Morgunblaðið - 27.07.1967, Blaðsíða 10
10
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. JÚLÍ 1967
Mikil aðsókn að því til þessa
Kafli úr rœðu Ólafs H. Krisijánssonar
BYGGÐASAFN Húnvetninga
og Strandamanna að Reykj-
um í Hrútafirði var opnað 9.
júlí síðastliðinn, eins og fyrr
hefur verið sagt frá hér í
blaðinu. Morgunblaðið hafði
samband við safnvörðinn, Pét
ur Aðalsteinsson, og spurði
hann um aðsókn að safninu
þann tíma, sem það hefur ver
ið opið.
Hann kvað aðsóknina hafa
verið mjög góða. Oft hefði
komið á annað hundrað
manns á dag og stundum'
fleiri. Gestimir væru úr öll-
um áttum, frá Homafirði og
ísafirði og allsstaðar þar á
milli, bæði í hópferðum og
einkaferðum.
Mannfjöldi var viðsitaddur
opnun saifnisins og flutiti Ólaf-
ur H. Kristjánsson, skólastjóri
Reykjaskóla, ræðu. — Hluti
hennar fer hér á eftir:
„Héruðin, sean að byggða-
safninu standa, eiga þjóð-
minjaverði þakkir að gjaílda
fyrir að hafa valið Ófeigi
stað hér og þann ríka þátt,
sem ihann á í því að safnið er
orðið til og svo myndarlegt
sem raun er á.
Fyrir hönd byggingarnefnd-
ar færi óg þjóðminjaiverði og
safnvörðum, er hér hafa unn-
ið, þabkir fyrir frábært sitarf,
ingi til sýni's. Safnvörður hetf-
ur verið ráðinn í sumar Pétur
AðaLsteinsson frá Stóru-Borg.
Ætlunin er, að safnið verði
er þeir halfa af Ihendi leyst og
isérlega ljúflt samstarf.
Það er svo að því komið, að
safnið veiði opnað aflmienn-
Hákarlaskipið Ófeigur á náðugri daga en fyrrum,
Yfirlitsmynd úr safninu.
baráttu á sjó og landi; einnig
sögu hagleibs og listfhneigðar.
Um það bera vitni hinir
mörgu, fögru munir, sem hér
eru. Þessa sögu eiiga ung-
menni þau, er hingað sækja
til námis, að geita leisið og
lærit. Ég hygg, að sú muni
blessun mest, að það ungt
fólk, er upp vex í þessum
héruðum, hyggi að fortíðinni
er það byggir sína framtíð,
fái dýpri skilning á sögu
landis og þjóðar, lifsbaráttu
fyrri kynslóða og hviki í
engu frá að duga landi sínu
og þjóð, að vera sannir Is-
lendingar. Ég óska byggða-
safninu vaxtar og þroska á
ókomnum árum. Ég vona, að
bltssun fylgi byggðasafni hér-
aðanna við Húnaflóa“.
opið daglega fram eftir sumri.
Væntanleiga leggja margir leið
sína hingað til að sjá safnið.
Aðsókn að svona söfnum er
oft árstíðabundin og mest
meðan ferðamannastraumur-
inn er að sumrinu. Veturinn
stundum dauður tími. En hér
þarf það ebki að vera. Svo
vill till, að hér dvelja- nær
átta mánuði ársins nokkuð á
annað ihundrað unglingar,
flestir úr héruðum, sem safn-
ið eiga.
Ég tel það Reykjaskóla mdk
ið lán, að byggðasafnið var
reisit hér. Staðurinn verður
meiri og -sem mestu skiptir,
að með því gafist gullið tæki-
færi til lífrænnar kennslu í
sögu lands og þjóðar. Þetta
safn igeymir sögu harðrar lílfs-
Heimilisáhöld gömul
SVEINN KRISTINSSON SKRIFAR UM
Njósnarinn með stáltaugarnar.
Ensk mynd.
Leikstjóri: Lindsay Shonteff.
Höfuð’hlutvrk: Tom Adams,
Karel Stepanek,
Veronica Hurst
o. fl.
Þótt ýmis önnur lögmál séu
endurskoðunum og breytingum
undirorpin, þá virðist þyngdar-
lögmál það sem Englendingur-
inn Isak Newton uppgötvaði árið
1687, vera enn í fullu gildi. Á
síðari árum hefur að vísu gætt
vaxandi tilhneigingar til að losna
undan áhrifum þyngdaraflsins
með ferðalögum út í geiminn. En
þótt geimförum hafi um stuind
tekizt að varpa af sér mesta
þunga þessa áhrifamikla náttúru-
j krafts, þá hefur raunin jafnan
1 orðið sú, að þeir hafa leitað þang
að aftur sem þeir eru kvaldastir
af honum. Og geimrúntur þeirra
einungis orðið til þess að stað-
festa enn betur réttmæti áður-
nefnds lögmáls.
Kvikmynd þessi fjallar um
stórmerkilegt afrek tveggja
sænskra vísindamanna og bræðra
Ágústs og Hinriks. Þeim hefur
tekizt að uppgötva úr hverju
þyngdaraflið er búið til og kom-
izt að því, að það samanstendur
af sveiflum, sem þeir telja í ætt
við rafseguísveiflur. Og með því,
að ná valdi yfir sveiflum þessum
og hagræða þeim svolitið eftir
sínu höfði, hefur þeim tekizt að
framleiða hið svonefnda and-
þyngdarafl, sem sviptir híuti
þyngd sinni og gerir mönnum
kleift að labba sig upp í himin-
inn, álíka áhyggjulausir og þeir
væru að rölta hérna kringum
tjörnina á góðviðrismorgni.
Hvað á að gera við menn, sem
vinna slík vísindaafrek? Vita-
skuld kemur sterklega til greina
að drepa þá. En málið er dálítið
flókið. — Svo er mál með vexti,
að þyngdaraflið hefur mikla
hernaðarlega þýðingu. Með réttri
notkun þess er nefnilega hægt
að verjast kjarnorkuárásum að
fullu, svo að hvert það stórveldi,
sem fyrst kæmist yfir þetta
merka afl, hefði þar með góða
möguleika á að ná heimsyfirráð-
um. Og getur nokkuð dýrðlegra?
Af þessum sökum eru nokkur
stórveldi, sem hafa áhuga á, í
fyrsta lagi að komast yfir upp-
igötvun þeirra bræðra eða, að öðr
um kosti að hindra, að önnur
veldi fái komizt yfir leyndarmál-
ið.
Stúlka, sem ekur barnavagni
með tveimur börnum í um fáfar-
inn borgarhluta, dregur skyndi-
lega vélbyssu upp úr vagninum
og skýtur nokkrum kúlum gegn-
um Ágúst vísindamann, þar sem
ha.nm spásserar um og á sér eins-
kis ills von. Leggur síðan byss-
una aftur undir sængurfötin, hlú-
ir að börnum sínum og ekur
áfram, eins og ekkert hafi í skor-
izt. Hinrik bróðir Ágústar heldur
til Lundúna og hyggst reka þar
smiðshöggið á nokkur fram-
kvæmdaatriði uppfinningunni
viðvíkjandi. Brezka leyniþjón-
ustan er á nálum um, að hann
verði myrtur og felur einum
harðfengasta leynilögreglumanni
sínum að gæta hans og aðstoðar-
stúlku hans dag og nótt. Brezka
ríkisstjórnin hefur nefnilega mik
inn áhuga á, að Hiinrik takist að
sar.nprófa ágæti uppgötvunar
sinnar og bíður með tvær millj-
ónir sterlingspunda í vasanum
til að telja út fyrir hana, ef nið-
urstaðan verður jákvæð.
En þeir virðast þó ekki færri,
sem áhuga hafa á að ryðja Hin-
rik úr vegi, það fær himn huig-
prúði og skotfimi lífvörður hans
að reyna, áður en lýkur nösum.
Þótt efnisþráður kvikmyndar
þessarar sé auðvitað frámuna-
lega ótrúlegur og ævintýralegur,
þá er eitthvað það við hana, sem
gefur henni ákveðin séreinkenni
fram yfir margar aðrar hasar-
njósnamyndir. — Fáar þjóðir
hafa líklega framleitt meira úr-
val spennandi sakamálasagna
með óvæntan endi en Bretar.
Þetta hefur svo færzt að nokkru
yfir á kvikmyndaiðnaðinn, þótt
viðurkenna verði, að margar
brezkar njósna- og sakamála-
myndir eru næsta léleg fram-
leiðsla.
Svo óvæntur er endir þessarar
kvikmyndar, að maður verður
helzt að leita til sagnanna um
Sherlock Holmes eða sögubóka
Agöthu Christie, til að finna eitt-
hvað sambærilegt. En mikill
munur er á því, hve Conan Doyle
og Christie eru sparsamari á skot
færi en höfundur þessarar kvik-
myndar.
Loftur Guðmundsson rithöf-
undur hefur gert allvaindaðan
íslenzkan texta við mynd þessa.
Tilboð óskast í
Cortina árgerð 1967
í því ástandi sem bifreiðin er í eftir árekstur. Bif-
reiðin er til sýnis í Bifreiðaverkstæði Tómasar
Guðjónssonar, Laugarnestanga. Tilboðum skal skil-
að á sama stað fyrir kl. 19. þann 29. júlí.
Bezt að auglýsa í Morgunblaöinu