sjálf
sta:ðisflokkinn af starfs
liðinu hjá mér, þá rek
ég það eða fer sjálfur.
Andspænis kaupfélags-
stjórahúsinu, hinu megin við
götuna býr sveitarstjórinn á
Fáskrúðsfirði, Jón Erlingur
Guðmundsson sem er einn
helzti forsvarsmaður Fram-
sóknarflokksins á staðnum.
Okkur langaði einnig til að
heyra hans álit og hann tók
beiðni um viðtal við Morgun-
blaðið vel og bauð okkur til
stofu. Við spurðum hvað
hann vildi segja um þessa at-
burði. Hann sagði:
— Ég er ekki vanur að taka
afstöðu til slíkra hluta, en ég
sé engin skynsamleg rök fyrir
því, að fólkið hætti við að
stofna félagið. Það er áróð-
ur, að Guðjón kaupfélags-
stjóri hafi komið í veg fyrir
að fundurinn væri haldinn.
Það er til fleira fóik en starfs-
fólk kaupfélagsins. ()g a{
hverju segir þetta fólk
ekki upp úr því að það
vill ganga í félagið. Mér
finnst aumingjaskapur í Sjálf
stæðismönnum að mæta ekki
á fundinum, en barma sér í
þess stað yfir því að það sé
vondur maður þarna niðri í
kaupfélagi. yjg skulum
segja, að kaupfélags-
stjórinn hafi þrúgað
tvær til þrjár mann-
eskjur, en és er viss
um að hann hefði ekki
sagt einum einasta manni
upp. Hefði Guðjón ætlað sér
að reka einhverja Sjálfstæðis-
menn, þá gat hann verið bú-
inn að því. Veikleiki Sjálf-
stæðismanna liggur í því, að
þeir hafa ekki nógu dug-
mikla forustu til að berjast,
en gugna í þess stað á þvi að
halda fundinn. Heiðarlega
baráttu hefur enginn neitt við
að athuga.
— Við sáum ofokur ekki
annað fært en afboða fundinn
þegar kaupfélagssitjórinn
hafði hótað unga fólkinu að
segja því upp starfi, ef það
gengi í félagið. Við vildum
efoki situðla að þvi að þetta
unga fólk stæði uppi atvinnu-
laust allt í einu, en hér á Fá-
skrúðsfirði á allur þorri
manna afkomu sína að ein-
hverju leyti undir kaupfé-
laginu.
En hitt er mér óskiljan-
legt, hvemig þessir menn
geta talið sig lýðræðissinna,
menn, sem mismota aðsitöðu
sína svo herfilega í pólitísk-
um tilgangi. Þessi framkoma
kaupfélagsins gagnvart unga
fólkinu, sem ætlaði að ganga
í félag ungra S j álfstæðis-
manna hér á staðnum, mælisit
mjög illa fyrir hér.
Margeir Þórormsson, sím-
stöðvarstjóri á Fáskrúðsfirði,
er einn helzti fyrirsvarsmað-
ur Sjálfstæðismanna á staðn-
um og hreppsnefndanfúlltrúi
Sj álfetæðisflokksins. Við
| spurðum hann um hans álit
á þessum atburðum. Margeir
sagði:
— Mér virðist, að nú hafi
Framsóknarmenn sýnt sitt
rétta andlit. Þetta andlit hafa
þeir ekki þurft að sýna opin-
berlega hér fyrr, þeir hafa
verið hér svo til allsráðandi.
Þegar unga fólkið var að
stofna sitt eigið félag, þá ruku
þeir til og þá kom rétta and-
litið í ljós. En þeir hafa hald-
ið fólkinu svo hræddu við at-
vinnukúgun að það hefur yf-
irleitt ekki þorað að láta
skoðanir sínar uppi. Það
gengur mörgum illa að trúa
því þegar gamlir Sjálfstæð-
ismenn eru að tala um það,
að Sjálfetæðismenn hafi ver-
ið svo kúgaðir hér um slóðir,
að þeir hafi ekki þorað að
flíka skoðunum sínum. En nú
er það komið fram, að þessir
menn hafa ekki verið að tala
út í hláinn. Raunverulega
hygg ég, að þetta mál brjóti
þá fjötra, sem hér hafa legið
á um árabil, því að alrnenn-
ingsálitið hlýtur að snúast
gegn Framsókn í þessu máli.