Morgunblaðið - 27.07.1967, Blaðsíða 27
MORGUNBLAÐIÐ, FIMMTUDAGUR 27. JÚLÍ 1967
27
Andri Heiðberg við þyrlu sína í Eyjum.
Hvr sjónvarps-
sendir í
Vestmannaeyjum, 20. júlí:
f UPPHAFI íslenzka sjónvarps-
ins var sðttur upp á Klifinu í
Vestmannaeyjum lítill endur-
varpssendir, er fyrst og fremst
var aetlað að þjóna sjónvarps-
notendum í Eyjum. Þótt sendir
þessi væri góður, svolangt sem
ihann náði, þá var hann aðeins
til bráðabirgða, eða þar til í
sumar, að nýr og öflugur sendir
yrði settur upp. Þesisum sjón-
varpssendi er ætlað að þjóna öillu
Suðurlandsundirlendi og Eyjum.
Þessa dagana er verið að korna
tækjum þessum fyrir á Klifinu
og er gert ráð fyrir að verkinu
verði lokið innan viku.
Flutningur á sjónvarpssendin-
um og tækjum honum tilheyr-
Eyium
andi upp á Klif, sem er um 200
mertra hiátt, var með nokkuð
nýsitárlegum hætti. Tækin voru
fyrst flutt með Herjólfi tii Eyja,
en úr skipinu voru þau flutt á
flugvöllinn, en þar tók þyrla
Andra Heiðlberg tækin og flubti
þau upp á áikvörðunarstað á
Klifinu. Alls voru tækin um 3
lestir nettó, og nokikuð fyrirferð-
armiiki’l. En flutningurinn tótost
bæði fljótt og greiðlega, og má
fullyrða að mjög miklum erfið-
leikum hefði verið bundið að
koma taekjunum upp á Klif á
annan hátt en hér var gert —
fyrir nú utan, að flutningar þesis-
ir voru þeir ódýrustu er völ var
á. — Bj. Guðim.
- DE GAULLE
Framhald af bls. 1
Vel skiljanleg
Pearson gaf síðdegis í dag út
tilkynningu að loknurn stjórnar-
fundi, þar sem segir að ákvörð-
un de Gaulles um að snúa heim
á leið sé vel skiljanleg vegna
aðstæðnanna, en það hafi ekki
verið Kanadastjórn sem skapaði
þær aðstæður, en hún harmi
hvarnig komið sé. — Talsmaður
Kanadastjórnar sagði að fregnin
um ákvörðun de Gaulles hafði
verið tilkynnt á stjórnarfundin-
um, en ekiki verið tekin til um-
ræðu. Fréttamenn segja að í á-
vítunartiillögunni hafi Pearson
rakið sögu aldagamaUar vináttu
Frakka og Kanada og látið í
ljós vonir um að viðræður hans
og de Gaulles, sem fram ábtu að
fara í Ottawa í dag, myndu
treyista enn vináttubönd land-
anna. Þannig hafi hann reynt að
mUda boðskap tilllögunnar, en
de GauUe hafi samt ekki getað
hugsað til þess að hitta Pearson.
Fréttamenn telja að mál þetta
eigi eftir að hafa mikil áhrif á
stjórnmál, bæði í Frakklandi og
Kanada, en blöð í Frakklandi
hafa möfg mjög gagnrýnt de
Gaulle, en kjörtímabil hans
rennur ekki út fyrr en árið 1972.
Um 400 lögreglumenn í Mont-
real unnu í dag að rannsókn í
ráðhúsinu í Montreal vegna holu
eftir byssukúlu, sem fannst á 4.
hæð ráðhússins. •— Vegsummerki
þessi eru um 70 metra frá þeim
stað er de GauUe fluitti hina um-
deildu rseðu sína. Talsmaður lög-
reglunnar sagði að ekkert benfi
tU þess að kúla þessi hefðd verið
ætluð forsetanum og að ekkert
væri hægt að segja um hvenær
henni hefði verið skotið.
Viðbrögð
Ákvörðun de Gaulles um heim
förina hefur vakið mikla aithygli
og umtal um heim aUan. Frétta-
ritarar segja, að almenningur í
Frakklandi sé furðulostinn yfir
því að de GauUe skyldi skapa
sér slíka aðstöðu að hann yrði
að aflýsa vels'kipulagðri opin-
berri iheimisókn í landi sem ætáð
hefur verið tengt Frakfcliandi ó-
venjusterkum vináttuiböndum. —
Fréttamenn töluðu við borgara á
götum Parísar, sem ræddu vart
annað en hegðun forsetans. Marg
ir létu í ljós ótta við að hann
væri að verða heilsulaus, aðrir
sögðiu að hann hefði miisst tökin
á málunum vegna þess að hann
væri orrðinn of gamaU. Frétta-
menn taka fram að þetta hafi
sagt jafnt stuðningsmenn forset-
ans sem andstæðingar og segja
að hneykslismál þetta hljóti að
hafa afleiðingar í franska þing-
inu, er það kemur saman aftur í
október.
Flestir stjórnmálaileiðtogar í
Frakklandi bíða með að láta í
ljós álit sitt þar til de Gaulle
hefur sjálfur gefið einhverja
skýringu, en Jean Lecanuet, leið
togi Miðiflokkisins, sagði að það
væri móð'gun við sjálfsákvörð-
unarrébt einnar þjóðar, er þjóð-
höfðingi í opinberri heimsókn
blandaði sér í innanríkismál
geségjafa sinna, eins og dé Gaulle
hefði gert.
Nánustu samstarfsmenn í vanda
Jafnvel nánustu vinir og sam-
starfsmenn de Gaulles eiga í
miklum erfiðleikum með að
skýra 'hegðun forsetans í Kan-
ada. Þeir höfðu viíað fyrirfram
að hann myndi reyna að treysta
böndin miUi Frakklands og ann-
arra frönskumælandi landa, en
aldrei búizt við að hann myndi
ganga jafnlangt og raun .ber vitni
og sitofna hinum góðu tengslum
milli Frafckiands og Kanada í
hæbtu.
Efnahagsbandalagið og Bretar
Sumir íréttaritarar halda því
fram að mál þétta kunni að auka
á erfið'leika Breta um inngnögu
í Efnahagislbandalaigið, því að sivo
virðist sem de Gaulle sé gripinn
beinu hatri á öUum sem tali
enska tungu og sérstaklega
bandarfskum áhrifum. Segja
fréttamenn að þegsi afstaða for-
setans hljóti að koma niður á um
sókn Breta um inngöngu í EBE.
Kanadísk viðbrögð
Robert Winters, viðskiptamála
ráðlherra Kanada, sagði að á-
kvörðun de Gaulles myndi valda
mörgum Kanadabúum, sem bú-
izt höfðu við að sjá forsetann í
Ottawa, vonlbrigðum. Hann sagði
að ákvörðunin hefði efcki komið
stjórninni að óvörum, en að hún
harmaði hana. Jahn Diefenbak-
er, leiðtogi stjórnarandstöðunn-
ar, sagði að forsetinn hefði sjálf-
uir tekið þessa ákvörðiun, og að
ávítunarrtilllaga stjómiar Pear-
sons hefði ekki einu sinni getað
hrætt flugu. GUles Gregoire, full
trúi aðskilnaðarsinna á Kanada-
þingi, sagði að Pearson hefði
raeytt de Gaulle til að taka þessa
áfevörð'un. Gregoire sakaði blöð
og aðrar fréttastofnanir um að
hafa ekki gefið rétta mynd af
viðbrögðiunum við komu de
GauUes og sagði að það væru
auðmenn sem réðu blöðunum.
Franska utanríkisráðuneytið
og försetaembættið nei'tuðu í dag
að segja nokkuð um ákvörðun
de Gaulleis. Jean Yrissou, gamall
’Stjórnarandstöðumiaður, sem
staddur var í þinighúsdnu af tU-
viljun, sagði: „De Gaudle hefur
löragum haft tilhneigingu til að
líta á brezka ljónið sem upp-
stoppað, og það hlaut því að
kioma að því að ljónið glefsaði í
hann á móti“.
- BANDARÍKIN
Framhald af bls. 1
vandræðum með vinnuafl, en
allt að 65% starfsmanna mættu
ekki til vinnu í dag. Á fund-
inum sagði að ástandið hefði
getað orðið enn verra ef bif-
reiðaverksmiðjurnar hefðu unn
ið með fullUm afköstum, en á
þessum tíma liggur framleiðsla
að miklu leyti niðri vegna þess
að verið er að gan'ga frá undir-
búningi á framleiðslu 1968 ár-
gerðanna.
Johnson Bandaríkjaforseti
sagði í alvarlegri ræðu, sem
hann hélt í dag við komu hóps
ungmenna til Hvíta hús’sins, að
bandaríska þjóðin hefði alltaf
isairruúð með fraimisókn og breyting
um í þjóðfélaginu, en endupbóta
sinnar væru eiranig ábyrgir fyrir
því að ekki verði eyðilaigt það er
upp hefur verið byggt. Hvatti
forsetinn borgarana til þess að
virða lög landsins og koma aft-
ur á friði og spekt í borgum
landsins.
f New York hvöttu blökku-
mannaleiðtogarnir Martin Lut-
her King, Roy Wilkins, Withney
Young og Philip Randolp, ætt-
bræður sína til að stöðva óeirð-
irnar og sögðu að ekkert órétt-
læti gæti réttlætt alla þá eyði-
leggingu og þau morð er átt
hafa sér stað í blökkumanna-
hverfum hinna ýmsu borga í
Bandaríkjunum. Sögðu þeir í
ávarpi sínu að morð, stuldur og
íkveikjur væru afbrot, sem
bæri að meðhöndla sem slík. Ó-
eirðirnar hefðu valdið mannrétt
indabaráttunni, blökkumönnum
og þjóðinni í heild óbætanlegu
tjóni. Þá hvöttu þeir hvíta
menn til að vinna með blökku-
mönnum og halda frið í landinu.
Hér á eftir fara fregnir frá
hinum ýmsu borgum:
f Saginaw í Michiganfylki
særðust 8 manns í átökum.
í Grand Rapids í sama fylki
sbutu leyniskyttur á 3 blökku-
menn sem voru að reyna að
koma á friði.
í New York var tiltölulega
rólegt, vegna mikillar úrkomu
og ýmissa trúarhátíðahalda.
í Chicago kveiktu blökku-
menn í nokkrum íbúðarblokk-
um, en lögreglunni tókst að
koma í veg fyrir frekari étök.
í Cleveland, Ohio, var eld-
sprengjum varpað á nokkrum
stöðum, en ekki er vitað um
átök.
f Pho'enix, Arizona voru
leyniskyttur að verki í blökku-
mannahverfi borgarinnar. Einn-
ig var vitað um ólgu í Toledo,
Ohio, Mount Vernon, sem er út-
hverfi New York. Rólegt var
aftur á móti í Rochester, New
York og Englewood New Jers-
ey.
í síðustu fréttum frá Detroit
sagði að leyniskyttur hefðu haf-
ið skothríð á nýjan leik er
kvölda tók, og sezt um lögreglu-
stöð í miðborginni. Þjóðvarnar-
lið og lögreglumenn fóru þeg-
ar á staðinn en urðu frá að
hörfa vegna skothríðar. Þrír
Lögreglumenn særðust í þessum
átökum. Þá segir að þúsundir
reiðra borgara hafi orðið sér úti
um vopn til að verja hendur
sínar og segja vopnasalar að
þeir geti vart annað eftirspurn.
- RÚMENÍA
Framhald af bls. 1
miunir ríkisins vega þyngst á
Efri myndin sýnir Tar Gard munnstykki fyrir notkun, og sú i
neðri tjörumynðnn eftir að reyktar hafa verið fjórar filter-
sígarettur.
Tjöru-eyöandi
munnstykki komin
NÝLEGA var hér í blaðinu að svart, hitt gegnsætt, og gef-
ský'rt frá nýjum gerðum af ur það síðarnetfnda reykinga-
sigarettu-síum, sem mjög eiga mönnum tækifæri til að fylgj-
að draga úr eituráhrifum
reykinga. Nú hefur blaðinu
borizt sýnishorn af sígarettu-
munnstykki, sem á að þjóna
sama tiígangi.
Munnstykki þetta nefnist
„Tar Gard“, og er banda-
rískt, en selt hér á- vegum
Tar-Gard-umboðsins Döland
s.f.
í Tar Gard munnstyk'kinu
fer reykurinn gegnum nokk-
urskonar ventil sem minnir á
ventil í bílslöngum, og á vent-
ill þessi að halda eftir 80-85%
tjörunnar í reyknum, að sögn
framleiðenda. Tvö munn-
stykki fylgja ventlinum, ann-
ast með því hve mikið tjöru-
magn situr eftir í munnstykk
inu eftir hverja sígarettu. Var
þetta reynt hér í blaðinu í
gær með eina filter-sígarettu,
og safnaðist ótrúlega mikil
tjara í munnstykkið, án þess
að nok'kur breyting yrði að
ráði á bragðinu.
Það er kostur við munn-
stykkið að auðvelt er að
hreinsa það eftir notkun. Má
strjúka tjöruna burt með
pappírsþurrku eða skola
hana burt með volgu vatni.
Tar Gard munnstykki eru
komin á markaðinn hér og
munu kosta um kr. 140,—.
mieturaum. PóilitíSkir glœpamenn
fá ekki að njóta góðs af þessuim
nýj’U lögium, sem ganga í gildi 1.
septemiber.
f Búlkarest er talið, að þessi
lög og aðrar ráðstafanir er miða
í frjálsara honf marki þáttaskil
í rúmerask’um innanríkismiáluim
og muni auka vinsæMir rúm-
enska kommúnistaleið’tiogans
Ceausescus og álit Rúmiena er-
l'endis.
Skreiðarsala
INIorðmanna
dregst
saman
Osló, 26. júlí — NTB —
NORSKI skreiðarútflutningur-
inn stendur frammi fyrir mestu
erfiðleikunum sem yfir hann
hafa dunið í 30 ár, að þvi er
Ove Roll, forstjóri landssam-
bands norskra skreiðarútflytj-
enda sagði í viðtali við blaðið
Nationen í dag. Meginorsökin er
borgarastyrjöldin í Nígeríu, sem
er aðalskreiðarmarkaður Norð-
manna. Skreiðarútfiutningurinn
þangað hefur nú algerlega stöðv
azt.
Ástandið er alvarlegra en ella
vegna erfiðleika í freðfiskiðnað
iraum og hefur því meira magn
farið í skreið en eðlilegt er og
skreiðarframleiðslan er 50%
meiri en á undanförnum árum.
Á næstu vikum verður reynt
að hefja útflutning til hluta Ní-
geríu, en megnið af skreiðarút-
flutningi Norðmanna hefur far-
ið til þeirra svæða þar sem nú
er barizt. Nígeríumenn keyptu
í fyrra af Norðmönnum skréið
að verðmæti 540 milljónir ís-
lenzkra króna. í næsta mánuði
verður haldinn fundur í norska
fiskimálaráðuneytinu um erfið-
leika skreiðariðnaðarins.
- ÞJÓÐHÁTÍÐIN
Framhald af bls. 2
og læknar hafa slysavakt alla
dagana. Ekki þarf að efa að fólk
flykkist á þjóðhátíðina í Eyj-
um að þessu sinni sem og endra
nær. Fjöldi fólks hefur þegar
pantað far með Flugfélagi ís-
lands, sem hafa mun loftbrú í
gangi til Eyja alla dagana og
einnig með Flugsýn, sem í fé-
lagi við ferðaskrifstofuna Land
sýn skipuleggur hópferðir á
þjóðhátíðina.
Flugferð báðar leiðir ásamt
aðgöngumiða í dalinn er aðeins
kr. 1000.00. Þess má geta að
venjulegt fargjald til Eyja er kr.
1060. Framkvæmdastjóri hátíð-
arinnar er Reynir Guðsteinson,
skólastjóri.
Síldarverðið
á Austffarða-
miðum
Á FUNDI Verðlagsráðs sjávarút-
vegsins í gær varð samkomulag
um, að lágmarksverð á síld í
bræðslu veiddri við Norður- og
Austurland frá og með 1. ágúst
til og með 30. september 1967,
skuli vera óbreytt frá þvi sem nú
er til 31. júlí, þ.e. hvert kg. kr.
1.21. Önnur ákvæði tilkynningar
Verðlagsráðs sjávarútvegsins nr.
8/1967 frá 31. maí sl. gilda því
óbreytt til septemberloka 1967.
Með samkomulaginu fylgdu
svofelldar bókanir frá aðilum i
ráðinu:
Fulltrúar kaupenda taka fram,
að þeir haifi fallizt á óbreybt
bræðsl usí 1 d a rve rð í ágúst og
september, þrátt fyrir lækkandi
verð bræðslusíldarafurða, vegraa
örðu’gleika sjómanna og útgerð-
armanna, sem stafa af alvarleg-
um aflabresti og aif því að orðið
hefur að sækja síldina á fjar-
lægari mið, en nokkurn tima áð-
ur. Þetta hafi þeir gert, þótt
horfur séu á miklum hallarekstri
síldarverksmiðjanraa, ef sölu-
horfur bræðslusíldarafurðanna,
síldarmjöls og síldaFlýsis, breyt-
ast efcki fljótlega til hiras betra.
Fulltrúar seljenda í .Verðlags-
ráði taka fram, að vegna þess,
að markaðshorfur á bræðslusíld-
arafurðum, virðast hafa versnað
og söluverð á heimsmarkaði er
nú lægra en þegar síðasta verð-
ákvörðun var gerð 31. maí sl.
telji þeir rétt að samþykkja ó-
breytt verð á síld til bræðislu,
mánuðína ágúst og september
1967, þótt þeir telji, að með
þesisu sáldarverði skorti mikið á,
að afkoma síldveiðiskipanna og
þeirra sjóirraanna, sem á þeim
starfa, sé tryggð. — (Frá Verð-
lagsráði sjávarútvegsins).