Morgunblaðið - 21.07.1968, Blaðsíða 4

r
4
MORG-UNBLAÐIÐ, SUNNUDAGUR 21. JÚLÍ 1968
-r==>0HJU£/GAN
Sími 22-0-22
Rauðarárstig 31
jVIAGNÚSAR
SKIPHOLTI21 SÍMAR 21190
eftirlokun'stmi 40381
l-d>SÍM' I-44-44
mJUHÐ/fí
Hverflsgötn 103.
Símj eftir lokirn 31160.
LITLA
BÍLALEIGAN
Bergstaðastræti 11—13.
Hagstætt leigngjald.
Sími 14970
Eftir lokun 14970 eða 81748.
Sigurður Jónsson.
BILALEIGAIM
- VAKUR -
Sundlaugavegi 12. Sími 35135.
Efti. lokun 34936 og 36217.
BÍLALEIGAN
AKBRAUT
SENDUM
SÍMi 82347
Höfum til sölu
Opel Record De Luxe L 66.
Landrover árg. 62, 64, 67,
benzín.
Volkswagen árg. 59, 65.
Saab árg. 66.
Weapon dísel og benzín o. fL
Vantar Willys-jeppa 60 og
yngri.
Vörubíla, dísel og benzín.
Ameríska fólksbíla 1960 og
yngri.
og 5 manna bíla, bæði í skipti
og sölu.
Bilasala
Suðurnesja
Vatnsnesvegi 16, Keflavík.
Sími 2674.
SAMKOMUR
Almennar samkomur.
Boðun fagnaðarerindisins á
morgun, sunnudag, Austur-
götu 6, Hafnarfirði kl. 10 f.
h Hörgshlíð, Reykjavík kl.
8 e.h.
★ Sjónvarpsmálið
gamla
Nolkkm áður en sendingar
Keflavikursjónvarpsins voru
takmarkaðar, neyddist Velvaik-
andi tH að tilkynna, að hann
gæti ekki birt fleiri bréf uim
það mál, enda bánust honum þá
aLlt að tuttugiu bréf á degi hverj
uim um það xwál eitt, Sagðiist
Velvakandi þó mundu geyma
bréfin, ef málið yrði tekið uipp
aftur. Nú var það gert sl. mið-
vikudag með birtingu bréfs frá
Baldri Guðlauigssyni. Síðan
stendur bréfahríðin á Velvak-
anda, og verða hér birt nokkur
sýnisihorn. Þess miá geta til fróð
leiks, að næstium því níu bréf
af hverjuim tíu, seim Velvak-
anda bárust um þetta mól á
dögunuim, en gat ekki birt,
voru andvíg takmörkuninni.
★ Fólkið neyddist til
að horfa á hann —
eða loka ella
Einar Guðmundsson, Sól-
bakka, N-Þing., skrifar:
Kæri Velva'kandi:
Piltur nofckur sendi nýverið
dálki yðar stóryrta grein og
„magnaða" í nafni sjáiLfstæðis
og þjóðemis. í grein sinni skír-
Skotar pilturinn til „innri or-
saka“ og leggur lóð sitt á vog-
arskál þeirra, sem talkmarka
vilja rétt þjóðarinnar til þess
að geta valið eða hafnað.
Sem betur fer em hvorki
pilti þeissum né þjóðinni, enn
sem komið er, settax takmark-
anir uim skoðanir sínar. Því
-hlýtur ungurn pilti að vera
frjálst að lýsa yfir andstöðu
sinni við sjónvarpssendingar frá
KeflavíkurflugveUi í skjóili van
þóknunar á auglýsingu um loft
netsmagnara. Annað væri ekki
þolandi í frjálsu landi.
Á hinn bóginn er óviðkunn-
anlegt, að piltur, sem nýverið
hefur reynt að hasla sér völl á
hlutlausum öidum beggja hliða
RíkiSútvarpsins, sendi fyrrver-
andi hluetendium sínum og
áhorfendum tóninn og misbjóði
þannig einmitt þeim, sem ekki
hafa átt á öðru vail, skv. lög-
um, en „að horfast í augu“ við
píltinn á „innlenduim stofugólf-
um“ — eða þá að loka fyrir
tæki sín.
Þá er það hlægileg einfelidni
piltsins að ætla sér að endur-
nýja dei'lur um það, hvort þjóð-
in eigi að geta valið eða hatfnað
fræðslu- og skemimtiefni eftir
eigin geðiþótta — að því er virð-
ist einungis til þees að vekja
athygli á sjálfum sér, stud. jur.
Qmnium consensu capax
imperii nisi imperasset.
Yðar einiægur,
Einar Guðmundsson.
P.t. Reykjavík, 18/7, 1968“.
Latínan í lok bréfsins þýðir
eitthvað á þessa leið: AJlir
hefðu álitið hann hæfan stjórn-
anda, hedði hann aldrei stjórn-
að. Þ.e.a.s., hetfði harm aldrei
lagt út í það að fara að stjóma,
hefðu allir talið að óreyndu, að
hann væri vel tii þess faiMinn.
— Þessi var dómur Tacitusar
sagnaritara um rómversika hers-
höfðingjann Galba, seim varð
kesisari 1 Róm næstur á etftír
Neró (árið ’68). Menn bjuggust
við miklu aí honum, en urðu
fyrÍT sárum vonhrigðuim og
steyptu honum af sitóli og dnápu
eftir sex mánuði (árið 69).
Hvaðan koma
rangar upplýs-
ingar?
Guðmundur Matthíasson,
pol. stud., skrifar:
„Reykjavík, 17/7 ’68.
Eigi er auðvelt að gera sér
grein fyrir, hvaðan Baldri Guð-
laugsisyni, stud. jur., koma þær
upplýsingar, að þórri ísiend-
inga sé þeirrar skoðunar, að
það sæmi okkur ekki sem sjáif-
stæðri þjóð að leyfa starfsemii
erlendrar sjónvarpstöðvar á ís-
lenzkri grund. Þær kannanir,
sem gerðar hafa verið, sýna hið
gagnstæða. Virðist ástæðan
fyrir ritun þessa greinarkorns
B.G. veira gangstéttarauglýsing
eins hinna „nýríku" sjónvarps-
kaupmanna, eins og hann orðar
það. Telur hann þessa auglýs-
ingu um sjónvarpsmiagnara tii
þess eins igerða að kynda undir
ístöðulitlum sáöum í höfuðborg-
inni.
Það mun á vitorðl flestra
sjónvarpseigenda á höfuðborg-
arsvæðimu, að möguleikar eru
á því að fá fraim mjög óskýra
mynd og enn lélegra tal frá
sjónvarpsstöðinni á Keflavíkur-
flugvelli. Flestir reyna að sjálf-
sögðu að bæta úr þessu með
þeim „stíllitökkum", sem ©ru á
tækjunum, en ársuigurslaust
mun það reynast. Vafasamt tel
ég að kalla þá menn „ístöðu-
litla“, er framtakssamaxi reyn-
ast og láta ekfci þar við sitja,
en útvaga sér heMur magnara,
er úr þessum vaniköntum fær
bætt. Og þar sem eftirspurn er
fyrir hendi, þá er það aðeins
góður kaupmannasiður að hafa
þá vöru á boðstólum, sturijux
minn góður.
Kenning sextíu-
menninga er vís-
indalega afsönnuð
Sannleifeur þessa máls er
sá, að það hefur lengi viljað
brenna við á íslandi, að fá-
mennir skoðamahópar reyni með
ýmsum ráðum að troða vilja sín
um og skoðunum upp á aðra
landsmenn, án þess að vixða
lýðræðislegar reglur eða sann-
an málflutning. Á þetta ekki
síður við um hina svoköhuðu
,,mienningarvita“ (sem daglega
áskotnast nýir, sjálfkjörnix fé-
lagar) en stjórnmááamennina.
í ’áróðri þessa flofcks manna
igegn Kefiavíkursjónvarpinu
var á símum tíma tiíað á tvennu.
í fyrsta lagi, hversu mikill hætta
væri búin íslenzkum æskulýð,
og í öðru lagi, hversu hættulegt
erlent sjónvarp væri hinni
þúsund ára gömíLu menningu
íslendinga.
Hið fyrrnefnda hefur nú
verið að fullu afsannað í töl-
fræðilegri og félagslegri rann-
sókn, hverrar niðurstöður voru
birtar í útvarpsþætti Árna
Gunnarssonar hér um kvöldið.
f sambandi við hið síðar-
nefnda vil ég vitna í orð fyrr-
verandi „sextíu,menningis“ og
tilvonandi forseta íslands, þegar
hann í viðtali við íslenzka sjón-
varpið sagði, að sér hefði alrirei
dottið í hug, að erlenda sjón-
varpið gæti reynzt íslenzkri
menningu afdrifaríkt. Ég dreg
hér fraim orð þessa manns
vegna þess, hversu éberandi
„menningarvitarnir“ flykktust
að baki hans í nýatfloknufm
kosningum, ag töldu hann
manna mest og bezt þekkja tíl
íslenzkra þjóðax- og menning-
arméla.
Röksemdafærsla þesisara
manna hefur nú breytzt að þvi
leyti, að nú, etftir að takmark-
aðar hatfa verið sendingax stöðv-
arinnar, er fullyrt, að íslenzkur
þjóðarmetnaður haíi þax staðið
að baki. Það kann vel að vera,
að lokun stöðvarinnsir haíi
verið metnaðanmá'l viss flokks
manna í landinu, en því fer
víðstfjarri, að bak við liggi
vilji eða metnaður meirilhluta
þjóðarinnar.
★ Breytum aftur til
Við fslendingar iitfuim í lýð-
ræðisþjóðfélagi, þar sem vilji
meiri'hlutans skal jafnan ráða,
og hef ég ekki heyrt, að þar
hatfi orðið nein bxeyting á, og
vilj.um við þar hvorki íhlutun
herforingj aklíkna né klíku
„menninigarvi'ta". f vissum mál-
um hatfa stjórnmálamenn og
aðrir réðamenn gripið fram
fyrir hendurnar á vilja þjóðair-
innar, og er ekki nerna gott eitt
um það, þar sem þeir hafa otft
betri aðstöðu til þess að dæma
um hilutma en almenningur.
Margur stjórnmálaimaðurinn
kann að hafa óttazt áhrif hininax
erlendu stöðvar á hina uppvax-
andi æsku í landinu, og skal
honum ekki láð sú uirmhyggjan.
Nú hatfa aftur á móti verið birt-
ar niðurstöður víðtækrar, vis-
indalegrar rannsóknar um þessi
mál, og sannar hún, að ótti
þeirra var ástæðulaus. Ber nú
hinum ágætu ráðamönnum að
sjálfsögðu að rétta sig eftir
þeim og breyta þessu atftux í
samræmi við niðurstöður rann-
sóknarinnar og ekki sízt viilja
þorra landsimanna.
Guðmundur Matthíasson,
pol. stud.“.
★ Óttast afskipti
menningarpostula
af öllum hlutum
Magnús Ólafsson skritfar:
„Reýkjavík, 18. júlí 1968.
Kæri Velvakandi.
Miðvikmdaginn 17. júlí sl. las
ég í dálkum þínium brétf frá
Baldri Guðlaugssyni, þair sem
hano hneyklast á auglýsingu
nokkurri, sem einn atf ofckar
ágætu kaupmönnum hetfur sett
upp fyrir framan verzlun sína.
í augiýsingu þessari er getið
um magnara fyrir sjónvaxps-
tæki, til að ná útsendingum
bandaríska sjónvarpsins á
KeflavíkurflugveHl
Ég get nú ekki lengiur hlustað
á þessi endalausu skrif ákveð-
inna manna í þjóðtfélagmu, sem
lýsa yfir gífurlegu vantrausti á
okkur íslendinga. Ég er þess
full’viss, að við íslendingar
enum svo sjálfstæðir, að slíkt
smáatriði sem Keflavíkursjón-
varpið er, hefur etoki áhritf á
okkur, hvorki til góðs né iils.
Ég er öllu hræddari við þessa
menningarpostuiLa, sem alltaf
eru að jagast á einihverjum smá
málum, sem rídpta okkur litlu
sem engu máli. Það eru einmitt
þessir sömu menn, sem eru að
tröllríða þjóðfólaginu á öliuim
sviðum.
Baldur segir í brétfi símu, að
við eigum að viðhalda þjóð-
eml okkar og sjálfstæðl. Ég
myndi nú álíta það lítíð sjáltf-
stæði, að mega ekki velja um,
hvort ég horfi á íslenzkt eða
aimerískt sjónvarp, fynst þess er
kostur. Ég er ekki í vafa uim,
að við mynduim heldux vélja
okkar ágæta sjónvarp, þó svo að
margir þættir þess séu ekki
ólíkir þáttum þess bandaríska.
Og að lokum þetta: Við,
þessar ístöðulitLu sálir, svo sem
þið m enningarvitar kallið okk-
ur, viljum fá að vera það 1
friði, og held ég þá, að við gæt-
um loks farið að búa í sjáltf-
stæðu og lýðræðisLegu þjóðfé-
lagi.
Með þökk fyrir væntanlega
birtingu.
Magnús ÓIafsson“.
★ Hvað sagði ekki
Oliver gamli
Cromwell?
Læknaneml skrifar:
„Heiðraði Velvakandi!
Þær vonu sannariega óvæntar
upplýsingarnar í sjónvarpsbréfi
Baldurs Guðlaugssonar í dálk-
um þínum, að ríkisstjómiin
'hefði látið tákmarka sendingiax
Keflavíkúrsjónvarpsins. Annað
hefur nú verið sagt til þessa,
og hvaðan fær BaiLdiur vitneskjiu
sína?
Annars hló marbendill að
árás Ba'Ldurs á einn atf kaup-
mónnum borgarinnar, mikinn.
og harðan kommúnista, þótt
hann selji spillingaxmagnaxa.
Mér skilst, að Balidur sé góð-
ur drengur, og skil ég því ekki,
að hann langi í fldkk þeirra,
sem viílja einoka menningu
okkar og skipta sér atf Lítfi okk-
ar í smiáatriðum. Á bak við
frefcju þeirra býr sá hugsunar-
háttur, að lýðræðinu sé varlega
treystanrii, heLdur verði útvalið
(og sjáltfvailið) sérfræðingalið
þeirra að hafa vit fyrix o.kikiur.
Kenning þeirra er hin sama og
mottó Cromwells, hins afstæk-
istfulla og púrítanska einræðis-
herra í Englandi: Aðalatxiðið
er, hvað fólkinu er fyxir beztu
(að hans eigin áliti), ekki hvað
það vili sjálft. („What’s for
their good, not what they
want, that iis the quiestion“).
Óskir almennings eiga ekki að
ráða úrslitum, heldux vizka og
gæzka hrokafullra spekinga.
Keflavíkursjónvarpið er gott
daemi. Allir vildiu baifa það,
nema örfáir upplýstiir (eða upp-
ljómaðir) tungispekingax, sem
fordæmdu það í nafni menn-
inigíarinnar (þ. e. þeirra pxívat-
útgáfu aí kúltúr), — og þvtf
vax það bannað.
Æ, stiákar mínir, hættíð niú
þessum vindbelgingi og reynið
ekki að gera ykkur óvinsælli eu
þið eruð nú þegar. Látíð okkur
annars í friði.
Læknanemi“.
★ Leiðréttingar
Nofckrar leiðinda-prent-
villux voru í dálkum Velvak-
andia í gær (laugardagsblaði),
þótt hér verði aðeinis tvær leið-
réttar: „Seint ætlar Ríkisút-
varpið að takast . á auðvitað
að vera „Seint ætíar Ríkisúit-
varpinu“ . . . o.s.fnv. „Danska
orðaröðin getux verið afskap-
leg“; á að vera „afakanleg“.