Morgunblaðið - 28.06.1967, Síða 15

MORGUNBLAÐIÐ, MIÐVTKUDAGUR 28. JUNI 1967.
15
TUTTUGU og fímm banda-
rískir geimfarar hafa í
byggju að ferðast um hraun-
breiður á íslandi og safna
steina-sýnishornum i næsta
mánuði á sama hátt og þeir
vonast til að geta unnið að
rannsóknum á yfirborði tungls
ins einhverntima í framtíð-
inni.
Hópurinn verður á íslandi
fyrstu vikuna í júlí og vinn-
ur þar að jarðfræðirannsókn-
um til að æfa sig undir vænt-
anlegar tunglferðir. Með í
hópnum verður Neil A. Arm-
strong, sem þegar hefur
hlotið nokkra reynslu úti í

y'-'i-: :
Bandarískir geimfarar við Ösk ju. Myndin er tekin í júlí 1965.
inga, fimm .vísinda-geimfar-
ar“ og tveir eldri geimtfarar,
þeir Armstrong og William A.
Anders, majór 1 flughernum.
Fyrirhugað er að geimtfararn-
ir komi til íslands í tveimur
hópum með farþegaþotum til
Keflavíkur. Lendir fyrri hóp-
urinn þar um hádegið hinn
29. júní, en síðari hópurinn á
laugardag, 1. júlí.
Flestir geimfaranna eru for
ingjar úr flughernum, flot-
anum eða landgönguliðinu,
en hinsvegar aðeins einn
„vísinda-geimfaranna", sem
valdir voru til geirferðaþjólf-
unar vegna vísindaþekkingar
en ekki flugmennsku. Þeir
eru: Joseph P. Kerwin, yfir-
maður (Lt. Commander) úr
flotanum, dr. F. Curtis Mic-
hel, dr. Owen K. Garriott, dr.
Edward G. Gibson og dr.
Harrison H. Sehmitt. Hefur
sá síðastnefndi tekið doktors-
gráðu í jarðfræði.
Hinn 1. júlí fer allur hóp-
urinn flugleiðis frá Reykja-
vík til Akureyrar, og gista
þar yfir nóttina. Næsta dag
Thompson
Tveir „visinda-geimfaranna** sem koma til íslands, þeir dr.
Edward G. Gibson (til vinstri) og dr. Owen K. Carriott.
Myndin var tekin er þeir unnu að hraunrannsóknum
á Hawaii í febrúar.
skýrslur- um það, sem fyrir |
augu ber á vísindalegan og
jarðfræðilegan hátt,“ sagði
talsmaðurinn. Þessvegna eru
jarðfræðinám og tilraunir á
því sviði svo nauðsynleg at-
riði í þjálfun geimfara.
„Þess ber einnig að geta að
hver geimfari má aðeins taka
með sér heim um 60 pund
af sýnishornum í fyrstu ferð-
inni, svo þeir verða að vita
hvaða sýnishorn eru þýðing-
armest,“ sagði hann. „Með
öðrum orðum þeir verða að
velja þau sýnishorn, sem
mesta sögu segja.“
Auk jarðfræðiathugana
Geimfararnir Fred W. Haise og Ronald Evans, sem báðir
koma til íslands um helgina, við rannsóknir á Hawaii í
febrúar.
sinna fá geimfararnir einnig
tilsögn í gerð jarðfræðiskorta,
meðan þeir dvelja á íslandi.
Dr. Sigurður Þórarinsson
mun flytja nokkra fyrirlestra
fyrir geimfarana, en það gerði
hann einnig fyrir hópinn, sem
fór til íslands fyrir tveimur
árum.
í hópnum að þessu sinni
verða 18 geimfarar, sem ný-
lega hatfa verið valdir til æf-
verður svo haldið til Öskju
þar sem rannsóknir verða
gerðar á hrauninu. Á þjóðlhá-
tíðardag Bandaríkjanna hinn
4. júli verður haldið suður
á bóginn með viðkomu við
Lakagíga áður en haldið er
til Reykjavíkur. Til Reykja-
víkur er fyrirhugað að koma
síðdegis hinn 8. júlí, og næsta
dag halda svo geimfararnir
heim til Bandaríkjanna.
„Tunglrannsdknir" við
Öskju og Lakagíga
Tutfugu og fímm bðndarískír
geimfarar koma fyrir helgi
geimnum, þvi hann flaug 1
Gemini 8, sem skotið var á
lotft frá Kennedyhöfða á síð-
asta ári. 4....
Bandariskir geimfarar hafa
áður heimsótt ísland í sama
tilgangi, og var það í júlí
1965. Hefur ísland verið val-
ið til rannsókna þessara
ásamt fleiri stöðum vegna
þess að þar eru „einhver
beztu sýnishorn af hrauni sem
til eru“, eins og talsmað-
ur Geimrannsóknarstofnunar-
innar (NASA) komst að orði.
„Mennirnir, sem við send-
um til tunglsins verða að geta
kannað ytfirborð þess og gefið
vísindamönnum á jörðu
Eftir Ronald
LandsprófiÖ
Bráðabirgðarathugasemd
Ólafs H. Einarssonar
ALMENNINGUR mun hafa feng
ið nokkra vdtneskju um það, að
ekki myndd allt með felldu um
*amikoanulag no>kkurra skóla-
manna og Landprótfsnetfndar um
síðasta landisprótf og þá einkum
um eina grein prótfsins,. dönsk-
una.
í daglblöðum í gær velur
Landiprótfsnefnd þann kostinn,
•ð gera þetta miál opinbert og
•vara nokkrum ábærum, sem
henni hafa borizt útatf nietfndiu
prófi. Hlýtur Landsprótfsnefnd
því að síkoðast ábyrg fyrir þeim
blaðaskrifum, sem af þessu
kunna að hljótast 0|g þeim ó-
lieik; sem hún með því gerir
þeim manninumi, sem mest er
umideildur í þessu máli.
Mér er það mikið áhyggju-
etfni, að Landsprófisnefnd, sem
vegna síns ábyrgðanmikla starfs
þartf að njóta óskoraðis trausts
ákniennings skuli gera eig bera
að jafn rakalausum mállfliutn-
ingi, siern þeim, er kemur firarn
í athugasemd nefndarinnar. Þar
gengur hiver talan atf annarri f
Iberhögg við það sem L'andspróís'
'nefnd þykist ætla að sanna. Allt
lað einu lýstur þessi virðulega
inefnd upp fagnaðarópi undir lok
Un, og egiir: „Við atbugun skjala
og töllfnæðilega únvinnslu eiink-
unna hefur engin þeirha ásakana
reynst á rökum reist“.
Áðucr en langt um líður, miun,-
um við, sem að þessum ásök-
unum s l'ðu, gera athiugasemd
og rökfiærslum netfndarinnar ýt-
acrleg skil, enda teljuml við okk-
ur nú hatfa óbundnair hendur
og reyndar vera skuédlbundn'a
tiil, að gera almenningi tfula
grein fyrir þessu vandræðamiáli.
Það, secrn einkum váfcti fyrir
mér með þessari bráðáhirgðaat-
hiugasemd, er þett'a. Undir lið
1. í atlhugasemdium sínum segir
nefndin: „Síðari ólesni þýðingar
’kaflin er ekki tiekimn úr bókum
'Ágústs Sigurðssonar, heldur úr
’ferðalmannábæklingi, sem Ferða
Iskrifstofa ríkisins hefur getfið
’út. ólafiur H. Einareson gekk
'raun'ar úr skugga um þetta
'sjálfiur, skömimu eftir að hann
ritaði bróf sitt, ag tðk atftur hina
alivarl.egu ásökun sína.
Hér mun vera höfðað að
einkaisaimtal'i, sem ég áttii við fior
im'ann Landsprótfsnefndair. Þar
viðurkenndi ég að vísu„ að um-
crædd grein væri e'kki tekin orð-
rétt upp úr bókum Ágústs, en
foenti fioirmanninium im leið á
það, að á blaðsíðu 9ö í bókj
Ágú'sts, væri katfli, s.em að andai
og innihaldi oig einnig hvað)
snertir heilar setningar og all-
mörg qrð snerti, hlyti að telj-
ast aliger hliðstæða þýðingar-
greinarininar. Þýðingargreinin
er um fierðir á íslandi. Katflinn
i bók Ágústs h.eitir: Rejser psj
Island. Þeshi kafii er einnig úrf
bæklingi ætluðum ferðamönni
uirí, en hanin á enga hliðstæðU
í bók H. M. og E. S.
1 Ásökun mir.fi lét ég því
standa.
Ekki mieira um þetta mlái
þessu sinni. Með þökk myrir
birtingu þessarar bráðabirgða-
athiugas.emdar.
virðingairfiyllVt,
Ólafur H. Einai|í(soiv.